Με την απειλή του Ορμούζ στην Σύνοδο για τα πυρηνικά η Τεχεράνη

Με την απειλή για κλείσιμο των στενών του Ορμούζ να αιωρείται και μετά από έναν μαραθώνιο συναντήσεων και διαβουλεύσεων του Ιρανού προέδρου με Ευρωπαίους ηγέτες, η Τεχεράνη προσέρχεται σήμερα στην Σύνοδο για το πυρηνικό της οπλοστάσιο, στην Βιέννη.

Οι υπουργοί Εξωτερικών των πέντε μεγάλων δυνάμεων (Βρετανία,  Γαλλία, Ρωσία, Κίνα και Γερμανία) που παραμένουν στη συμφωνία του 2015 για το πυρηνικό οπλοστάσιο του Ιράν, παρά την αποχώρηση των ΗΠΑ,  αναμένεται να παρουσιάσουν σήμερα ένα πακέτο κινήτρων στον Ιρανό ομόλογό τους. Στόχος να μην εγκαταλείψει η Τεχεράνη το Κοινό Ολοκληρωμένο Σχέδιο Δράσης (ΚΟΣΔ).

Ο πρόεδρος του Ιράν, Χασάν Ροχανί, έχει εκφράσει επανειλημμένως αυτήν την εβδομάδα την επιθυμία του να παραμείνει σε ισχύ η συμφωνία. Διευκρινίζει ωστόσο, ότι αυτό θα γίνει, μόνο αν οι πέντε δυνάμεις βρουν έναν τρόπο να εγγυηθούν ότι η χώρα του δεν θα περιθωριοποιηθεί οικονομικά από τις αμερικανικές κυρώσεις, που αναμένεται να τεθούν σε ισχύ τις πρώτες ημέρες του Αυγούστου.

Σημειώνεται ότι με τις κυρώσεις αυτές οι Αμερικανοί δεν στοχοθετούν μόνο το Ιράν, αλλά και τις ξένες εταιρείες που συναλλάσσονται μαζί του, πολλές από τις οποίες είναι ευρωπαϊκές. Η Κομισιόν έχει λάβει ήδη μέτρα για την προστασία των ευρωπαϊκών εταιρειών, ενώ οι Βρυξέλλες έχουν εξουσιοδοτήσει την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) να χρηματοδοτήσει έργα στο Ιράν. Την ίδια ώρα η Μόσχα, σύμμαχος της Τεχεράνης στον πόλεμο της Συρίας, διαμήνυσε μέσω του υπουργείου Εξωτερικών ότι θα συνεχίσει την οικονομική συνεργασία με το Ιράν, καθώς υπάρχουν «όλα τα απαραίτητα εργαλεία», για να συμβεί αυτό.

Το ζητούμενο ωστόσο εξακολουθεί να είναι, αν το σημερινό πακέτο συνεργασίας θα ικανοποιήσει την Τεχεράνη. Ο Ροχανί, σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχε με τον Μακρόν, χαρακτήρισε το ευρωπαϊκό πακέτο «απογοητευτικό», κρίνοντας ότι δεν ικανοποιεί όλες τις απαιτήσεις της Τεχεράνης. Σε ανάλογο πνεύμα ήταν η απάντησή του και προς την Μέρκελ, στην οποία είπε ότι η ευρωπαϊκή πρόταση είναι «δεσμεύσεις γενικού χαρακτήρα» χωρίς «πρακτική λύση».

Ο Τραμπ, τα tweet και το πετρέλαιο

Σε μια προσπάθεια να μηδενίσει τις εξαγωγές ιρανικού πετρελαίου ο Τραμπ πιέζει τους Ευρωπαίους να σταματήσουν τις αγορές από το Ιράν, ενώ την ίδια ώρα βάλλει κατά του ΟΠΕΚ, κατηγορώντας τον ότι ανεβάζει τις τιμές. Παραλλήλως καλεί, με όχι και τόσο κομψό τρόπο,  την Σαουδική Αραβία και άλλες συμμαχικές χώρες να αυξήσουν την παραγωγή, αν θέλουν να συνεχίσει η Ουάσιγκτον  να τους προστατεύει από την Τεχεράνη.

Από την πλευρά του πάντως, ο Ιρανός διοικητής του ΟΠΕΚ, Χουσεΐν Καζεμπούρ, υποστηρίζει ότι, εξαιτίας των προβλημάτων που προκαλεί ο Τραμπ, το πετρέλαιο σύντομα θα στοιχίζει 100 δολάρια το βαρέλι. Ο ίδιος χαρακτηρίζει μάταιες τις προσδοκίες ότι η Σαουδική Αραβία και η Ρωσία θα βοηθήσουν να πέσουν οι τιμές, αυξάνοντας την παραγωγή.

Υπενθυμίζει επίσης στον Αμερικανό πρόεδρο ότι «θα έπρεπε να αναμένει» ότι ο αποκλεισμός που επέβαλλε στο Ιράν θα καθιστούσε τις ΗΠΑ «όμηρο της Σαουδικής Αραβίας και της Ρωσίας», καθώς αυτές οι δύο χώρες δεν έχουν κανένα κίνητρο να μειώσουν τις τιμές. Ο Καζεμπούρ καταλογίζει στον Τραμπ την αποκλειστική ευθύνη για την άνοδο των τιμών του πετρελαίου, καθώς «μάχεται με τους πάντες». Αναφέρει ακόμη ότι με τις άλλες χώρες της περιοχής το Ιράν είναι γείτονας, ότι όλοι ξέρουν πως μπορούν και πρέπει να συνυπάρχουν και ότι κανένας δεν ζήτησε προστασία από τον Αμερικανό πρόεδρο. Δεν παραλείπει τέλος να τονίσει στον Τραμπ ότι με τα tweet του αύξησε την τιμή του πετρελαίου κατά 10 δολάρια.

Η απειλή του Ορμούζ

Οι αναφορές του Καζεμπούρ στις γειτονικές με το Ιράν χώρες, μόνο τυχαίες δεν ήταν, καθώς την ίδια ώρα ο επικεφαλής των Ιρανών  Φρουρών της Επανάστασης δήλωνε έτοιμος να κάνει πράξη την απειλή της Τεχεράνης για αποκλεισμό των στενών του Ορμούζ.

«Είμαστε αισιόδοξοι ότι αυτό το σχέδιο που διατύπωσε ο πρόεδρος μας θα εφαρμοστεί αν χρειαστεί. Θα κάνουμε τον εχθρό να καταλάβει ότι είτε όλοι μπορούν να χρησιμοποιούν τα στενά του Ορμούζ είτε κανείς», ανέφερε ο αρχηγός των Φρουρών της Επανάστασης, στρατηγός Μοχάμαντ Αλί Τζαφαρί.

Τα στενά του Ορμούζ αποτελούν την μοναδική έξοδο για τις χώρες του Περσικού Κόλπου προς τον κόλπο του Ομάν και την αραβική θάλασσα, και με ένα ενδεχόμενο κλείσιμό τους η Τεχεράνη μπλοκάρει κάθε δραστηριότητα στην περιοχή. Το δόγμα φαίνεται ότι γίνεται πλέον ότι αν το Ιράν δεν μπορεί να πουλήσει το δικό του πετρέλαιο, εξαιτίας των αμερικανικών πιέσεων, τότε δεν θα επιτραπεί σε καμία άλλη περιφερειακή δύναμη να το κάνει.

Πριν από λίγο πάντως η Γαλλία ανακοίνωσε ότι δεν είναι πιθανή η συμφωνία για ένα οικονομικό πακέτο προς το Ιράν, πριν τον Νοέμβριο, που θα πείθει την Τεχεράνη να παραμείνει στο πρόγραμμα.

«Πρέπει να σταματήσουν τις απειλές ώστε να μπορέσουμε να βρούμε μια λύση για να λάβει το Ιράν τις απαραίτητες οικονομικές αποζημιώσεις», είπε ο Γάλλος υπουργός Λεντριάν. Πρόσθεσε επίσης ότι οι ευρωπαϊκές δυνάμεις, μαζί με την Ρωσία και την Κίνα, εργάζονται για την εξεύρεση  ενός οικονομικού μηχανισμού που θα επιτρέπει την παράκαμψη των αμερικανικών κυρώσεων.

Όλες οι πλευρές θα εξακολουθήσουν να εξετάζουν τρόπους διάσωσης της συμφωνίας, παρότι οι ΗΠΑ επανέφεραν τις κυρώσεις σε βάρος του Ιράν, ανέφερε και η επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ,  Φεντερίκα Μογκερίνι, η οποία προεδρεύει των συνομιλιών.