Η προέλαση Άσαντ στην Ιντλίμπ και τα εναλλακτικά σχέδια Ερντογάν

Συνεχίζουν την προέλασή τους στην βορειοδυτική επαρχία της Ιντλίμπ οι πιστές στον Άσαντ δυνάμεις του συριακού στρατού, οι οποίες ανακατέλαβαν αυτή την εβδομάδα πολλά χωριά και ετοιμάζονται να πολιορκήσουν μια στρατηγικής σημασίας πόλη. Την ίδια ώρα, πιο ανατολικά, ο Ερντογάν προωθεί την δημιουργία “ζώνης ασφαλείας” στα σύνορά του, ενώ Τούρκοι αξιωματούχοι αναφέρονται και σε εναλλακτικά σχέδια, αν υπάρξουν καθυστερήσεις.

Μετά από μια σύντομη εκεχειρία, η οποία δεν είχε μέλλον εξαιτίας της άρνησης των τζιχαντιστών να συνεργαστούν, οι δυνάμεις του Άσαντ, εδώ και αρκετές ημέρες προελαύνουν στην περιοχή σε βάρος των ισλαμιστών τρομοκρατών και των αντικαθεστωτικών ανταρτών. Έτσι, σύμφωνα με τα νεότερα στοιχεία, απέχουν πλέον τρία χιλιόμετρα από την στρατηγικής σημασίας πόλη Χαν Σεϊχούν. Πρόκειται για την πόλη, στην οποία είχε επιτεθεί ο συριακός στρατός και τον Απρίλιο του 2017, κάνοντας –κατά τους ισχυρισμούς των ανταρτών– χρήση αερίου σαρίν. Ενέργεια που είχε οδηγήσει τότε τον Τραμπ να διατάξει αεροπορικά πλήγματα εναντίον θέσεων του καθεστώτος της Δαμασκού.

Ο συριακός στρατός επιδιώκει πάση θυσία την κατάληψή της Χαν Σεϊχούν, και αυτό γιατί βρίσκεται πάνω στον αυτοκινητόδρομο που διαπερνά την επαρχία της Ιντλίμπ, συνδέοντας την πρωτεύουσα Δαμασκό με το Χαλέπι, που επίσης ελέγχεται από τον Άσαντ. Με την κατάληψη της πόλης το συριακό καθεστώς θα αποκτήσει τον έλεγχο του αυτοκινητόδρομου, δημιουργώντας έναν στρατηγικής σημασίας άξονα στην βορειοδυτική Συρία.

Θα πρέπει να σημειωθεί, ότι το μεγαλύτερο μέρος της επαρχίας της Ιντλίμπ, όπως και σημαντικοί τομείς στις γειτονικές επαρχίες της Χάμας, του Χαλεπιού και της Λαττάκειας, ελέγχονται από τζιχαντιστές και ομάδες αντικαθεστωτικών ανταρτών. Στην Ιντλίμπ έχουν καταφύγει, όμως, με τις οικογένειές τους, και εκατοντάδες χιλιάδες αντικαθεστωτικοί από άλλες περιοχές της Συρίας.

Όλα για την Ιντλίμπ

Για την αποφυγή μιας ευρείας στρατιωτικής επιχείρησης, η οποία θα κατέληγε σε μια νέα σοβαρή ανθρωπιστική κρίση, Ρωσία και Τουρκία συμφώνησαν πριν έναν χρόνο στην δημιουργία αποστρατικοποιημένης ζώνης που θα χωρίζει τις δυνάμεις του Άσαντ από αυτές των ανταρτών. Η δημιουργία αυτής της ζώνης δεν προχώρησε, ωστόσο, εξαιτίας της άρνησης της κύριας τζιχαντιστικής οργάνωσης Χαγιάτ Ταχρίρ ας Σαμ, που είναι ο πρώην συριακός βραχίονας της Αλ Κάιντα, και της αδυναμίας της Άγκυρας να διαχωρίσει τους τζιχαντιστές τρομοκράτες από τους αντικαθεστωτικούς αντάρτες.

Από τα τέλη του περασμένου Απριλίου οι δυνάμεις του Άσαντ και οι Ρώσοι σύμμαχοί τους εξαπολύουν σχεδόν καθημερινά αεροπορικές επιδρομές και βομβαρδισμούς, στην διάρκεια των οποίων, εκτός από τζιχαντιστές έχουν σκοτωθεί και περισσότεροι από 800 άμαχοι. Συνολικά, σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο, από τα τέλη Απριλίου, έχουν σκοτωθεί περισσότεροι από 1.300 τζιχαντιστές και αντάρτες και περισσότεροι από 1.150 άνδρες των συριακών δυνάμεων.

Οι μάχες στην περιοχή είναι σφοδρές και, την περασμένη Τετάρτη, η Χαγιάτ Ταχρίρ ας Σαμ ανακοίνωσε ότι κατέρριψε ένα αεροσκάφος του συριακού στρατού και αιχμαλώτισε τον πιλότο. Σύμφωνα με την ανακοίνωση, επρόκειτο για ένα ρωσικής κατασκευής αεροσκάφος, τύπου Sukhoi 22, το οποίο πετούσε στον εναέριο χώρο της Ιντλίμπ.

Την ίδια ώρα, στα ανατολικά, ο Ερντογάν προωθεί την δημιουργία “ζώνης ασφαλείας” στα εδάφη της βόρειας Συρίας, στο πλαίσιο συμφωνίας με τις ΗΠΑ. Στην πράξη, το σχέδιο αυτό βρίσκεται ακόμη στις εργασίες για την σύσταση ενός Κέντρου Κοινών Επιχειρήσεων του τουρκικού και του αμερικανικού στρατού, το οποίο θα συντονίζει τις δράσεις στην σχεδιαζόμενη “ζώνη ασφαλείας”.

Τι ετοιμάζει ο Ερντογάν

Τουρκία και ΗΠΑ κατέληξαν σε αυτήν την συμφωνία την περασμένη εβδομάδα, όμως πολλά σοβαρά ζητήματα παραμένουν ανοιχτά. Πρώτον δεν έχει συμφωνηθεί η έκταση που θα περιλαμβάνεται στη “ζώνη ασφαλείας” και δεύτερον δεν έχει καθοριστεί η δομή της διοίκησης των κοινών περιπολιών που θα κάνουν Τούρκοι και Αμερικανοί στρατιωτικοί σε αυτό το τμήμα της συριακής επικράτειας. Το Κέντρο Κοινών Επιχειρήσεων αναμένεται να ξεκινήσει την λειτουργία του τις επόμενες ημέρες, με κύριο στόχο να προλάβει μια σύγκρουση ανάμεσα στον τουρκικό στρατό και την κουρδική πολιτοφυλακή (YPG), η οποία ελέγχει τμήματα της μεθορίου και έχει την στήριξη των Αμερικανών.

Ήδη, στα τουρκικά σύνορα με την Συρία βρίσκεται εξαμελής  αμερικανική αντιπροσωπεία για την προετοιμασία, η Άγκυρα όμως έχει διαμηνύσει ότι οι διαδικασίες πρέπει να τρέξουν γρήγορα. Ο Τούρκος υπουργός Άμυνας κάνει ήδη λόγο για εναλλακτικά σχέδια, αν η συμφωνία με την Ουάσινγκτον δεν έχει επιτυχία. Προειδοποίησε επίσης, στο πλαίσιο των γνωστών απειλών του Ερντογάν, ότι αν η συνεργασία με τις ΗΠΑ δεν φέρει αποτελέσματα, τότε η Άγκυρα θα καταφύγει σε «μονομερείς δράσεις» στη βόρεια Συρία.

Οι δηλώσεις Ακάρ δεν είναι βέβαια κάτι καινούργιο. Εκφράζουν την πάγια θέση της Άγκυρας και του Ερντογάν για την καταπολέμηση της YPG και έρχονται να επιβεβαιώσουν τους φόβους και τις επιφυλάξεις αξιωματούχων των Κούρδων της Συρίας. Παραλλήλως επιβεβαιώνουν όμως και τις εκτιμήσεις τους, ότι ο Ερντογάν, με ή χωρίς συμφωνία για την “ζώνη ασφαλείας”, αυτό που επιδιώκει είναι η εξόντωσή τους.