Μια live γενοκτονία και ένα ψευδο-ολυμπιακό show
06/08/2024Τι θα μείνει αργότερα ως το κύριο γεγονός του καλοκαιριού 2024; Θα συνδεθεί ιστορικά το καλοκαίρι αυτό με τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Παρισιού ή θα μείνει σημαδεμένη η συλλογική μας μνήμη από την συνεχιζόμενη γενοκτονία των Παλαιστίνιων; Ίσως τελικά μείνει η διασύνδεση αυτών των δυο γεγονότων, που διαδραματίζονται την ίδια χρονική στιγμή.
Σίγουρα η διασύνδεση αυτή, θα είναι ό,τι πιο γόνιμο σε διδάγματα. Το πρώτο ερώτημα είναι: πόσο «Ολυμπιακοί» είναι αυτοί οι αγώνες; Ιστορικά, οι Ολυμπιακοί Αγώνες είναι ένα πολιτικό, κοινωνικό, αθλητικό γεγονός, το οποίο ξεκινάει με την Ολυμπιακή Εκεχειρία. Πόλεμος και αθλητική συνεύρεση είναι ασυμβίβαστα στη σκέψη των αρχαίων Ελλήνων. Σήμερα, το θέμα της Ολυμπιακής Εκεχειρίας δεν τίθεται καν, ενώ οι πόλεμοι παίρνουν πρωτόγνωρα απειλητικές διαστάσεις.
Στο πνεύμα των προγόνων μας, ο αθλητισμός ήταν στοιχείο του ολοκληρωμένου ανθρώπου, που διατυπώνεται με την έκφραση «νους υγιής εν σώματι υγιεί». Δεν υπήρχαν επαγγελματίες πρωταθλητές και οι συμμετέχοντες ήταν απλά πολίτες που αθλούνταν με πνεύμα ευγενικής άμιλλας. Ούτε υπήρχε βέβαια οποιαδήποτε ιδέα εμπορευματοποίησης των αγώνων. Σήμερα, οι μεγάλες εμπορικές εταιρείες έχουν γίνει οι σχεδιαστές, οι διοργανωτές και οι κύριοι επωφελούμενοι των Ολυμπιακών Αγώνων. Και προφανώς όχι επειδή είναι «μερακλήδες του αθλητισμού».
Μακριά από το ολυμπιακό ιδεώδες
Είναι γνωστό ότι για κάθε δολάριο που επενδύει μια εταιρεία-χορηγός των Ολυμπιακών Αγώνων, αντιστοιχεί άλλο ένα έως τρία δολάρια διαφήμισης για να συνδέσει το προϊόν της με τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Έτσι αποκομίζει κέρδος πολλαπλάσιο απ’ ότι επένδυσε σε χορηγία. Ορισμένες φορές, αυτό αγγίζει τα όρια της γελοιότητας, όπως στην Ατλάντα, όπου κάθε μίλι της λαμπαδηδρομίας είχε διαφορετικό χρηματοδότη. Από την Coca-Cola ως την Mercedes, όσο άσχετος να είναι με το Ολυμπιακό ιδεώδες, κανένας μεγάλος διεθνής οικονομικός παίκτης δεν λείπει από τον χορό των εκατομμυρίων. Στο Παρίσι, για πρώτη φορά, έγιναν χορηγοί και εταιρίες εμπορίας μπύρας…
Διαπιστώνουμε ταυτόχρονα, ότι οι σύγχρονοι λεγόμενοι «Ολυμπιακοί Αγώνες», όχι μόνο βρίσκονται πλέον στον αντίποδα του Ολυμπιακού ιδεώδους, αλλά απομακρύνονται ακόμα και από το αθλητικό τους περιεχόμενο. Είναι ενδεικτικό ότι η περιβόητη «Τελετή Έναρξης» αποτέλεσε σημαντικότερο επικοινωνιακό γεγονός από τους ίδιους τους αγώνες. Μια τελετή όπου τελικά οι αθλητές έπαιζαν το ρόλο του κομπάρσου, αφήνοντας το πεδίο ελεύθερο σε καθιερωμένους σταρ του θεάματος. Ένα θέαμα, που έμοιαζε ενίοτε με πασαρέλα επίδειξης μόδας, με αμφιλεγόμενες παρωδίες, όπου δεν έλλειπαν μοντέλα στολισμένα με πούπουλα και το όλο με έντονη χολιγουντιανή μυρωδιά. Οι λέξεις «φιέστα» και χρήμα έρχονται αυθόρμητα στο νου.
Ψευδο-ολυμπιακό show
Μια τέτοια υπέρογκα δαπανηρή γιορτή ίσως να είχε κάποιο νόημα αν ο πρωταθλητισμός-θέαμα είχε μια ευεργετική επίπτωση στη μαζική λαϊκή άθληση, ιδίως από τη στιγμή που η παχυσαρκία είναι σήμερα η μεγαλύτερη μη-λοιμώδης πανδημία που έχει γνωρίσει η ανθρωπότητα και προκαλεί πλέον περισσότερους θανάτους από τον υποσιτισμό. Δυστυχώς όμως, καμία θετική επίπτωση στη μαζική λαϊκή άθληση δε διαπιστώνεται, όπως καταλήγει μια πρόσφατη επιστημονική μελέτη: «Το σπορ της ελίτ δεν επιφέρει αύξηση της φυσικής άσκησης των νέων ή των ενηλίκων. Κανένα πλεονέκτημα δεν διαπιστώθηκε, σε τοπική ή ευρύτερη κλίμακα».
Ας το πούμε λοιπόν με απλά λόγια. Οι λεγόμενοι Ολυμπιακοί Αγώνες χάνουν όλο και περισσότερο τον διακηρυγμένο χαρακτήρα τους και εξελίσσονται σε ένα ψευδό-ολυμπιακό show. Την ίδια στιγμή, στις ίδιες οθόνες τηλεοράσεων που προβάλουν το show των Ολυμπιακών, μπορούμε να δούμε, επίσης «live», και τη γενοκτονία στη Γάζα.
Εδώ βέβαια η τηλεθέαση είναι εξαιρετικά μικρότερη, αν και το «θέαμα» είναι απείρως εντυπωσιακότερο. Φαίνεται ότι οι βόμβες που σκότωσαν ήδη 39.360 Παλαιστίνιους, εκ των οποίων τα 14.100 είναι παιδιά, και καθημερινά συνεχίζουν να σκοτώνουν, κάνουν λιγότερο θόρυβο από τα πυροτεχνήματα πάνω από τον Σηκουάνα. Τα μετρήσιμα στοιχεία καταγράφουν ότι κάθε 10 λεπτά σκοτώνεται ή τραυματίζεται βαριά ένα παιδί στη Γάζα. Κατά την διάρκεια των 16 ημερών των «Ολυμπιακών Αγώνων», πάνω από 2.000 άνθρωποι θα σκοτωθούν σε μια μικρή λωρίδα γης, από όπλα που πούλησαν ορισμένες από τις χώρες που συμμετέχουν στο χολιγουντιανό show.
Μια live γενοκτονία
Ας μην είμαστε άδικοι όμως. Η ΕΕ, παρέχει και ανθρωπιστική βοήθεια, εκτός από τα όπλα που στέλνουν ορισμένα από τα μέλη της (η Γερμανία πχ εξασφαλίζει το 30% του οπλισμού του Ισραηλινού στρατού). Εδώ όμως οι αριθμοί έχουν την σημασία τους. Στη διάρκεια των 9 μηνών που διαδραματίζεται η γενοκτονία στη Γάζα, η ΕΕ διέθεσε 841 εκ. ευρώ για ανθρωπιστική βοήθεια. Για τη διεξαγωγή των Αγώνων του Παρισιού, που θα διαρκέσουν μόνο 16 ημέρες, προϋπολογίστηκαν αρχικά 6,2 δισεκατομμύρια, και μέχρι σήμερα δαπανήθηκαν κατ’ υπέρβαση πάνω από 11 δισεκατομμύρια ευρώ!
Συγκριτικά, αν κρίνουμε από τα διατιθέμενα ποσά, οι Αγώνες του Παρισιού έχουν για κάποιους απείρως μεγαλύτερο ενδιαφέρον από τις ζωές παιδιών, ηλικιωμένων, γυναικών, αθώων ανθρώπων, τους οποίους σφαγιάζουν μεθοδικά εγκληματίες σε κυβερνητικές θέσεις. Εγκληματίες που περιφέρονται ελεύθερα, αψηφώντας καταδίκες από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο.
Ζητώ συγνώμη από τους αθλητές, που δίνουν αξιοθαύμαστες μάχες για να υπερβούν τον εαυτό τους, αλλά φέτος δεν βλέπω «Ολυμπιακούς Αγώνες». Θα ονειρευτώ όμως άλλους Αγώνες, αυθεντικά Ολυμπιακούς, χωρίς την διαφημιστική ρύπανση των λεγόμενων χορηγών, που τελικά μόνο τον εαυτό τους χορηγούν, χωρίς κακόγουστες φιέστες, χωρίς αβυσσαλέες χρηματικές σπατάλες. Αγώνες όπου μόνοι πρωταγωνιστές θα είναι οι αθλητές, των οποίων πρωταρχική διεκδίκηση θα είναι η Ολυμπιακή Εκεχειρία.
Θα τολμούσα να πω ότι αυτό μπορεί να επιτευχθεί μόνο αν οι Αγώνες καθιερωθούν μόνιμα στην κοιτίδα τους, την Αρχαία Ολυμπία, αποβάλλοντας οριστικά κάθε στόχευση γιγαντισμού και επίδειξης. Δεν είμαι αφελής βέβαια για να πιστέψω ότι θα προλάβω να το ζήσω, σε αυτή την εποχή του σαρωτικού νεοφιλελευθερισμού. Μάλλον ούτε και τα παιδιά μου. Ίσως τα εγγόνια μου;