Κυρώσεις εναντίον του Ριάντ υπέδειξε η Ευρωβουλή

Αναπάντητα παραμένουν από το Ριάντ τα ερωτήματα σχετικά με την δολοφονία του δημοσιογράφου Τζαμάλ Κασόγκι, μέσα στο προξενείο της Σαουδικής Αραβίας στην Κωνσταντινούπολη. Την ίδια ώρα εντείνεται η κατακραυγή για το έγκλημα και τις απόπειρες συγκάλυψής του, ενώ το Ευρωκοινοβούλιο άνοιξε τον δρόμο για την επιβολή κυρώσεων.

Με 325 ψήφους υπέρ και 19 αποχές οι ευρωβουλευτές ενέκριναν απόφαση «για την επιβολή στοχευμένων κυρώσεων», ζητώντας και την «επιβολή εμπάργκο όπλων» κατά της Σαουδικής Αραβίας.

Στο κείμενο της απόφασής τους μάλιστα δείχνουν ως υπεύθυνο τον πρίγκιπα διάδοχο καθώς θεωρούν «απίθανη την υπόθεση ότι μία επιχείρηση διεξήχθη ερήμην του ή εκτός του ελέγχου του». Και αυτό γιατί ο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν Αλ-Σαούντ ασκεί «απόλυτο έλεγχο» στις  υπηρεσίες ασφαλείας.

Πιέσεις στον πρίγκιπα  

Στην απόφαση των ευρωβουλευτών αναφέρεται επίσης ότι «η  δολοφονία του Κασόγκι εντάσσεται σε ένα κύμα καταστολής μεγάλης κλίμακας κατά των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων», καθώς έχουν αναφερθεί διώξεις εναντίον δικηγόρων, δημοσιογράφων,  συγγραφέων και μπλόγκερ. Στο ίδιο κείμενο υπογραμμίζεται ότι οι επιχειρήσεις καταστολής στην χώρα «εντάθηκαν από τότε που ο πρίγκιπας διάδοχος επιδιώκει να ενισχύσει τον έλεγχό του στις  υπηρεσίες ασφαλείας».

Παραλλήλως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζητά από τις αρχές του Βασιλείου «να αποκαλύψουν πού βρίσκεται το πτώμα του δημοσιογράφου», υπενθυμίζοντας ότι «η συστηματική πρακτική των εξαφανίσεων και των εξωδικαστικών εκτελέσεων συνιστά έγκλημα κατά της ανθρωπότητας». Σημειώνει τέλος ότι αν η ευθύνη για την δολοφονία του Κασόγκι επιρριφθεί σε Σαουδάραβες πράκτορες, τότε «όχι μόνο τα πρόσωπα αυτά, αλλά και οι κρατικοί θεσμοί οφείλουν να λογοδοτήσουν».

Στα αναπάντητα από το Ριάντ ερωτήματα αναφέρθηκε και ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, επικεντρώνοντας κυρίως στο ποιος έδωσε τις εντολές για την δολοφονία και που βρίσκεται το πτώμα. Ο Τσαβούσογλου επιβεβαίωσε παραλλήλως ότι η Άγκυρα είναι έτοιμη να συνεργαστεί με όλες τις ενδιαφερόμενες πλευρές. Τόνισε ωστόσο ότι η Τουρκία δεν προτίθεται, για την ώρα, να φέρει την υπόθεση σε διεθνές δικαστήριο, αλλά «αν τα διεθνή δικαστήρια αναλάβουν μια πρωτοβουλία» θα προσφέρει τις πληροφορίες που διαθέτει.

Ο Κασόγκι πήγε στο σαουδαραβικό προξενείο στην Κωνσταντινούπολη στις 2 Οκτωβρίου και από τότε αγνοούνται τα ίχνη του. και έκτοτε αγνοούνται τα ίχνη του. Το Ριάντ αρχικά διαβεβαίωνε ότι ο Κασόγκι έφυγε από το προξενείο, τελικά όμως παραδέχθηκε ότι πέθανε στη διάρκεια ενός «καυγά».

Η εκδοχή αυτή δεν έγινε πιστευτή και έχει προκαλέσει διεθνή αρνητικά σχόλια. Ο Τραμπ, αν και καθυστερημένα, μίλησε για «απόλυτο φιάσκο», ενώ η διευθύντρια του Κασόγκι στην Ουάσινγκτον Πόστ  χαρακτήρισε από την πρώτη στιγμή «μαλακίες» την εξήγηση του Ριάντ. Από την πλευρά της η Άγκυρα μιλάει για «πολιτική δολοφονία» και ο Τσαβούσογλου επανέλαβε σήμερα ότι πρόκειται «για μια προμελετημένη ανθρωποκτονία».

Η CIA άκουσε

Την ίδια ώρα πληροφορίες που διέρρευσαν στον τουρκικό Τύπο ανέφεραν ότι η επικεφαλής της CIA, Τζίνα Χάσπελ, η οποία πήγε με εντολή του Τραμπ στην Άγκυρα, έλαβε γνώση του υλικού που έχουν συγκεντρώσει οι τουρκικές αρχές. Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, η αρχηγός της CIA είχε πρόσβαση και στα αρχεία εικόνας και ήχου που κατέχουν οι τουρκικές υπηρεσίες.

Ο Τσαβούσογλου απέφυγε πάντως να μπει σε λεπτομέρειες σχετικά με την ενημέρωση που έγινε στην Αμερικανίδα αξιωματούχο, ενώ εκπρόσωποι της CIA και των τουρκικών μυστικών υπηρεσιών αρνήθηκαν να σχολιάσουν πως εκτίμησε η Χάσπελ, η οποία είναι τουρκόφωνη, το αποδεικτικό υλικό.

Το απόγευμα της Τετάρτης, φίλοι, συνάδελφοι και συγγενείς του Κασόγκι συγκεντρώθηκαν έξω από το προξενείο της Σαουδικής Αραβίας στην Κωνσταντινούπολη για να τιμήσουν την μνήμη του Σαουδάραβα δημοσιογράφου και να ζητήσουν την απόδοση δικαιοσύνης. Ανάμεσά τους, ο σύμβουλος του Ερντογάν και προσωπικός φίλος του Κασόγκι,  Γιασίν Ακτάι, ο οποίος χαρακτήρισε την δολοφονία «αδιανόητη βαρβαρότητα για τον 21ο αιώνα».

Νέα παρέμβαση έκανε σήμερα και η Ουάσινγκτον Πόστ με ολοσέλιδη καταχώρηση της. Η εφημερίδα δημοσίευσε μία φωτογραφία του πανίσχυρου πρίγκιπα-διαδόχου, Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, κάτω από την οποία έγραφε με κεφαλαία γράμματα την φράση: «Ζητείστε την αλήθεια».

Προκλήσεις από το Ριάντ

Εντωμεταξύ έγινε γνωστό ότι ο γιος του Κασόγκι, Σάλαχ, έφυγε με την οικογένειά του από την Σαουδική Αραβία με προορισμό την Ουάσινγκτον. Ο Σάλαχ είχε γίνει δεκτός πριν δύο ημέρες από τον βασιλιά Σαλμάν και τον πρίγκιπα-διάδοχο.

Την ίδια ώρα, ο γενικός εισαγγελέας της Σαουδικής Αραβίας δήλωσε ότι, με βάση τις πληροφορίες από τις τουρκικές αρχές, οι ύποπτοι που κατηγορούνται για τη δολοφονία του Κασόγκι διέπραξαν μια «προμελετημένη» ενέργεια. Αμέσως μετά, σαουδαραβικά κρατικά ΜΜΕ ανέφεραν ότι ο πρίγκιπας διάδοχος προήδρευσε στην πρώτη συνεδρίαση μιας επιτροπής που έχει αναλάβει την αναδιάρθρωση των υπηρεσιών πληροφοριών. Σημειώνεται ότι 18 ύποπτοι, όλοι Σαουδάραβες, έχουν συλληφθεί στο Ριάντ και πολλοί αξιωματούχοι των υπηρεσιών πληροφοριών έχουν αποπεμφθεί τις τελευταίες ημέρες.

Η υπόθεση Κασόγκι επισκίασε το διεθνές φόρουμ για τις επενδύσεις Future Investment Initiative, γνωστό και ως «Νταβός της ερήμου», το οποίο ολοκληρώθηκε σήμερα, καθώς ένας σημαντικός αριθμός δυτικών πολιτικών και πολλοί επικεφαλής πολυεθνικών απέσυραν την συμμετοχή τους.

Ο υπουργός Ενέργειας, Χάλιντ αλ Φάλιχ, υποστήριξε πάντως ότι όλες οι  εταιρείες που απείχαν, ζητούν τώρα συγγνώμη και δεσμεύονται να ανοίξουν γραφεία στην Σαουδική Αραβία, μέσα στις επόμενες εβδομάδες, για «να αποκαταστήσουν τις φυσιολογικές τους σχέσεις». Ο ίδιος δήλωσε ότι «οι ΗΠΑ θα παραμείνουν σημαντικό κομμάτι της σαουδαραβικής οικονομίας» επειδή τα συμφέροντα «είναι μεγαλύτερα από την αποδυνάμωση που προκαλεί η αποτυχημένη εκστρατεία για μποϊκοτάζ της διάσκεψης». Ανακοίνωσε τέλος ότι στο φόρουμ υπογράφτηκαν «περισσότερες από 25 συμφωνίες, αξίας 56 δισεκατομμυρίων δολαρίων» και αποκάλυψε ότι τα περισσότερα συμβόλαια αφορούν αμερικανικές εταιρείες.