Μάχες και παραπληροφόρηση στο κουρδικό μέτωπο

Σε εξέλιξη είναι οι μάχες στο κουρδικό μέτωπο στη  βορειοανατολική Συρία, με τον Ερντογάν να δηλώνει ότι δεν κάνει πίσω παρά την διεθνή κατακραυγή και τις απειλές των ΗΠΑ για κυρώσεις. Παραλλήλως, μαίνεται και ο πόλεμος της δημιουργίας εντυπώσεων, μέσα από την διοχέτευση αμφισβητούμενων και αντικρουόμενων πληροφοριών για τις εξελίξεις επί του πεδίου.

Το μόνο αδιαμφισβήτητο γεγονός είναι ότι οι μάχες επικεντρώνονται στην Τελ Αμπιάντ και την Ρας αλ Αΐν, τις δύο κουρδικές πόλεις που ορίζουν ένα πεδίο 120 χλμ στον συριακό βορρά. Η κατάληψη αυτών των δύο πόλεων, τις οποίες υπερασπίζονται οι Κούρδοι μαχητές της YPG, είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την υλοποίηση του σχεδίου του Ερντογάν: την δημιουργία της περιβόητης “ζώνης ασφαλείας” εντός του συριακού εδάφους.

Οι τουρκικές δυνάμεις πολιορκούν από την Παρασκευή την Τελ Αμπιάντ, η οποία αποτελεί πλέον πόλη-φάντασμα, καθώς την έχει εγκαταλείψει σχεδόν το σύνολο των κατοίκων της. Οι μάχες στα περίχωρα της πόλης, η οποία απέχει μόλις 12 χλμ από τα τουρκικά σύνορα, φαίνεται ότι είναι σφοδρές, καθώς εκεί μετρούν οι κουρδικές δυνάμεις τα περισσότερα θύματα.

Το τελευταίο εικοσιτετράωρο, ωστόσο, το ενδιαφέρον έχει στραφεί στην άλλη άκρη του άξονα, στην Ρας αλ Αΐν, καθώς οι αντικαθεστωτικοί ισλαμιστές αντάρτες του “Ελεύθερου Συριακού Στρατού”, που πολεμούν μαζί με τον τουρκικό στρατό, υποστήριξαν ότι απέκοψαν τον δρόμο που την συνδέει με την Τελ Αμπιάντ. Τούρκος αξιωματούχος υποστήριξε, μάλιστα, ότι ο Ελεύθερος Συριακός Στρατός, με την υποστήριξη των τουρκικών δυνάμεων εισέβαλε στην πόλη και ελέγχει ήδη το κέντρο της.

Την ίδια ώρα, αξιωματούχος των υπό κουρδική ηγεσία Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων διέψευδε τους ισχυρισμούς των Τούρκων ότι έχει καταληφθεί το κέντρο της Ρας αλ Αϊν. Ο ίδιος ανέφερε ότι η περιοχή δέχθηκε πολύωρο βομβαρδισμό από το τουρκικό πυροβολικό και ότι οι Κούρδοι αναγκάστηκαν σε τακτική υποχώρηση. Δεν αρνήθηκε, ωστόσο, ότι οι τουρκικές δυνάμεις και οι συνεργαζόμενες με αυτές ομάδες ισλαμιστών εισέβαλαν σε μια συνοικία της πόλης. Σύμφωνα με τον Κούρδο αξιωματούχο, η εισβολή έγινε στην βιομηχανική ζώνη της Ρας αλ Αϊν, μια συνοικία που βρίσκεται προς την πλευρά των τουρκικών συνόρων, και ότι μετά την αντεπίθεση των Κούρδων διεξάγονται «σκληρές μάχες».

Αιματηρές απώλειες

Αντικρουόμενες είναι όμως και οι ανακοινώσεις που κάνουν οι δύο πλευρές σχετικά με τις απώλειες στο πεδίο της μάχης. Οι Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF) ανακοίνωσαν ότι την Παρασκευή, σε μάχες απόκρουσης της τουρκικής επιθετικής επιχείρησης στα βόρεια, έχασαν 23 μαχητές τους και τραυματίστηκαν άλλοι 37. Ο αριθμός αυτός ανεβάζει στους 45 τον συνολικό αριθμό των νεκρών για τις κουρδικές δυνάμεις.

Οι Τούρκοι, από την πλευρά τους, υποστηρίζουν ότι “αδρανοποίησαν” συνολικά 415 Κούρδους μαχητές. Την ίδια ώρα, το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ανεβάζει στους 74 τον αριθμό των νεκρών Κούρδων μαχητών, οι περισσότεροι από τους οποίους έπεσαν στις συγκρούσεις στην Τελ Αμπιάντ. Το Παρατηρητήριο αναφέρει επίσης, ότι έχουν σκοτωθεί συνολικά 49 μαχητές από τις δυνάμεις των φιλότουρκων Σύρων ανταρτών, καθώς και 30 άμαχοι, οι περισσότεροι από τους οποίους πάλι στην Τελ Αμπιάντ.

Απροσδιόριστος είναι και ο αριθμός των χιλιάδων εκτοπισθέντων που προκάλεσε η τουρκική εισβολή. Το Παγκόσμιο Πρόγραμμα Επισιτισμού του ΟΗΕ μιλά ήδη από την Παρασκευή (τρίτη ημέρα των στρατιωτικών επιχειρήσεων) για περισσότερους από 100.000 ανθρώπους που εγκατέλειψαν τις πόλεις Ρας αλ Αϊν και Τελ Αμπιάντ, στις οποίες εστιάζει η τουρκική επίθεση. Η κουρδική διοίκηση της βορειοανατολικής Συρίας ανεβάζει όμως τον αριθμό των εκτοπισθέντων περίπου σε 200.000. Κάνει μάλιστα λόγο για διαδοχικά κύματα εκτοπισμών από το Ντεϊρίκ (αλ-Μαλικίγια) που βρίσκεται κοντά στα σύνορα με το Ιράν, μέχρι το Κομπάνι, περίπου 400 χλμ δυτικά.

Εκτελέσεις αμάχων  

Νεώτερες πληροφορίες από το μέτωπο ανεβάζουν τον αριθμό των απωλειών των αντιμαχόμενων, καμία, ωστόσο δεν επιβεβαιώνει κατάληψη της Ρας αλ-Άιν από τον τουρκικό στρατό και τους συνεργαζόμενους με αυτόν ισλαμιστές. Αντιθέτως, το –ανεξάρτητο και συνήθως ενημερωμένο– Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ανακοίνωσε ότι οι υπό κουρδική διοίκηση Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις ανακατέλαβαν το τμήμα της πόλης, στο οποίο είχαν εισχωρήσει οι Τούρκοι.

Το τουρκικό πυροβολικό βάλει και σήμερα εναντίον των δύο κουρδικών πόλεων, επικεντρώνοντας στην Ρας αλ Άιν, η οποία αποτελεί σημαντικό κέντρο ανεφοδιασμού τόσο προς τα δυτικά (Τελ Αμπιάντ) όσο και προς τα ανατολικά (Καμισλί). Την ίδια ώρα, ωστόσο, η είδηση που κυριαρχεί και έχει σοκάρει την διεθνή κοινή γνώμη, είναι οι εκτελέσεις πολιτών, στις οποίες προχώρησαν το Σάββατο οι ομάδες ισλαμιστών που συνεργάζονται με τον τουρκικό στρατό.

Σε δύο διαφορετικά περιστατικά, εννέα άμαχοι, ανάμεσά τους ο Χεβρίν Χαλάφ, στέλεχος κουρδικού πολιτικού κόμματος και ο οδηγός του, εκτελέστηκαν από τις ομάδες ισλαμιστών μισθοφόρων. Τα μέλη αυτών των ομάδων είναι πρώην αντάρτες που πολεμούσαν εναντίον του Άσαντ, αλλά μετά την τροπή που πήρε η σύρραξη στη Συρία στράφηκαν προς την Τουρκία, η οποία τους εκπαιδεύει, τους εξοπλίζει και τους χρηματοδοτεί.

Πρόκειται για τις ίδιες ομάδες που με εντολή του τουρκικού στρατού έχουν αναλάβει την δημιουργία συνθηκών “ασφάλειας” στα χωριά που έχουν ήδη καταληφθεί. Η ενέργεια αυτή αποδεικνύει, ωστόσο, ότι τα μέτρα προστασίας των αμάχων που επικαλείται ο Τούρκος υπουργός Άμυνας Χουλουσί Ακάρ είναι διάτρητα και ενισχύει τους φόβους για εκκαθαρίσεις στις κουρδικές περιοχές.

Παράπλευρες απώλειες, ολίγον εσκεμμένες

Προβληματική καθίσταται όμως η τουρκική στρατιωτική επιχείρηση και από τους πολλούς “λάθος” στόχους που έχει πλήξει μέχρι στιγμής. Πέρα από τους δύο καταυλισμούς προσφύγων, οι οποίοι –σύμφωνα με την κουρδική διοίκηση– άρχισαν να εκκενώνονται από την δεύτερη ημέρα της σύρραξης, ο τουρκικός στρατός έπληξε φυλακές, όπου κρατούνταν τζιχαντιστές και κέντρο που φιλοξενούσε μέλη των οικογενειών τους. Μάλιστα, όπως αναφέρουν οι Κούρδοι, εκατοντάδες τζιχαντιστές δραπέτευσαν μετά την επίθεση που δέχθηκαν από τους μισθοφόρους του Ερντογάν οι Κούρδοι που φύλαγαν το στρατόπεδο.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο η Άγκυρα απομονώνεται διεθνώς, με την μία μετά την άλλη τις ευρωπαϊκές χώρες να σταματούν τις πωλήσεις όπλων προς την Τουρκία. Την ίδια ώρα, στις ΗΠΑ, το Κογκρέσο ετοιμάζει κυρώσεις, ειδικά μετά την επίθεση κοντά σε αμερικανική βάση. Ο Ερντογάν, πάντως, δηλώνει ανυποχώρητος και ο υπουργός του επί των Εξωτερικών Τσαβούσογλου, σε ένα παραλήρημα αλλαζονείας απέρριψε την πρόταση Τραμπ για διαμεσολάβηση.

Όσον αφορά τους Ρώσους, την ώρα που οι κουρδικές περιοχές φλέγονται, αυτοί συνεχίζουν να μετρούν, μαζί με τους Τούρκους, τις παραβιάσεις της εκεχειρίας στην βορειοδυτική Συρία. Πυροβολισμούς δηλαδή, που μπορεί να περιλαμβάνουν και μπαλωθιές σε κανέναν γάμο…