Η Τουρκία σε μετάβαση – “Όλα αλλάζουν και πάλι”

Αναλυτές σημειώνουν πως επικρατεί η αίσθηση ότι “όλα αλλάζουν και πάλι”. Όπως επισημαίνουν, αντίστοιχη συγκυρία είχε να καταγραφεί εδώ και περίπου μια δεκαετία, όταν η Τουρκία βίωνε πολιτική αστάθεια και διαδοχικά τρομοκρατικά χτυπήματα, που κορυφώθηκαν με την απόπειρα πραξικοπήματος του 2016. Η σημερινή κατάσταση παραπέμπει, λένε, σε μια νέα μεγάλη πολιτική μετατόπιση, της οποίας η κατάληξή της φαντάζει αβέβαιη.

Το κρίσιμο ερώτημα που τίθεται είναι πώς μπορεί να παραμείνει στο προσκήνιο ένας φυλακισμένος πολιτικός (σ.σ. Ιμάμογλου), σε μια χώρα όπου οι πολιτικοί κρατούμενοι δεν αποτελούν πια είδηση. “Πώς διατηρείς το ενδιαφέρον στραμμένο πάνω του, σε μία χώρα όπου υπάρχουν πολιτικοί στη φυλακή;”, διερωτώνται χαρακτηριστικά.

Κάποιοι, πάντως, βλέπουν και θετικές εξελίξεις – όπως η πρόσφατη ανακοίνωση περί επανέναρξης μιας ειρηνευτικής διαδικασίας με το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK), το οποίο φέρεται να δεσμεύεται να εγκαταλείψει την πολιτική της ένοπλης σύγκρουσης με το τουρκικό κράτος.

Αν και τέτοιες εξελίξεις δημιουργούν συγκρατημένη αισιοδοξία, οι εκτιμήσεις για τη δημοκρατική πορεία της Τουρκίας παραμένουν επιφυλακτικές – ιδίως μετά τη σύλληψη του Εκρέμ Ιμάμογλου. Περισσότεροι από δύο μήνες έχουν περάσει από την ημέρα της σύλληψής του και το ερώτημα, που επανέρχεται, είναι πώς μπορεί να διατηρηθεί ζωντανό το ενδιαφέρον για την υπόθεσή του, όταν σε μια χώρα με πολλούς πολιτικούς κρατούμενους, η κοινωνία τείνει να ξεχνά;

Σύμφωνα με αναλυτές, η σύλληψη Ιμάμογλου ενδέχεται να έχει ακόμη μεγαλύτερη σημασία, από την ίδια την ειρηνευτική πρωτοβουλία. Όπως υποστηρίζουν, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν φαίνεται να προχωρά σε ένα αποφασιστικό βήμα για τη μετατροπή της Τουρκίας σε ένα καθεστώς αυταρχικού τύπου, παρόμοιο με εκείνο της Ρωσίας – όπου οι εκλογές χάνουν την ουσία τους και ο Πρόεδρος καθορίζει ακόμη και ποιος θα τον αντιμετωπίσει στις κάλπες.

Οι συνθήκες ευνοούν τον Ερντογάν

Οι διεθνείς γεωπολιτικές συνθήκες, επισημαίνουν ότι καθιστούν απίθανη οποιαδήποτε ουσιαστική εξωτερική πίεση στον Ερντογάν. Οι ευρωπαϊκές χώρες, αν και αντιλαμβάνονται τον αυξανόμενο αυταρχισμό του, θεωρούν πως δεν έχουν τα μέσα για να τον αντιμετωπίσουν ανοικτά – ιδιαίτερα σε μια περίοδο, κατά την οποία ενισχύουν την άμυνά τους απέναντι στη Ρωσία.

Την ίδια στιγμή, ούτε η Ουάσιγκτον φαίνεται διατεθειμένη – ή ικανή – να επηρεάσει τις εξελίξεις. Σε μια συγκυρία κατά την οποία, όπως σημειώνουν, ο Ντόναλντ Τραμπ υπονομεύει ανοιχτά τη δημοκρατία στις ΗΠΑ, ελάχιστοι τρέφουν αυταπάτες ότι θα ενδιαφερθεί πραγματικά για τις πρακτικές άλλων ηγετών απέναντι στους λαούς τους.