Η Πρίστινα στριμώχνει το Βελιγράδι – Κρίση με τους Σέρβους του Κοσόβου

Η σερβική κυβέρνηση καλείται να λάβει αποφάσεις μεγάλης πολιτικής σημασίας για το σερβικό έθνος και ολόκληρη την περιοχή. Κι αυτό σε μορφή σχεδόν τηλεσιγράφου. Ο Πρωθυπουργός του Κοσόβου, Αλμπίν Κούρτι, δεν ενέδωσε στις εκκλήσεις τόσο της ΕΕ όσο και των ΗΠΑ για να αναβάλει ουσιαστικά –όχι αναστείλει– την απόφαση για την αντικατάσταση πινακίδων κυκλοφορίας οχημάτων Σέρβων πολιτών, ανεβάζοντας την ένταση με το Βελιγράδι.

Δεν πρόκειται για υπόθεση που αφορά λαμαρίνες, αλλά για ουσιαστική παραίτηση της Σερβίας από δικαιώματα επί του Κοσόβου, της αυτόνομης περιοχής της Σερβίας που μετά το 1999 αποσχίστηκε και ανακηρύχθηκε από τη Δύση ανεξάρτητο κράτος το 2008. Τόσο ο Γκάμπριελ Εσκομπάρ (απεσταλμένος των ΗΠΑ στα Βαλκάνια) όσο και ο Μίροσλαβ Λάιτσακ (ειδικός εντεταλμένος της ΕΕ για το διάλογο Βελιγραδίου-Πρίστινας) ένιψαν τας χείρας τους. Επέπληξαν, μάλιστα, τον Κούρτι ότι με την απόφασή του για εκτέλεση του μέτρου αντικατάστασης των πινακίδων έως την 1η Νοεμβρίου δεν εξυπηρετεί την πολιτική εξεύρεσης λύσης.

Ο Κούρτι ανακοίνωσε ότι ξεκινά από την 1η Νοεμβρίου η επίπληξη των πολιτών, τα οχήματα των οποίων δεν φέρουν πινακίδες με την ένδειξη Δημοκρατία του Κοσσόβου, ώστε από την 1η Δεκεμβρίου να κόβονται πρόστιμα 150 ευρώ και στη συνέχεια να απαγορεύεται η κυκλοφορία του οχήματος που δεν έχει προσαρμοστεί, με τελική κατάληξη την κατάσχεση. Προφανώς οι εκπρόσωποι των Σέρβων του Κοσόβου δεν αποδέχονται τις ρυθμίσεις αυτές, επικαλούμενοι τα συμπεφωνημένα, ότι δηλαδή η αλβανική κυβέρνηση του Κοσόβου θα αναγνωρίσει ειδικό καθεστώς για την Λέγκα Σερβικών Δήμων και Κοινοτήτων.

Συναγερμός στο Βελιγράδι

Ενώ λοιπόν οι ηγέτες των Δυτικών Βαλκανίων συνεδρίαζαν μαζί με τον καγκελάριο της Γερμανίας στο πλαίσιο της “Πρωτοβουλίας του Βερολίνου” και με τους θεσμούς της ΕΕ και αρχηγούς κρατών-μελών την Πέμπτη, οι Ένοπλες Δυνάμεις της Σερβίας είχαν τεθεί στον ύψιστο βαθμό ετοιμότητας. Τούτο διότι ο πρόεδρος της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς δεν προτίθεται να εγκαταλείψει τους Σέρβους του Κοσόβου. Επιπλέον, όπως δηλώνει ο Σέρβος υπουργός Αμύνης παρατηρούνται σε περιοχές της σερβικής επικράτειας δραστηριότητες drones που κατασκοπεύουν τη διάταξη δυνάμεων και υποδομές άμυνας της χώρας του.

Η πρωθυπουργός της Σερβίας Άννα Μπέρναμπιτς, που εκπροσώπησε τη χώρα της στο Βερολίνο, δήλωσε ότι το όλο ενδιαφέρον της ΕΕ για ειρήνευση και εν τέλει ένταξη των Βαλκανίων ακυρώνεται από την αδυναμία της να υποχρεώσει τον Αλβανοκοσοβάρο Κούρτι να εφαρμόσει την Συμφωνία των Βρυξελλών του 2013. Τα σερβικά ΜΜΕ αναφέρουν ότι ο Βούτσιτς συνομιλούσε όλη τη νύχτα με την πολιτική ηγεσία των Σέρβων του Κοσόβου.

Ενδεικτικό του κλίματος είναι το γεγονός ότι ο Σέρβος πρόεδρος ακύρωσε όλες τις συναντήσεις που είχε προγραμματίσει για την Παρασκευή, ώστε να συναντηθεί με τον ειδικό εκπρόσωπο της ΕΕ Λάιτσακ που μετέβη εκτάκτως στο Βελιγράδι. Η σερβική κυβέρνηση καλείται στις επόμενες μέρες να λάβει κρίσιμες αποφάσεις, που ίσως καταστήσουν τη Μητρόβιτσα (σερβική περιοχή στο Κόσοβο) πιο σημαντική από το Βερολίνο.

Το Σάββατο ο πρόεδρος της Σερβίας θα έχει διαδοχικές συναντήσεις με τον Κινέζο και τον Ρώσο πρέσβη στο Βελιγράδι, Τσεν Μπο και Αλεξάντερ Χαρτσένκο, πριν την έκτακτη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου, όπου θα καταθέσει πρακτικό των συζητήσεών του με την Λέγκα των Σέρβων του Κοσσυφοπεδίου. Θα έχει επίσης συνάντηση με τον Πατριάρχη Σερβίας κ. Πορφύριο και συνεργασία με την Ιερά Σύνοδο. Ίσως οι αμέσως επόμενες τρεις μέρες κρίνουν την κατάσταση στα Δυτικά Βαλκάνια, αλλά και τη θέση της Σερβίας.