Η Μέση Ανατολή φλέγεται – Ανησυχία για επιθέσεις σε εβραϊκούς στόχους
14/06/2025
Με τη δήλωση ότι «σηκωθήκαμε σαν λιοντάρια για να υπερασπιστούμε τους εαυτούς μας», ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, επιβεβαίωσε την έναρξη της επιχείρησης με την ονομασία “Operation Rising Lion”, που στοχεύει απευθείας στον στρατιωτικό και πυρηνικό μηχανισμό του Ιράν. Για ορισμένους παρατηρητές, η ισραηλινή επιχείρηση ενδέχεται να εξυπηρετεί και εσωτερικές πολιτικές σκοπιμότητες, καθώς και την επιθυμία να εκτροχιαστούν οι διαπραγματεύσεις ΗΠΑ–Ιράν.
Δεν είναι ακόμη σαφές πόσο σοβαρές ήταν οι ζημιές, που προκλήθηκαν στις ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις. Ο σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας του Ισραήλ, Τζάχι Χανέγκμπι, δήλωσε στο Κανάλι 12 ότι «δεν είναι δυνατό κάτι τέτοιο να γίνει μόνο με κινητικά μέσα», υποδηλώνοντας ότι οι επιθέσεις δεν περιορίστηκαν σε φυσική καταστροφή.
Λίγες μόνο ώρες πριν την επίθεση, η Τεχεράνη ανακοίνωνε την κατασκευή μιας νέας, τρίτης “υψηλής ασφαλείας” εγκατάστασης εμπλουτισμού ουρανίου. Οι ιρανικές αρχές, έσπευσαν να διαβεβαιώσουν ότι οι ζημιές στη Νατάνζ ήταν «επιφανειακές» και ότι η εγκατάσταση στο Φορντό «παραμένει άθικτη».
Ωστόσο, σύμφωνα με τους Iσραηλινούς, η επιχείρηση ήταν ευρύτερη και πιο μεθοδικά οργανωμένη. Εκτός από τις φυσικές υποδομές, στοχοποιήθηκαν και πρόσωπα-κλειδιά του ιρανικού καθεστώτος.
Ανάμεσά τους, σύμφωνα με τα ιρανικά κρατικά μέσα, φέρονται να είναι:
- Ο αρχηγός του Γενικού Επιτελείου των Ενόπλων Δυνάμεων του Ιράν, στρατηγός Μοχαμάντ Χοσεΐν Μπακερί,
- Ο διοικητής των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης (IRGC), στρατηγός Χοσεΐν Σαλαμί (διάδοχος του Σολεϊμανί),
- Ο επικεφαλής του Κεντρικού Επιτελείου της Χατάμ αλ-Ανμπία, στρατηγός Γχολάμ Αλί Ρασίντ,
- Ο διοικητής της Αεροδιαστημικής Δύναμης των IRGC, στρατηγός Αμίρ Αλί Χατζιζαντέχ, καθώς και
- τουλάχιστον έξι πυρηνικοί επιστήμονες.
Η ισραηλινή επιχείρηση φέρεται να στηρίχθηκε στην πολύμηνη διείσδυση της Μοσάντ και της Μονάδας 8200, του ισραηλινού “NSA”, στο ιρανικό σύστημα ασφαλείας. Σύμφωνα με τον πρώην αξιωματικό πληροφοριών και αναλυτή, Σάι Χέρσκοβιτς, οι ισραηλινές υπηρεσίες είχαν χαρτογραφήσει τη λειτουργία της στρατιωτικής ηγεσίας του Ιράν και κατάφεραν να παγιδεύσουν υψηλόβαθμους αξιωματούχους σε υπόγεια εγκατάσταση, κρατώντας τους εκεί μέχρι τη στιγμή της επίθεσης.
Η λίστα των στόχων ήταν μεγαλύτερη απ’ ό,τι έχει δημοσιοποιηθεί από την Τεχεράνη, με επιθέσεις να εκτελούνται ακόμη και στα σπίτια αξιωματούχων, ενώ κοιμόντουσαν. Μεταξύ των στόχων φέρεται να ήταν και ο διοικητής της Δύναμης Κουντς, Εσμαΐλ Καανί, καθώς και ανώτερα στελέχη της Μπασίτζ — της παραστρατιωτικής οργάνωσης ενσωματωμένης στους IRGC.
Ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, απάντησε για εκδίκηση: «Μια πικρή, οδυνηρή μοίρα». Αν και κανένα από τα θύματα δεν ήταν πολιτικός ηγέτης, το πλήγμα θεωρείται τεράστιο. Όπως τονίζει ο Χέρσκοβιτς, τα πρόσωπα αυτά υπηρετούσαν στα ίδια πόστα επί 30-35 χρόνια και δεν μπορούν να αντικατασταθούν άμεσα, παρά την ανακοίνωση διαδόχων από την Τεχεράνη.
Η επιχείρηση περιλάμβανε συνδυασμό φυσικής επίθεσης, κυβερνοπολέμου, ηλεκτρονικής παρεμβολής και ψυχολογικής παραπλάνησης, με στόχο τη σύγχυση και την αποπροσανατόλιση της ιρανικής ηγεσίας.
Σε πολιτικό επίπεδο, ο πρόεδρος Τραμπ, έσπευσε να καρπωθεί επικοινωνιακά το χτύπημα, δηλώνοντας πως «κάποιοι σκληροπυρηνικοί του Ιράν μίλησαν με θάρρος, αλλά δεν ήξεραν τι επρόκειτο να συμβεί. Είναι όλοι νεκροί τώρα, και θα γίνει ακόμη χειρότερο!». Δήλωσε επίσης πως γνώριζε για τα σχέδια του Ισραήλ: «Προειδοποίηση; Δεν ήταν προειδοποίηση. Ήταν ότι ξέραμε τι συνέβαινε», ανέφερε στη Wall Street Journal.
Η Τεχεράνη διερευνά ήδη το ενδεχόμενο ευρύτερης αμερικανικής εμπλοκής, με βάση τηλεμετρικά στοιχεία: ποια μαχητικά απογειώθηκαν, ποιες περιφερειακές αεράμυνες ενεργοποιήθηκαν (ιδίως σε Ιορδανία και Σαουδική Αραβία), και αν υπήρξε υποστήριξη από συμμάχους των ΗΠΑ. Ως αντίποινα, ιρανικοί πύραυλοι και μη επανδρωμένα αεροσκάφη έχουν ήδη πλήξει περιοχές στο Ισραήλ, με τρεις νεκρούς και τραυματίες.
Προς το παρόν, παραμένει ασαφές πόσο μεγάλο μέρος του βαλλιστικού οπλοστασίου του είναι διατεθειμένο το Ιράν να χρησιμοποιήσει. Υπενθυμίζεται ότι το 2022, ο διοικητής της Κεντρικής Διοίκησης των ΗΠΑ, στρατηγός Κένεθ ΜακΚένζι, είχε δηλώσει πως το Ιράν διαθέτει πάνω από 3.000 βαλλιστικούς πυραύλους.
Το πιο ανησυχητικό στοιχείο; Η πρόβλεψη ότι αυτή ήταν μόνον η αρχή. «Πρέπει να αναμένουμε τρομοκρατικές επιθέσεις εναντίον ισραηλινών και εβραϊκών στόχων σε όλο τον κόσμο», προειδοποιεί ο Χέρσκοβιτς. «Πιο οργανωμένες και πολύ σοβαρότερες από τις πρόσφατες στο Εβραϊκό Μουσείο της Ουάσινγκτον ή στο Μπόλντερ του Κολοράντο. Οι Ιρανοί φημίζονται για την υπομονή τους».