Μπλίνκεν-Λαβρόφ:”Εποικοδομητικός διάλογος”, αλλά οι κυρώσεις-κυρώσεις

Ο επικεφαλής της ρωσικής διπλωματίας Σεργκέι Λαβρόφ χαρακτήρισε εποικοδομητικές τις συνομιλίες που είχε με τον Αμερικανό ομόλογό του Άντονι Μπλίνκεν, μετά το πέρας της πρώτης τους συνάντησης στο Ρέικιαβικ (Ισλανδία), στο περιθώριο του Αρκτικού Συμβουλίου. «Η συζήτηση μου φάνηκε εποικοδομητική», σημείωσε ο Ρώσος υπουργός, σύμφωνα με το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων Sputnik.

Η Ρωσία και οι ΗΠΑ «κατανοούν την ανάγκη να ξεπεραστεί η αφύσικη κατάσταση στις διμερείς σχέσεις τους η οποία δημιουργήθηκε τα τελευταία χρόνια, με σωρεία απελάσεων, κυρώσεων και αντιποίνων», πρόσθεσε. «Έχουμε πολλά προβλήματα, είναι δύσκολο να επιλυθούν, αλλά σημείωσα ότι ο Άντονι Μπλίνκεν θέλει να γίνει αυτό. Είμαστε κι εμείς επίσης έτοιμοι για αυτό», συμπλήρωσε ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών.

Το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων Interfax μετέδωσε πως ο Ρώσος ΥΠΕΞ απέφυγε να απαντήσει όταν ερωτήθηκε για το αν θα γίνει συνάντηση κορυφής των προέδρων Τζο Μπάιντεν και Βλαντίμιρ Πούτιν το καλοκαίρι. Η ανακοίνωση Τύπου που έδωσε στη δημοσιότητα ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, ο Νεντ Πράις, επίσης δεν αναφέρει τίποτε σαφές για τη σύνοδο.

Και οι δύο υπουργοί προσπάθησαν να δώσουν αισιόδοξο τόνο στις τοποθετήσεις τους, τόσο πριν αρχίσει, όσο και αφού ολοκληρώθηκε η συνάντηση, που διήρκεσε περισσότερο από ό,τι προγραμματιζόταν: κράτησε περίπου μία ώρα και 45 λεπτά της ώρας ενώ προγραμματιζόταν να διαρκέσει μία ώρα. Ο βετεράνος της ρωσικής διπλωματίας Σεργκέι Λαβρόφ είπε πως «δεν είναι μυστικό πως έχουμε τις διαφορές μας», ενώ ο Άντονι Μπλίνκεν υπογράμμισε ότι η Ουάσιγκτον θα αντιδράσει αν η Μόσχα συμπεριφερθεί με επιθετικό τρόπο, αλλά θεωρεί ότι «η συνεργασία των δύο κρατών θα έκανε τον κόσμο πιο ασφαλή».

 “Εποικοδομητικός διάλογος”

Ο Λαβρόφ εξέφρασε την ελπίδα πως θα υπάρξει συνεργασία «σε σφαίρες όπου τα συμφέροντά μας συγκλίνουν», και ο Μπλίνκεν επέμεινε πως ο Τζο Μπάιντεν θέλει «μια προβλέψιμη, σταθερή σχέση με τη Ρωσία». Επιπλέον επεσήμαναν ότι οι δύο χώρες μπορούν να συνεργαστούν για την αντιμετώπιση της πανδημίας του νέου κορονοϊού, την αποτροπή της κλιματικής αλλαγής, την αντιμετώπιση του προγράμματος πυρηνικής ενέργειας του Ιράν και των προγραμμάτων παραγωγής πυρηνικών όπλων και βαλλιστικών πυραύλων της Βόρειας Κορέας, καθώς και στην προσπάθεια να τερματιστεί ο πόλεμος στο Αφγανιστάν. Η διμερής συνεργασία «θεωρούμε πως θα ήταν καλή για τον λαό μας, καλή για τον ρωσικό λαό και για τον κόσμο», είπε ο Μπλίνκεν.

Σύμφωνα με την αμερικανική ανακοίνωση, ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας ζήτησε η Ρωσία να αφήσει ελεύθερους τους Αμερικανούς πολίτες Πολ Ουίλαν και Τρέβορ Ριντ, εξέφρασε ανησυχία για την ανάπτυξη ρωσικών στρατευμάτων γύρω από και μέσα στην Ουκρανία, καθώς και για την κατάσταση της υγείας του φυλακισμένου επικριτή του Κρεμλίνου Αλεξέι Ναβάλνι.

Οι διμερείς σχέσεις, ήδη τεταμένες, επιδεινώθηκαν ακόμα περισσότερο όταν ο Τζο Μπάιντεν, λίγο καιρό αφότου ανέλαβε την προεδρία των ΗΠΑ, αποκάλεσε τον Βλαντίμιρ Πούτιν στη διάρκεια τηλεοπτικής συνέντευξής του τον Μάρτιο «killer», «φονιά» με την κυριολεκτική σημασία της λέξης («αδίστακτο» εάν επρόκειτο για μεταφορά και άτομο «χωρίς ψυχή»), εξωθώντας τη Μόσχα να ανακαλέσει από τις ΗΠΑ τον Ρώσο πρεσβευτή της για διαβουλεύσεις. Ο Ρώσος πρέσβης δεν έχει επιστρέψει ακόμη στη θέση του.

Πριν την συνάντηση οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν ότι δεν θα επιβάλουν κυρώσεις εναντίον της βασικής εταιρείας που συμμετέχει στην κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου Nord Stream 2, ο οποίος συνδέει τη Γερμανία με τη Ρωσία και αποτελεί “αγκάθι” για τις αμερικανογερμανικές σχέσεις. «Η αντίθεσή μας στον αγωγό φυσικού αερίου Nord Stream 2 είναι απαρέγκλιτη», πρόσθεσε ο Μπλίνκεν. Όμως «αν και δεν συμφωνούμε πάντα, οι συμμαχίες μας παραμένουν ισχυρές».

Θρίλερ με τις κυρώσεις

Σε επιστολή του προς το Κογκρέσο ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών είχε επισημάνει ότι αποφάσισε να επιβάλει κυρώσεις σε πολλές ρωσικές οντότητες που συμμετέχουν στην κατασκευή του αγωγού, όμως εξαίρεσε από τις κυρώσεις την εταιρεία Nord Stream 2 AG, μια θυγατρική της ρωσικής Gazprom που έχει την έδρα της στην Ελβετία και ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της οποίας είναι ο Γερμανός Ματίας Βάρνιγκ. Ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών χαρακτήρισε «θετικό βήμα» την κίνηση των Αμερικανών.

Οι εξαιρέσεις αυτές από τις κυρώσεις «είναι προς το συμφέρον των ΗΠΑ», υπογράμμισε ο Μπλίνκεν απευθυνόμενος στα μέλη του Κογκρέσου τα οποία το 2019 ψήφισαν νομοσχέδιο που αναγκάζει την κυβέρνηση των ΗΠΑ να επιβάλλει κυρώσεις σε όσους εμπλέκονται στην κατασκευή του αγωγού αυτού. Η επιβολή κυρώσεων στην Nord Stream 2 AG «θα επηρέαζε τις σχέσεις των ΗΠΑ με τη Γερμανία, την ΕΕ και άλλους Ευρωπαίους συμμάχους και εταίρους», συνέχισε ο ίδιος, με το Βερολίνο να επιμένει ότι η κατασκευή του αγωγού αυτού είναι «απαραίτητη» και να θεωρεί «τις αμερικανικές κυρώσεις ως παρέμβαση στις εσωτερικές του υποθέσεις».

Πριν από τη συνάντηση, ο Λαβρόφ, συνοψίζοντας τη ρωσική θέση έναντι των ΗΠΑ, εξήγησε πως είναι «πολύ απλή: είμαστε έτοιμοι να συζητήσουμε για όλα τα ζητήματα ανεξαιρέτως, με τις προϋποθέσεις ότι η συζήτηση θα είναι έντιμη (…) και, φυσικά, ότι θα βασίζεται στον αμοιβαίο σεβασμό». Η Ρωσία επανέφερε την πρότασή της «να αρχίσει διάλογος για όλες τις διαστάσεις (…) της στρατηγικής σταθερότητας», συνέχισε ο ΥΠΕΞ. «Δεν είδα να απορρίπτεται αυτή η πρόταση», πρόσθεσε.

«Θα υποβάλουμε λεπτομερείς προτάσεις στους προέδρους μας» όσον αφορά τις διμερείς σχέσεις και τις διπλωματικές αποστολές της μιας χώρας στην άλλη, που σήμερα λειτουργούν a minima, καθώς και «την ενίσχυση του διαλόγου για τη στρατηγική σταθερότητα», κατέληξε. Η ενδεχόμενη συνάντηση των Μπάιντεν και Πούτιν ίσως γίνει τον επόμενο μήνα σε τρίτη χώρα, σύμφωνα με πηγές προσκείμενες στις δύο χώρες. Ούτε η ημερομηνία, ούτε ο τόπος έχουν οριστεί επίσημα.