Η παραίτηση του ναυάρχου Σένμπαχ για μια στιγμή ειλικρίνειας

Στα πλαίσια μιας εκδήλωσης στην Ινδία ο παραιτηθείς πλέον αρχηγός του γερμανικού Πολεμικού Ναυτικού Κάι-Αχιμ Σένμπαχ, εμφανίστηκε σε ένα βίντεο που διέρρευσε στο διαδίκτυο να λέει μεταξύ άλλων (πιθανότατα ανεπίσημα) τα εξής: «Η χερσόνησος της Κριμαίας “χάθηκε” και δεν θα επανέλθει ποτέ πίσω». Τις ανησυχίες των Δυτικών για πιθανή εισβολή των Ρώσων στην Ουκρανία, τις χαρακτήρισε «ανοησίες».

Συνέχισε, λέγοντας ότι ο πρόεδρος Πούτιν επιζητά απλά τον «αρμόζοντα σεβασμό από τους Δυτικούς». Κατέληξε δε επισημαίνοντας ότι είναι απλό να του δείξουμε «σεβασμό», τον οποίο έχει πιθανότατα «κερδίσει». Όπως ήταν φυσικό επακολούθησε πανδαιμόνιο. Η Ουκρανία διαμαρτυρήθηκε έντονα στην Πρέσβη της Γερμανίας στο Κίεβο, χαρακτηρίζοντας απαράδεκτες τις δηλώσεις Σένμπαχ.

Ο ναύαρχος Σένμπαχ προσπάθησε σε αναρτήσεις του στα κοινωνικά μέσα να ζητήσει συγγνώμη και να τονίσει ότι οι θέσεις αυτές ήταν προσωπικές και δεν απηχούσαν τη θέση της γερμανικής κυβέρνησης. Δυστυχώς μάταια. Το απόγευμα ζητήθηκε και υποβλήθηκε η παραίτησή του. Ο αρχηγός του γερμανικού Πολεμικού Ναυτικού σε μια αφελή ίσως κρίση ειλικρίνειας, είπε αυτά που στη γερμανική πολιτική ελίτ αποτελούν κοινό τόπο.

Ανομολόγητες παραδοχές

Η Κριμαία όντως έχει χαθεί για την Ουκρανία. Αποτελούσε πάντα κομβικό στρατηγικό σημείο για την Ρωσία. Ό,τι κατακτάται στρατιωτικά επανακτάται με τον ίδιο τρόπο ή με εθελουσία αποχώρηση του κατακτητή. Κανένα από τα δυο ενδεχόμενα δεν φαίνεται πιθανό στην περίπτωση της Κριμαίας. Ο ναύαρχος είπε την αλήθεια. Η Ρωσία δεν θέλει οπωσδήποτε να επέμβει στην Ουκρανία.

Αν το ήθελε θα το είχε ήδη κάνει, δίχως καμία σοβαρή αντίδραση από τους Δυτικούς, όπως έγινε με την προσάρτηση της Κριμαίας. Μιλώντας για σεβασμό απέναντι στον πρόεδρο Πούτιν και το πόσο απλό είναι αυτό, ο αρχηγός του Πολεμικού Ναυτικού εννοούσε πιθανότατα, αυτό που οι Γερμανοί γνωρίζουν από την ίδια την ιστορία τους. Η Ουκρανία είναι αναντίρρητα ζωτικός χώρος της Ρωσίας, (Lebensraum) όπως έλεγε το γερμανικό δόγμα των Ναζί στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, αιτιολογώντας γεωστρατηγικά τις πολεμικές εισβολές ή προσαρτήσεις ευρωπαϊκών κρατών.

Έχοντας αυτό ως δεδομένο, η “απειλή” εισόδου της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ με αντίστοιχη στρατιωτική ενίσχυση με πυραυλικά συστήματα, αποτελεί παραγνώριση της σημασίας της “ζωτικότητας” του χώρου αυτού για τη Ρωσία και δείχνει πλήρη αδιαφορία των Δυτικών σχετικά με τη σημασία του για τη Ρωσία. Αντίθετα στην κρίση των πυραύλων στη Κούβα το 1962 όταν η Σοβιετική Ένωση εγκατέστησε πυραύλους σε “ζωτικό” χώρο των ΗΠΑ, φτάσαμε στα πρόθυρα πολεμικής σύγκρουσης των δυο υπερδυνάμεων.

Ως εκ τούτου, ο ναύαρχος είπε φωναχτά αυτό που πιστεύουν οι Γερμανοί. Ο Πούτιν έχει δίκιο σε αυτή την πολιτική σύγκρουση. Αυτός είναι μεταξύ άλλων ο λόγος που οι γερμανική κυβέρνηση αρνείται να παραδώσει αμυντικά πολεμικά συστήματα που ζήτησε η Ουκρανία για στήριξη έναντι των Ρώσων. Φυσικά υπάρχουν και άλλοι λόγοι όπως π.χ. το ρίσκο μη λειτουργίας του γερμανο-ρωσικού αγωγού φυσικού αερίου Nord Stream 2, με τεράστια σημασία για τη Γερμανία όπως αναπτύξαμε σε προηγούμενο άρθρο μας.

Η παραίτηση Σένμπαχ

Χαρακτηριστικές σχετικά είναι οι σημερινές δηλώσεις του κ. Ζέντερ, πρωθυπουργού του ισχυρότερου ομόσπονδου κρατιδίου της Γερμανίας, δηλαδή της Βαυαρίας. Είπε συγκεκριμένα ότι η Ρωσία δεν είναι εχθρός της Ευρώπης, ότι δεν μπορεί να φανταστεί την Ουκρανία στο ΝΑΤΟ και ότι είναι εναντίον των κυρώσεων έναντι της Ρωσίας. Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση της Γερμανίας για προφανείς λόγους δεν μπορεί να μιλήσει τόσο ανοιχτά.

Ένα είναι, όμως, δεδομένο. Η Γερμανία δεν θα θεωρήσει ανοιχτά ποτέ τη Ρωσία εχθρό. Όποτε το έκανε στο παρελθόν, καταστράφηκε. Είναι πεπεισμένη ότι για να ανασχέσει η Γερμανία και η Ευρώπη την κινεζική επιρροή, χρειάζεται οπωσδήποτε την Ρωσία. Δίχως σταθερή ενεργειακή στήριξη από τη Ρωσία η Γερμανία θα “παγώσει” και η βιομηχανία της θα πέσει σε τέλμα.

Μια πολεμική σύγκρουση στην Ουκρανία δεν θα πλήξει την Αμερική, αλλά θα έχει τεράστιο αρνητικό αντίκτυπο στην ΕΕ και ως συνεπακόλουθο και στην ισχυρότερη οικονομία της, τη Γερμανία. Οι Γερμανοί έχουν διδαχθεί από τα ιστορικά λάθη τους στη σχέση τους με τη Ρωσία και θα κάνουν το παν ώστε να διατηρηθούν σταθερές οι σχέσεις μαζί της και να αποφευχθεί μια περαιτέρω κλιμάκωση στην Ουκρανία.

Ο αρχηγός του γερμανικού Πολεμικού Ναυτικού έκανε λάθος, εξωτερικεύοντας όλα όσα σκεφτόταν και τελικά το πλήρωσε με την αποπομπή του. Παράλληλα, όμως, έδωσε σε όλους την ευκαιρία στα πλαίσια της από παλιά γνωστής γερμανικής πολιτικής αρχής, δηλαδή της άσκησης “Real Politik”, να κατανοήσουν τα ρεαλιστικά γεωστρατηγικά δεδομένα της ουκρανικής κρίσης μέσα από το πρίσμα της σύγχρονης γερμανικής εξωτερικής –κι όχι μόνο– πολιτικής.