Η σκοτεινή όψη μίας “απόπειρας πραξικοπήματος”

Πριν από μερικές ημέρες το ίδρυμα Stockholm Center for Freedom δημοσίευσε μια ενδιαφέρουσα και εκτενή μελέτη, σχεδόν διακοσίων σελίδων, με τον εξαιρετικά αποκαλυπτικό τίτλο “15 Ιουλίου: Το πραξικόπημα Ερντογάν”. Το κείμενο είναι γραμμένο στα τουρκικά, αλλά σύντομα πρόκειται να μεταφραστεί και να δημοσιευθεί και σε άλλες γλώσσες.

Ο Αμντουλάχ Μποζκούρτ, πρόεδρος της οργάνωσης που δημοσίευσε την εν λόγω έρευνα, δήλωσε πως η μελέτη αυτή θα αποτελέσει πηγή αξιόπιστης και εκτενούς ενημέρωσης για την διεθνή, αλλά και για την τουρκική κοινή γνώμη. Αν και η μελέτη φαίνεται να προέρχεται από δίκτυα φίλα προσκείμενα στο δίκτυο του Φετουλά Γκιουλέν, περιέχει εξαιρετικά ενδιαφέρουσες πληροφορίες που πρέπει να αναλυθούν και να ερμηνευθούν.

Συγκεκριμένα η μελέτη χαρακτηρίζει την απόπειρα πραξικοπήματος σαν false flag. Δηλαδή, ως μια κλασική περίπτωση καλοσχεδιασμένης κεκαλυμμένης επιχείρησης των τουρκικών κρατικών υπηρεσιών.

Η επιχείρηση είχε σκοπό την επέκταση, νομιμοποίηση και διασφάλιση των δικτατορικών εξουσιών του ήδη αυταρχικού προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν μέσω της εγκαθίδρυσης “προεδρικού πολιτεύματος”. Ταυτοχρόνως, είχε σκοπό την εξουδετέρωση της μη συστημικής πολιτικής και κοινωνικής αντιπολίτευσης, καθώς και την προετοιμασία του κλίματος για εισβολή και κατοχή στα εδάφη της κουρδικής Ροζάβα στη βόρεια Συρία. Και όλα αυτά στο όνομα της προστασίας της δημοκρατίας και της ασφάλειας της Τουρκίας!

Σχεδιασμένο για να αποτύχει

Η επιχείρηση, σύμφωνα με τα πορίσματα της μελέτης, οργανώθηκε και εκτελέστηκε υπό την αγαστή συνεργασία τομέων του τουρκικού βαθέος κράτους, δηλαδή των μυστικών υπηρεσιών και τμημάτων των ενόπλων δυνάμεων της χώρας. Η απόπειρα πραξικοπήματος σχεδιάστηκε και εκτελέστηκε με τέτοιον τρόπο, ώστε η αποτυχία του να είναι δεδομένη.

Παρείχε δε στον Ερντογάν όλα εκείνα τα απαραίτητα ιδεολογικά και πολιτικά εργαλεία, καθώς και την εσωτερική νομιμοποίηση για να προβεί σε μαζικές διώξεις αντιπάλων στον κρατικό μηχανισμό (υπουργεία, δημόσιες υπηρεσίες, αστυνομία, στρατός, δικαστικό σώμα), στην εκπαίδευση και στην οικονομία. Αξίζει να αναφερθεί ότι περίπου χίλιες ιδιωτικές επιχειρήσεις μεσαίου και μεγάλου μεγέθους κατασχέθηκαν, επειδή οι ιδιοκτήτες τους θεωρήθηκαν υποστηρικτές του Γκιουλέν. Πολλά πανεπιστήμια, σχολεία και φοιτητικές εστίες έκλεισαν.

Δεκάδες χιλιάδες είναι οι απολυθέντες και οι φυλακισμένοι, μεταξύ των οποίων ηγετικά στελέχη ηγεσία καθώς και βουλευτές της αντιπολίτευσης. Η χώρα εξακολουθεί να παραμένει υπό καθεστώς έκτακτης ανάγκης το οποίο τείνει να γίνει η νέα κανονικότητα της Τουρκίας.

Η έρευνα στηρίζεται σε πληροφορίες που έχουν μεθοδικά συλλεγεί από διάφορες ανοικτές πηγές, από συνεντεύξεις με πολιτικούς και γραφειοκρατικούς δρώντες, από καταθέσεις αυτοπτών μαρτύρων και στρατιωτικών αξιωματούχων, από αρχεία δικαστηρίων, καθώς και από τα πρακτικά της “Επιτροπής Διερεύνησης της 15^ης Ιουλίου” του τουρκικού Κοινοβουλίου.

Η σύγκριση των πληροφοριών από αυτές τις πηγές με την επίσημη ρητορική του Ερντογάν και της κυβέρνησής του προδίδουν τεράστιες αντιφάσεις. Επίσης, δημοσιεύονται πληροφορίες για πρώτη φορά, καθώς και μια αναλυτική συνέντευξη του Γκιουλέν, του ηγέτη του κινήματος Χιζμέτ.

Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα σημεία της μελέτης αφορά στον τρόπο, με τον οποίο η οικογένεια Ερντογάν και ο ίδιος προσωπικά διέφυγαν από το ξενοδοχείο όπου διέμεναν για διακοπές στην Μαρμαρίδα. Διαπιστώνεται τεράστια αντίφαση μεταξύ της επίσημης ρητορικής, όπως καταγράφηκε σε κρατικά έγγραφα, και των καταθέσεων αυτοπτών μαρτύρων.

Οι πρωταγωνιστές και τα θύματα

Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στον ρόλο που διαδραμάτισαν ο διοικητής των τουρκικών μυστικών υπηρεσιών Χακάν Φιντάν και ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ Χουλουσί Ακάρ. Στη μελέτη αναλύονται διεξοδικά οι δραστηριότητες των δύο αυτών κρατικών αξιωματούχων στις 14 και 15 Ιουλίου και διατυπώνονται σοβαρά ερωτηματικά για την αξιοπιστία των καταθέσεών τους στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής.

Οι συγγραφείς θεωρούν πως οι καταθέσεις των δύο αυτών προσώπων περισσότερο συσκοτίζουν, αντί να διαφωτίζουν τα γεγονότα εκείνης της ημέρας. Δημιουργούν περαιτέρω ερωτηματικά για τον πραγματικό ρόλο και τις επιδιώξεις τους. Επίσης, παρουσιάζονται λεπτομερή στοιχεία που αποδομούν συνολικά το επίσημο αφήγημα των εν λόγω αξιωματούχων σχετικά με την ώρα εκδήλωσης του πραξικοπήματος και τις εναντίον τους υποτιθέμενες απόπειρες σύλληψης και εξόντωσης εκ μέρους των στασιαστών.

Στη μελέτη τονίζεται ότι οι συμμετέχοντες στην “απόπειρα” κινήθηκαν στο πλαίσιο της ιεραρχίας και των εντολών που έλαβαν από ανωτέρους τους, πιστεύοντας ότι συμμετέχουν σε μια άσκηση για την αντιμετώπιση πιθανής τρομοκρατικής απειλής σε αστικό περιβάλλον. Δηλαδή παραπλανήθηκαν. Επιπλέον, παρατίθενται απόψεις διαφόρων υψηλόβαθμων στρατιωτικών αξιωματούχων και αναλυτών, οι οποίοι τονίζουν τον μικρό αριθμό των στρατιωτών που συμμετείχαν στα γεγονότα και εκφράζουν τον έντονο προβληματισμό τους.

Είναι γνωστό ότι οι 168 στρατηγοί που φυλακίστηκαν κατηγορούμενοι για πραξικόπημα (σχεδόν οι μισοί του τουρκικού στρατού) είχαν υπό τις εντολές τους περισσότερους από 200.000 αξιωματικούς και στρατιώτες. Εξ αυτών μόνο οι 8.500 συμμετείχαν στην “απόπειρα πραξικοπήματος”. Οι περισσότεροι δε ήταν κληρωτοί και μαθητές στις στρατιωτικές σχολές.

Κρίσιμα ερωτήματα

Οι συντάκτες της μελέτης, στηριζόμενοι σε αυτά τα αριθμητικά στοιχεία, χαρακτηρίζουν εντελώς παράλογη αυτή την απόπειρα. Επιπλέον, περιγράφουν αναλυτικά και θέτουν κρίσιμα ερωτήματα για τις περίεργες δραστηριότητες των αρχηγών διαφόρων κλάδων των ενόπλων δυνάμεων το βράδυ της 15^ης Ιουλίου.

Κάποιοι εξ αυτών βρίσκονταν σε κοινωνικές εκδηλώσεις συγγενικών τους προσώπων. Ιδιαίτερη μνεία γίνεται στις δραστηριότητες εκείνη τη νύχτα του διοικητή των ειδικών δυνάμεων Ζεκάϊ Ακσάκαλι, ο οποίος και ηγείται των στρατιωτικών επιχειρήσεων κατά των Κούρδων της βόρειας Συρίας.

Οι συντάκτες υποστηρίζουν πως μέσω αυτής της προβοκάτσιας εκκαθαρίστηκαν από τις ένοπλες δυνάμεις οι φιλονατοϊκοί και φιλοδυτικοί αξιωματικοί και ενισχύθηκαν οι λεγόμενοι ευρωασιανιστές και φιλορώσοι. Επίσης αρκετοί αξιωματικοί που είχαν εκδιωχθεί από τον στρατό λόγω των υποθέσεων Εργκενεκόν και Βαριοπούλα, επέστρεψαν στα καθήκοντά τους.

Η μελέτη παρουσιάζει εκτενώς και τις απόψεις για τα γεγονότα του ηγέτη του Γκιουλέν. Υποστηρίζει ότι είχε από καιρό πληροφορίες πως ο αρχηγός του τουρκικού ΓΕΕΘΑ Χουλουσί Ακάρ προετοίμαζε πραξικόπημα.

Χαρακτηρίζει τα γεγονότα της 15ης Ιουλίου προδοσία που σκηνοθετήθηκε από τον Ερντογάν και τους συνεργάτες του. Τονίζει πως οι συνέπειες του πραγματικού ερντογανικού πραξικοπήματος είναι πιο τραγικές από αυτές όλων των άλλων πραξικοπημάτων που πραγματοποιήθηκαν στην Τουρκία κατά την διάρκεια του 20ου αιώνα.

Εκτός από την φυλάκιση χιλιάδων αθώων πολιτών και την τρομακτική πόλωση στην κοινωνία, ο Γκιουλέν υποστηρίζει πως υπό τον μανδύα του ψευδοπροεδρικού συστήματος δημιουργείται στην Τουρκία ένα νεομπααθικού τύπου δικτατορικό καθεστώς. Καθεστώς χειρότερο και από αυτά της Μέσης Ανατολής, το οποίο οδηγεί την χώρα στην καταστροφή.

Δολοφονίες πολιτών

Ένα άλλο ενδιαφέρον στοιχείο της μελέτης αφορά στις πληροφορίες σχετικά με την δολοφονία πολιτών και στρατιωτών εκείνη την νύχτα. Οι συντάκτες θέτουν ερωτήματα σχετικά με την ταυτότητα των δολοφόνων. Τονίζουν πως έχουν εμποδιστεί από τις αρχές πολλές αυτοψίες των νεκρών πολιτών. Επιπλέον ασαφείς είναι και οι πληροφορίες σχετικά με τα αποτελέσματα των βαλλιστικών ερευνών που αφορούν στα όπλα που χρησιμοποιήθηκαν στις εν λόγω δολοφονίες στους δρόμους της Άγκυρας και της Κωνσταντινούπολης.

Οι συντάκτες της μελέτης θεωρούν βέβαιο και το αποδεικνύουν με στοιχεία ότι το βράδυ της 15ης Ιουλίου βρίσκονταν στους δρόμους οπλισμένες διάφορες παραστρατιωτικές ομάδες φίλα προσκείμενες στον Ερντογάν. Επίσης δίδεται ιδιαίτερη έμφαση και αναλύονται οι προσπάθειες του ιδίου και της κυβέρνησής του να παρεμποδίσουν την πλήρη εξιχνίαση και δημοσιοποίηση των στοιχείων, καθώς και να παραπλανήσουν την εσωτερική αλλά κυρίως την διεθνή κοινή γνώμη.

Η απόπειρα εσωτερικής και διεθνούς νομιμοποίησης βίαιων και παράνομων ενεργειών κατά πολιτών και κρατικών αξιωματούχων είναι κάτι που έχει συμβεί αρκετές φορές στην ιστορία της σύγχρονης Τουρκίας, ξεκινώντας από τις αρχές του 20ου αιώνα. Αν λάβει κανείς υπόψη του το βεβαρημένο ιστορικό του τουρκικού κράτους όσον αφορά στις προβοκάτσιες κατά αντιπάλων δεν είναι δύσκολο να πειστεί για τα συμπεράσματα της εν λόγω μελέτης.

Άλλωστε, οι Έλληνες γνωρίζουμε καλά  πως ένας Τούρκος πράκτορας πέταξε μια βόμβα στο τουρκικό προξενείο της Θεσσαλονίκης το 1955 και σε μερικές ώρες ξεκίνησε το πογκρόμ κατά του Ελληνισμού της Κωνσταντινούπολης. Τα πρωτοσέλιδα των τουρκικών εφημερίδων ήταν ήδη τυπωμένα από το προηγούμενο βράδυ και περίμεναν τους διανομείς τους.

Το ερώτημα είναι πότε αυτό το καθεστώς-καρκίνος και οι πρακτικές του θα καταδικαστούν διεθνώς και θα πεταχτούν μια για πάντα στον κάλαθο των αχρήστων. Πότε οι λαοί της Μικρά Ασίας και της ανατολικής Μεσογείου θα απαλλαγούν από ένα μεγάλο πρόβλημα…