Μπουρλότο στα σύνορα Αρμενίας-Αζερμπαϊτζάν – Ο ρόλος της Ρωσίας

Οι πολλαπλές ανταλλαγές πυρών που έγιναν στα σύνορα  τις τελευταίες μέρες μεταξύ δυνάμεων της Αρμενίας και του  Αζερμπαϊτζάν αποδεικνύουν το πόσο εύθραυστη παραμένει η ειρήνη στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ που επετεύχθη μετά τη συνθηκολόγηση του Έρεβαν στον δεύτερο πόλεμο του Νοεμβρίου 2020. Ωστόσο, η εκεχειρία που έγινε  με τη διαμεσολάβηση της Ρωσίας για να μην εξελιχθεί η κλιμάκωση των νέων συγκρούσεων σε νέο πόλεμο, δεν διασφαλίζει ότι δεν θα επαναληφθούν στο μέλλον, καθώς η κατάσταση χαρακτηρίζεται από την Αρμενία σχετικά σταθερή.

Την επίτευξη της εκεχειρίας, ανακοίνωσε το αρμενικό υπουργείο Άμυνας, ενώ το Αζερμπαϊτζάν μέχρι στιγμής, δεν την είχε επιβεβαιώσει. Η Αρμενία ανέφερε ότι σκοτώθηκε ένας στρατιώτης της, ότι 13 αιχμαλωτίστηκαν και ότι οι δυνάμεις της προκάλεσαν βαριές απώλειες στην άλλη πλευρά. Το Αζερμπαϊτζάν ανακοίνωσε, από την πλευρά του, ότι σκοτώθηκαν επτά στρατιώτες του και ότι 10 τραυματίστηκαν. Χαρακτήρισε την κλιμάκωση στρατιωτική και πολιτική προβοκάτσια της Αρμενίας.

Επισημαίνεται ότι οι συγκρούσεις έγιναν σε μια περίοδο που Ερεβάν και Μπακού φέρεται να ήταν κοντά στην επίτευξη των πολυαναμενόμενων συμφωνιών για την οριοθέτηση των συνόρων τους και το άνοιγμα νέων οδών μεταφοράς μεταξύ τους. Όμως, οι συγκρούσεις έχουν δυναμιτίσει τις ήδη εύθραυστες διαπραγματευτικές ισορροπίες καθώς οι δυο αντιμαχόμενες πλευρές επέρριψαν ευθύνες εκατέρωθεν.

Ο Αρμένιος πρόεδρος Νικόλ Πασινιάν ανέφερε ότι οι ενέργειες των ενόπλων δυνάμεων του Αζερμπαϊτζάν διέπραξαν επίθεση κατά της κυριαρχίας της Αρμενίας. Το γεγονός ότι η Αρμενία ζήτησε βοήθεια από τη Ρωσία για την υπεράσπιση των εδαφών της από το Αζερμπαϊτζάν, επικαλούμενη  τη συνθήκη φιλίας, συνεργασίας και αμοιβαίας βοήθειας μεταξύ Ρωσίας και Αρμενίας της 29ης Αυγούστου 1997, δείχνει την πλήρης εξάρτηση του Πασινιάν από το Βλαντιμίρ Πούτιν.

Ο ρόλος της Μόσχας

Η Μόσχα είναι αυτή που μεσολάβησε για την παρούσα εκεχειρία και αυτή που συγκρατεί την επιθετικότητα του Αζερμπαϊτζάν. Ο Πασινιάν αν και κατάφερε να επανεκλεγεί στην πρωθυπουργία παρά τη συνθηκολόγηση του στον δεύτερο πόλεμο του Ναγκόρνο-Καραμπάχ, είναι πολύ πιθανόν να μην μπορέσει να διαχειριστεί νέα βαριές απώλειες. Συνεχίζει να θεωρείται προδότης από ένα σημαντικό μέρος της κοινής γνώμης και από την αντιπολίτευση

Μάλιστα, δύο κόμματα της αντιπολίτευσης μποϊκοτάραν τη συνεδρίαση της 16η Νοεμβρίου του Κοινοβουλίου της Αρμενίας κατηγορώντας την κυβερνητική πλειοψηφία ότι εμποδίζει την προσπάθειά τους να συζητήσουν την κατάσταση που επικρατεί στα σύνορα με το Αζερμπαϊτζάν. Ο Πούτιν είναι αυτός που διαχειρίζεται τις ισορροπίες Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν και παρεμβαίνει πυροσβεστικά, στέλνοντας το μήνυμα σε Δύση και Τουρκία, ότι ο Καύκασος αποτελεί παραδοσιακή ρωσική σφαίρας επιρροής και ότι δεν θα ανεχτεί καμία αμφισβήτηση.

Το Αζερμπαϊτζάν στενός σύμμαχος της Τουρκίας, είναι σε θέση ισχύος σε σύγκριση με την Αρμενία και επιδιώκει να αποσπάσει τα μέγιστα στις συνομιλίες για την οριοθέτηση των συνόρων. Οι νέες διασυνοριακές εντάσεις εμπεριέχουν και την επικοινωνιακή διάσταση, καθώς εμφανίζουν έναν αδύναμο Πασινιάν να τρέχει με την πρώτη “στραβή” στον Πούτιν για να τον σώσει. Αντίθετα, το Αζερμπαϊτζάν εμφανίζεται να μην ανησυχεί και επιρρίπτει όλες τις ευθύνες στο Ερεβάν.