Κουρδική βόμβα του Μακρόν στη Συρία

Η επαναφορά της Γαλλίας στη συριακή γεωπολιτική σκακιέρα μέσων των Σύριων Κούρδων έχει στόχο την επανάκτηση των ερεισμάτων της μέσα στη βορειοανατολική Συρία, οπού υπάρχει και αμερικανική στρατιωτική παρουσία. Οι ισορροπίες τείνουν να επηρεαστούν καθώς δημιουργείται μια γαλλοαμερικανική συμμαχία που θα προκαλέσει τις αντιδράσεις της Τουρκία καθώς και της Ρωσίας. Στο πλαίσιο αυτό, οι Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF) που κυριαρχούνται από Κούρδους Μαχητές αποκτούν ένα ακόμα σύμμαχο.

Οι επαφές της Γαλλίας με την πολιτική και στρατιωτική ηγεσία των SDF προκαλούν ανησυχία στην Άγκυρα, που αναμένεται να αντιδράσει όταν οι εκπρόσωποι των Σύριων Κούρδων επισκεφτούν εκ νέου τον Εμμανουέλ Μακρόν. Οι σχέσεις Μακρόν και Ερντογάν, παρά την ανταλλαγή επιστολών για συμφιλίωση το Νέο Έτος, χαρακτηρίζονται από έντονη σύγκρουση. Άλλωστε, η τουρκική κυβέρνηση είχε επικρίνει με σφοδρούς χαρακτηρισμούς και τη συνάντηση Μακρόν-Σύριων Κούρδων που το 2019 στο Παρίσι.

Στις αρχές Απριλίου, αντιπροσωπεία του γαλλικού υπουργείου Εξωτερικών επισκέφθηκε τη βορειοανατολική Συρία, συναντήθηκε με αρκετούς Κούρδους και Άραβες και προσκάλεσε στο Παρίσι εκπροσώπους τους, για να συζητήσουν τις εξελίξεις στο συριακό μέτωπο και να συναντηθούν με το Μακρόν. Ωστόσο, η κουρδική Δημοκρατική Ένωση (PYD) και το Κουρδικό Εθνικό Συμβούλιο, που αποτελούν τους δυο μεγαλύτερους πολιτικούς σχηματισμούς της κουρδικής μειονότητας, εισήλθαν σε αντιπαράθεση σχετικά με τα μέλη της αντιπροσωπείας που θα επιλεγούν.

Το γαλλικό ενδιαφέρον στη βορειοανατολική Συρία χρονολογείται από το 2015 τότε που το Παρίσι συμμετείχε ενεργά στη δημιουργία των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων (SDF). Όμως, στη συνέχεια οι ΗΠΑ ήταν εκείνες, που ανέπτυξαν στενές στρατιωτικές σχέσεις μαζί τους, κατά τη διάρκεια του πολέμου κατά του Iσλαμικού Κράτους. Η βορειοανατολική Συρία είναι η μόνη περιοχή που μπορεί η Γαλλία να αποκτήσει ερείσματα διότι, βρίσκεται υπό τον έλεγχο των SDF και υπάρχει αμερικανική στρατιωτική παρουσία.

Ανταγωνισμός

Επιπλέον, η περιοχή διαθέτει πλούσια κοιτάσματα πετρελαίου, που διευκολύνει το Παρίσι καθώς διατηρούσε εμπορικές σχέσεις πριν το ξέσπασμα της “Αραβικής Άνοιξης”. Μέχρι στιγμής, οι γεωπολιτικές ισορροπίες καθορίζονται, από τη Μόσχα που κατάφερε να εξασφαλίσει την επιβίωση του προέδρου Μπασάρ Άσαντ – οι κυβερνητικές δυνάμεις κατέχουν το 70% της Συρίας– και έχει τη δυνατότητα να ελέγχει και την τουρκική στρατηγική, ενδεχομένως με παραχώρηση ανταλλαγμάτων.

Ο Ερντογάν από την πλευρά του, έχει πάγιο στόχο την εξόντωση των Σύριων Κούρδων καθώς το στοιχειώνει το όραμα του “Μεγάλου Κουρδιστάν”. Σε αυτό το πλαίσιο, οι Κούρδοι δέχονται επιθέσεις από ισλαμιστές εξτρεμιστές μαχητές, συμμάχους της Άγκυρας και από τουρκικές δυνάμεις. Η συνεργασία Τουρκίας και Ρωσίας βάσει των εξελίξεων, φαίνεται να λειτουργεί σε βάρος των Κούρδων.

Η Ρωσία που διατηρεί στρατιωτικά φυλάκια στη περιοχή, αφήνει τους Σύριους Κούρδους έρμαια στις τουρκικές διαθέσεις, για να τους πιέσει να παραχωρήσουν κάποιες από τις περιοχές που ελέγχουν στο καθεστώς της Δαμασκού. Επίσης, η Μόσχα δεν επιθυμεί ανεξαρτησία των συριακών κουρδικών περιοχών. Διατηρεί και μια αμφιλεγόμενη στάση σε μια αυτονομία τους εντός της Συρίας. Η ρωσική διπλωματία δεν θα υποστηρίξει ένα τέτοιο ενδεχόμενο, αν δεν έχει την πλήρη συγκατάθεση του καθεστώτος της Δαμασκού.

Μακρόν και Μπάιντεν

Ταυτόχρονα, ανησυχεί για τις σχέσεις των Σύριων Κούρδων με τις ΗΠΑ, τον πιο στενό τους σύμμαχο, στο πόλεμο κατά του Ισλαμικού Κράτους. Η υιοθέτηση μια ψυχροπολεμικής στρατηγικής του Μπάιντεν προς τη Ρωσία, ενδέχεται να ωθήσει την Ουάσινγκτον να αναπτύξει στενότερες σχέσεις με τους Κούρδους της Βορειανατολικής Συρίας. Έχουν κατηγορήσει τον πρώην Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ για προδοσία.

Ο Μπάιντεν έδειξε με την αμερικανική αεροπορική επίθεση στη Συρία κατά ιρανικών πολιτοφυλακών, ότι ενδέχεται να ακολουθήσει μια ενεργή παρέμβαση στον εμφύλιο, που μέχρι στιγμής το πρωταγωνιστικό ρόλο έχουν Ρωσία και Τουρκία. Η επιστροφή της Γαλλίας στη Συρία αναμένεται να λειτουργήσει στο πλαίσιο της συμμαχίας της με την Ουάσινγκτον.

Η συμμαχία Μακρόν-Μπάιντεν αναμένεται να βρεθεί αντιμέτωπη με Ρωσία και Τουρκία. Η Γαλλία μια ευρωπαϊκή δύναμη έχει στρατηγικά συμφέροντα σε χώρες της Μέσης Ανατολής και θεωρεί ότι έχει τη δυνατότητα να τα προωθήσει. Ο Μακρόν έχει κάνει εμφανείς τις διαθέσεις του με τις επισκέψεις σε Λίβανο και Ιράκ.

Επισημαίνεται, ότι όταν ξέσπασε ο εμφύλιος της Συρίας, το Παρίσι δεν προμήθευσε με φονικά όπλα τις αντικυβερνητικές δυνάμεις, αλλά τους υποστήριξε σε επίπεδο επιμελητείας. Ταυτόχρονα, ένας γαλλομερικανικός άξονας στη Συρία με αιχμή τους Σύριους Κούρδους, που έχουν αποδείξει ότι αποτελούν μια αξιόμαχη δύναμη, ενδέχεται να αλλάξει την ισορροπία δυνάμεων σχετικά με τις σφαίρες επιρροής.