Η τουρκική πρεσβεία προσπαθεί να αλώσει το Ισλάμ στην Αλβανία

Υπερέβη όμως τα εσκαμμένα ο πρέσβης της Τουρκίας στα Τίρανα, ο οποίος με επιθετική ρητορική – πολύ μακριά από ό,τι συνηθίζεται σε έναν διαπιστευμένο διπλωμάτη σε ξένη χώρα – και κάνοντας εμφανή επίδειξη ισχύος, αμφισβητεί την ακεραιότητα της εγχώριας ηγεσίας της μουσουλμανικής κοινότητας, της μεγαλύτερης αριθμητικά στην Αλβανία.

Το ζήτημα δεν αφορά μία απλή θρησκευτική διαφορά, αλλά δύναται να προκαλέσει αποσταθεροποίηση στο εσωτερικό της χώρας, αν λάβουμε υπόψιν την ύπαρξη διαφορετικών ρευμάτων στους κόλπους του αλβανικού Ισλάμ. Μέχρι στιγμής, η αλβανική κυβέρνηση δείχνει αμηχανία. Όμως, αργά ή γρήγορα θα βρεθεί ενώπιον απροόπτων που τους ετοιμάζει ο πάτρωνας τους, ο πρόεδρος της Τουρκίας Ερντογάν και οι υπηρεσίες του.

Το κυνήγι του Γκιουλέν 

Τα τελευταία χρόνια, μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του θέρους του 2016, οι τουρκικές υπηρεσίες έχουν επιδοθεί σε ένα κυνήγι μαγισσών κατά του δικτύου του Ιμάμη Φετουλάχ Γκιουλέν, το οποίο έχουν χαρακτηρίσει τρομοκρατική οργάνωση. Το πάγιο τουρκικό αίτημα σε κυβερνήσεις – για την συνεργασία τους στην δίωξη του δικτύου Γκιουλέν – έχει φέρει σε ιδιαίτερα δύσκολη θέση την Αλβανία. Στο παρελθόν επιχειρήσεις της ΜΙΤ στα Τίρανα και την Πρίστινα είχαν προσβάλει ανοιχτά την κυριαρχία των κρατών και τις αρχές περί ασύλου και ανθρωπίνων δικαιωμάτων, με συνέπεια να προκληθεί διπλωματική αντιπαράθεση με την γείτονα.

Ειδικότερα η αμερικανική πρεσβεία στα Τίρανα δίνει μεγάλη προσοχή σε ό,τι έχει να κάνει με την μουσουλμανική κοινότητα στην Αλβανία, ανησυχώντας για το ενδεχόμενο ριζοσπαστικοποίησης της. Για την αμερικάνικη διπλωματία έχει σημασία η διατήρηση του πνεύματος ανοχής στο εσωτερικό της και της αποφυγής των όποιων επιρροών της από το ακραίο και ριζοσπαστικό Ισλάμ. Να σημειωθεί ότι μουσουλμάνοι κήρυκες και χοτζάδες από την Αλβανία, τα Σκόπια, το Κόσοβο και τη Βοσνία Ερζεγοβίνη, είχαν παροτρύνει και στρατολογήσει, ένα υπολογίσιμο αριθμό μαχητών για την Τζιχάντ του Ισλαμικού Κράτους, δυσανάλογο μάλιστα σε σχέση με το σύνολο του πληθυσμού των χωρών αυτών. Πολλοί από τους πυρήνες τους παραμένουν ενεργοί και δικτυωμένοι, αναμένοντας την επόμενη έκκληση.

Ο διαπιστευμένος πρέσβης της Τουρκίας στα Τίρανα, παρευρισκόμενος στα εθιμοτυπικά δείπνα Ιφτάρ του Ραμαζανίου, δεν χάνει ευκαιρία να καταφέρεται κατά της ηγεσίας της μουσουλμανικής κοινότητας στη χώρα, την οποία χαρακτηρίζει συνέχεια της οργάνωσης “FETO” του Γκιουλέν. Θέλοντας να σφετεριστεί το αίσθημα των πιστών Σουνιτών, εστιάζει ιδιαίτερα στις συναντήσεις του Αρχιμουφτή της Αλβανίας με εκπροσώπους της πρεσβείας του Ισραήλ και για την κοινότητα των Μπεκτασί (αίρεση του Ισλάμ, με βασικό χαρακτηριστικό της την αποδοχή των Χριστιανών) αφήνοντας υπόνοιες περί παραβίασης του κορανικού μηνύματος.

Βεβαίως πρόκειται για εξαχρείωση της διπλωματίας και για απροκάλυπτη παρέμβαση, όχι απλώς στα εσωτερικά μιας θρησκευτικής κοινότητας. Αυτό θα ήταν το λιγότερο και απλώς θα αποτελούσε την περεταίρω γελοιοποίηση του διπλωματικού αντιπροσώπου μιας χώρας, όπως η Τουρκία, η οποία διατείνεται ότι είναι μεγάλη και πως έχει ρόλο και λόγο στην περιοχή. Στην πραγματικότητα, πρόκειται για ανάμειξη στα εσωτερικά της ίδιας της Αλβανίας, όπως και του Κοσσόβου, για να μην αναφερθεί κανείς στη Βοσνία- Ερζεγοβίνη. Η Τουρκία, με την εμμονή της να δημιουργήσει μία φιλοτουρκική και προσκείμενη στα θελήματα του Ερντογάν φατρία στο εσωτερικό των μουσουλμάνων της Αλβανίας, διακινδυνεύει να τινάξει στον αέρα την ίδια την αρμονική συμβίωση στην πολυ-θρησκευτική κοινωνία της χώρας.

Ανησυχίες της ελληνικής ομογένειας

Ωστόσο, το βασικό πάτημα για αυτές τις τουρκικές επιδιώξεις το έχει προσφέρει η ίδια η αλβανική κυβέρνηση, η οποία είναι πολύ πιθανό να βρεθεί σύντομα παγιδευμένη στο παιχνίδι της. Σύντομα θα ολοκληρωθεί στο κέντρο των Τιράνων το υπερβολικών διαστάσεων τέμενος, η κατασκευή του οποίου γίνεται από την Διεύθυνση Βακουφιών της Τουρκικής Προεδρίας. Η τοπική μουσουλμανική κοινότητα δεν έχει καμιά πρόσβαση σε αυτό, επομένως το ιδιοκτησιακό καθεστώς του εν λόγω τζαμιού ενδέχεται να μετατραπεί σε μία παράλληλη θρησκευτική δομή. Ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, επισκεπτόμενος τα Τίρανα με την συνοδεία ενός χότζα που κατοικοεδρεύει στην τουρκική πρεσβεία στην αλβανική πρωτεύουσα, εγκαινίασε το τέμενος και προσευχήθηκε, χωρίς καμία παρουσία εκ μέρους της επίσημης μουσουλμανικής κοινότητας.

Την ίδια στιγμή, η υποταγμένη συμπεριφορά της αλβανικής κυβέρνησης έναντι του Ερντογάν, προσκρούει στην πολιτική των ΗΠΑ, σύμφωνα με την οποία το σύνολο των τεμένων που λειτουργούν στην Αλβανία, πρέπει να ενταχθούν και να υπαχθούν στην επίσημα αναγνωρισμένη μουσουλμανική κοινότητα της χώρας.

Μπορεί κάποιος να ισχυριστεί ότι όλα αυτά δεν μας αφορούν. Όμως, υπάρχουν ορισμένοι παράμετροι που καθιστούν ειδικού ενδιαφέροντος το ζήτημα για τον Ελληνισμό. Για παράδειγμα, η παρεμβατικότητα των τουρκικών υπηρεσιών στο ζήτημα των ιμάμηδων στην Θράκη – η οποία παρουσιάζει μεγάλες ομοιότητες με την προσπάθεια τους να καθυποτάξουν και να ποδηγετήσουν την ηγεσία του Ισλάμ στην Αλβανία – ασφαλώς και σχετίζεται με ζητήματα εγχώριας νομικής και θεσμικής τάξης.

Κατά συνέπεια, η μεγάλη κοινότητα των Ελλήνων και Ορθοδόξων της Αλβανίας, έχει κάθε λόγο να παρακολουθεί με ανησυχία τα τεκταινόμενα, καθώς διαβλέπει τον κίνδυνο πιστοί του Ισλάμ να οδηγηθούν στην αμφισβήτηση και στην απόρριψη των αρχών της ειρηνικής συνύπαρξης και του σεβασμού της ανεξιθρησκείας. Πόσο μάλλον όταν υπάρχει διεθνής ανησυχία για θέματα δημόσιας τάξης και ασφάλειας, σε ό,τι αφορά τις ομάδες που κινούνται γύρω από το Ισλάμ στα Βαλκάνια.