Μία άλλη ανάγνωση του επεισοδίου Τραμπ-Ζελένσκι
07/03/2025
Τα ραγδαία γεγονότα που πυροδότησε το επεισόδιο στο Οβάλ Γραφείο και η όλη ρητορική Τραμπ διαβάστηκαν από τα διεθνή μέσα και τους αναλυτές ως αποτέλεσμα του τραμπικού πραγματισμού, ο οποίος οδήγησε τον Ζελένσκι να βάλει την ουρά κάτω από τα σκέλια και τους Ευρωπαίους οπαδούς του πολέμου να ψελλίζουν αμήχανα μεγαλοστομίες. Η κυρίαρχη αυτή ανάγνωση μένει να επιβεβαιωθεί στην πράξη, η οποία, ενδεχομένως, να επηρεαστεί από μια άλλη ανάγνωση των γεγονότων.
Πριν την αποτολμήσω, θα ήθελα να υπενθυμίσω ότι ο Ζελένσκι είναι ηθοποιός στο επάγγελμα – κακός κατά Τραμπ, αλλά και ανδρείκελο του “κόμματος του πολέμου” και του ΝΑΤΟ, μάλλον δισεκατομμυριούχος, αλλά και εμπροσθοφυλακή της Δύσης απέναντι τους “βάρβαρους” Ρώσους.
Πάμε τώρα στο Οβάλ Γραφείο για να διαβάσουμε μια άλλη εκδοχή. Ο Ζελένσκι με το που ο Τραμπ ζήτησε αποζημίωση για τα 350 δισ. δολάρια που έχουν ξοδέψει οι ΗΠΑ σε αυτόν τον proxy war (δια στόματος και Ρούμπιο) ενάντια στον ρωσικό “επεκτατισμό”, αντέδρασε στους αποικιακούς όρους της Ουάσιγκτον. Έτσι, αφού ο Ζελένσκι κέρδισε το 50-50% είπε “ναι” αλλά με εγγυήσεις ασφάλειας. Πήγε λοιπόν στο Οβάλ για να διαπραγματευτεί τις εγγυήσεις και να υπογράψει. Ο ηθοποιός-ανδρείκελο-πράκτορας του ΝΑΤΟ ήξερε πως αν υπέγραφε χωρίς εγγυήσεις θα ήταν ουσιαστικά συνθηκολόγηση και προδοσία των εκατοντάδων χιλιάδων συμπατριωτών του που θυσιάστηκαν υπερασπιζόμενοι την πατρίδα τους.
Οι Τραμπ-Βανς τα έχασαν όταν αρνήθηκε να υπογράψει blind και ο Βανς επιχείρησε να τον ταπεινώσει. Αντέδρασαν με τρόπο που αποκάλυψαν την αυτοκρατορική-αυταρχική βούλησή τους, την οποία κουρέλιασε ο κοντός Ουκρανός με τη στολή πολέμου, που σήκωσε ανάστημα και μάλιστα χωρίς γραβάτα. Εκεί, “όρθιος” απέναντι στον τρομερό Τραμπ αφαίρεσε από τον Αμερικανό πρόεδρο την leadership of the free world και έφυγε χωρίς να ζητήσει συγγνώμη. Η απάντηση της Ουάσιγκτον ήταν καταλυτική, έκοψε κάθε βοήθεια, ακόμη και την δορυφορική καθοδήγηση των Ουκρανών.
Πριν πάμε στο Λονδίνο, χρειάζεται μια θεωρητική παρένθεση. Πράγματι ο περίφημος “πραγματισμός” στην γεωπολιτική και στις εξωτερικές σχέσεις αποτελεί μια σχολή σκέψης που αντιλαμβάνεται τις καταστάσεις και τα γεγονότα πέρα από συναισθηματισμούς και το δίκαιο, και προκειμένου να αποτρέψει εγκαίρως τα δυσμενή σενάρια, επιδιώκει με μια αλληλουχία ενεργειών να τα αποτρέψει ή και να επιτύχει στρατηγικούς στόχους μέσα από μια λογική προβολή του παρόντος. Τον τίτλο του πραγματιστή έχουν κατακτήσει πολλοί πολιτικοί με κορυφαίο ίσως τον Κίσινγκερ και τον διεκδικεί, αν δεν τον κατέχει, και ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ.
Στην περίπτωσή του όμως, ο πραγματισμός είναι ακραίος ή μάλλον καλύτερα, είναι εσχατολογικός με την έννοια ότι οι στόχοι που προβάλλονται – εκτός από την ανατρεπτικότητά τους – εμπεριέχουν στην δικαιολόγησή τους μια εξουθενωτική απλούστευση των καταστάσεων, ίσως και παιδαριώδη, που αφ’ ενός δεν λαμβάνει υπόψη της το πολιτισμικό πλαίσιο, αφ’ ετέρου οδηγεί απ’ ευθείας στον ολοκληρωτισμό.
Το σχίσμα του Λονδίνου
Μετά τη φάση στο Οβάλ Γραφείο ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι πήγε στο Λονδίνο για συνομιλίες με Ευρωπαίους ηγέτες. Τον υποδέχθηκε εγκάρδια ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ, τον αγκάλιασε σχεδόν στοργικά, του είπε «είστε πολύ ευπρόσδεκτος στην Ντάουνινγκ Στριτ» και του έδωσε δανεικά 2,26 δισ. λίρες. Επίσης, ο Γάλλος πρωθυπουργός Φρανσουά Μπαϊρού χαρακτήρισε το επεισόδιο στο Οβάλ Γραφείο «συγκλονιστική σκηνή, γεμάτη από βαρβαρότητα και επιθυμία για ταπείνωση» και είπε: «Για την τιμή της δημοκρατικής ευθύνης, για την τιμή της Ουκρανίας και, τολμώ να πω, για την τιμή της Ευρώπης, ο (Ουκρανός) πρόεδρος δεν εκάμφθη και πιστεύω ότι πρέπει να του δείξουμε την ευγνωμοσύνη μας γι’ αυτό». Στη συνέχεια συγκροτήθηκε η “συμμαχία των προθύμων”.
Έξαλλος ο Βανς που καταλαβαίνει πολύ περισσότερα από τον πρόεδρο Τραμπ, αφού απέρριψε το σχέδιο του Ηνωμένου Βασιλείου και της Γαλλίας για αποστολή στρατευμάτων στην Ουκρανία ως ειρηνευτική δύναμη μετά τον πόλεμο, σε συνέντευξή του στο Fox News, υποβάθμισε τη σημασία της βρετανικής στρατιωτικής παρουσίας, χαρακτηρίζοντας το Ηνωμένο Βασίλειο ως «μια τυχαία χώρα που δεν έχει πολεμήσει εδώ και 30 ή 40 χρόνια». Το ανιστόρητο αυτό ψέμα που έχει το βάρος ύβρεως αναγκάστηκε στη συνέχεια να καταπιεί. Το δε Λονδίνο συνειδητοποίησε ότι η σχέση με την Ουάσιγκτον είναι πλέον αντιπαραγωγική και στρέφεται ξανά στην Ευρώπη.
Ακολούθησε η σύντομη επιστολή Ζελένσκι προς Τραμπ η οποία εκλήφθηκε ως υποταγή. Είναι όμως έτσι; Πρώτον, δεν ζήτησε συγγνώμη για τη φάση που «δεν εξελίχθηκε όπως έπρεπε». Δεύτερον, έγραψε πως «θυμόμαστε τη στιγμή που όλα άλλαξαν όταν ο Πρόεδρος Τραμπ παρείχε στην Ουκρανία τα Javelin. Είμαστε ευγνώμονες». Τρίτον, έβαλε όρους: «Είμαστε έτοιμοι να εργαστούμε γρήγορα για το τέλος του πολέμου και τα πρώτα στάδια θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν ανταλλαγή κρατουμένων πολέμου, απαγόρευση χρήσης πυραύλων, και drones μεγάλου βεληνεκούς, βομβαρδισμούς ενεργειακών υποδομών και κατοικιών και άμεση εκεχειρία και στη θάλασσα, εάν η Ρωσία πράξει το ίδιο». Τέταρτον, τόνισε την ανάγκη για «διορθώσεις» και ότι η Ουκρανία είναι έτοιμη να υπογράψει συμφωνία για ορυκτά και ασφάλεια οποτεδήποτε και με οποιαδήποτε μορφή, χαρακτηρίζοντάς την «βήμα προς μεγαλύτερη ασφάλεια και εγγυήσεις».
Τι σημαίνουν όλα αυτά; Μάλλον ότι η επιστολή γράφτηκε από τους έμπειρους γραφειοκράτες του Foreign Office, ότι έβαλε όρους εγγυήσεων και ασφαλείας και ουσιαστικά είπε στην Ουάσιγκτον ότι όταν είστε έτοιμοι φωνάξτε με να υπογράψω! Που σημαίνει ότι οι απαιτήσεις Πούτιν τις οποίες ο Τραμπ αποδέχθηκε εξ αρχής ως μέσο αποκατάστασης κάποιας εμπιστοσύνης της Μόσχας προς την αναξιόπιστη Δύση, δεν γίνονται δεκτές χωρίς διαπραγμάτευση.
Η ομιλία Τραμπ
Ο Τραμπ συμβιβάστηκε με την ομιλία του στο Κογκρέσο για να μην εκτεθεί κι άλλο, λέγοντας ότι έλαβε τη «σημαντική επιστολή» από τον Ζελένσκι, ο οποίος τον ενημέρωσε ότι είναι έτοιμος να έρθει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και να υπογράψει τη συμφωνία για τα ορυκτά. Και πέταξε στην μπάλα στη κερκίδα, ανακοινώνοντας ότι οι ΗΠΑ θα «πάρουν πίσω» τη Διώρυγα του Παναμά, μετά την ανακοίνωση πως δυο λιμάνια τα οποία ανήκαν σε κολοσσό του Χονγκ Κονγκ, την εταιρεία Hutchinson, πωλήθηκαν σε κοινοπραξία υπό την Blackrock.
Η εξέλιξη αυτή διαβάζεται και αλλιώς, ότι δηλαδή οι Κινέζοι τους πούλησαν τα λιμάνια γιατί η Διώρυγα λόγω της ξηρασίας και της κλιματικής κρίσης έχει προβλήματα, ειδικά στην διέλευση μεγάλων πλοίων. Και φυσικά είπε και το περίφημο ότι οι ΗΠΑ θα αποκτήσουν τη Γροιλανδία «με τον έναν ή τον άλλον τρόπο».
Εννοείται πως αυτή η “άλλη ανάγνωση” δεν είναι λιγότερο πραγματιστική από την κυρίαρχη. Το βέβαιο είναι ότι ο πραγματισμός έχει όριο την ελεύθερη βούληση του ανθρώπου, η οποία ενίοτε είναι και αυτοκτονική προκειμένου να διατηρηθεί η ανθρωπιά, δηλαδή η ειδοποιός διαφορά του ανθρώπου από τα άλλα έμβια πλάσματα. Η Ιστορία παραμένει ανοιχτή και οι αστάθμητοι παράγοντές της έχουν βγει παγανιά.