Συμφωνία Τραμπ-Ζελένσκι για τα ορυκτά – Κοινό ψήφισμα ΗΠΑ-Ρωσίας στον ΟΗΕ για το Ουκρανικό

Όπως αναφέρουν οι Financial Times για αυτήν τη σημαντική εξέλιξη στο Ουκρανικό, αξιωματούχοι της κυβέρνησης Ζελένσκι αναφέρουν ότι το Κίεβο είναι πλέον έτοιμο να υπογράψει τη συμφωνία για την από κοινού εκμετάλλευση των ορυκτών πόρων του, συμπεριλαμβανομένων του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, αφού οι ΗΠΑ απέσυραν τις απαιτήσεις τους για έσοδα 500 δισεκατομμυρίων δολαρίων.Αν και το κείμενο δεν περιλαμβάνει ρητές εγγυήσεις ασφαλείας, οι αξιωματούχοι υποστήριξαν ότι κατάφεραν να πετύχουν πολύ πιο ευνοϊκούς όρους και παρουσίασαν τη συμφωνία ως έναν τρόπο διεύρυνσης της σχέσης με τις ΗΠΑ, με στόχο την ενίσχυση των προοπτικών της Ουκρανίας μετά από τρία χρόνια πολέμου.

«Η συμφωνία για τα ορυκτά είναι μόνο ένα μέρος της εικόνας. Έχουμε ακούσει πολλές φορές από την αμερικανική κυβέρνηση ότι είναι μέρος μιας ευρύτερης εικόνας», δήλωσε στους Financial Times την Τρίτη η Όλια Στεφανίσινα, αναπληρώτρια πρωθυπουργός και υπουργός Δικαιοσύνης της Ουκρανίας, η οποία ηγήθηκε των διαπραγματεύσεων.

Οι εξαιρετικά επαχθείς όροι του αρχικού σχεδίου – τους οποίους ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ παρουσίασε ως μέσο για την αποπληρωμή της Ουκρανίας για στρατιωτική και οικονομική βοήθεια από την πλήρη εισβολή της Ρωσίας το 2022 – προκάλεσαν οργή στο Κίεβο και σε άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.

ΗΠΑ και Ρωσία ψηφίζουν μαζί!

Mε δέκα θετικές ψήφους-συμπεριλαμβανομένης αυτής της Ρωσίας- και πέντε αποχές (Βρετανία, Γαλλία, Ελλάδα, Σλοβενία, Δανία) το Σχέδιο Ψηφίσματος των ΗΠΑ για την Ουκρανία με τίτλο “Ο δρόμος προς την Ειρήνη” υιοθετήθηκε από το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, σηματοδοτώντας το πρώτο Ψήφισμα που υιοθετείται μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.

Οι τρεις τροπολογίες που προτάθηκαν για το Ουκρανικό από τις ευρωπαϊκές χώρες δεν υιοθετήθηκαν, οι δύο εκ των οποίων λόγω του ρωσικού βέτο. Απορρίφθηκαν ωστόσο και οι δύο τροπολογίες που πρότεινε η Ρωσία καθώς οι ευρωπαϊκές χώρες δεν έδωσαν τη θετική τους ψήφο.

Το Ψήφισμα των ΗΠΑ έχει ως εξής: “Θρηνώντας για την τραγική απώλεια ανθρώπινων ζωών στη σύγκρουση Ρωσίας και Ουκρανίας επαναλαμβάνει ότι ο κύριος σκοπός των Ηνωμένων Εθνών, όπως εκφράζεται στον Καταστατικό Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, είναι η διατήρηση της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας και η ειρηνική επίλυση διαφορών. Προτρέπουμε σε ένα γρήγορο τερματισμό των εχθροπραξιών και μια διαρκή ειρήνη μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας”.

“Oι Ηνωμένες Πολιτείες εκτιμούν ειλικρινά την υποστήριξη των μελών του Συμβουλίου για το Ψήφισμα αυτό και επικροτούν τη δράση, την πρώτη που το Συμβούλιο εδώ και τρία χρόνια έλαβε σχετικά με την Ουκρανία για να ζητήσει αποφασιστικά τον τερματισμό της σύγκρουσης. Αυτό το ψήφισμα μας βάζει στο δρόμο προς την ειρήνη. Είναι ένα πρώτο βήμα, αλλά είναι ένα κρίσιμο βήμα, για το οποίο θα πρέπει να είμαστε όλοι υπερήφανοι. Τώρα πρέπει να το χρησιμοποιήσουμε για να οικοδομήσουμε ένα ειρηνικό μέλλον για την Ουκρανία, τη Ρωσία και τη διεθνή κοινότητα” ανέφερε η Αναπ. Μόνιμη Αντιπρόσωπος των ΗΠΑ πρέσβης Ντόροθι Σέι.

Οριακή διάσωση Ζελένσκι

Εντωμεταξύ απόφαση που επαναβεβαίωνε τη νομιμοποίηση του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι δεν εξασφάλισε αρχικά επαρκή υποστήριξη για την έγκρισή του από το ουκρανικό κοινοβούλιο, χθες Δευτέρα. Σε ειδική προ ημερησίας διατάξεως συνεδρίαση της ουκρανικής εθνικής αντιπροσωπείας, ή Βέρχοβνα Ράντα, για την τρίτη επέτειο της εισβολής του στρατού της Ρωσίας, το κείμενο ψηφίστηκε από 218 μέλη του σώματος, έλαβε 8 ψήφους λιγότερες από τις 226 που απαιτούνταν για να εγκριθεί.

Τουλάχιστον 54 μέλη της ουκρανικής Βουλής, που ήταν παρόντα στην αίθουσα, απείχαν από την ψηφοφορία — ανάμεσά τους 38 εκλεγμένα με το κόμμα του προέδρου, που ονομάζεται Υπηρέτης του Λαού. Το ψήφισμα κατατέθηκε από την ηγεσία του κοινοβουλίου εν είδει συμβολικής ένδειξης στον αρχηγό του κράτους, η νομιμοποίηση του οποίου αμφισβητήθηκε πρόσφατα από τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, που φάνηκε να ενστερνίζεται θέσεις της Ρωσίας για το ζήτημα.

Το κείμενο ανέφερε πως η Βέρχοβνα Ράντα «υπενθυμίζει για ακόμη μια φορά ότι ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι εξελέγη σε ελεύθερες, διαφανείς, δημοκρατικές εκλογές» και «η εντολή του δεν αμφισβητείται από τον ουκρανικό λαό», ούτε από το κοινοβούλιο. Παρέπεμπε ακόμη στο άρθρο 108 του ουκρανικού Συντάγματος, σύμφωνα με το οποίο ο αρχηγός του κράτους συνεχίζει να ασκεί τα καθήκοντά του ωσότου αναλάβει εκλεγμένος διάδοχός του.

Ωστόσο σήμερα Τρίτη άλλαξαν τα δεδομένα, καθώς 268 μέλη του κοινοβουλίου ψήφισαν αυτή τη φορά υπέρ του σχεδίου απόφασης. Χρειάζονταν συνολικά 226 ψήφοι για να υιοθετηθεί. Η Βουλή έχει 450 βουλευτές κανονικά, όμως επειδή στις εκλογές του 2019 δεν συμμετείχαν το Ντονμπάς και η Κριμαία, απέμειναν 422 βουλευτές. Η θητεία του κ. Ζελένσκι τυπικά έληξε τον Μάιο, ωστόσο δεν διεξήχθησαν εκλογές στην Ουκρανία εν μέσω πολέμου και στρατιωτικού νόμου.

H συνάντηση Τραμπ-Μακρόν

Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν εκτίμησε χθες Δευτέρα πως συμφωνία «ανακωχής» στην Ουκρανία θα μπορούσε να συναφθεί εντός των «προσεχών εβδομάδων». «Χρειάζεται αρχικά ανακωχή. Θεωρώ πως θα μπορούσε να συμφωνηθεί τις προσεχείς εβδομάδες», είπε ο κ. Μακρόν στο πλαίσιο συνέντευξης που παραχώρησε στο τηλεοπτικό δίκτυο Fox News μετά τη συνάντησή του με τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο, που ήταν αφιερωμένη κατά κύριο λόγο στον πόλεμο στην Ουκρανία.

Για τον Αμερικανό πρόεδρο, ο σκοπός της επίσκεψης Μακρόν ήταν να μπει ένα τέλος στην αιματοχυσία, αλλά για τον Γάλλο πρόεδρο στόχος ήταν οι εγγυήσεις ασφαλείας. Ο Μακρόν, έγινε ο πρώτος Ευρωπαίος ηγέτης που πέρασε το κατώφλι του Λευκού Οίκου. Στόχος της επίσκεψής του στην αμερικανική πρωτεύουσα, Ουάσινγκτον, ήταν η Γηραιά ήπειρος να αποκτήσει κεντρικό ρόλο στις διαπραγματεύσεις για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, από τις οποίες έχει, μέχρι στιγμής, αποκλεισθεί.

Για τον Αμερικανό πρόεδρο,  η Γαλλία είναι «ο παλαιότερος σύμμαχος των Ηνωμένων Πολιτειών» και ο σκοπός της επίσκεψης Μακρόν δεν ήταν άλλος από το να μπει ένα τέλος στην αιματοχυσία. Για τον Γάλλο πρόεδρο όμως τερματισμός του πολέμου σημαίνει εγγυήσεις ασφαλείας, για τις οποίες ο Αμερικανός ομόλογός του δεν έκανε καμία αναφορά. «Πιστεύω ότι ο πρόεδρος Μακρόν συμφωνεί μαζί μου στα περισσότερα από τα πιο σημαντικά ζητήματα» είπε ο Τραμπ, για να προσθέσει ότι «η Ευρώπη πρέπει να αποκτήσει κεντρικό ρόλο για τη διασφάλιση της μακρόχρονης ασφάλειας στην Ουκρανία».

Από την πλευρά του, ο Μακρόν, κάνοντας λόγο για μία παραγωγική συζήτηση, υπενθύμισε τη «δέσμευση» της Ευρώπης να «κάνει περισσότερα» για την «ασφάλεια» και την «άμυνα» της ή όπως τόνισε «γι’ αυτό το βάρος ασφαλείας που κουβαλούν εδώ και αρκετά χρόνια οι Ηνωμένες Πολιτείες.

Επιπλέον σημείωσε πως η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχει αποφύγει τις ευθύνες της και υπογράμμισε ότι έχει επενδύσει περίπου 138 δισεκατομμύρια δολάρια για την ασφάλεια της Ουκρανίας. Έδωσε μάλιστα έμφαση στη λέξη «επένδυση» εξηγώντας πως «η Ουκρανία έχει διατηρήσει το μέτωπο της ευρωπαϊκής συλλογικής μας ασφάλειας».

Προσέθεσε δε πως θαυμάζει το θάρρος του ουκρανικού λαού και ότι πιστεύει πως «σε τούτη την αίθουσα δεν υπάρχει κανείς που θέλει να ζει σε έναν κόσμο όπου η βούληση του ισχυρότερου μπορεί απλώς να επιβληθεί και όπου διεθνώς αναγνωρισμένα σύνορα μπορούν απλώς να παραβιαστούν».

Τί άλλο ειπώθηκε για το Ουκρανικό

Κατά τη διάρκεια της μακράς κοινής συνέντευξης Τύπου στην οποία τα χαμόγελα περίσσευαν αλλά η ένταση υπέβοσκε, ο Ντόναλντ Τραμπ τόνισε ότι πριν αναλάβει εκ νέου καθήκοντα «δεν υπήρχε καμία επικοινωνία με τη Ρωσία». Όπως εξήγησε, όταν επέστρεψε στο Οβάλ Γραφείο «ένα από τα πρώτα τηλεφωνήματα που έκανα ήταν προς τον πρόεδρο Πούτιν και μας φέρθηκαν με μεγάλο σεβασμό και θέλουν να τερματίσουν τον πόλεμο». Πρόσθεσε δε, ότι «είναι προς όφελος της Ρωσίας να συνάψει συμφωνία». Ο Γάλλος πρόεδρος όμως απάντησε πως «θέλουμε ειρήνη, αλλά δεν θέλουμε μία συμφωνία, η οποία θα είναι αδύναμη».

Νωρίτερα από το Οβάλ Γραφείο, ο Ντόναλντ Τραμπ αρνήθηκε να χαρακτηρίσει τον Ρώσο ομόλογό του, Βλάντιμιρ Πούτιν, «δικτάτορα», κάτι το οποίο έπραξε, την περασμένη εβδομάδα, για τον πρόεδρο της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι. «Δεν χρησιμοποιώ αυτούς τους χαρακτηρισμούς ελαφρά τη καρδία, θα δούμε πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα» τόνισε ο Αμερικανός πρόεδρος προσθέτοντας ότι υπάρχει «ευκαιρία για έναν καλό διακανονισμό» ανάμεσα σε Ουκρανία και Ρωσία. Όπως εξήγησε, ένας πόλεμος που δεν λύνεται ανάμεσα στις δύο χώρες «θα μπορούσε να οδηγήσει σε Τρίτο Παγκόσμιο».

Σε ό,τι αφορά στην αποστολή ευρωπαϊκών ειρηνευτικών δυνάμεων σε ουκρανικό έδαφος, όταν κι εφόσον ο πόλεμος τελειώσει, ο Τραμπ απάντησε ότι ο Πούτιν θα το δεχθεί – κάτι το οποίο η Μόσχα έχει επανειλημμένως απορρίψει τονίζοντας ότι δεν θα δεχόταν «δυνάμεις του ΝΑΤΟ ή άλλες» σε ουκρανικό έδαφος. Για τον Ντόναλντ Τραμπ ο πόλεμος στην Ουκρανία «μπορεί να τελειώσει σύντομα, εντός εβδομάδων, εάν είμαστε έξυπνοι», ενώ την ίδια στιγμή, δήλωσε ότι «είτε αυτή, είτε την επόμενη εβδομάδα» ο Ουκρανός πρόεδρος θα επισκεφθεί την Ουάσινγκτον προκειμένου να υπογράψουν, από κοινού, συμφωνία για τις σπάνιες γαίες της Ουκρανίας.