Κυρώσεις στη Λευκορωσία η ΕΕ – Καταστολή διαδηλώσεων ο Λουκασένκο

Κυρώσεις στη Λευκορωσία αποφάσισε η έκτακτη τηλεδιάσκεψη Κορυφής της ΕΕ, η οποία αποδέχθηκε το αίτημα της αντιπολίτευσης και δεν αναγνωρίζει το αποτέλεσμα των πρόσφατων προεδρικών εκλογών. Την ίδια ώρα ο πρόεδρος Λουκασένκο έδωσε νέα εντολή στην αστυνομία να καταστείλει τις διαδηλώσεις στο Μινσκ, ενώ το Κρεμλίνο ανακοίνωσε ότι για την ώρα δεν συντρέχουν λόγοι στρατιωτικής βοήθειας στη Λευκορωσία.

Όπως ανακοίνωσε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, μετά την ολοκλήρωση της τηλεδιάσκεψης που κράτησε τρεις ώρες, «η ΕΕ θα επιβάλει σύντομα κυρώσεις σε έναν σημαντικό αριθμό προσώπων που ευθύνονται για τη βία, την καταστολή και την εκλογική νοθεία» στην πρώην σοβιετική δημοκρατία. Νωρίτερα, ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Ζοζέπ Μπορέλ, ανακοίνωσε ότι ο πρόεδρος της Λευκορωσίας «στερείται δημοκρατικής νομιμότητας».

Την ίδια ώρα, ο Λουκασένκο έδωσε νέα εντολή στην αστυνομία να καταστείλει τις διαδηλώσεις στην πρωτεύουσα Μινσκ. «Δεν πρέπει να υπάρξουν άλλες ταραχές οποιουδήποτε είδους στο Μινσκ» είπε ο Λουκασένκο, σύμφωνα με το επίσημο πρακτορείο ειδήσεων Beta, τονίζοντας ότι «ο κόσμος έχει κουραστεί και απαιτεί ειρήνη και ησυχία».

Νέα εντολή Λουκασένκο 

Σύμφωνα με την ίδια πηγή ο πρόεδρος της Λευκορωσίας έδωσε εντολή να γίνονται αυστηροί έλεγχοι στα σύνορα, προκειμένου να αποφευχθεί συρροή «μαχητών και όπλων». Εντωμεταξύ, οι λευκορωσικές αρχές επιβεβαίωσαν τον θάνατο σε νοσοκομείο ενός τρίτου διαδηλωτή που, σύμφωνα με τους συγγενείς του, είχε τραυματιστεί από πυρά της αστυνομίας στις κινητοποιήσεις της περασμένης εβδομάδας. Σημειώνεται ότι η αστυνομία παραδέχθηκε στις 12 Αυγούστου ότι χρησιμοποίησε πραγματικά πυρά στο Μπρεστ εναντίον διαδηλωτών που ήταν οπλισμένοι με σιδερένιες ράβδους.

Από την πλευρά της, η Μόσχα ανακοίνωσε ότι, για την ώρα, δεν υπάρχει ανάγκη στρατιωτικής συνδρομής στη Λευκορωσία, επιμένοντας ότι υπήρξαν εξωτερικές απόπειρες παρέμβασης και τονίζοντας ότι οι Λευκορώσοι πρέπει να λύσουν μόνοι τους τα προβλήματα με διάλογο. Τις θέσεις του Κρεμλίνου παρουσίασε ο εκπρόσωπος του Ρώσου πρόεδρου, Ντμίτρι Πεσκόφ, ο οποίος δεν απάντησε ερωτήσεις σχετικά με το ποιες προϋποθέσεις μπορεί να καθορίσουν την αποστολή στρατιωτικής βοήθειας.

Ο Πούτιν πάντως είχε υποσχεθεί στον Λουκασένκο στρατιωτική συνδρομή, εάν αυτό κριθεί αναγκαίο. Εξάλλου, οι δύο χώρες είναι στενοί σύμμαχοι και μέλη του Οργανισμού της Συνθήκης Συλλογικής Ασφαλείας (ΟΣΣΑ). Είναι δηλαδή θεωρητικά, τμήματα ενός “ενωσιακού κράτους” και, όπως σημείωσε ο Πεσκόφ, «προβλέπεται σειρά υποχρεώσεων των μερών που αφορά την αμοιβαία βοήθεια». Ερωτηθείς, ωστόσο, σχετικά με τα δημοσιεύματα που ανέφεραν την παρουσία ρωσικού στρατού στα σύνορα με τη Λευκορωσία, ο Πεσκόφ υπογράμμισε: «ο ρωσικός στρατιωτικός εξοπλισμός βρίσκεται σε όλη την επικράτεια της Ρωσικής Ομοσπονδίας και ως εκ τούτου δεν έχω να κάνω κανένα σχόλιο».

Σημειώνεται ότι ο Πούτιν έχει αποστείλει τα συγχαρητήριά του στον Λουκασένκο για την νίκη του στις εκλογές, γεγονός που σημαίνει ότι η Μόσχα δεν αμφισβητεί το αποτέλεσμα. Ο Ο εκπρόσωπός του πάντως δεν απάντησε στο ερώτημα, αν το Κρεμλίνο θα συνεργαστεί με την αντιπολίτευση, η επικεφαλής της οποίας, Σβετλάνα Τιχανόφσκαγια, έχει καταφύγει στη Λιθουανία και σύμφωνα με τον εκπρόσωπο της Μέρκελ είναι σε επαφή με την κυβέρνηση του Βερολίνου.

Την απόπειρα ανάμειξης ξένων δυνάμεων κατήγγειλε και ο Λαβρόφ, την ώρα που ήταν σε εξέλιξη η τηλεδιάσκεψη Κορυφής της ΕΕ. Το παράδοξο της υπόθεσης είναι πάντως, ότι οι πρόεδροι της Ομάδας του Βίσεγκραντ (Τσεχία, Ουγγαρία, Πολωνία, Σλοβακία) κάποιοι από τους οποίους δεν φημίζονται για τις δημοκρατικές ευαισθησίες τους, κάλεσαν το Μινσκ να συμμορφωθεί «με τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα και ελευθερίες»!

Στρατό στα σύνορα η Λευκορωσία 

Την Τρίτη, σύμφωνα με το υπουργείο Άμυνας της Λευκορωσίας, μαχητικά αεροσκάφη πέταξαν στα σύνορα της χώρας προκειμένου να προστατεύσουν τον εναέριο χώρο της. Την πληροφορία επιβεβαίωσε και ο Λουκασένκο, συμπληρώνοντας ότι στρατιωτικές μονάδες έχουν αναπτυχθεί στη δυτική συνοριακή γραμμή. Σημείωσε μάλιστα, ότι οι ενέργειες αυτές αποτελούν  απάντηση σε δηλώσεις ξένων κυβερνήσεων για την εσωτερική κατάσταση της Λευκορωσίας.

Σε βιντεοσκοπημένη μήνυμά του, ο Λευκορώσος ηγέτης ανέφερε επίσης ότι «οι ένοπλες δυνάμεις είναι σε πλήρη κινητοποίηση και έτοιμες να διεκπεραιώσουν τις υποχρεώσεις τους». Η δήλωση αυτή εκτιμάται, ότι αποτελεί προαναγγελία στρατιωτικής επέμβασης στο εσωτερικό, ειδικά την ώρα που δείχνει να προσλαμβάνει διαστάσεις το απεργιακό κύμα στη χώρα. Παραλλήλως, ο Λουκασένκο ανακοίνωσε την απονομή παρασήμων σε μέλη των δυνάμεων της τάξης που μετείχαν στην καταστολή των κινητοποιήσεων, στη διάρκεια των οποίων σκοτώθηκαν δύο διαδηλωτές.

Οι κινητοποιήσεις, ωστόσο, συνεχίζονται. Την Δευτέρα, στην “πανεθνική” απεργία προστέθηκαν και οι εργαζόμενοι της Belaruskalya, μιας από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις της Λευκορωσίας, διακόπτοντας τις εξορύξεις σε όλα τα ορυχεία της χώρας. Για να αντιμετωπίσει το απεργιακό κύμα, ειδικά στα νευραλγικής σημασίας κρατικά εργοστάσια, η κυβέρνηση της Λευκορωσίας ζήτησε από τους διευθυντές να διασφαλίσουν τη λειτουργία τους και να επιβάλλουν ποινές στους απεργούς.

Την ίδια ώρα περίπου 200 άτομα, συγκεντρώθηκαν χθες, για δέκατη ημέρα, μπροστά από τη φυλακή, όπου κρατείται ο γνωστός στη Λευκορωσία μπλόγκερ Σεργκέι Τιχανόφσκι, σύζυγος της Σβετλάνας Τιχανόφσκαγια, η οποία σχεδόν την επομένη των εκλογών διέφυγε τη Λιθουανία και πλέον δηλώνει έτοιμη να αναλάβει τη διακυβέρνηση της χώρας! Για να στηρίξει αυτήν την προοπτική, η αντιπολίτευση έχει προχωρήσει στη σύσταση ενός “συντονιστικού συμβουλίου”, το οποίο θα συνεδριάσει για πρώτη φορά σήμερα Τετάρτη.

Παρέμβαση Πούτιν 

Κινήσεις σε διπλωματικό επίπεδο έγιναν και από την κυβέρνηση Λουκασένκο. Ο υπουργός Εξωτερικών, Βλαντίμιρ Μακέι, συζήτησε με τον Φινλανδό ομόλογό του για την αναγκαιότητα ανοιχτών διαύλων ανάμεσα στις δύο χώρες. Ο Μακέι συνομίλησε και με τη Σουηδή ομόλογό του, Αν Λίντε, για το ενδεχόμενο συνεργασίας της Λευκορωσίας με την ΕΕ. Οι ουσιαστικές διπλωματικές παρεμβάσεις έγιναν, ωστόσο, από τη Μόσχα και τον Πούτιν προσωπικά.

Ο Ρώσος πρόεδρος διαμήνυσε στη Μέρκελ, ότι   οποιεσδήποτε προσπάθειες παρέμβασης στις εσωτερικές υποθέσεις της Λευκορωσίας θα ήταν απαράδεκτες. Και αυτό γιατί, όπως είπε, θα οδηγούσαν την πολιτική κρίση σε μια κλιμάκωση. Το ίδιο επανέλαβε και στον Μακρόν, ενώ στον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου εξέφρασε την ανησυχία του για τις απόπειρες «σειράς κρατών» να ασκήσουν πιέσεις στην κυβέρνηση Λουκασένκο και να αποσταθεροποιήσουν την πολιτική κατάσταση στη Λευκορωσία. Στην ανακοίνωση του Κρεμλίνου αναφέρεται επίσης, ότι ο Πούτιν και ο Σαρλ Μισέλ εκδήλωσαν ενδιαφέρον «να μην επιτραπεί οι εξελίξεις να πάρουν τη μορφή της αντιπαράθεσης».

Πηγή του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ανέφερε πάντως, ότι εξετάστηκε και η διαμεσολάβηση του Οργανισμού για την Ασφάλεια και Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ), προκειμένου να επιτευχθεί μια ειρηνική επίλυση της κρίσης. Κατά την ίδια πηγή, Πούτιν και Σαρλ Μισέλ, συμφώνησαν να συνεχίσουν τις επαφές για τη Λευκορωσία, μετά τη σημερινή σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.