Να προεκταθεί η “γραμμή” Ισραήλ-Κύπρος-Ελλάδα έως τη Βιέννη

«Πρόστιμο 1.000 ευρώ επέβαλαν οι αρχές στην Ιταλία σε Γάλλο τουρίστα που προσπάθησε να πάρει μαζί του ένα μπουκάλι γεμάτο με την περίφημη άμμο της Σαρδηνίας». Καθημερινή, 8 Σεπτεμβρίου 2020. Όταν η Ιταλία επιβάλει πρόστιμο για ένα μπουκάλι άμμο, τότε, τι πρέπει να κάνουμε εμείς με τους Τούρκους που θέλουν το μισό Αιγαίο;

Η απάντηση είναι πολυδιάστατη. Πρώτον, δεν έχουμε εμπιστοσύνη σε κανένα. Δεύτερον, πάμε σε διάλογο μόνο για να κερδίσουμε χρόνο και για να τους εκθέσουμε. Τρίτον, εξοπλιζόμαστε σε επίπεδο ισχυρού στρατηγικού πλήγματος. Τέταρτον, συνάπτουμε ουσιαστικές συμμαχίες. Τα προβλήματα που θέτει η Τουρκία ακόμα κι αν επιλυθούν όλα υπέρ της, αυτή δεν θα σταματήσει.

Το Τουρκικό Ζήτημα είναι χρόνιο και μόνο με ριζική λύση μπορεί να διευθετηθεί. Η επιτάχυνση της κινητικότητας της ελληνικής διπλωματίας είναι μεν γεγονός, όμως παραμένει παρακλητική και φοβική. Η επιχειρηματολογία πρέπει να έχει εξαιρετικά αυστηρό ύφος, ιδιαίτερα τώρα που ο γερμανικός δάκτυλος επιχειρεί να θέσει τις τουρκικές προκλήσεις ως ζήτημα διαφορετικών νομικών προσεγγίσεων.

Για παράδειγμα, η ελληνική πλευρά δεν έχει προβάλει ακόμα το επιχείρημα της ακτογραμμής. Σύμφωνα με στοιχεία του 2005 από το World Factbook της CIA, η ακτογραμμή της Ελλάδας είναι 15.147 χλμ., έναντι 7.200 χλμ. της Τουρκίας, οπότε και το επιχείρημα της Άγκυρας περί ακτογραμμής δεν είναι συζητήσιμο. Η Ελλάδα δεν πρέπει στο διπλωματικό πεδίο να αφήνει περιθώρια διαλλακτικότητας και συμβιβασμών. Δεν υπάρχει περιθώριο “κατανόησης” των τουρκικών αιτιάσεων. Μόνο έτσι θα αρχίσουν να την υπολογίζουν στο ΝΑΤΟ, στην ΕΕ και την Ουάσιγκτον.

Ισραήλ-Κύπρος-Ελλάδα – Γιατί τώρα η επέκταση

Στο πλαίσιο των αντιτουρκικών συμμαχιών που συγκροτούνται στον αραβικό κόσμο, των τριγωνικών συμμαχιών της Αθήνας και την επικείμενη εκδίπλωση του γαλλικού σχεδίου για τη Μεσόγειο, η Ελλάδα μπορεί να παίξει κεντρικό ρόλο στην επέκταση του άξονα Αθήνα-Λευκωσία-Τελ Αβίβ μέχρι τη Βιέννη. Τέσσερις διεθνείς εξελίξεις ευνοούν την επέκταση αυτή μέσω των Δυτικών Βαλκανίων συγκροτώντας έτσι ένα συμπαγές αντιτουρκικό (και όχι μόνο) τόξο υψηλής γεωοικονομικής και γεωπολιτικής αξίας για την Ευρώπη και τη Δύση γενικότερα.

Κατ΄ αρχήν είναι η Αυστρία, η οποία συνειδητοποιεί, προφανώς από ιστορική εμπειρία, καλύτερα από άλλους Ευρωπαίους την πολυδιάστατη τουρκική απειλή. Η παρουσία Αυστριακών στα γεγονότα του Έβρου δεν ήταν συμβολική, ούτε η ρητορική που έκτοτε ανέπτυξε η Βιέννη. Αυτοί ξέρουν. Γι΄ αυτό και ο Αυστριακός πρωθυπουργός Σεμπάστιαν Κουρτς απαιτεί «πλήρη αλληλεγγύη της ΕΕ στην Ελλάδα και την Κύπρο και μία ξεκάθαρη αντίδρασή της απέναντι στην Τουρκία».

«Η Ευρώπη δεν επιτρέπεται να αποστρέφει το βλέμμα της από αυτές τις κατάφωρες παραβιάσεις του Διεθνούς Δικαίου», δήλωσε επιπλέον. Επιπλέον, η χρησιμοποίηση των μεταναστών ως όπλο κατά της Ευρώπης και η παραβίαση του διεθνούς δικαίου απέναντι στην Ελλάδα με γεωτρήσεις σε ελληνικό έδαφος, είναι «απολύτως ανεπίτρεπτα» καταγγέλλει επανειλημμένως, ενώ ταυτόχρονα η Αυστρία υποστηρίζει τη θέση ότι τα ελληνικά σύνορα είναι ευρωπαϊκά.

Αλλάζουν οι όροι του παιχνιδιού

Η δεύτερη εξέλιξη είναι η συμφωνία εξομάλυνσης των οικονομικών σχέσεων Σερβίας-Κοσόβου, που προβλέπει την οδική, αεροπορική και σιδηροδρομική σύνδεση Βελιγραδίου-Πρίστινας. Παρά τον εγκλωβισμό του Σέρβου προέδρου Αλεξάντερ Βούτσιτς από τους Αμερικάνους σε δικές τους επιλογές, η συμφωνία αποτελεί ένα καλό βήμα ευρύτερης βαλκανικής σημασίας και αποτελεί ένα ακόμη βήμα του Βελιγραδίου προς την Ευρώπη.
Η τρίτη εξέλιξη είναι ο πλήρης ευτελισμός του ΝΑΤΟ με την στάση του απέναντι στις τουρκικές προκλήσεις.

Το ΝΑΤΟ τελεί υπό υπαρξιακή κρίση εδώ και πολύ καιρό και μια ελληνο-τουρκική πολεμική σύρραξη θα αποτελέσει τον οριστικό ενταφιασμό του. Η δυναμική που αναπτύσσει το Παρίσι για την αμυντική χειραφέτηση της ΕΕ, παρά τη γερμανική υποκρισία και τις αμφιλεγόμενες θέσεις που ενίοτε παίρνει το Βερολίνο, είναι κρίσιμη και πρέπει να ενισχυθεί με δυναμικό τρόπο από την Αθήνα.

Τέλος, τέταρτον, η εκμετάλλευση των ενεργειακών πόρων της Ανατολικής Μεσογείου θα αλλάξει δραματικά την γεωμετρία των γεωπολιτικών και γεωοικονομικών δεδομένων. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο η Ελλάδα, η Κύπρος και ο EastMed μπορούν να παίξουν καταλυτικό ρόλο στις ευρωπαϊκές εξελίξεις, υπό τον όρο Αθήνα και Λευκωσία να αλλάξουν τους όρους του “παιγνιδιού” (παραχωρήσεις οικοπέδων, όροι συμβάσεων κλπ).

Έως τη Βαλτική

Η επέκταση του άξονα Τελ Αβίβ-Λευκωσίας-Αθήνας σε Βόρεια Μακεδονία-Σερβία-Κροατία-Σλοβενία-Αυστρία θα μπορούσε να αποτελέσει μια μείζονα γεωοικονομική και γεωπολιτική ανατροπή με ασύλληπτα πολλαπλασιαστικά οφέλη. Θα μπορούσε να αποτελέσει τη ραχοκοκαλιά της οικονομικής ενοποίησης των Βαλκανίων και την χειραφέτησή τους έναντι των διαφόρων πατρώνων, ενώ ταυτόχρονα μέσω μιας νέας γενιάς διευρωπαϊκών δικτύων θα μπορούσε να αναζωογονήσει το διεθνές εμπόριο και τις ενεργειακές ροές.

Έχουμε από παλιά αναφερθεί στη Πλωτή Οδό που θα ενοποιήσει τον Δούναβη με το λιμάνι της Θεσσαλονίκης μέσω της Σερβίας (Μοράβας) της ΠΓΔΜ (Αξιός) και της Ελλάδας, επενδυτικής δαπάνης 17 δισ. ευρώ. Η σύμπηξη ενός τέτοιου άξονα θα επιδρούσε εξυγιαντικά σε ολόκληρα τα Βαλκάνια και θα διασκέδαζε τους φόβους για τους τζιχαντιστικούς θύλακες που υπάρχουν στην Αλβανία, τη Βοσνία και το Κόσοβο.

Οι συνθήκες ασφάλειας που θα μπορούσαν να προκύψουν από τη σύμπηξη ενός τέτοιου άξονα θα προκαλούσε κύμα ξένων επενδύσεων, ιδιαίτερα στα δίκτυα και τον ενεργειακό τομέα. Ο ρόλος της Αθήνας και της Βιέννης θα είναι καθοριστικός στους σχεδιασμούς και στον έλεγχο των έργων που θα κατατείνουν στη διαμόρφωση μιας ενιαίας αγοράς.

Η σχέση εγκάρδιου συνομιλητή της Αυστρίας με τις χώρες του Βίζεγκραντ -εν καιρώ- θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια περαιτέρω επέκταση του άξονα έως τη Βαλτική. Οι συνθήκες είναι ευνοϊκές. Για παράδειγμα, η Πολωνία ζήτησε τελευταία από τη Γερμανία να σταματήσει τον Nord Stream II…