Με την αιματοχυσία στο Ιράν το ISIS έσπασε το μέτωπο του Ισλάμ κατά του Ισραήλ

Η επίθεση είχε την “υπογραφή” της εν λόγω τζιχαντιστικής οργάνωσης, η οποία και ανέλαβε την ευθύνη με μία ανακοίνωση που εγείρει ερωτήματα. Μπορεί το ISIS να είναι σουνίτες και το Ιράν σιιτικό, μπορεί το ISIS του Χορασάν να έχει πραγματοποιήσει στο παρελθόν κάποιες επιθέσεις κοντά στα σύνορα με το Αφγανιστάν, μπορεί ο στρατηγός Σουλεϊμανί να ήταν σκληρός πολέμιος της εν λόγω οργάνωσης, αλλά αυτό το διάστημα σε πρώτο πλάνο είναι η σφαγή στη Γάζα, όχι η ενδομουσουλμανική αντίθεση. Υπενθυμίζω ότι το σιιτικό Ιράν έχει ταχθεί στο πλευρό της σουνιτικής Χαμάς, η οποία είναι κατά μία έννοια συγγενής οργάνωση με το ISIS, γεγονός που λογικά θα το απέτρεπε από μία τέτοια τρομοκρατική επίθεση, τουλάχιστον στην παρούσα συγκυρία.

Η ιστορία δείχνει, πάντως, ότι πίσω από τις τρομοκρατικές ενέργειες που έχουν γίνει στο Ιράν κατά κανόνα βρισκόταν ισραηλινός δάκτυλος. Επρόκειτο, ωστόσο, για δολοφονίες Ιρανών πυρηνικών επιστημόνων και αξιωματούχων, με τελευταίο παράδειγμα την προ ημερών δολοφονία του Ιρανού ταξιάρχου Μουσαβί στη Δαμασκό. Δεν έχουν υπάρξει, όμως, τυφλές βομβιστικές επιθέσεις σε συγκεντρώσεις πολιτών, που να “μυρίζουν” Μοσάντ.

Δολοφονίες στο Ιράν

Στις δολοφονίες το Ισραήλ άφηνε να εννοηθεί ότι επρόκειτο για δική του πράξη, αλλά απέφευγε να αναλάβει επισήμως την ευθύνη. Στην τωρινή περίπτωση Ιρανός αξιωματούχος έσπευσε να το καταγγέλλει ως υπεύθυνο για τη σφαγή, αν και αυτή η καταγγελία δεν είχε απολύτως επίσημο χαρακτήρα. Το Ισραήλ απέφυγε να σχολιάσει, γεγονός που ώθησε κάποιους να εκφράσουν υποψίες για δική του ανάμιξη.

Τις εν λόγω υποψίες είχε τροφοδοτήσει η δήλωση του ίδιου του αρχηγού της Μοσάντ, με την οποία κήρυξε δημοσίως πόλεμο εναντίον όσων εμπλέκονται στην επίθεση της 7ης Οκτωβρίου. Τελευταίο δείγμα είναι η δολοφονία με drone του υπαρχηγού της Χαμάς Σαλέχ Αλ Αρούρι στη Βηρυτό. Οι Ισραηλινοί έχουν κατηγορήσει το Ιράν ότι εμπλέκεται στην επίθεση της 7ης Οκτωβρίου και είναι ακριβώς γι’ αυτόν τον λόγο που τροφοδότησε τις αρχικές υποψίες.

Αν και οι δολοφονίες που διαπράττει η Μοσάντ εναντίον εχθρών του Ισραήλ εμπίπτουν στην κατηγορία της τρομοκρατίας, οι τυφλές εκρήξεις βομβών, όπως αυτές στο μνημόσυνο του Σουλεϊμανί είναι κάτι πολύ-πολύ πιο βαρύ, είναι άλλη “πίστα”, που μόνο σε πολύ ακραίες περιπτώσεις έχει πραγματοποιήσει κράτος. Τέτοιες τυφλές βομβιστικές επιθέσεις αποφεύγουν ακόμα και τρομοκρατικές οργανώσεις.

Υπό πίεση ο Νετανιάχου

Το Ιράν μπορεί να διατηρεί την υψηλή αντι-Ισραήλ ρητορική του, αλλά έχει αποφύγει να προχωρήσει το ίδιο σε έμπρακτη αντίδραση. Η αντίδρασή του έχει εκδηλωθεί κυρίως μέσω των επιθέσεων που πραγματοποιούν οι Χούθι στην είσοδο της Ερυθράς Θάλασσας, ενώ η σιιτική Χεζμπολάχ στον Λίβανο έχει περιορισθεί μέχρι στιγμής σε κάποιες σποραδικές επιθέσεις στο βόρειο Ισραήλ, αλλά τίποτα περισσότερο.

Το Ιράν, λοιπόν, χρησιμοποιεί μέχρι τώρα “αντιπροσώπους” για να αντιδράσει για τις ισραηλινές επιχειρήσεις στη Γάζα, αποφεύγοντας άμεση εμπλοκή. Προφανώς, έχει συνείδηση πως δεν το συμφέρει να συγκρουστεί μόνο του με τις ΗΠΑ, αφού μία άμεση σύγκρουση με το Ισραήλ θα συμπαρασύρει στη σύγκρουση και τους Αμερικανούς. Προτεραιότητα της Τεχεράνης είναι να ενσωματωθεί στο αναδυόμενο μπλοκ του “Παγκόσμιου Νότου”, όπως αυτό διαμορφώνεται μέσα από θεσμούς όπως οι BRICS και ο Οργανισμός της Σαγκάης. Το μπλοκ αυτό, ωστόσο, δεν είναι συγκροτημένο στρατιωτικά, ώστε το Ιράν να μπορεί να στηριχθεί σ’ αυτό για να αντιμετωπίσει μία επίθεση από ΗΠΑ και Ισραήλ.

Από την πλευρά τους, οι Αμερικανοί, παρότι έχουν στηρίξει απολύτως το Ισραήλ στη σύγκρουσή του με τη Χαμάς, τον τελευταίο καιρό ασκούν ισχυρή πίεση στην κυβέρνηση Νετανιάχου να σταματήσει τις αιματηρές επιθέσεις στη Γάζα, ή τουλάχιστον να επιτρέψει την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας για να αποτραπεί ο διαφαινόμενος λιμός στους ξεριζωμένους Παλαιστίνιους αμάχους. Προς το παρόν, ο Νετανιάχου γράφει στα παλαιότερα των υποδημάτων του τις σχετικές εκκλήσεις, αλλά έχει συνείδηση ότι τελειώνει το χρονικό περιθώριο που έχει “ελεύθερα τα χέρια του” να κινηθεί στρατιωτικά κατά βούληση. Μαζί με τον αριθμό των νεκρών Παλαιστινίων (κατά κανόνα αμάχων και ιδίως παιδιών) αυξάνεται και η αντίδραση της δυτικής κοινής γνώμης.

Ο Νετανιάχου βρίσκεται υπό πολλαπλή πολιτική πίεση. Η θέση του είναι αδύνατη και στη Δύση και στο εσωτερικό του Ισραήλ. Φοβάται, μάλιστα, πως όλη αυτή η τραγωδία ενδεχομένως να εντείνει και τις δυτικές πιέσεις για ίδρυση παλαιστινιακού κράτους. Σε μία προσπάθεια, λοιπόν, να τορπιλίσει αυτή την προοπτική, αλλά και να κερδίσει χρόνο για να ολοκληρώσει τις επιχειρήσεις στη Λωρίδα της Γάζας, ουσιαστικά προβοκάρει το Ιράν να αντιδράσει δυναμικά εναντίον του Ισραήλ. Αυτό έκανε με τη δολοφονία του Μουσαβί.

Η γενίκευση του πολέμου

Για το Νετανιάχου η γενίκευση του πολέμου συνιστά πολιτική και προσωπική διέξοδο. Κι αυτό, επειδή η αναπόφευκτη εμπλοκή των Αμερικανών σε περίπτωση άμεσης σύγκρουσης Ισραήλ-Ιράν εκ των πραγμάτων θα σταματήσει τις δυτικές πιέσεις προς το Ισραήλ και τον ίδιον, αφού το μέτωπο θα είναι πλέον με το Ιράν. Σε αντίθεση με το Ισραήλ, οι αραβικές χώρες έχουν μόνο να χάσουν από μία γενίκευση του πολέμου.

Αλλά ούτε και οι ΗΠΑ την επιθυμούν. Ο πόλεμος στην Ουκρανία πάει άσκημα όχι μόνο για το Κίεβο, αλλά και για την κυβέρνηση Μπάιντεν, η οποία επιπροσθέτως απαξιώνεται πολιτικά και στο εσωτερικό, λόγω λανθασμένων επιλογών, αλλά και της μεγάλης ακρίβειας. Αυτός είναι ο λόγος που πάει στην περιοχή ο Μπλίνκεν. Η Ουάσιγκτον δεν έχει λόγους να παίξει το παιχνίδι του και να αποξενωθεί ακόμα περισσότερο από τα αραβικά κράτη.

Δεν είναι τυχαίο ότι έσπευσε να δηλώσει πως ούτε οι ΗΠΑ ούτε το Ισραήλ εμπλέκονται στην τυφλή τρομοκρατική επίθεση. Και μάλιστα μίλησε και για λογαριασμό του Ισραήλ, πριν αυτό μιλήσει. Οι Αμερικανοί έδειξαν γρήγορα ως δράστη το ISIS, κρίνοντας κυρίως από το modus operandi. Και μετά από μερικές ώρες δόθηκε στη δημοσιότητα η ανακοίνωση του ISIS, διαλύοντας το σύννεφο με τις διάφορες εικασίες.

Το μόνο ερώτημα που παραμένει αναπάντητο είναι γιατί το ISIS επέλεξε την παρούσα συγκυρία για να πλήξει το Ιράν, ουσιαστικά αποσπώντας την προσοχή του μουσουλμανικού κόσμου και ολόκληρης της ανθρωπότητας από την εν εξελίξει τραγωδία στη Λωρίδα της Γάζας. Στην πραγματικότητα, η τζιχαντιστική οργάνωση εμμέσως διευκολύνει το στριμωγμένο Ισραήλ, αφού έστω και προσωρινά μετατοπίζει το κέντρο βάρους από το μέτωπο Ισλάμ εναντίον Ισραήλ στην ενδομουσουλμανική αντίθεση.