Κι όμως, η ένταξη στην ΕΕ έβλαψε τους Ανατολικοευρωπαίους

Πρόσφατα η Γαλλορουμάνα ευρωβουλευτίνα Clotilde Armand εξέφρασε την αγανάκτισή της για την ΕΕ, μέσω άρθρου της στους Financial Times. Τα πλούσια κράτη-μέλη της ΕΕ, λέει, θεωρούν ότι έχουν “φιλανθρωπική ψυχή” και επικρίνουν τους ανατολικοευρωπαίους ψηφοφόρους επειδή «εκλέγουν αντικοινοτικούς αυταρχικούς ηγέτες που τσεπώνουν τα χρήματα της ΕΕ». Οι Ανατολικοί ζητούν περισσότερο μετρητό, ενώ οι δυτικοί τους λένε ότι η γενναιοδωρία τους έχει όρια. Η Ρουμάνα πολιτικός, λοιπόν, έρχεται να ανατρέψει αυτή την ψευδή εικόνα. «Μεγάλο μέρος του πλούτου στην Ευρώπη», λέει η Clotilde Armand, «μεταφέρεται από φτωχότερες χώρες σε πλουσιότερες και όχι το αντίστροφο».

Ένα πρώτο στοιχείο του ισχυρισμού της είναι η “διαρροή εγκεφάλων” καθώς η Ρουμανία χάνει επιστήμονες που έχουν εκπαιδευτεί με λεφτά Ρουμάνων φορολογούμενων. Ενδεικτικά, «μεταξύ 2009-2015, η Ρουμανία έχασε τους μισούς γιατρούς της».  Η ευρωβουλευτίνα αναφέρει μάλιστα ότι παρόμοια κατάσταση επικρατεί και σε άλλες χώρες.

«Η Πολωνία έχασε τουλάχιστον το 7% των νοσοκόμων και των γιατρών της σε μια δεκαετία. Έρευνες Πολωνών φοιτητών ιατρικής δείχνουν ότι περισσότεροι από τους μισούς σχεδιάζουν να φύγουν στο εξωτερικό μετά την αποφοίτησή τους». Τα αντίστοιχο ποσοστό για τη Βουλγαρία είναι 90% και για την Κροατία –που εντάχτηκε το 2013– 5%, αναφέρει.

«Αυτή η έξοδος είναι μια de facto τεράστια μεταφορά πλούτου. Η εκπαίδευση ενός γιατρού κοστίζει στη Ρουμανία περίπου 100.000 ευρώ. Αυτές οι δαπάνες δεν εμφανίζονται στα λογιστικά τεφτέρια των διαπραγματευτών του προϋπολογισμού της ΕΕ, αλλά πρέπει». Η Clotilde Armand υπογραμμίζει ότι η οικονομική απώλεια των γιατρών που φεύγουν στο εξωτερικό ισοδυναμεί με πάνω από το 1/4 της χρηματοδότησης που προσφέρει η ΕΕ στη Ρουμανία ετησίως.

«Οι πλούσιες χώρες που επιθυμούν να μειώσουν τα κονδύλια της ΕΕ σε φτωχότερες περιφέρειες αγνοούν επίσης άλλους σημαντικούς παράγοντες από την εξίσωση του προϋπολογισμού, όπως οι μεταφορές ιδιωτικού χρήματος. Τα κέρδη των δυτικοευρωπαϊκών εταιρειών σε Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη υπερβαίνουν κατά πολύ την κρατική χρηματοδότηση που μεταφέρεται στα ανατολικά.

»Το διάστημα 2010-2016, οι Ουγγαρία, Πολωνία, Τσεχία και Σλοβακία έλαβαν κονδύλια της ΕΕ που ισοδυναμούν περίπου στο 2-4% του ΑΕΠ. Όμως, η εκροή των κερδών και των εισοδημάτων ιδιοκτησίας προς τα δυτικά κυμάνθηκε από 4 έως 8% του ΑΕΠ.

»Μπορεί οι Γάλλοι ψηφοφόροι να ανησυχούν για τους Πολωνούς υδραυλικούς, αλλά οι ψηφοφόροι της Ανατολικής Ευρώπης γίνονται νευρικοί με τους Γάλλους διευθυντές μεγάλων πολυεθνικών. Στο σπίτι μου στο Βουκουρέστι, ψωνίζω σε γαλλικό σούπερ μάρκετ, η κινητή τηλεφωνία μου είναι γαλλική και η εταιρεία ύδρευσης επίσης είναι γαλλική. Οι λογαριασμοί μου για φυσικό αέριο πάνε σε γαλλική πολυεθνική μέσω γαλλικής τράπεζας!»

Τεράστια οφέλη

Ενώ η Ρουμάνα πολιτικός λέει όλα τα παραπάνω, πιστεύει ότι «ναι μεν η ένταξη στην ΕΕ έφερε τεράστια οφέλη στην κεντρική και ανατολική Ευρώπη, αλλά οι δυτικές οικονομίες επωφελήθηκαν επίσης από τη διεύρυνση». Συνεπώς, τα χρήματα της ΕΕ δεν είναι φιλανθρωπία, αλλά δίνονται αντισταθμιστικά (quid pro quo). Της Clotilde Armand της διαφεύγουν όμως δύο σημαντικές παράμετροι στο πολύ ενδιαφέρον άρθρο της:

Πρώτον, οι Ρουμάνοι υποφέρουν, όπως πολλές υπανάπτυκτες χώρες που μπήκαν στην ΕΕ, από διαφθορά και χαμηλή απορροφητικότητα των κονδυλίων. Σύμφωνα με έρευνες, η χαμηλή απορρόφηση των ευρωπαϊκών κονδυλίων οφείλεται στη διαφθορά των γραφειοκρατών και πολιτικών στην Ρουμανία, μια κατάσταση για την οποία η Κομισιόν γνώριζε πολύ καλά όταν θα γινόταν η ένταξη. Οι παράγοντες στη Ρουμανία που επεδίωξαν την ένταξη είναι αυτοί οι “ευρωπαϊστές” που νταραβερίζονται με τις Βρυξέλλες και συνεπώς αυτοί που “ξέρουν” πως να πάρουν/διαχειριστούν τα κονδύλια.

«Τα τελευταία 40 χρόνια, στα διαρθρωτικά ταμεία υπάρχει ένας σωρός από εταιρείες συμβούλων που ζούνε από την οικονομική βοήθεια αυτών των προγραμμάτων. Δηλαδή παρέχουν συμβουλές διαχείρισης σε δημόσιους φορείς για το πως θα απορροφήσουν τα προγράμματα» μου έλεγε πρόσφατα ο καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας Δημήτρης Σκιαδάς. Ωστόσο, υποτίθεται ότι έχουν περάσει τόσα χρόνια και άρα υποτίθεται ότι έχει αποκτηθεί σχετική αυτογνωσία, άρα για ποιο λόγο υπάρχουν αυτοί οι σύμβουλοι;

Είναι κάτι που το προκαλεί η ίδια η ΕΕ και το βιώνουν οι πολίτες της Ρουμανίας και όλων των χωρών της Ανατολικής και Νότιας Ευρώπης! «Υπάρχουν περιπτώσεις όπου, παρά το γεγονός ότι η ΕΕ απαιτεί πιστοποίηση ικανότητας διαχείρισης από τους δημόσιους φορείς, η ίδια η ΕΕ επιτρέπει στους δημόσιους φορείς να έχουν τεχνικούς συμβούλους για να κάνουν καλύτερη διαχείριση. Κάτι που είναι αντιφατικό» λέει ο Σκιαδάς.

Η αφέλεια της Armand

Δεύτερον, η Clotilde Armand υποστηρίζει πως όταν η Ανατολική Ευρώπη προσχώρησε στην ΕΕ, συμφωνήθηκε μια “ειλικρινής σύμβαση”. Δηλαδή, αφενός η Ανατολή θα έριχνε τα δασμολογικά τείχη, επιτρέποντας στις δυτικές εταιρείες να αποκομίσουν ένα μερίδιο των οικονομιών τους. Αφετέρου, η Δύση υποσχέθηκε να μεταφέρει κεφάλαια προς ανατολάς έτσι ώστε το πρώην κομμουνιστικό μπλοκ να μπορέσει να χτίσει την υποδομή που χρειαζόταν απελπισμένα. «Η Δύση έκανε κέρδη ενώ η Ανατολή σημείωσε πρόοδο. Η συμφωνία ήταν αμοιβαία επωφελής. Αλλά αν η Δύση αρχίσει να αρνείται τις υποσχέσεις αυτές τώρα, κινδυνεύει να καταρρεύσει το ευρωπαϊκό κοινωνικό συμβόλαιο» καταλήγει η Clotilde Armand.

Σε αυτό το σημείο, το άρθρο της Clotilde Armand μαρτυρά και μια αφέλεια εκ μέρους της. Πριν τη διεύρυνση που συμπεριέλαβε τη Ρουμανία, υπήρχαν και άλλες. Συνεπώς, η Ρουμανία όφειλε, πριν επιδιώξει την ένταξη στην ΕΕ, να δει τα προηγούμενα παραδείγματα. Ο καταμερισμός εργασίας της ΕΕ και οι οικονομικές συνθήκες στο μπλοκ ευνοούν περισσότερο τα ισχυρότερα κράτη της Δύσης. Το χάσμα βορρά-νότου ποτέ δεν έκλεισε, τουναντίον, σε πολλές περιφέρειες αυξήθηκε.

Είναι άτοπο η Clotilde Armand να ισχυρίζεται ότι η Ρουμανία υποφέρει “ξαφνικά” από τις αρνητικές συνέπειες της εισβολής των δυτικών εταιρειών. Αυτό ήταν αναμενόμενο για μια περιφερειακή αδύναμη χώρα. Μπορεί να είναι άσχημο μεν, αλλά η ΕΕ είναι έτσι, δυστυχώς, από την κατασκευή της. Δεν το γνωρίζει αυτό άραγε η Ρουμάνα πολιτικός;

Επίσης, η διαρροή εγκεφάλων είναι φυσικό επακόλουθο όταν μια αδύναμη χώρα την απομυζεί μια ομάδα ισχυρότερων, καθώς δεν υπάρχει παραγωγικός πλέον ιστός. Επειδή λοιπόν η γαλλορουμάνα πολιτικός ασχολήθηκε περισσότερο με τα “φωτεινά” μυαλά, ας δει και τους “λιγότερο φωτεινούς” συμπολίτες της. Ενδεικτικά, η Κοινή Αγροτική Πολιτική, όπως και σε άλλες χώρες, ξερίζωσε τους φτωχούς Ρουμάνους αγρότες από τις φάρμες τους, επιβάλλοντας αντιαναπτυξιακές ντιρεκτίβες των Βρυξελλών (τάση για μεγαλύτερες αγροκαλλιέργειες) αδιαφορώντας για τις εγχώριες ανθρώπινες ανάγκες.

Περίπου 1.7 εκατομμύρια μικροκαλλιεργητές, έχοντας απέναντί τους πολυεθνικούς κολοσσούς όπως η Monsanto, τέθηκαν εκτός κλάδου το 2010 ενώ  οι γεωργικές εκμεταλλεύσεις στην Ρουμανία μειώθηκαν κατά 14% από το 2003 μέχρι το 2010. Το εισόδημα των Ρουμάνων που ζουν στην επαρχία βρίσκεται στο 50% από το αντίστοιχο όσων μένουν στις πόλεις. Με την προϋπόθεση ότι η Ρουμανία θα έχει το λιγότερο 3,5% ανάπτυξη ετησίως ίσως να προσεγγίσει τη Γαλλία σε 20 χρόνια! Μάλλον απίθανο…

Ο γάμος δεν πέτυχε

Στο άρθρο της, η Clotilde Armand παρέλειψε να αναφέρει τα δήθεν “τεράστια” πλεονεκτήματα που αποκόμισε η Ρουμανία. Μήπως εννοεί την ενεργειακή φτώχεια που βασανίζει τη πετρελαιοπαραγωγό χώρα της; Μήπως εννοεί τον πρωταθλητισμό στη φτώχεια πανευρωπαϊκά;

Μήπως εννοεί το ΑΕΠ; Η “ευρωπαϊκή” Ρουμανία έχει ξεχάσει τι θα πει ανάπτυξη (economic development) ενώ όσο για την οικονομική μεγέθυνση (economic growth), οι φρέσκιες προβλέψεις της Κομισιόν είναι μάλλον άσχημες. Από 7.1% που ήταν το 2017 η ανάπτυξη, θα κατρακυλήσει στο 3,5 το 2021! Αν οι Ρουμάνοι βίωσαν τέτοια φτώχεια με 7,1% ανάπτυξη, τότε οι ξενιτεμένοι Ρουμάνοι γονείς θα παραμείνουν ξενιτεμένοι βλέποντας τα παιδιά τους μέσα από… skype.

Είτε φταίει η “κακιά” η ΕΕ, είτε η “διεφθαρμένη” Ρουμανία, σημασία έχει ότι ο γάμος δεν πέτυχε και είναι δύσκολο η Clotilde Armand, παρά τα ορθά της εν πολλοίς επιχειρήματα, να πείσει τα κέντρα εξουσίας της Δύσης, ειδικά τώρα που έφυγε και η βρετανική τσέπη. Άραγε, η χώρα της κας Armand, θα συνεχίζει να δηλώνει την “αποφασιστικότητά” της να μπει και στην Ευρωζώνη;