Η Τουρκία κάνει στους Αφγανούς ό,τι καταγγέλλει την Ελλάδα

Η βρετανική εφημερίδα Guardian αναφέρεται στις βίαιες επαναπροωθήσεις από τις τουρκικές Αρχές εις βάρος Αφγανών προσφύγων που προσπαθούν να φύγουν από την χώρα τους, μετά την ανακατάληψή της από τους Ταλιμπάν. Και φέρνει στην επιφάνεια πρακτικές επαναπροώθησης τις οποίες η Τουρκία σχεδόν καθημερινά καταγγέλλει για την Ελλάδα, αλλά τις εφαρμόζει επίσης καθημερινά στα ανατολικά σύνορά της.

H εφημερίδα φιλοξενεί μεταξύ άλλων τη συνέντευξη ενός νέου 22 ετών που δηλώνει ότι μαχόταν τους Ταλιμπάν επί πέντε χρόνια και έπρεπε οπωσδήποτε να διαφύγει από την χώρα. Ο νέος λέει ότι τον περασμένο μήνα πέρασε τα σύνορα Τουρκίας-Ιράν, μετά από τρεις προσπάθειες. Τις πρώτες δύο φορές οι Τούρκοι συνοριοφύλακες τον ξανάστειλαν στο Ιράν και αναφέρει ότι τον βασάνισαν.

Ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης καταγράφει ότι από την ημέρα που κυριάρχησαν οι Ταλιμπάν, περίπου 25.000 Αφγανοί προσπαθούν να περάσουν τα σύνορα κάθε εβδομάδα. Επιχειρούν ταξίδια 3.000 χιλιομέτρων μέσω του Ιράν και των Ορέων Ζάγκρος. Ο Μαχμούτ Κατσάν, Τούρκος δικηγόρος που ασχολείται με υποθέσεις προσφύγων και ασύλου, ισχυρίζεται ότι οι επαναπροωθήσεις παραβιάζουν τη σύμβαση του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες του 1951, «λαμβάνουν χώρα συστηματικά και αυτό που κάνουν οι τουρκικές αρχές είναι παράνομο».

Ο δικηγόρος προσθέτει ότι η Επαρχιακή Διεύθυνση Διαχείρισης Μετανάστευσης (PDMM) στο Βαν δεν δέχεται πλέον νέες αιτήσεις ασύλου. Μία εντολέας του Αφγανή νοσοκόμα και η οικογένειά της αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τη χώρα τους και «ήρθαν με διαβατήρια, αλλά ακόμη και σε αυτούς αρνήθηκαν το άσυλο», είπε.

Τείχος 295 χλμ

Οι ενέργειες της τουρκικής κυβέρνησης κλιμακώθηκαν με την κατασκευή ενός τσιμεντένιου τείχους μήκους περίπου 295 χιλιομέτρων στην ανατολική επαρχία Βαν. Ο υπουργός Άμυνας, Χουλουσί Ακάρ, είπε ότι τα ανατολικά σύνορα ενισχύθηκαν με κάμερες θερμικής και νυχτερινής όρασης και με περισσότερα στρατεύματα, συμπεριλαμβανομένων 750 αξιωματικών ειδικών επιχειρήσεων. Όμως, όπως αναφέρει και σχετική έρευνα οι επαναπροωθήσεις είχαν αρχίσει από το 2016 και σήμερα έχουν απλώς ενταθεί.

Ο Μετίν Τζοραμπατίρ, πρόεδρος του Κέντρου Έρευνας για το Άσυλο και τη Μετανάστευση (IGAM), με έδρα την Κωνσταντινούπολη, είπε ότι, «η άρνηση της νόμιμης εισόδου στους Αφγανούς πρόσφυγες τους εξαναγκάζει σε θανατηφόρα ταξίδια». Ο ίδιος ανέφερε ένα περιστατικό όπου πνίγηκαν 60 Αφγανοί πρόσφυγες στην λίμνη Βαν. «Οι πρόσφυγες είναι σε άθλια κατάσταση, εξουθενωμένοι, τους εκμεταλλεύονται και οι διακινητές, πολλοί είναι τραυματισμένοι, πεινασμένοι, χωρίς νερό. Με τις επαναπροωθήσεις τους αναγκάζουν να θέτουν σε κίνδυνο τη ζωή τους επανειλημμένα».

Η βρετανική εφημερίδα αναφέρει ότι οι Αφγανοί πρόσφυγες που επιβιώνουν, περιγράφουν δραματικές εικόνες, καθώς βλέπουν στα βουνά από τα οποία περνούν, σορούς άλλων συμπατριωτών τους που δεν τα κατάφεραν. Ένας από τους επιζήσαντες κατήγγειλε ότι Τούρκοι συνοριοφύλακες του πέταξαν το κινητό του στο κεφάλι του και αυτό έσπασε, ότι εν συνεχεία του έκαψαν τα ρούχα και τον κλοτσούσαν στο πρόσωπο.

Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ

Άλλος πρόσφυγας κατήγγειλε ότι Τούρκος στρατιώτης του έσπασε το χέρι χρησιμοποιώντας το μεταλλικό κράνος του. Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR) αναφέρει ότι «παρακολουθεί στενά την κατάσταση» και ότι ζητεί να απαγορευθεί η αναγκαστική επιστροφή Αφγανών υπηκόων, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που απορρίφθηκαν οι αιτήσεις ασύλου τους. Οι Τούρκοι επιμένουν ότι οι Αφγανοί μπορούν να ζήσουν στο Ιράν και σε άλλες χώρες της περιοχής και ότι δεν υπάρχει λόγος να καταλήγουν στην Τουρκία.

Η Τουρκία τονίζει ότι όλα αυτά ξεκινούν ουσιαστικά από την Ευρωπαϊκή Ένωση που αρνείται να δεχθεί πρόσφυγες και τους αφήνει να σωρεύονται στην Τουρκία και άλλα κράτη. Η Τουρκία αυτή τη στιγμή έχει στο έδαφός της 4 εκατ πρόσφυγες από την Συρία και άλλες χώρες της περιοχής. Από αυτά τα 4 εκατ., οι 300.000 είναι Αφγανοί που έφθασαν στη χώρα τα τελευταία χρόνια, με μεγάλο αριθμό εξ αυτών όμως να έχουν φθάσει μετά το Γενάρη του 2021, όταν ήταν πλέον σαφές ότι στο Αφγανιστάν θα κυριαρχούσαν οι Ταλιμπάν.

Οι Τούρκοι λένε ότι το Αφγανιστάν συνορεύει με το Τατζικιστάν, το Τουρκμενιστάν, το Ουζμπεκιστάν, την Κίνα, το Πακιστάν και το Ιράν, οπότε «ένας Αφγανός μπορεί να ζητήσει άσυλο σε κάποια άλλη όμορη χώρα, όμως επιλέγουν την Τουρκία επειδή ο απώτερος στόχος τους είναι να φθάσουν στην Ευρώπη, η οποία όμως στην πράξη δεν τους δέχεται».