Στα δύο η Ευρώπη για την αποστολή στρατού στην Ουκρανία – Επίθεση Ζελένσκι στον Τραμπ

Την ανάγκη να υπάρξει κατάπαυση του πυρός το συντομότερο δυνατόν στην Ουκρανία υπογράμμισε ο Μητσοτάκης σε δηλώσεις του προς τους δημοσιογράφους λίγο μετά το τέλος της σημερινής διεθνούς διάσκεψης κορυφής. Σημείωσε ότι «η Ουκρανία έχει αποδεχθεί μία κατάπαυση του πυρός 30 ημερών την οποία δυστυχώς η Ρωσία δεν έχει ακόμα αποδεχτεί», προσθέτοντας πως πρέπει να ασκηθούν πιέσεις προς τη Ρωσία για να σταματήσει τις επιθέσεις της κατά της Ουκρανίας ούτως ώστε αυτή να διαπραγματευθεί μια δίκαιη και βιώσιμη ειρήνη.

Επίσης ανέφερε ότι συζητήθηκε το ζήτημα των εγγυήσεων ασφαλείας τις οποίες κάποιες άλλες χώρες είναι πρόθυμες να παράσχουν. Υπογράμμισε ότι η ισχυρότερη εγγύηση ασφαλείας «είναι η ενίσχυση των ενόπλων δυνάμεων της ίδιας της Ουκρανίας». Ο πρωθυπουργός υπογράμμισε ακόμη ότι η Ελλάδα δεν ανήκει στις χώρες που είναι έτοιμες να στείλουν στρατεύματα και σημείωσε ότι θεωρεί αυτή τη συζήτηση ενδεχομένως λίγο διασπαστική, στο βαθμό που το βασικό ζητούμενο αυτή τη στιγμή είναι το πως θα τελειώσει ο πόλεμος μία ώρα αρχύτερα.

Ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε επίσης στις συζητήσεις που θα γίνουν την ερχόμενη εβδομάδα στη Βουλή αναφορικά με το νέο εξοπλιστικό πρόγραμμα της χώρας σημειώνοντας ότι ο βασικός στόχος είναι «να εντάξουμε αυτή τη συζήτηση στο πλαίσιο των γενικότερων μεγάλων γεωπολιτικών αλλαγών που συντελούνται σήμερα». Προσέθεσε ότι στο πλαίσιο αυτών των συζητήσεων «θα παρουσιάσουμε το νέο μισθολόγιο και το νέο βαθμολόγιο των Ενόπλων Δυνάμεων». Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος διέψευσε ότι η Ελλάδα έχει θέσει όρους προκειμένου να αποστείλει στρατεύματα στην Ουκρανία. Να σημειωθεί πως μία σειρά από ευρωπαϊκές χώρες, από την Κροατία μέχρι την Ιταλία έχουν αποκλείσει την αποστολή στρατευμάτων στην Ουκρανία.

Δηλώσεις Μακρόν

Στρατιωτική αντιπροσωπεία στην Ουκρανία θα στείλουν Βρετανία και Γαλλία, προκειμένου να συνεργαστούν με τις ένοπλες δυνάμεις του Κιέβου για να τις βοηθήσουν να σχεδιάσουν το μέλλον, έκανε γνωστό ο Μακρόν. Μετά από συζητήσεις που είχε με τον Στάρμερ, τόνισε πως οι δυο τους «θα αναθέσουν στους επικεφαλής της άμυνάς μας να διασφαλίσουν ότι μια γαλλοβρετανική ομάδα θα σταλεί στην Ουκρανία τις επόμενες ημέρες για να συνεργαστεί πολύ στενά με τους Ουκρανούς εταίρους μας». Θα επικεντρωθούν στην προετοιμασία «της μορφής των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων» στο μέλλον, πρόσθεσε ο Μακρόν, που έκανε λόγο για «δύναμη διαβεβαίωσης». Πρόκειται για έναν διαφορετικό όρο από την ειρηνευτική δύναμη που συζητείται μέχρι τώρα, λέγοντας ότι αυτή η δύναμη διαβεβαίωσης βρίσκεται ακόμη στη φάση του σχεδιασμού της, αλλά δεν θα είναι ειρηνευτική δύναμη.

Ο Γάλλος πρόεδρος πρόσθεσε ότι πολλά κράτη θα συνεισφέρουν στη δύναμη αυτή, η οποία δεν θα βρίσκεται στη γραμμή επαφής, αλλά θα αναπτυχθεί σε στρατηγικές περιοχές. «Θα έχουμε συζητήσεις μεταξύ των στρατιωτικών μας ηγετών για να καθορίσουμε τις τοποθεσίες, τον αριθμό των δυνάμεων που θα αναπτυχθούν για να είναι αξιόπιστη και τις δυνατότητες που θα έχει». Ο Γάλλος πρόεδρος σημείωσε πάντως ότι η παρουσία αυτών των δυνάμεων θα έχει αποτρεπτικό χαρακτήρα και ότι θα μεταβούν στην Ουκρανία μετά την επίτευξη μίας ειρηνικής συμφωνίας ανάμεσα στο Κίεβο και τη Μόσχα. Ανέφερε ότι εύχεται η ανάπτυξη αυτών των ευρωπαϊκών στρατιωτικών δυνάμεων να γίνει με αμερικανική υποστήριξη, σημειώνοντας ωστόσο ότι θα πρέπει να προβλεφθεί και το σενάριο της ανάπτυξής τους χωρίς αμερικανική υποστήριξη.

«Τίποτα δεν έχει αποκλειστεί, θαλάσσιες δυνάμεις, χερσαίες δυνάμεις και αεροπορικές δυνάμεις… αυτή η δύναμη διαβεβαίωσης δεν θα πρέπει να υποκαταστήσει τις ειρηνευτικές δυνάμεις στη γραμμή επαφής ή τον ισχυρό και στιβαρό ουκρανικό στρατό». Ακόμη, ο Μακρόν σημείωσε πως η σημερινή συνάντηση συμφώνησε ομόφωνα ότι «δεν είναι τώρα η ώρα για την άρση των κυρώσεων κατά της Ρωσίας με οποιονδήποτε τρόπο». Ο Μακρόν, δήλωσε ότι οι Ευρωπαίοι εταίροι εξέφρασαν την κοινή τους βούληση να παραμείνουν ενωμένοι και να επιβάλουν την ειρήνη, υπογραμμίζοντας ωστόσο ότι προς το παρόν δεν υπάρχει καμιά ρωσική απάντηση στις ειρηνευτικές προτάσεις που έχουν υποβληθεί.

Ο Γάλλος πρόεδρος ευχήθηκε ακόμη να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στις προσπάθειες για την επίτευξη ειρήνης στην Ουκρανία και η Κίνα, ενώ ερωτηθείς για τον ρόλο της Τουρκίας θεώρησε σκόπιμο να εκφράσει τη λύπη του για τις τελευταίες εξελίξεις λέγοντας: « Ο συστηματικός χαρακτήρας των διώξεων σε βάρος της αντιπολίτευσης, της κοινωνίας των πολιτών, της ελευθερίας έκφρασης και της ελευθερίας του συνέρχεσθαι, όπως και η σύλληψη του δημάρχου της Κωνσταντινούπολης αποτελούν ενέργειες που δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτές».

Αναφορικά με τις ως τώρα διαβουλεύσεις για την επίτευξη ειρήνης στην Ουκρανία, ο Γάλλος πρόεδρος διατύπωσε αμφιβολίες ως προς την αποτελεσματικότητα τους: «Εμείς επιθυμούμε να υπάρξει ένα καθαρό μήνυμα. Θα συνεχίσουμε να ενισχύουμε βραχυπρόθεσμα την Ουκρανία και θα προσπαθήσουμε να αποφύγουμε το ρωσικό σχέδιο που συνίσταται στο να παριστάνουμε ότι διαπραγματευόμαστε με στόχο να αποθαρρύνουμε τον αντίπαλο και να συνεχίζουμε τις εις βάρος του επιθέσεις». Τέλος εξέφρασε την αντίθεσή του στην απόφαση Τραμπ να αυξήσει κατά 25% τους δασμούς επί των αυτοκινήτων που κατασκευάζονται εκτός των ΗΠΑ, λέγοντας ότι ελπίζει πως θα αναθεωρήσει αυτή την απόφαση που «από οικονομικής και γεωπολιτικής απόψεως είναι λανθασμένη».

Δηλώσεις Ζελένσκι

Οι συμμαχικές χώρες που συνήλθαν στην γαλλική πρωτεύουσα με τη συμμετοχή του Ζελένσκι συμφώνησαν να ενισχύσουν τις κυρώσεις για να αυξήσουν την πίεση προς την Μόσχα. «Η Ρωσία δεν θέλει κανένα είδος ειρήνης», προειδοποίησε ο Ζελένσκι στο Παρίσι και προειδοποίησε ότι η άρση των κυρώσεων τώρα θα είναι καταστροφή για την διπλωματία. Οι σύμμαχοι της Ουκρανίας συμφώνησαν ομοφώνως ότι θα συνεχίσουν να υποστηρίζουν την Ουκρανία και τις στρατιωτικές της δυνάμεις και ότι δεν είναι η στιγμή για να αρθούν οι κυρώσεις κατά της Μόσχας.

Ο Ζελένσκι κατηγόρησε τον Πούτιν ότι επιδιώκει να «διχάσει» την Ευρώπη και τις ΗΠΑ. Επιπλέον, ο Ζελένσκι είπε ότι οι ΗΠΑ αλλάζουν συνεχώς τους όρους της προτεινόμενης συμφωνίας για τα ορυκτά, αλλά πρόσθεσε πως δεν θέλει η Ουάσινγκτον να πιστεύει ότι το Κίεβο είναι κατά της συμφωνίας. Ο Ζελένσκι επισήμανε πως πιστεύει ότι η αμερικανική στάση έναντι της Ρωσίας έπρεπε να είναι πιο σθεναρή. Προέτρεψε τις χώρες της Δύσης να εμποδίσουν κάθε άρση κυρώσεων σε βάρος της Ρωσίας, όπως ζητάει η Μόσχα προκειμένου να επιτευχθεί μια εκεχειρία στη Μαύρη Θάλασσα, εκτιμώντας πως αυτό θα έστελνε «πολύ επικίνδυνα μηνύματα». «Μετά τα μηνύματα που ακούσαμε… από τη Σαουδική Αραβία στο θέμα των κυρώσεων, περί μιας ενδεχόμενης άρσης των κυρώσεων… Είναι πολύ επικίνδυνα μηνύματα», τόνισε.

Ο πρόεδρος της Γαλλίας δήλωσε επίσης ότι οι σύμμαχοι της Ουκρανίας συμφώνησαν να συνεχίσουν να ασκούν πίεση επί της Ρωσίας και τους σκιώδους στόλου των τάνκερ που βοηθούν την Μόσχα να εξάγει το ρωσικό πετρέλαιο αψηφώντας τις κυρώσεις. Ο καγκελάριος Σολτς δήλωσε ότι η άρση των κυρώσεων κατά της Ρωσίας αυτήν την στιγμή θα ήταν σοβαρό σφάλμα. «Δεν έχει κανένα νόημα ο τερματισμός των κυρώσεων πριν από την επίτευξη της ειρήνης… Δυστυχώς έχουμε μπροστά μας μακρύ δρόμο γι’ αυτό».

Ο πρωθυπουργός της Βρετανίας δήλωσε ότι δεν είναι η ώρα για την άρση των κυρώσεων κατά της Ρωσίας. «Είναι απολύτως σαφές ότι η Ρωσία προσπαθεί να καθυστερήσει, παίζει παιγνίδια, και εμείς πρέπει να είμαστε ξεκάθαροι επ’ αυτού… Και αυτό σημαίνει κατά πρώτον, μεγαλύτερη υποστήριξη προς την Ουκρανία για να διασφαλίσουμε ότι η Ουκρανία βρίσκεται στην ισχυρότερη δυνατή θέση… Κατά δεύτερο, απόλυτη σαφήνεια ως προς το γεγονός ότι δεν είναι τώρα ώρα για την άρση των κυρώσεων. Ακριβώς το αντίθετο». Ο Στάρμερ δήλωσε ότι κατά την σύνοδο στο Παρίσι συζητήθηκαν στρατιωτικά και επιχειρησιακά σχέδια του συνασπισμού των προθύμων.

Ουκρανικό: Οι τέσσερεις στόχοι

Ο Μακρόν, που συντονίζει αυτή την πρωτοβουλία μαζί με τον Στάρμερ, υποδέχτηκε 31 αντιπροσωπείες στο Ελιζέ το πρωί της Πέμπτης. Ο αριθμός των συμμετεχόντων είναι αυξημένος σε σύγκριση με την πρώτη σύνοδο που είχε διεξαχθεί στο Παρίσι τον Φεβρουάριο. Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, η Σύνοδος επικεντρώθηκε σε τέσσερις βασικούς επιχειρησιακούς άξονες:

1. Το πρώτο ζήτημα αφορά τη διατήρηση της άμεσης υποστήριξης προς την Ουκρανία, σύμφωνα με τις ανάγκες που έχει προσδιορίσει η ίδια. Στο πλαίσιο αυτό, οι εκπρόσωποι των συμμετεχουσών χωρών θα πρέπει να διευκρινίσουν τι είδους βοήθεια είναι διατεθειμένοι και ικανοί να παρέχουν, καθώς και τον τρόπο με τον οποίο θα υλοποιηθεί η αποστολή της.
2. Το δεύτερο ζήτημα σχετίζεται με μια πιθανή εκεχειρία, η οποία, όπως τονίζει η γαλλική πλευρά, θα πρέπει να είναι «πλήρης και επαληθεύσιμη». Ένα κρίσιμο ερώτημα εδώ είναι οι προθέσεις της Ρωσίας και, ειδικότερα, κατά πόσο ο πρόεδρος Πούτιν είναι έτοιμος να αναλάβει δεσμεύσεις που θα έχουν ουσιαστικό αντίκρισμα και δεν θα περιορίζονται σε απλές διακηρύξεις, όπως επισημαίνουν Γάλλοι διπλωμάτες.
3. Ο τρίτος άξονας αφορά την ενίσχυση της αμυντικής ικανότητας της Ουκρανίας σε μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο επίπεδο, ώστε να αποτρέπεται η εκδήλωση νέων ρωσικών επιθέσεων. Αυτή η στρατηγική, γνωστή ως “στρατηγική του σκαντζόχοιρου”, στοχεύει στη θωράκιση της Ουκρανίας. Η Βρετανία έχει δεσμευθεί να συνεχίσει τη στρατιωτική της υποστήριξη, ώστε η Ουκρανία να μπορεί να αντεπεξέλθει ακόμη και αν οι ειρηνευτικές συνομιλίες αποτύχουν ή αν η εκεχειρία παραβιαστεί. Παράλληλα, ο Γάλλος πρόεδρος ανακοίνωσε πρόσθετη στρατιωτική βοήθεια προς το Κίεβο, ύψους περίπου 2 δισ. ευρώ.
4. Το τέταρτο και πιο σημαντικό σημείο αφορά τη δημιουργία μιας “δύναμης εξασφάλισης της ειρήνης”, η οποία δεν θα περιορίζεται αποκλειστικά στην Ουκρανία αλλά θα καλύπτει συνολικά την Ευρώπη. Σύμφωνα με τη γαλλική πλευρά, οι ΗΠΑ δεν αντιτίθενται στην ιδέα και ενδέχεται να τη στηρίξουν στις συνεχιζόμενες συνομιλίες τους με τη Μόσχα.

Απορρίπτουν οι Αμερικάνοι

Ωστόσο, η κυβέρνηση Τραμπ δεν συμμετέχει στις συζητήσεις, καθώς έχει επιδείξει απροθυμία να συμμετάσχει στον συνασπισμό. Ο ειδικός απεσταλμένος του Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ, έχει ήδη απορρίψει την πρόταση για ευρωπαϊκή ειρηνευτική δύναμη. Ευρωπαίοι αξιωματούχοι διευκρινίζουν ότι, σε οποιαδήποτε μορφή ειρηνευτικής συμφωνίας, η πρώτη γραμμή άμυνας της Ουκρανίας σε περίπτωση ρωσικής επίθεσης θα παραμείνει ο ίδιος ο ουκρανικός στρατός. Μια από τις επιλογές που εξετάζονται για τη στήριξη της Ουκρανίας είναι η εντατικοποίηση της στρατιωτικής εκπαίδευσης για να αναπληρωθούν οι απώλειες των ουκρανικών δυνάμεων, οι οποίες παραμένουν αδιευκρίνιστες αλλά εκτιμάται ότι είναι σημαντικές. Οι σύμμαχοι έχουν ήδη εκπαιδεύσει πάνω από 75.000 Ουκρανούς στρατιώτες.

Στο πλαίσιο της Συνόδου, ο Μακρόν συναντήθηκε χθες με τον Ζελένσκι. Όταν ρωτήθηκε για το ρόλο που θα μπορούσαν να διαδραματίσουν οι ευρωπαϊκές δυνάμεις σε περίπτωση ειρηνευτικής συμφωνίας, ο Μακρόν ξεκαθάρισε ότι «δεν θα πήγαιναν στο μέτωπο για να πολεμήσουν». Αντίθετα, θα λειτουργούσαν ως «δυνάμεις που θα αποτρέψουν τους Ρώσους από το να επιτεθούν ξανά. Και κρατώντας σημαντικές πόλεις, στρατηγικές βάσεις, σηματοδοτούν την ξεκάθαρη υποστήριξη από αρκετές ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και συμμάχους». Ο Γάλλος πρόεδρος τόνισε ότι αυτή είναι μια «ειρηνιστική προσέγγιση» και πρόσθεσε: «Οι μόνοι που θα προκαλούσαν, εκείνη τη στιγμή, μια σύγκρουση, μια πολεμική κατάσταση, θα ήταν οι Ρώσοι, αν αποφάσιζαν και πάλι να εξαπολύσουν επίθεση».