Η Ουκρανία το πρώτο θύμα του νέου Ψυχρού Πολέμου

Σύμφωνα με τα τελευταία αναγνωρίσιμα και αναγνώσιμα στοιχεία, που προσδιορίζουν την εξελικτική πορεία της ουκρανικής κρίσης, προκύπτουν κάποια συμπεράσματα όπως: Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν, φαίνεται να επιδιώκει να ακυρώσει οριστικά τα σχέδια των Αμερικανών, για ένταξη της Ουκρανίας στις ευρωατλαντικές δομές. Και έτσι, να κλείσει οριστικά ο κύκλος της “ανωμαλίας”, του φαινομένου, που η ρωσική διπλωματία αποκαλεί, δυτικό σχέδιο να μετατραπεί η Ουκρανία σε εθνικιστική “αντι-Ρωσία”.

Επίσης το Κρεμλίνο θέλει αποθαρρύνει κάθε προσπάθεια των Ουκρανών να επιχειρήσουν, με στρατιωτικά μέσα, την ανακατάληψης του Ντονμπάς, την περιοχή της Ανατολικής Ουκρανίας, εκεί όπου βρίσκονται οι αποσχισθείσες περιοχές Ντονέσκ και Λουχάνσκ. Μια τέτοια πρωτοβουλία των Ουκρανών, πιθανόν να φέρει τα ρωσικά στρατεύματα στο Κίεβο.
Κοντολογίς, η Ρωσία επικαιροποιεί τις απαιτήσεις που έχει από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, απαιτήσεις για την ασφάλεια της Ρωσικής Ομοσπονδίας, παρότι είναι γνωστό και διακηρυγμένο ότι η Δύση, βασικά το ΝΑΤΟ (ΗΠΑ) και δευτερευόντως η ΕΕ, θεωρούν τις ρωσικές απαιτήσεις, μη αποδεκτές ή και μη νόμιμες.

Η Ρωσική Ομοσπονδία θέλει να περιχαρακώσει το μετασοβιετικό χώρο και κυρίως να εξασφαλίσει ότι οι τρείς σημαντικές γειτονικές χώρες (Ουκρανία, Λευκορωσία, Καζαχστάν), θα παραμείνουν υπό την ρωσική πολιτική επιρροή και δεν θα ολισθήσουν σε αντιρωσικά στρατόπεδα. Η κρίση στις σχέσεις Ρωσίας-Δύσης καταδεικνύει επίσης, ότι η ασφάλεια της Ευρώπης δεν μπορεί να διασφαλιστεί χωρίς τη Ρωσία και την ισότιμη συμμετοχή της στην αρχιτεκτονική της ευρωπαϊκής ασφάλειας. Αυτό όμως απαιτεί τον δραστικό περιορισμό της αμερικανικής ηγεμονίας στην Ευρώπη.

Ένα ακόμη βασικό συμπέρασμα της ουκρανικής κρίσης, ότι η Ουκρανία είναι ένα αδύναμο κράτος, στρατιωτικά. Και αυτό διότι, ένας από τους βασικούς δείκτες κρατικής αδυναμίας, στη θεωρία των διεθνών σχέσεων, είναι η ικανότητά των κρατών να προασπίζονται την εδαφική τους ακεραιότητα, να ελέγχουν την εδαφική τους επικράτεια με δικά τους στρατιωτικά και πολιτικά μέσα. Η Ουκρανία απέδειξε ότι δεν διαθέτει αυτή την ικανότητα.

Ουκρανία: Κλιμάκωση ή εκτόνωση

Το ερώτημα όμως, που προκύπτει είναι, αν βαίνουμε σε εκτόνωση ή κλιμάκωση της κρίσης.
Μια πρώτη εκτίμηση των διαφόρων μέτρων που εξαγγέλλουν κράτη της Δύσης σε βάρος της Ρωσίας, οικονομικού κυρίως χαρακτήρα, δεν φαίνονται ικανά από να αποτρέψουν τον Ρώσο πρόεδρο, από το να ολοκληρώσει τα σχέδιά του για την Ουκρανία. Εκτός και αν υπάρξει έμμεση ή άμεση στρατιωτική εμπλοκή του ΝΑΤΟ, ακόμη και με την μορφή Αμερικανών στρατιωτικών συμβούλων των Ουκρανών στρατιωτικών, οπότε στην περίπτωση αυτή, θα έχουμε, άλλου επιπέδου εξελίξεις, μάλλον εξαιρετικά δυσάρεστες.

Και η ολοκλήρωση των ρωσικών σχεδίων, έχει και μια παράμετρο ελληνικού ενδιαφέροντος, που αφορά την Μαριούπολη, το λιμάνι της Αζοφικής Θάλασσας, όπου κατοικούν περίπου 100 χιλιάδες ελληνικής καταγωγής πολίτες. Η Μαριούπολη είναι ακόμη υπό τον έλεγχο του ουκρανικού στρατού. Όμως, η Ρωσία έχει ήδη αποκόψει την πρόσβαση στην Θάλασσα του Αζόφ από την Μαύρη Θάλασσα, από το 2018. Η κατάληψη της Μαριούπολης, στρατηγικής σημασίας λιμάνι, αποτελεί αναμενόμενο στόχο του ρωσικού στρατού.

Πιθανή λοιπόν, είναι η επιδείνωση της κρίσης με πρώτο θύμα την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας, εκτός και αν η διπλωματία, η ικανότητα των πολιτικών και διπλωματών της Ρωσίας, των ΗΠΑ και της ΕΕ, κατορθώσουν να βρουν μια συμβιβαστική λύση, ακόμη και ετεροβαρής, σε βάρος των συμφερόντων της Ουκρανίας και έτσι να αποτρέψουν τα δεινά της στρατιωτικής δράσης σε διάφορους τομείς, της ενέργειας συμπεριλαμβανομένης, όπου η αύξηση των τιμών των ενεργειακών προϊόντων, λόγω της ουκρανικής κρίσης, θα φέρει σε απελπιστική θέση εκατομμύρια νοικοκυριά στην Ευρώπη.

Και κάτι τελευταίο. Η ΕΕ απέδειξε ότι δεν διαθέτει πολιτικό κύρος, δεν διαθέτει ηγέτες μεγάλου διαμετρήματος, ώστε να συγκροτήσουν μια αξιόπιστη ευρωπαϊκή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας και άμυνας και για αυτό ακριβώς, “σέρνονται” πίσω από τις επιλογές των ΗΠΑ και υποχρεώνονται να καταβάλουν το οικονομικό κόστος.