Καταργείται η αστυνομία ηθών στο Ιράν μετά από 80 ημέρες διαδηλώσεων

Ο γενικός εισαγγελέας του Ιράν Μοχαμάντ Τζαφάρ Μονταζερί ανακοίνωσε την κατάργηση της αστυνομίας ηθών. Η απόφαση ελήφθη από τις αρμόδιες αρχές όπως μεταδίδει το ιρανικό πρακτορείο Isna. Πρόκειται για μία καμπή στην χώρα, καθώς αναθεωρείται η νομοθεσία που ίσχυε από το 1983, που σε πολλές περιπτώσεις οδήγησε σε απάνθρωπες ακρότητες, όπως τον θανάσιμο ξυλοδαρμό της 22χρονης Μαχσά Αμινί τον περασμένο Σεπτέμβριο, γεγονός που προκάλεσε κύμα κοινωνικών αντιδράσεων και μαζικών διαμαρτυριών που όπως αναγνώρισαν οι ιρανικές αρχές, ήταν πολύνεκρες. 

«Η αστυνομία ηθών δεν έχει καμία σχέση με τη δικαστική εξουσία και καταργήθηκε από τις αρχές που τη δημιούργησαν», δήλωσε χθες το βράδυ ο εισαγγελέας Μονταζερί σε συνέντευξη Τύπου στην ιερή πόλη Κομ. Η αστυνομία ηθών ιδρύθηκε υπό τον υπερσυντηρητικό πρόεδρο του Ιράν Μαχμούντ Αχμαντινετζάντ για να διαδώσει την κουλτούρα της σεμνότητας και του χιτζάμπ, όπως είχε πει. Αποτελείται από άνδρες με πράσινη στολή και γυναίκες που φορούν μαύρο τσαντόρ, ένα ένδυμα που καλύπτει το κεφάλι και το πάνω μέρος του σώματος. Οι πρώτες της περιπολίες χρονολογούνται από το 2006.

Μετά τον θάνατο της 22χρονης Μαχσά Αμινί, στις 16 Σεπτεμβρίου, η οποία είχε συλληφθεί από την αστυνομία ηθών, ξέσπασε κύμα διαμαρτυριών σε όλη τη χώρα. Χθες οι ιρανικές αρχές ζήτησαν από τη Δικαιοσύνη και το Κοινοβούλιο να αναθεωρήσουν νόμο του 1983 για την υποχρεωτική χρήση της μαντίλας προκειμένου να καταλαγιάσει το κύμα διαδηλώσεων. Η μαντίλα έγινε υποχρεωτική στο Ιράν τέσσερα χρόνια μετά την ισλαμική επανάσταση του 1979. Σύμφωνα με τον νόμο του 1983, οι γυναίκες στο Ιράν –Ιρανές και αλλοδαπές- ασχέτως της θρησκείας τους, θα πρέπει να φορούν δημοσίως μαντίλα και φαρδιά ρούχα.

Iran is experiencing the worst unrest in years as at least nine have died in violent protests over the death of 22-year-old Mahsa Amini in police custody. Amini was arrested on Sept. 13 for an "unproper hijab." pic.twitter.com/Wex6o48HAx

— Newsweek (@Newsweek) September 22, 2022

Κόντρα Χαταμί-Ραϊσί

Στις 24 Σεπτεμβρίου, μία εβδομάδα μετά την έναρξη των κινητοποιήσεων το μεταρρυθμιστικό κόμμα του Ιράν κάλεσε τις αρχές να άρουν την υποχρεωτικότητα της μαντίλας. Η Ένωση του Λαού του Ισλαμικού Ιράν, που ιδρύθηκε από στενούς συνεργάτες του μεταρρυθμιστή πρώην προέδρου Μοχαμάντ Χαταμί (1997-2005), ανακοίνωσε ότι ζήτησε από τις αρχές «να προετοιμάσουν τα νομικά εργαλεία που θα ανοίξουν τον δρόμο προς την ακύρωση της νομοθεσίας περί υποχρεωτικότητας της μαντίλας», σύμφωνα με ανακοίνωση του κόμματος στα τέλη Σεπτεμβρίου.

Από τις 5 Ιουλίου 2022 ένας νέος νόμος για τη μαντίλα και τη σεμνότητα, τον οποίο προώθησε ο Ιρανός πρόεδρος Εμπραχίμ Ραϊσί, επέβαλε νέους περιορισμούς στις γυναίκες. Βάσει το νέου νόμου, η μαντίλα πρέπει να καλύπτει όχι μόνο τα μαλλιά τους, αλλά και τον λαιμό και τους ώμους. Παρά τις ποινές και την χρήση βίας, οι διαμαρτυρίες είναι καθημερινό φαινόμενο, ιδιαίτερα από τους ανθρώπους των τεχνών που ασκούν μεγάλη επιρροή.

O Ραϊσί είχε σύμφωνα με τα ιρανικά μέσα ενημέρωσης σειρά συσκέψεων χθες με τους αρμόδιους υπουργούς Εσωτερικών και Δικαιοσύνης, για τις συνεχιζόμενες διαμαρτυρίες. Δεν ανακοινώθηκαν λεπτομέρειες, όμως, όπως προκύπτει από τις ανακοινώσεις του γενικού εισαγγελέα φαίνεται ότι εξετάζονται νομοθετικές μεταρρυθμίσεις που θα αφορούν την μη υποχρεωτικότητα της μαντήλας, καθώς δεν θα υπάρχει η αστυνομία ηθών να εποπτεύει την αμφίεση των Ιρανών. Το βράδυ του Σαββάτου, ο Ραϊσί είχε συνεργασία, σύμφωνα με το προεδρικό γραφείο, με τον πρόεδρο του Κοινοβουλίου Μοχάμεντ Μπαγκέρ Γκαλιμπάφ και τον υπουργό Δικαιοσύνης Χουσεΐν Μοχσενί Εντσεχί.

Theaters actors in Bandar Abbas in the southern coast of Iran silently protest the mandatory hijab while also expressing support for colleagues in Tehran who were arrested after taking part in a similar protest. #MahsaAmini #زن_زندگی_آزادگی https://t.co/gNS8AwQ0DD

— Golnaz Esfandiari (@GEsfandiari) December 3, 2022

Εκατοντάδες νεκροί

Συνολικά 448 διαδηλωτές έχουν σκοτωθεί από την έναρξη των κινητοποιήσεων, σύμφωνα με την μη κυβερνητική οργάνωση Iran Human Rights με έδρα τη Νορβηγία. Το Ανώτατο Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας του Ιράν ανακοίνωσε χθες ότι «περισσότεροι από 200 άνθρωποι, πολίτες και μέλη των δυνάμεων της τάξης, έχουν σκοτωθεί», ενώ τη Δευτέρα ο στρατηγός Αμιραλί Χαζιζαντέχ των Φρουρών της Επανάστασης είχε κάνει λόγο για περισσότερους από 300 νεκρούς. Χιλιάδες άνθρωποι έχουν συλληφθεί.

Χθες άλλη μία ηθοποιός του κινηματογράφου, η Μιτρά Χαζάρ, συνελήφθη στο σπίτι της, επειδή ανήρτησε πρόσφατα στον λογαριασμό της στο Instagram βίντεο με τις διαδηλώσεις που πραγματοποιήθηκαν τον Οκτώβριο στο Βερολίνο σε ένδειξη αλληλεγγύης προς το κίνημα στο Ιράν.

Iranian actress and environmentalist‌ #Mitra_Hajjar was arrested by security forces.#Iran#IranProtests pic.twitter.com/tkZe7TVxye

— HRANA English (@HRANA_English) December 3, 2022