Η Μόσχα πανηγυρίζει τα δώρα Τραμπ – Θολή η επόμενη μέρα για την Ουκρανία
19/02/2025
Και ξαφνικά, πανικός στο Μόναχο! Ο πλανήτης άρχισε να αποκρυπτογραφεί και να αναλύει την ομιλία του Βανς. Στη γλώσσα του, η “ελευθερία του λόγου” σημαίνει “αφήστε τον Μασκ να διευθύνει τις εκλογές σας”, ενώ η “δημοκρατία” μεταφράζεται ως “αφήστε τη Ρωσία να τις διευθύνει”. Και έπειτα αποχωρεί. That’s politics, business as usual! Ωστόσο, το πραγματικό ερώτημα δεν είναι τι λένε οι Αμερικανοί, αλλά τι θα κάνουν οι Ευρωπαίοι!
Από την άλλη, η Μόσχα δεν κρύβει τη χαρά της για τα “δώρα” του Τραμπ στον Πούτιν. Για το Κρεμλίνο και τους υποστηρικτές του, η τύχη μοιάζει να έχει γυρίσει υπέρ της Ρωσίας. Στη Μόσχα, ήταν σαν να συνδυάστηκαν σε μία ημέρα τα Χριστούγεννα, το Πάσχα και η Πρωτοχρονιά.
Ο Ντόναλντ Τραμπ, με μια ενθουσιώδη δήλωση σχετικά με την επικοινωνία του με τον Βλαντιμίρ Πούτιν, ανακοίνωσε την άμεση έναρξη διαπραγματεύσεων για το μέλλον της Ουκρανίας, χωρίς προϋποθέσεις και χωρίς τη συμμετοχή άλλων χωρών. Ο πρώτος γύρος διαπραγματεύσεων πραγματοποιήθηκε στο Ριάντ, με την συμμετοχή του Αμερικανού και του Ρώσου υπουργού Εξωτερικών. Όπως ανέφερε ο Μάρκο Ρούμπιο, οι συνομιλίες πήγαν καλύτερα του αναμενόμενου και ο Σεργκέι Λαβρόφ ανέφερε ότι η αμερικανική πλευρά αντιλαμβάνεται τις ρωσικές θέσεις (Ουάσιγκτον και Μόσχα συμφώνησαν στον διορισμό ομάδων υψηλού επιπέδου για να εξετάσουν τον τερματισμό του πολέμου).
Προηγουμένως, ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ, Πιτ Χέγκσεθ, απέκλεισε το ενδεχόμενο ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ και κάθε πιθανότητα επιστροφής στα διεθνώς αναγνωρισμένα σύνορά της, ικανοποιώντας δύο βασικές απαιτήσεις της Ρωσίας. Την ίδια ημέρα, η Γερουσία των ΗΠΑ επιβεβαίωσε την τοποθέτηση της Τούλσι Γκάμπαρντ, η οποία συχνά ευθυγραμμίζεται με τις θέσεις του Κρεμλίνου, ως νέας διευθύντριας της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών.
Το Κρεμλίνο και τα φιλοκυβερνητικά ΜΜΕ δεν είχαν εκφράσει τόσο μεγάλη ικανοποίηση από την έναρξη της “ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης” του Πούτιν στις 24 Φεβρουαρίου 2022, όταν για λίγες ημέρες φαινόταν ότι οι ρωσικές δυνάμεις θα καταλάμβαναν την Ουκρανία χωρίς ισχυρή αντίσταση.
«Ο Τραμπ τώρα κάνει τη δουλειά μας», σχολίασε Ρώσος παρουσιαστής. Σε άλλη εκπομπή, αναλυτής χαρακτήρισε τις δηλώσεις του Χέγκσεθ ως ένδειξη ότι η Ουάσινγκτον επανεξετάζει τη δέσμευσή της στην ευρωπαϊκή ασφάλεια. Άλλοι σχολιαστές επικρότησαν το γεγονός ότι πρώτος ο Τραμπ επέλεξε να επικοινωνήσει απευθείας με τον Πούτιν.
Η Ρωσία θριαμβολογεί
Για τους αξιωματούχους, τους αναλυτές και τους μπλόγκερ στη Μόσχα, αυτή η συγκυρία μοιάζει με θρίαμβο. Μετά από τρία χρόνια ταπεινωτικών αποτυχιών, συμπεριλαμβανομένης της ουκρανικής ανακατάληψης ρωσικών εδαφών το περασμένο καλοκαίρι, η τύχη φαίνεται να έχει γυρίσει υπέρ της Ρωσίας. Αντίθετα, η Ουκρανία μοιάζει εγκαταλελειμμένη από τους συμμάχους της, η Ευρώπη είναι πιο αδύναμη και αμήχανη από ποτέ, ενώ οι ΗΠΑ αποδομούν τις συμμαχίες τους και προσφέρουν στη Ρωσία σημαντικές παραχωρήσεις πριν καν ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις.
Αξίζει να σημειωθεί ότι μεταξύ των βασικών διορισμών του Τραμπ, δεν υπάρχει κανένας αξιωματούχος με εξειδικευμένη γνώση ή εμπειρία στην περιοχή. Ακόμη και ο Κιθ Κέλογκ, ειδικός εκπρόσωπος του Τραμπ για την Ουκρανία και τη Ρωσία, δεν διαθέτει την απαραίτητη τεχνογνωσία της περιοχής. Είναι σχεδόν βέβαιο ότι το Κρεμλίνο θα επιχειρήσει να εκμεταλλευτεί αυτή την έλλειψη θεσμικής γνώσης προς όφελός του.
Αυτό που χαροποιεί ιδιαίτερα τον Πούτιν και τους επιτελείς του είναι ο ταπεινωτικός αποκλεισμός της Ουκρανίας και των Ευρωπαίων συμμάχων της από τις συνομιλίες, που ο Τραμπ φαίνεται διατεθειμένος να διεξαγάγει προσωπικά με τον Ρώσο πρόεδρο. Είναι χαρακτηριστικό πως ο Ζελένσκι ακύρωσε την προγραμματισμένη επίσκεψη του στην σαουδαραβική πρωτεύουσα, που ήταν προγραμματισμένη για σήμερα.
Κάποιοι, βέβαια, διατηρούν επιφυλάξεις σχετικά με το αν ο Τραμπ είναι πραγματικά φίλος της Ρωσίας. Προς το παρόν, όμως, η Μόσχα γιορτάζει το γεγονός ότι “δύο άνδρες αποφασίζουν” για τη μοίρα της Ουκρανίας, ενώ η Ευρώπη παραμένει στο περιθώριο, περιοριζόμενη σε ρητορικές τοποθετήσεις. Ο πρώην σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Τραμπ, Τζον Μπόλτον, αποτύπωσε αυτή την ευφορία με μια χαρακτηριστική φράση στο CNN: «Πίνουν βότκα απευθείας από το μπουκάλι στο Κρεμλίνο απόψε», είπε λίγο μετά την επικοινωνία Τραμπ-Πούτιν.
Ωστόσο, πίσω από τον ενθουσιασμό, παραμένει διάχυτος ο σκεπτικισμός. Οι Ρώσοι αξιωματούχοι έχουν πληρώσει ακριβά στο παρελθόν την απρόβλεπτη φύση του Τραμπ και, αυτή τη φορά, δείχνουν λιγότερο ενθουσιασμένοι απ’ ό,τι το 2016. Τότε, η ξαφνική εκλογική του νίκη προκάλεσε φρενίτιδα στη Μόσχα, αλλά σύντομα ακολούθησε απογοήτευση. Όχι μόνο δεν ήρε τις κυρώσεις της κυβέρνησης Ομπάμα, αλλά υπέγραψε και νέο πακέτο κυρώσεων λίγο μετά την ανάληψη των καθηκόντων του.
Κι αν ο Τραμπ…
Παρά τις παραχωρήσεις του Τραμπ στις ρωσικές απαιτήσεις, το αδιάλλακτο ύφος του Κρεμλίνου αφήνει ελάχιστα περιθώρια ευελιξίας στις διαπραγματεύσεις. Ο Πούτιν δεν έχει υποχωρήσει από την αξίωσή του να ελέγξει ακόμη και περιοχές της Ουκρανίας, που οι ρωσικές δυνάμεις δεν κατάφεραν να καταλάβουν. Για την Ουκρανία, αυτό είναι αδιανόητο, καθιστώντας τις συνομιλίες δύσκολες από την αρχή.
Επιπλέον, η Ρωσία δεν διαθέτει τη στρατιωτική ικανότητα να επιβάλει τους όρους της. Ο μύθος ότι ο χρόνος λειτουργεί υπέρ της καταρρέει μπροστά στις ελάχιστες εδαφικές κατακτήσεις και το τεράστιο κόστος σε ανθρώπινες ζωές και εξοπλισμό. Ο ρωσικός στρατός βρίσκεται στα όρια της εξάντλησης. Από τα προπολεμικά του αποθέματα, τα περισσότερα από 11.000 τανκς έχουν συρρικνωθεί σε λιγότερα από 3.000, πολλά εκ των οποίων είναι σκουριασμένα και μη λειτουργικά.
Η επικοινωνία του Τραμπ με τον Πούτιν και οι γενναιόδωρες παραχωρήσεις του προς τη Ρωσία έχουν προκαλέσει ενθουσιασμό στα ρωσικά μέσα ενημέρωσης. Ωστόσο, τίποτα δεν εγγυάται ότι ο Τραμπ δεν θα αλλάξει στάση ξανά ή ότι οι διαπραγματεύσεις θα αποδώσουν. Το διακύβευμα είναι τεράστιο.
Η Ουκρανία, έχοντας ήδη υποστεί βαριές απώλειες και βλέποντας τη δυτική υποστήριξη να φθίνει, αποκλείεται από τη διαδικασία που εγκαινιάζει ο Τραμπ, χωρίς καμία εγγύηση για το μέλλον της. Η ιστορική αυτή στιγμή ενδέχεται να φέρει νέες ανατροπές στο ήδη τεταμένο διεθνές σκηνικό.