Ιντλίμπ, ηρεμία πριν την καταιγίδα

Η πρόθεση του καθεστώτος Άσαντ και των συμμάχων του να εξαπολύσουν στρατιωτική επίθεση στην περιοχή Ιντλίμπ, προκαλεί μεγάλες αντιδράσεις στη Δύση. Είναι η μοναδική συριακή πόλη, που βρίσκεται υπό τον έλεγχο των αντικαθεστωτικών δυνάμεων. Μεταξύ των αντικαθεστωτικών συμπεριλαμβάνονται και τζιχαντιστικές οργανώσεις, παρακλάδια της Αλ Κάϊντα και του Ισλαμικού Κράτους.

Στην συγκεκριμένη συριακή πόλη έχουν βρει καταφύγιο χιλιάδες άμαχοι για να γλιτώσουν από την φρίκη του πολέμου. Μία στρατιωτική επίθεση θα προκαλούσε με βεβαιότητα τον θάνατο πολλών ανθρώπων. Είναι ο λόγος που επικαλούνται στις αντιδράσεις τους οι δυτικές κυβερνήσεις και ο ΟΗΕ. Ο Αμερικανός πρόεδρος έκανε έκκληση να μην πραγματοποιηθεί επίθεση, επικαλούμενος “ανθρωπιστικούς λόγους”.

Όμως ο εκπρόσωπος του Ρώσου προέδρου προανήγγειλε μία δυναμική επίθεση εκ μέρους των δυνάμεων του Μπασάρ Αλ Άσαντ. Ο Ντιμίτρι Πεσκόφ ουσιαστικά απάντησε στις αιτιάσεις του Ντόναλντ Τραμπ. Μίλησε για “εστία τρομοκρατίας” στην Ιντλίμπ, υποστηρίζοντας τη “διευθέτηση του ζητήματος” από τον συριακό στρατό. Ήδη η ρωσική αεροπορία πραγματοποιεί επιδρομές στην συριακή περιοχή.

Η Μόσχα μοιάζει να κρατάει πιο σκληρή στάση, ακόμα και από την Τεχεράνη, τον έτερο σύμμαχο του καθεστώτος Άσαντ. Ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών δήλωσε πως μία στρατιωτική επιχείρηση, οφείλει να εξασφαλίσει “την ελάχιστη απώλεια ανθρώπινων ζωών“. Οι Ρώσοι δεν μοιάζει να έχουν παρόμοιες ευαισθησίες. Το πιθανότερο είναι να αποδώσουν τις απώλειες των αμάχων στους ίδιους τους αντικαθεστωτικούς αντάρτες. Θα τους κατηγορήσουν, ότι χρησιμοποιούν τους αμάχους ως “ανθρώπινες ασπίδες”. Είναι ένας ισχυρισμός που υιοθετεί συχνά το Ισραήλ, έναντι της δράσης της Χαμάς. Με αυτό τον τρόπο δικαιολογεί τα στρατιωτικά του “αντίποινα”, στην πυκνοκατοικημένη Γάζα.

Η “λεπτή κόκκινη γραμμή” του Τραμπ

Οι ΗΠΑ συγκαλούν το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ για την κατάσταση στην Ιντλίμπ. Πάντως οι αντιδράσεις της Ουάσιγκτον θα περιοριστούν αποκλειστικά σε ρητορικό επίπεδο. Ο πρόεδρος Τραμπ δήλωσε πως οι ΗΠΑ “θα απαντήσουν κατάλληλα“, μόνο αν χρησιμοποιηθούν χημικά όπλα από το καθεστώς Άσαντ.

Ο Σύρος πρόεδρος Άσαντ γνωρίζει πως εάν χρησιμοποιήσει χημικά όπλα θα διακινδυνέψει να προκαλέσει την επέμβαση της Δύσης. Δεν είναι τρελός να το κάνει, πόσο μάλλον όταν κερδίζει τον πόλεμο. Τα υπολείμματα των ανταρτών στο Ιντλίμπ είναι πλέον σε δυσχερή θέση. Διότι εκτός των κυβερνητικών δυνάμεων, θα αντιμετωπίσους τους Ρώσους, τους Ιρανούς και την λιβανέζικη Χεζμπολάχ.

Η συριακή πολεμική αεροπορία έχει από μόνη της τρομακτική δύναμη πύρος. Εκτοξεύει τις φονικότατες “βόμβες βαρέλια”, που αποδείχτηκαν πολύ αποτελεσματικές στα πεδία των μαχών. Εξάλλου οι Ρώσοι δήλωσαν πως εάν χρησιμοποιηθούν χημικά όπλα σε αυτό το στάδιο, θα είναι μία προβοκάτσια των ίδιων των ανταρτών.

Η Μόσχα είχε κατηγορήσει την δυτική “ανθρωπιστική” οργάνωση Λευκά Κράνη, ότι είχε “σκηνοθετήσει” την χημική επίθεση του περασμένου Απριλίου στην Ντούμα της Συρίας. Δεν αποκλείει μία παρόμοια κίνηση απελπισίας των αντικαθεστωτικών δυνάμεων. Σκοπός τους να οδηγήσουν σε αλλαγή πλεύσης την στάση μη άμεσης εμπλοκής που ακολουθεί τελευταία η Ουάσιγκτον στην Συρία.

Ουάσιγκτον αναγνωρίζει Άσαντ

Μοιάζει αστείο που η “κόκκινη γραμμή” του Αμερικανού προέδρου είναι μόνο τα χημικά όπλα, όταν το συριακό καθεστώς χρησιμοποιεί όπλα άλλου τύπου, εξίσου δολοφονικά. Όταν ο Άσαντ παραβίασε, τον περασμένο Ιούνιο, τις “ζώνες αποκλιμάκωσης”, βομβαρδίζοντας την πόλη Ντεραά, οι ΗΠΑ δεν έκαναν τίποτα σε στρατιωτικό επίπεδο. Διεμήνυσαν, μάλιστα, στην ηγεσία των αντικαθεστωτικών ανταρτών να μην περιμένει την “παραμικρή” στρατιωτική υποστήριξη.

Ο Άσαντ δεν έκανε το λάθος να χρησιμοποιήσει χημικά όπλα, όπως κατηγορήθηκε ότι έπραξε τον περασμένο Απρίλιο στην Ντούμα. Ακόμα και τότε, όμως, οι ΗΠΑ αρκέστηκαν σε ορισμένα ασήμαντα πυραυλικά πλήγματα έναντι της Δαμασκού, τα οποία δεν προκάλεσαν το παραμικρό πρόβλημα στο συριακό καθεστώς. Εάν προσέξουμε μάλιστα το tweet του Ντόναλντ Τραμπ για την Ιντλίμπ, βλέπουμε πως χαρακτηρίζει τον Μπασάρ αλ Άσαντ “πρόεδρο”, όχι “δικτάτορα”. Ο Αμερικανός πρόεδρος μοιάζει να παραδέχεται την πραγματικότητα. Ότι δηλαδή ο Σύρος ομόλογος του ελέγχει το μεγαλύτερο μέρος της συριακής επικράτειας και συνεχώς ανακτά τον έλεγχο πρόσθετων εδαφών.

Οι στενοί σύμμαχοι των ΗΠΑ, οι Κούρδοι πολιτοφύλακες της οργάνωσης YPG, ελέγχουν τη βορειοανατολική Συρία. Δεν τρέφουν όμως εχθρικά αισθήματα για τον Άσαντ. Στον αντίποδα πραγματοποιούν επίσημες συνομιλίες με το καθεστώς του, προκειμένου να αποκτήσουν διευρυμένη αυτονομία σε μία μεταπολεμική Συρία.

Οι σύντομες “μέρες του μέλιτος” στις σχέσεις ΗΠΑ-Ρωσίας

Το ζητούμενο για τις ΗΠΑ δεν είναι πλέον η ανατροπή του Μπασάρ αλ Άσαντ. Το ζητούμενο είναι να πετύχει την απεξάρτηση του Σύρου ηγέτη από την ιρανική επιρροή, όπως επιθυμεί το Ισραήλ. Αυτό έδειξε να επιτυγχάνεται τον περασμένο Ιούλιο, μετά το απρόσμενα καλό κλίμα στην συνάντηση Τραμπ-Πούτιν.

Αρχικά οι Ρώσοι έδειξαν κατανόηση για τις ευαισθησίες των Ισραηλινών. Απέτρεψαν την ανάπτυξη στρατευμάτων του Ιράν και της Χεζμπολάχ, στα σύνορα με τα κατεχόμενα από τον ισραηλινό στρατό Υψίπεδα του Γκολάν. Το Ισραήλ θεωρούσε πως μία σύμπλευση Ουάσιγκτον και Μόσχας, θα μπορούσε να σημάνει το οριστικό τέλος στην παρουσία των Ιρανών στην Συρία.

Όμως οι “μέρες του μέλιτος” στις σχέσεις ΗΠΑ-Ρωσίας έληξαν άδοξα. Στις 8 Αυγούστου η Ουάσιγκτον ψήφισε νέες κυρώσεις έναντι της Μόσχας για την ξεχασμένη υπόθεση Σκριπάλ. Ο ίδιος ο Πούτιν μίλησε για “λάθος του Τραμπ“. Το απέδωσε στις δικαστικές του εκκρεμότητες και στον πόλεμο που δέχεται από το κατεστημένο στο εσωτερικό των ΗΠΑ.

Από τότε οι Ρώσοι δεν έχουν τον παραμικρό λόγο να εμποδίσουν την περαιτέρω προσέγγιση Ιράν-Συρίας, από την στιγμή που είναι επιλογή του ίδιου του Άσαντ. Λίγες μέρες μετά τις αμερικανικές κυρώσεις, ακολούθησε η επίσκεψη του Ιρανού υπουργού Άμυνας στην Δαμασκό, η οποία συνοδεύτηκε από την υπογραφή στρατιωτικής συμφωνίας.

Ισραήλ απειλεί Ιράν μέσω… Ιράκ

Προφανώς δυσαρεστημένο από τις εξελίξεις είναι το Ισραήλ, το οποίο βλέπει με τρόμο να ενισχύεται η επιρροή του Ιράν. Γνωρίζει πως αυτή η επιρροή δεν μπορεί να αναχαιτιστεί από τα αεροπορικά πλήγματα που πραγματοποιεί κατά καιρούς έναντι ιρανικών στρατιωτικών στόχων στην Συρία. Αξίζει να σταθούμε όμως σε μία προειδοποίηση του Τελ Αβίβ.

Συγκεκριμένα δήλωσε πως μπορεί να χτυπήσει στρατιωτικούς στόχους του Ιράν στο Ιράκ. Η γειτνίαση του Λιβάνου με το Ισραήλ αποτρέπει αεροπορικά πλήγματα έναντι της σιιτικής Χεζμπολάχ, λόγω της υπεροπλίας της οργάνωσης. Όμως το Ιράκ, στο οποίο δραστηριοποιούνται πολλές φιλοϊρανικές σιιτικές παραστρατιωτικές πολιτοφυλακές, δεν συνορεύει με το Ισραήλ.

Εάν ακολουθήσει μία στρατιωτική επιχείρηση στο Ιντλίμπ θα αποτελέσει άλλο ένα αιματηρό επεισόδιο του συριακού εμφυλίου, το οποίο θα ξεχαστεί σύντομα. Θα μπορούσε μία μεσολάβηση της Τουρκίας με την Ρωσία να αποτρέψουν την επίθεση, αλλά δεν δίνουμε πολλές πιθανότητες σε αυτό το σενάριο.

Θα πρέπει όμως να εστιάσουμε στην απειλή που εκτόξευσε το Ισραήλ, έναντι του Ιράκ. Σε αντίθεση με τον Λίβανο, ο διευρυμένος ρόλος του Ιράν στο Ιράκ προκαλεί πολλές αντιδράσεις στο εσωτερικό της αραβικής χώρας. Αυτές εντοπίζονται ακόμα και στους Ιρακινούς σιίτες. Οι ισορροπίες στο εσωτερικό της αραβικής χώρας είναι ιδιαίτερα εύθραυστες. Επομένως, εάν το Ισραήλ πραγματοποιήσει την απειλή του, το επόμενο μέτωπο ένοπλων συγκρούσεων στον αραβικό κόσμο θα είναι με βεβαιότητα το πολύπαθο Ιράκ.