Μόσχα: Συνομιλούμε με ΗΠΑ για το Ουκρανικό, αλλά δεν υπάρχει πρόοδος

Συγκεκριμένα, η Ρωσία υποστήριξε ότι δεν υπάρχει «καμία νέα εξέλιξη» σχετικά με ένα πιθανό ειρηνευτικό σχέδιο για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία. Απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων για το Ουκρανικό, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, δήλωσε ότι δεν υπάρχει «τίποτα επιπλέον προς ανακοίνωση» από τότε που πραγματοποιήθηκε η συνάντηση του Αυγούστου μεταξύ Πούτιν και Τραμπ. Σύμφωνα με τον ίδιο, η κατάσταση παραμένει αμετάβλητη και δεν έχει σημειωθεί καμία ουσιαστική πρόοδος στις συζητήσεις για ένα πιθανό πλαίσιο ειρήνης.

Ο Πεσκόφ επιβεβαίωσε ότι οι επαφές με τις Ηνωμένες Πολιτείες συνεχίζονται, αλλά «όχι σε βαθμό» που να δικαιολογεί μια νέα σύνοδο κορυφής μεταξύ των δύο ηγετών. Μέχρι στιγμής, η Μόσχα επιμένει ότι δεν υπάρχουν ενδείξεις για συγκεκριμένη πρόοδο και πως καμία υψηλού επιπέδου διαπραγμάτευση δεν είναι άμεσα ορατή.

Τα δημοσιεύματα για Ουκρανικό 

Σύμφωνα με τις πηγές, που μίλησαν υπό το καθεστώς της ανωνυμίας λόγω της ευαισθησίας του ζητήματος, οι προτάσεις περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, και τη μείωση του μεγέθους των Ενόπλων Δυνάμεων της Ουκρανίας, δηλαδή μερική αποστρατιωτικοποίηση. Η Ουάσινγκτον θέλει την αποδοχή των κύριων σημείων της πρότασης από το Κίεβο.

Σύμφωνα με πηγές των Financial Times, η πρόταση προβλέπει τη μείωση στο μισό του ουκρανικού στρατού, την παράδοση ορισμένων όπλων και την παράδοση του Ντονμπάς. Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι ο Ζελένσκι είναι απογοητευμένος από τις προτάσεις του σχεδίου.

Η καρδιά του σχεδίου που προετοίμασε η ομάδα το Τραμπ είναι εκρηκτική: Σύμφωνα με πληροφορίες διεθνών, η Ουάσινγκτον φέρεται να πρότεινε η Ουκρανία να παραχωρήσει στη Ρωσία περιοχές στα ανατολικά που εξακολουθεί να ελέγχει, με αντάλλαγμα μια αμερικανική εγγύηση ασφαλείας που θα αποτρέπει μελλοντική ρωσική επιθετικότητα. Μια τεράστια παραχώρηση, την οποία οι ΗΠΑ θεωρούν «αναπόφευκτη» αν ο πόλεμος συνεχιστεί.

Σύμφωνα με το κείμενο, η Μόσχα θα αποκτήσει πλήρη de facto έλεγχο του Ντονμπάς — των περιφερειών Λουχάνσκ και Ντονέτσκ — παρότι το Κίεβο εξακολουθεί να ελέγχει περίπου το 12% της περιοχής. Οι ουκρανικές ζώνες που θα εγκαταλειφθούν θα μετατραπούν σε αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη, όπου η Ρωσία δεν θα μπορεί να αναπτύξει στρατεύματα. Στις περιφέρειες Χερσώνας και Ζαπορίζια, οι σημερινές γραμμές ελέγχου θα παγώσουν σε μεγάλο βαθμό, με ορισμένες διαπραγματεύσιμες προσαρμογές. Το σχέδιο προβλέπει επίσης ότι οι ΗΠΑ και άλλες χώρες θα αναγνωρίσουν την Κριμαία και το Ντονμπάς ως ρωσικά εδάφη. Η Ουκρανία, ωστόσο, δεν θα υποχρεωθεί να τα αναγνωρίσει επίσημα.

Ουκρανός αξιωματούχος αναφέρει ότι το έγγραφο περιλαμβάνει και σημαντική μείωση του μεγέθους των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων, καθώς και περιορισμούς στα όπλα μεγάλης εμβέλειας, με αντάλλαγμα τις αμερικανικές εγγυήσεις ασφαλείας. Επιβεβαιώνει επίσης ότι η πρόταση περιέχει εδαφικές παραχωρήσεις στο Ντονμπάς. Μέχρι στιγμής, η Ουάσινγκτον δεν έχει διευκρινίσει τη φύση των εγγυήσεων — ούτε αν περιλαμβάνουν ρητή στρατιωτική δέσμευση.

Σύμφωνα με δύο πηγές που γνωρίζουν τις διαβουλεύσεις, το Κατάρ και η Τουρκία συμμετέχουν στη διαμόρφωση του σχεδίου και στηρίζουν την αμερικανική πρωτοβουλία. Ένας υψηλόβαθμος Καταρινός αξιωματούχος συμμετείχε μάλιστα στις συνομιλίες μεταξύ του απεσταλμένου του Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ, και του Ουκρανού συμβούλου εθνικής ασφάλειας, Ρουστέμ Ουμέροφ, το περασμένο Σαββατοκύριακο.

Πηγή που συμμετείχε στις συνομιλίες υποστηρίζει ότι ο Ουμέροφ είχε την εξουσιοδότηση του Ζελένσκι να διαπραγματευτεί και ότι πολλές από τις παρατηρήσεις του ενσωματώθηκαν στο κείμενο του σχεδίου. Το Κίεβο, ωστόσο, αρνείται ότι ενέκρινε το σχέδιο, λέγοντας πως επρόκειτο για προφορική ενημέρωση, χωρίς επίσημο κείμενο και ότι «πολλά σημεία προκαλούν έντονη αντίθεση».

Άκυρο από Γουίτκοφ

Της σύνταξης του σχεδίου εμφανίζεται να ηγείται ο απεσταλμένος του Τραμπ για το Ουκρανικό, Στιβ Γουίτκοφ, ο οποίος φέρεται να το έχει συζητήσει εκτενώς με τον Ρώσο απεσταλμένο Κιρίλ Ντμίτριεφ ενώ έχει προωθηθεί και στον σύμβουλο εθνικής ασφάλειας του Ζελένσκι Ρουστέμ Ουμέροφ. Να σημειωθεί ότι ο Γουίτκοφ δεν μετέβηκε στην Τουρκία, όπως είχε προγραμματιστεί, την ώρα που ο Ουκρανός πρόεδρος βρίσκεται στην γείτονα σε μια προσπάθεια «αναβίωσης» των ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων, οι οποίες βρίσκονται σε αδιέξοδο, με τη Ρωσία.

«Είναι λάθος να λέμε ότι ο ειδικός απεσταλμένος Στιβ Γουίτκοφ θα μεταβεί στην Τουρκία», δήλωσε ανώτερος αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, που μίλησε υπό τον όρο να μην κατονομαστεί. Μια υψηλόβαθμη ουκρανική πηγή είχε προηγουμένως αφήσει να εννοηθεί ότι ο Γουίτκοφ ενδέχεται να παραστεί σε αυτές τις συνομιλίες με τον Τούρκο πρόεδρο Ερντογάν.

Εκτιμήσεις θέλουν την ακύρωση να οφείλεται στο σκάνδαλο διαφθοράς Μίντιχ, που αποδυναμώνει σημαντικά τη θέση της ουκρανικής ηγεσίας. Πηγές αναφέρουν ότι ο Γουίτκοφ πιθανότατα δεν ήθελε να εμπλακεί σε συνομιλίες που θα τον έθεταν σε άμεση επαφή με διεφθαρμένους αξιωματούχους του Κιέβου, όπως είναι ο Αντρέι Γέρμακ που συνοδεύει τον Ζελένσκι και είναι στο επίκεντρο του σκανδάλου.

Ο Ζελένσκι έφτασε το πρωί στην Άγκυρα και είχε συνομιλίες με τον Τούρκο ομόλογό του Ερντογάν και προχώρησαν σε δηλώσεις υπέρ των Συνόδων της Κωνσταντινούπολης. Στο πολεμικό πεδίο, τουλάχιστον 25 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και πάνω από 73 τραυματίστηκαν σήμερα σε μια από τις χειρότερες ρωσικές επιθέσεις στο δυτικό τμήμα της Ουκρανίας, σύμφωνα με νεότερο απολογισμό.

Διαψεύδει και το AXIOS η Μόσχα

«Ο Λευκός Οίκος συνεργάζεται κρυφά με τη Ρωσία για να καταρτίσει νέο σχέδιο για τον τερματισμό της σύγκρουσης στην Ουκρανία», ανέφερε το Axios την Τρίτη, επικαλούμενο Αμερικανούς και Ρώσους αξιωματούχους. Πρόκειται για ένα σχέδιο των 28 σημείων, το οποίο έχει αντλήσει έμπνευση από την αντίστοιχη προσπάθεια του Αμερικανού προέδρου για συμφωνία στη Λωρίδα της Γάζας. Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου διέψευσε και αυτό (το δημοσίευμα του AXIOS ήρθε πριν το τελευταίο του Reuters με την αμερικανική πρόταση στον Ζελένσκι)

Με μια σειρά αιχμηρών δηλώσεων, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, επιχείρησε να βάλει τέλος στα σενάρια περί συνεννόησης Μόσχας–Ουάσινγκτον για το ουκρανικό ζήτημα. Όπως τόνισε, δεν υπάρχει κανένα «πλάνο 28 σημείων» ανάμεσα στις δύο πλευρές – διαψεύδοντας κατηγορηματικά τις σχετικές φήμες που κυκλοφόρησαν σε διεθνή μέσα.

Ο Πεσκόφ διαβεβαίωσε ότι δεν έχουν προγραμματιστεί νέες επαφές ή συναντήσεις μεταξύ Αμερικανών και Ρώσων αξιωματούχων, αφήνοντας να εννοηθεί πως η διαπραγματευτική διαδικασία, εφόσον υπήρχε, βρίσκεται σε πλήρη στασιμότητα. Η Μόσχα εμφανίζεται να επιδιώκει να αποσυνδέσει το όνομά της από κάθε υπόθεση περί μυστικών διαβουλεύσεων, την ώρα που ο πόλεμος βαδίζει προς μια νέα, δυσκολότερη φάση.

Στο ίδιο πλαίσιο, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου επανέλαβε τη ρητορική περί «τοξικού» και βαθιά διεφθαρμένου καθεστώτος στο Κίεβο, κατηγορώντας την ουκρανική ηγεσία ότι δεν αποτελεί αξιόπιστο συνομιλητή. Η Μόσχα υποστηρίζει ότι η διαφθορά στην Ουκρανία δεν είναι μόνο εσωτερικό πρόβλημα, αλλά παράγοντας που –κατά την άποψή της– ανησυχεί πλέον και ευρωπαϊκές κυβερνήσεις.

Σκληρή ήταν και η αναφορά του Πεσκόφ στην Πολωνία, με τη Ρωσία να δηλώνει ότι οι διμερείς σχέσεις έχουν καταστραφεί ολοκληρωτικά και πως οι κατηγορίες της Βαρσοβίας για πρόσφατο σιδηροδρομικό περιστατικό είναι «αβάσιμες». Η αντιπαράθεση Μόσχας–Πολωνίας προσθέτει ακόμη ένα μέτωπο έντασης στη ραγδαία επιδεινούμενη κατάσταση της Ανατολικής Ευρώπης.

Την ίδια στιγμή, η Ρωσία επιχειρεί να δείξει ότι δεν είναι διεθνώς απομονωμένη, προβάλλοντας τις πρωτοβουλίες ενίσχυσης των δεσμών της με αφρικανικές χώρες. Η Μόσχα παρουσιάζει τη συνεργασία αυτή ως αντιστάθμισμα στη δυτική πίεση και ως απόδειξη ότι διατηρεί χώρους διπλωματικής επιρροής.

Το τοπίο παραμένει θολό, όμως το μήνυμα του Κρεμλίνου είναι ξεκάθαρο: καμία άμεση διάθεση για διάλογο με τις ΗΠΑ, έντονη αναπαραγωγή της γραμμής περί «διεφθαρμένου Κιέβου» και προσπάθεια μετατόπισης του διεθνούς ενδιαφέροντος προς νέες γεωπολιτικές συμμαχίες. Το αν αυτή η στρατηγική θα αποδώσει, μένει να φανεί στους επόμενους μήνες.

Το σχέδιο που διέψευσε ο Πεσκόφ, σύμφωνα με το Axios, επικεντρώνεται στην ειρήνη στην Ουκρανία, την ασφάλεια στην Ευρώπη, τις εγγυήσεις ασφαλείας και τις σχέσεις των Ηνωμένων Πολιτειών με την Ουκρανία και την Ρωσία στο μέλλον. Ωστόσο, δεν είναι σαφές πώς προσεγγίζει πιο ευαίσθητα ζητήματα όπως τα εδάφη στην ανατολική Ουκρανία, όπου ο ρωσικός στρατός προχωρά, αν και με αργό ρυθμό, ελέγχοντας λιγότερη γη από όση ζητάει το Κρεμλίνο.

Ο ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ, Στιβ Γουίτκοφ, και ο Ρώσος απεσταλμένος, Κίριλ Ντμίτριεφ, φέρεται να συζήτησαν εκτενώς το ειρηνευτικό σχέδιο, σύμφωνα με τις πηγές του Axios. Ο Ντμίτριεφ, ο οποίος διαχειρίζεται το κρατικό επενδυτικό ταμείο της Ρωσίας και ασχολείται επίσης ενεργά με τη διπλωματία για την Ουκρανία, δήλωσε στο Axios σε συνέντευξή του τη Δευτέρα ότι είχε επί τρεις ημέρες συναντήσεις με τον Γουίτκοφ και άλλα μέλη της ομάδας του Τραμπ κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στο Μαϊάμι από τις 24 έως τις 26 Οκτωβρίου. Μάλιστα εξέφρασε αισιοδοξία για τις πιθανότητες επιτυχίας της συμφωνίας, επειδή, σε αντίθεση με προηγούμενες προσπάθειες, «αισθανόμαστε ότι η ρωσική θέση ακούγεται πραγματικά».

Συναγερμός στην Πολωνία

Σε κατάσταση άμεσου συναγερμού τέθηκαν οι πολωνικές ένοπλες δυνάμεις τα ξημερώματα της Τετάρτης, καθώς η Βαρσοβία διέταξε εσπευσμένη απογείωση πολωνικών και συμμαχικών μαχητικών, αλλά και αεροσκάφους έγκαιρης προειδοποίησης AWACS.

Αφορμή αποτέλεσαν οι νέες μαζικές ρωσικές επιδρομές με πυραύλους και drones σε περιοχές της δυτικής Ουκρανίας, πολύ κοντά στα σύνορα με την Πολωνία – κράτος μέλος του ΝΑΤΟ. «Ζεύγη μαχητικών ταχείας αντίδρασης και αεροσκάφος έγκαιρης προειδοποίησης απογειώθηκαν εσπευσμένα και χερσαία συστήματα αντιαεροπορικής άμυνας και επιτήρησης του εναέριου χώρου τέθηκαν στο μέγιστο επίπεδο επιφυλακής», εξήγησε η διοίκηση επιχειρήσεων μέσω X.

Στις 06:00 (τοπική ώρα και ώρα Ελλάδας), σχεδόν όλη η Ουκρανία βρισκόταν σε συναγερμό εξαιτίας προειδοποίησης της πολεμικής αεροπορίας για επιδρομές της Ρωσίας με πυραύλους και μη επανδρωμένα εναέρια οχήματα εφόρμησης.

Υπενθυμίζεται ότι η Βαρσοβία ανακοίνωσε εχθές πως θα θεσπίσει υψηλότερο επίπεδο απειλής σε ορισμένες σιδηροδρομικές γραμμές και θα χρησιμοποιήσει τον στρατό προκειμένου να προστατεύσει κρίσιμες υποδομές. Η δήλωση αυτή έγινε στον απόηχο περιστατικών δολιοφθοράς “ρωσικής προέλευσης”, όπως η έκρηξη στη σιδηροδρομική γραμμή Βαρσοβίας-Λούμπλιν, η οποία συνδέει την πολωνική πρωτεύουσα με τα ουκρανικά σύνορα.

Το κλίμα ανησυχίας που επικρατεί στην Πολωνία αποτυπώνει η δήλωση του αρχηγού του Γενικού Επιτελείου των Ενόπλων Δυνάμεων, στρατηγού Βίσλαβ Κούκουλα, ότι η Ρωσία «έχει αρχίσει να προετοιμάζεται για πόλεμο» και ότι η χώρα του «έχει εισέλθει σε προπολεμική φάση».

Στις 06:00 σχεδόν ολόκληρη η Ουκρανία βρισκόταν σε συναγερμό, καθώς η πολεμική αεροπορία προειδοποιούσε για μαζικές επιθέσεις με μη επανδρωμένα εναέρια οχήματα και πυραύλους από τη Ρωσία. Οι επιθέσεις επικεντρώθηκαν στο Χάρκοβο, το οποίο υπέστη νέα σειρά χτυπημάτων για τρίτη συνεχόμενη νύχτα.

Τουλάχιστον 32 άνθρωποι τραυματίστηκαν σε επίθεση με drones, σύμφωνα με τον περιφερειάρχη Όλεχ Σινεχούμποφ, ο οποίος έκανε λόγο για «μαζική επίθεση εναντίον του Χαρκόβου» με «τουλάχιστον 11 εχθρικά drones». Ένα εννιαώροφο κτίριο χτυπήθηκε, προκαλώντας μεγάλη πυρκαγιά.

Τις δύο προηγούμενες νύχτες, ρωσικά πλήγματα – κυρίως με πυραύλους – είχαν κοστίσει τη ζωή σε τουλάχιστον τέσσερις ανθρώπους στην ίδια περιοχή, μεταξύ των οποίων και μιας 17χρονης. Λίγο πριν τα μεσάνυχτα, ο δήμαρχος του Χαρκόβου, Ιχόρ Τερέχοφ, προειδοποιούσε μέσω Telegram ότι η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Ουκρανίας δεχόταν “επίθεση εχθρικών drones” και ότι ακούγονταν συνεχείς εκρήξεις.

Στα μέτωπα, ο ρωσικός στρατός συνεχίζει την προέλαση στην περιφέρεια του Χαρκόβου, ανακοινώνοντας ότι έχει καταλάβει ακόμη ένα χωριό. Την ίδια στιγμή, η Μόσχα επιμένει ότι οποιαδήποτε κατάπαυση του πυρός προϋποθέτει την παραχώρηση ουκρανικών εδαφών – κάτι που το Κίεβο απορρίπτει κατηγορηματικά.

Θρίλερ με ρωσικό κατασκοπευτικό πλοίο

Ένα ρωσικό κατασκοπευτικό πλοίο με την ονομασία «Yantar», βρέθηκε στα όρια των βρετανικών χωρικών υδάτων, όπως ανακοίνωσε ο υπουργός Άμυνας της Βρετανίας, Τζον Χίλι, σημειώνοντας ότι αυτή είναι η δεύτερη φορά που το ίδιο πλοίο αναπτύσσεται στα νερά του Ηνωμένου Βασιλείου.

Μιλώντας σε συνέντευξη Τύπου στην Ντάουνινγκ Στριτ, ο Χίλι ανέφερε: «Ένα ρωσικό κατασκοπευτικό πλοίο, το Yantar, βρίσκεται στα όρια των βρετανικών υδάτων, βόρεια της Σκωτίας, έχοντας εισέλθει στην ευρύτερη θαλάσσια ζώνη του Ηνωμένου Βασιλείου τις τελευταίες εβδομάδες. Πρόκειται για ένα σκάφος σχεδιασμένο για συλλογή πληροφοριών και χαρτογράφηση των υποθαλάσσιων καλωδίων μας. Αναπτύξαμε μια φρεγάτα του Βασιλικού Ναυτικού και αεροσκάφη της RAF για να παρακολουθούν και να καταγράφουν κάθε κίνηση του πλοίου, το οποίο έστρεψε λέιζερ προς τους πιλότους μας. Η ενέργεια αυτή της Ρωσίας είναι εξαιρετικά επικίνδυνη και είναι η δεύτερη φορά μέσα στη χρονιά που το Yantar αναπτύσσεται στα ύδατα του Ηνωμένου Βασιλείου».

Ο Χίλι πρόσθεσε πως: «Το μήνυμά μου προς τη Ρωσία και προς τον Πούτιν είναι το εξής: σας βλέπουμε, ξέρουμε τι κάνετε και εάν το Yantar κινηθεί νότια μέσα στην εβδομάδα, είμαστε έτοιμοι».

Πηγή: AFP, AP