Μετά τον πάγο για τους Κούρδους, νέα προσέγγιση Τραμπ-Ερντογάν

Την κατάσταση στην βόρεια Συρία και ιδιαίτερα στην επαρχία Ιντλίμπ και την Μανμπίτζ συζήτησαν Τραμπ και  Ερντογάν, λίγες ώρες μετά τον πάγο που έβαλε στους Τούρκους το Στέιτ Ντιμάρτμεντ για τις μονομερείς ενέργειες εναντίον των Κούρδων. Την ίδια ώρα Μόσχα και Άγκυρα προχωρούν την ειρηνευτική ζώνη στην Ιντλίμπ, ενώ στην Μανμπίτζ ξεκίνησαν οι κοινές περιπολίες Τούρκων και Αμερικανών.

Την τηλεφωνική επικοινωνία Τραμπ-Ερντογάν ανακοίνωσε η τουρκική προεδρία, σημειώνοντας ότι εκτός από την κατάσταση στην βόρεια Συρία οι πρόεδροι των δύο χωρών συζήτησαν και διμερή θέματα. Δεν έκανε ωστόσο γνωστό με πρωτοβουλία ποιας πλευράς έγινε αυτή η επικοινωνία.

Την Τετάρτη πάντως η αμερικανική κυβέρνηση εξέφρασε την ανησυχία της για τους βομβαρδισμούς εναντίον κουρδικών θέσεων στη Συρία που εξαπέλυσαν τουρκικές δυνάμεις, προκαλώντας μάλιστα και την  προσωρινή διακοπή μιας επιχείρησης εναντίον των τζιχαντιστών. Στην επιχείρηση αυτή έπαιρναν μέρος δυνάμεις της κουρδικής πολιτοφυλακής, οι οποίες υποστηρίζονται από τους Αμερικανούς.

Παρέμβαση για την YPG

Ο εκπρόσωπος του Αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών, σχολιάζοντας τις τουρκικές ενέργειες εξέφρασε την έντονη ανησυχία της Ουάσινγκτον για «μονομερή στρατιωτικά πλήγματα στο βορειοδυτικό τμήμα της Συρίας, απ’ όπου κι αν προέρχονται». Πρόσθεσε μάλιστα ότι «θα μπορούσαν να είναι παρόντες στην περιοχή και Αμερικανοί στρατιώτες», στέλνοντας ουσιαστικά το μήνυμα στην Άγκυρα ότι θα πρέπει να είναι πιο προσεκτική.

Τους τουρκικούς βομβαρδισμούς κατήγγειλαν και οι Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις, στις οποίες κυριαρχεί η κουρδική πολιτοφυλακή των Μονάδων Προστασίας του Λαού (YPG), σχολιάζοντας επίσης τον αρνητικό αντίκτυπο που είχαν αυτές στην εν εξελίξει επιχείρηση εναντίων των Τζιχαντιστών. Προειδοποίησαν μάλιστα ότι η παύση των επιχειρήσεων εναντίον του Ισλαμικού Κράτους θα μπορούσε να διαρκέσει μεγαλύτερο διάστημα αν η Άγκυρα συνεχίσει τις επιθέσεις της εναντίον κουρδικών στόχων.

Μπροστά στον κίνδυνο οι Κούρδοι της YPG να σταματήσουν τις επιχειρήσεις εναντίον των Τζιχαντιστών, και μάλιστα την ώρα που ο Πούτιν αλωνίζει για λογαριασμό του Άσαντ σχεδόν στο σύνολο της συριακής επικράτειας, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ ξεκίνησε επαφές με την Άγκυρα για την διευθέτηση του ζητήματος. Η επικοινωνία Ερντογάν-Τραμπ που ακολούθησε φαίνεται ότι αποτελεί και το σήμα ότι το μήνυμα ελήφθη από την Άγκυρα.

Το σχέδιο Ερντογάν  

Δύο ημέρες νωρίτερα, την περασμένη Τρίτη, ο Ερντογάν ανακοίνωσε ότι η Τουρκία έχει ολοκλήρωσε τις «προετοιμασίες» της για μια νέα επίθεση στη βόρεια Συρία, με σκοπό, όπως πάντα, την «εξάλειψη» τη κουρδικής πολιτοφυλακής που υποστηρίζει η Ουάσινγκτον.

«Θα καταστρέψουμε την τρομοκρατική δομή ανατολικά του Ευφράτη», είπε ο Τούρκος πρόεδρος σε ομιλία που απηύθυνε στους βουλευτές του κόμματός του. Είχε αναφερθεί μάλιστα και στους βομβαρδισμούς, προσθέτοντας ότι «σύντομα, θα υπάρξουν πιο αποτελεσματικές και μεγαλύτερου εύρους επιχειρήσεις».Ο Ερντογάν αναφερόταν προφανώς στις επιθέσεις του τουρκικού στρατού εναντίον θέσεων της YPG στην ανατολική όχθη του Ευφράτη, στη βόρεια Συρία και κυρίως δυτικά του Κόμπανι και απέναντι από την πόλη Τζαραμπλούς.

Εντωμεταξύ ανακοινώθηκε και επισήμως ότι ξεκίνησαν στην Μανμπίτζ, περιοχή στην οποία έχουν καταφύγει οι Κούρδοι πολιτοφύλακες της YPG, οι κοινές περιπολίες τουρκικών και αμερικανικών δυνάμεων, όπως προβλέπει ο οδικός χάρτης, στον οποίο συμφώνησαν στις αρχές του καλοκαιριού Άγκυρα και Ουάσινγκτον. Σημειώνεται ότι η περιοχή της Μανμπίτζ ελέγχεται από την YPG, η οποία στηρίζεται από τους Αμερικανούς, αλλά η Τούρκοι την θεωρούν «τρομοκρατική» οργάνωση και επέκταση του PKK στην Συρία.

Στο θέμα αναφέρθηκε και ο εκπρόσωπος του υπό την Ουάσινγκτον διεθνούς συνασπισμού κατά των Τζιχαντιστών, συνταγματάρχης Σον Ράιαν, δηλώνοντας ότι ο συνασπισμός βρίσκεται σε επαφή με την Άγκυρα και τις Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις για μια «αποκλιμάκωση» της έντασης που προκάλεσαν οι τουρκικοί βομβαρδισμοί. Από την πλευρά του ο Τούρκος υπουργός Άμυνας Χουλουσί Ακάρ, σε μια προσπάθεια υποστήριξης των τουρκικών ενεργειών στην Βόρεια Συρία, ανέφερε ότι συνολικά 260.000 Σύροι έχουν επιστρέψει στη περιοχή από την ώρα που η Τουρκία ξεκίνησε την επιχείρηση «Ασπίδα του Ευφράτη». Πρόκειται για την διασυνοριακή επιχείρηση που ξεκίνησε η Άγκυρα το 2016, εισβάλοντας στα συριακά εδάφη με στόχο να εκδιώξει τους μαχητές του Ισλαμικού Κράτους και κυρίως την κουρδική πολιτοφυλακή της YPG.

Κόντρες με την Δαμασκό για την Ιντλίμπ

Θέμα προέκυψε όμως τις προηγούμενες ημέρες και με την κατάσταση στην Ιντλίμπ, καθώς η Δαμασκός κατηγόρησε την Άγκυρα ότι δεν τηρεί την συμφωνία με την Μόσχα. Η καταγγελία έγινε από τον Σύρο υπουργό Εξωτερικών, Ουάλιντ αλ-Μουάλεμ, ο οποίος φέρεται να δήλωσε ότι η Τουρκία «εξαιτίας της τουρκικής απροθυμίας να εφαρμόσει την συμφωνία οι τζιχαντιστές παραμένουν στην περιοχή με τον βαρύ οπλισμό τους».

Τις κατηγορίες της Δαμασκού τις απέρριψε ο Τσαβούσογλου, ο οποίος βρήκε μεν στήριγμα στην Μόσχα, αν και ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου άνοιξε ένα παράθυρο για μεγαλύτερη ρωσική παρέμβαση. Η Τουρκία κάνει ό,τι μπορεί για να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της στην Ιντλίμπ, αλλά «δεν πηγαίνουν όλα όπως είχε σχεδιαστεί», σχολίασε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, προσθέτοντας ωστόσο ότι η Μόσχα δεν βλέπει να απειλείται η συμφωνία.

Ο ίδιος ο Πούτιν άλλωστε, το περασμένο Σάββατο, αμέσως μετά την τετραμερή σύνοδο της Κωνσταντινούπολης σημείωσε ότι η Άγκυρα εκπληρώνει τις υποχρεώσεις της στην Ιντλιμπ, την περιοχή που  αποτελεί το τελευταίο προπύργιο της εξέγερσης εναντίον του Άσαντ. Πούτιν, Ερντογάν, Μέρκελ και Μακρόν συμφώνησαν σε αυτήν την Σύνοδο για μια εκεχειρία διαρκείας στην Συρία και ανακοίνωσαν ότι έως το τέλος του έτους θα πρέπει να συγκληθεί μία επιτροπή για την σύνταξη νέου συντάγματος. Η Μόσχα μάλιστα ανέλαβε να μεταφέρει στον Άσαντ τα αποτελέσματα της Συνόδου, ενώ η Άγκυρα, όπως δήλωσε ο Ερντογάν, θα εξασφαλίσει έναν πιο ενεργό διεθνή ρόλο στην Ιντλίμπ.