Μαύρος καπνός χθες στο Βατικανό – Έως και 4 ψηφοφορίες σήμερα για να εκλεγεί Πάπας

Οι 133 καρδινάλιοι-εκλέκτορες ορκίστηκαν σιωπή και εισήλθαν χθες στην Καπέλα Σιστίνα, όπου ξεκίνησαν την πρώτη ψηφοφορία στις 19:00 (ώρα Ελλάδος). Όπως υπαγορεύει η παράδοση, στις 22:00 βγήκε μαύρος καπνός, σημάδι ότι δεν υπήρξε ακόμη αποτέλεσμα.

Η καθυστέρηση του καπνού (τρεις ώρες) προκάλεσε ανησυχία και απορία μεταξύ πιστών και αναλυτών. Ένας πιθανός λόγος είναι ότι υπήρξε παρατεταμένη περίοδος περισυλλογής ή έντονες συζητήσεις πριν ολοκληρωθεί η διαδικασία. Παρότι ο καπνός εμφανίζεται ως απλό σύμβολο, η προετοιμασία του καψίματος των ψηφοδελτίων γίνεται με προσοχή, ώστε να δώσει σαφές μήνυμα: μαύρο για αποτυχία εκλογής, λευκό για επιτυχία.

Το τελετουργικό

Κάθε καρδινάλιος γράφει μυστικά το όνομα του εκλεκτού σε ειδικό ψηφοδέλτιο, το οποίο τοποθετεί στην κάλπη με έναν όρκο τιμής. Αφού ολοκληρωθεί η καταμέτρηση, όλα τα ψηφοδέλτια και τα συνοδευτικά υλικά καίγονται. Αυτός ο καπνός που βλέπει ο κόσμος από την καμινάδα της Καπέλα Σιστίνα είναι το μοναδικό μήνυμα που επιτρέπεται να εξέλθει από την αίθουσα.

Οι ψηφοφορίες συνεχίζονται σήμερα με αυστηρό ρυθμό και συγκεκριμένα δύο το πρωί (περίπου 10:30 και 12:00) και δύο το απόγευμα (17:30 και 19:00). Η διαδικασία θα συνεχίζεται καθημερινά μέχρι να επιτευχθεί πλειοψηφία δύο τρίτων. Μόνο τότε μπορεί να ακουστεί η ιστορική φράση «Habemus Papam» από το μπαλκόνι του Αγίου Πέτρου.

Χιλιάδες πιστοί βρίσκονται συγκεντρωμένοι από χθες στην Πλατεία του Αγίου Πέτρου, ελπίζοντας να δουν τον λευκό καπνό και τον νέο Πάπα. Οι ιταλικές αρχές έχουν αναπτύξει πάνω από 4.000 αστυνομικούς για την ομαλή διαχείριση του πλήθους, το οποίο μπορεί να πολλαπλασιαστεί σε λίγα λεπτά μετά την ανακοίνωση του αποτελέσματος.

Η διαδικασία είναι πλήρως απομονωμένη. Όλες οι τηλεπικοινωνίες στο Βατικανό έχουν απενεργοποιηθεί. Από καρδινάλιους μέχρι προσωπικό καθαριότητας, όλοι έχουν ορκιστεί απόλυτη σιωπή. Η παραβίαση του όρκου οδηγεί σε άμεσο αφορισμό. Αυτή η μυστικότητα θεωρείται απαραίτητη όχι μόνο για την παράδοση, αλλά και για τη διαφύλαξη της θεσμικής νομιμότητας του νέου Πάπα.

Αν και σπάνιο, έχουν υπάρξει περιπτώσεις ταχείας εκλογής. Ο Πίος ΙΒ’ εξελέγη με μόλις τρεις ψηφοφορίες το 1939. Ο Βενέδικτος ΙΣΤ’ χρειάστηκε τέσσερις ψηφοφορίες το 2005, ενώ ο Φραγκίσκος εξελέγη στην 5η ψηφοφορία το 2013. Παρ’ όλα αυτά, είναι συνηθισμένο να απαιτούνται αρκετές ημέρες μέχρι να επιτευχθεί συμφωνία.

Όταν τελικά επιτευχθεί πλειοψηφία, ο εκλεγμένος καρδινάλιος οδηγείται στο λεγόμενο «Δωμάτιο των Δακρύων», για να ενδυθεί τα παπικά άμφια και να προετοιμαστεί για την πρώτη του δημόσια εμφάνιση. Από εκεί θα βγει στο περίφημο μπαλκόνι της «Λότζια της Ευλογίας» και θα ανακοινωθεί στο πλήθος με τη φράση που αναμένει ολόκληρος ο Καθολικός κόσμος: «Habemus Papam».