Türkiye: Το σχέδιο Τραμπ για την Γάζα – Οι δηλώσεις του για Ιράν και το νέο μαχητικό F-55

«Συζητήθηκε στο Ριάντ το “Μεγάλο Ειρηνευτικό Σχέδιο” του Τραμπ για τη Γάζα! Συμφωνία-έκπληξη στη Σύνοδο Κορυφής του Κόλπου»: γράφει η εφημερίδα Türkiye.

Κατά τη Σύνοδο Κορυφής του Κόλπου που διεξήχθη στο Ριάντ, πρωτεύουσα της Σαουδικής Αραβίας, συζητήθηκε – σύμφωνα με το δημοσίευμα – το προσχέδιο του “Μεγάλου Ειρηνευτικού Σχεδίου” για τη Γάζα, το οποίο, όπως αναφέρεται, επεξεργάζεται εδώ και καιρό ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ. Η Türkiye σημειώνει πως έχει πρόσβαση στο παρασκήνιο των διαβουλεύσεων που έλαβαν χώρα κεκλεισμένων των θυρών, καθώς και στις λεπτομέρειες του σχεδίου.

Σύμφωνα με το προσχέδιο που τέθηκε επί τάπητος στη Σύνοδο, προβλέπεται άμεση εφαρμογή εκεχειρίας, βασισμένη στο λεγόμενο “Σχέδιο Whitkoff”, το οποίο φέρεται να εκπόνησε ο ίδιος ο Τραμπ. Κύρια σημεία του σχεδίου:

• Άμεση κατάπαυση του πυρός βάσει του “Σχεδίου Whitkoff”. Στην πρώτη φάση, θα απελευθερωθεί το ήμισυ των ομήρων και θα ξεκινήσουν απευθείας διαπραγματεύσεις μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστινίων για την πλήρη παύση των εχθροπραξιών.
• Ανταλλαγή κρατουμένων: Η Χαμάς θα απελευθερώσει όλους τους Ισραηλινούς ομήρους (ζώντες και νεκρούς), ενώ το Ισραήλ θα προχωρήσει στην απελευθέρωση Παλαιστινίων κρατουμένων σύμφωνα με προαποφασισμένο σχέδιο ανταλλαγής. Θα συνεχιστεί, παράλληλα, η ροή ανθρωπιστικής βοήθειας και βασικών αγαθών στη Γάζα.
• Αφοπλισμός της Χαμάς: Όλος ο στρατιωτικός εξοπλισμός (ρουκέτες, φορητά όπλα κ.λπ.) θα παραδοθεί σε αραβικές χώρες και θα τεθεί υπό διεθνή έλεγχο. Οι στρατιωτικοί ηγέτες της Χαμάς, της Ισλαμικής Τζιχάντ και άλλων οργανώσεων αντίστασης θα εγκαταλείψουν τη Γάζα.
• Σταδιακή αποχώρηση Ισραήλ: Οι στρατιωτικές επιχειρήσεις του Ισραήλ θα ανασταλούν και οι ισραηλινές δυνάμεις θα αποσυρθούν σταδιακά από τη Γάζα, υπό την επίβλεψη διεθνών παρατηρητών, μόλις διασφαλιστούν οι εγγυήσεις ασφαλείας.
• Προσωρινοί καταυλισμοί: Θα δημιουργηθούν προσωρινές δομές φιλοξενίας στη Γάζα, με προτεραιότητα την απομάκρυνση και περίθαλψη των τραυματιών και ασθενών.
• Ανοικοδόμηση: Μετά την επίσημη λήξη του πολέμου, θα ξεκινήσει η ανοικοδόμηση υπό την ευθύνη της Αραβοαμερικανικής Επιτροπής. Σε αυτήν θα συμμετάσχουν εκπρόσωποι των ΗΑΕ, Σαουδικής Αραβίας, Αιγύπτου, Ιορδανίας, ΗΠΑ, Ευρώπης και Παλαιστίνης (πολιτικοί, μηχανικοί, οικονομολόγοι κ.ά.).
• Συμμετοχή Παλαιστινιακής Αρχής: Η Φατάχ θα ενταχθεί στη διαδικασία ανοικοδόμησης αφού προηγηθούν εσωτερικές μεταρρυθμίσεις για την αντιμετώπιση της διαφθοράς και την ενίσχυση της διακυβέρνησης, υπό διεθνή εποπτεία. Η διάρκεια της ανοικοδόμησης εκτιμάται σε περίπου 10 έτη.
• Ρύθμιση ασφάλειας: Η ασφάλεια στη Γάζα θα αναληφθεί σταδιακά από διεθνείς, αραβικές και παλαιστινιακές δυνάμεις. Μετά τον αφοπλισμό της Χαμάς, ο έλεγχος θα περάσει σε τοπική παλαιστινιακή αστυνομία. Εξετάζεται το ενδεχόμενο συμμετοχής πρώην μελών της Χαμάς στο νέο αυτό σώμα ασφαλείας.

Οι δηλώσεις Τραμπ

Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε σήμερα, κατά τη διάρκεια συνάντησής του με κορυφαίους επιχειρηματίες στην Ντόχα του Κατάρ, ότι η περιοδεία του στον Κόλπο αναμένεται να αποφέρει τεράστια οικονομικά οφέλη, με εκτιμήσεις που αγγίζουν τα 4 τρισεκατομμύρια δολάρια σε συμβόλαια.

«Αυτή είναι μια ιστορική περιοδεία. Ποτέ στο παρελθόν δεν υπήρξε περιοδεία που να μπορούσε να αποφέρει συνολικά 3,5 με 4 τρισεκατομμύρια δολάρια σε μόλις τέσσερις ή πέντε ημέρες», τόνισε ο Τραμπ, υπογραμμίζοντας τη στρατηγική αξία της περιοδείας του για την αμερικανική οικονομία και τις εταιρείες του Κόλπου.

Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, ο Τραμπ συζήτησε επίσης τη δυνατότητα ανάπτυξης ενός νέου, δικινητήριου πολεμικού αεροπλάνου, το οποίο θα φέρει την ονομασία F-55, καθώς και την αναβάθμιση του υπερσύγχρονου F-22 Raptor της Lockheed Martin. Ανάμεσα στους σημαντικούς ηγέτες των επιχειρήσεων που συμμετείχαν στη συνάντηση ήταν οι επικεφαλής των Boeing και GE Aerospace, οι οποίοι ήταν παρόντες για να παρακολουθήσουν τις ανακοινώσεις και να συζητήσουν για μελλοντικές συνεργασίες και συμβόλαια.

Χθες, Τετάρτη, ο Τραμπ είχε ανακοινώσει μια σειρά από σημαντικές επιχειρηματικές συμφωνίες, μεταξύ των οποίων ξεχώρισε μια παραγγελία από το Κατάρ για 160 εμπορικά αεροσκάφη της Boeing. Η συμφωνία αυτή επισημοποιήθηκε ως μέρος της γενικότερης στρατηγικής της κυβέρνησης Τραμπ για την ενίσχυση των αμερικανικών εξαγωγών και την ενδυνάμωση των δεσμών με τις χώρες του Κόλπου.

Σε άλλα θέματα, ο Τραμπ αναφέρθηκε επίσης στην κατάσταση στην Υεμένη, λέγοντας ότι οι ΗΠΑ διαπραγματεύονται με τους Χούθι και αναγνωρίζουν την πρόοδο στις συνομιλίες, αν και τόνισε ότι η Ουάσινγκτον είναι έτοιμη να «επανεκκινήσει τις επιθέσεις» εάν υπάρξουν νέες επιθέσεις από την πλευρά των Χούθι.

«Διαπραγματευόμαστε με τους Χούθι και πιστεύω ότι είναι μια επιτυχία, αλλά αν συμβεί μια επίθεση, θα επαναλάβουμε την επίθεση», δήλωσε χαρακτηριστικά.

Στο πλαίσιο των δηλώσεών του, ο Τραμπ έκανε επίσης μια τολμηρή πρόταση για την περιοχή της Λωρίδας της Γάζας. Εξέφρασε την επιθυμία των ΗΠΑ να αναλάβουν τον έλεγχο της περιοχής, την οποία χαρακτήρισε «κατεστραμμένη» από τους 19 μήνες πολέμου μεταξύ του Ισραήλ και του Χαμάς, προτείνοντας τη μετατροπή της σε μια «ζώνη ελευθερίας».

«Έχω κάποιες ιδέες για τη Γάζα που πιστεύω ότι είναι πολύ καλές. Να τη μετατρέψουμε σε ζώνη ελευθερίας, να εμπλακούν οι Ηνωμένες Πολιτείες και να την καταστήσουν ακριβώς αυτό: μια ζώνη ελευθερίας», δήλωσε ο Αμερικανός πρόεδρος κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στο Κατάρ.

«Πιστεύω ότι θα ήταν μεγάλη τιμή για τις Ηνωμένες Πολιτείες να την αναλάβουν και να τη μετατρέψουν σε μια ζώνη ελευθερίας», πρόσθεσε.

Οι δηλώσεις αυτές προσέφεραν τροφή για συζητήσεις, καθώς επαναφέρουν στη συζήτηση τη δυνατότητα μεγαλύτερης αμερικανικής εμπλοκής στη Μέση Ανατολή και εγείρουν ερωτήματα για τη στρατηγική του Τραμπ στην περιοχή.

Επαίνους στον Αχμέντ αλ-Σαράα

Ο Ντόναλντ Τραμπ, κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στη Σαουδική Αραβία, επαίνεσε τον προσωρινό πρόεδρο της Συρίας, Αχμέντ αλ-Σαράα, μετά από τη συνάντησή τους στην πρωτεύουσα Ριάντ. Ο Αμερικανός πρόεδρος, αναφερόμενος στο ταξίδι του στον Κόλπο, σημείωσε ότι θεωρεί την επίσκεψη αυτή ιδιαίτερα θετική για το Ισραήλ, επισημαίνοντας τη σημασία των καλών σχέσεων των ΗΠΑ με τις χώρες της περιοχής. Ωστόσο, για την Τουρκία, η δήλωσή του ήταν πιο ασαφής, καθώς ανέφερε ότι ίσως επισκεφθεί τη χώρα, εξηγώντας πως ο Βλαντίμιρ Πούτιν επιθυμεί να τον ακολουθήσει εκεί, και αν δεν το κάνει ο ίδιος, δεν θα πάει ούτε ο Ρώσος πρόεδρος.

Ο Τραμπ, με αφορμή τη συνάντησή του με τον αλ-Σαράα, δήλωσε ότι το Ισραήλ δεν περιθωριοποιήθηκε στο πλαίσιο της περιοδείας του, εξηγώντας πως οι καλές σχέσεις των ΗΠΑ με τις χώρες του Κόλπου είναι ευεργετικές και για την περιοχή. Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου, από την πλευρά του, είχε εκφράσει αντίθεση στην άρση των κυρώσεων κατά του καθεστώτος Άσαντ στη Συρία, κάτι που ο Τραμπ αναγνώρισε, αλλά υποστήριξε ότι οι ΗΠΑ ενημέρωσαν το Ισραήλ για την απόφασή τους να προχωρήσουν στην άρση αυτών των κυρώσεων.

Στο πλαίσιο της συνάντησης, ο Αμερικανός πρόεδρος χαρακτήρισε τον Αχμέντ αλ-Σαράα ως έναν «υπέροχο, νέο και σκληρό άνδρα», αν και είναι γνωστός για τις τζιχαντιστικές του πεποιθήσεις, με τις ΗΠΑ να τον είχαν επικηρύξει στο παρελθόν. Τόνισε, ωστόσο, ότι ο πρόεδρος της Συρίας έχει «πραγματικές πιθανότητες» να διατηρήσει την ενότητα της χώρας του.

Αναφερόμενος στη Συμφωνία του Αβραάμ, ο Τραμπ εξέφρασε την πεποίθηση ότι η Συρία θα ενταχθεί τελικά στη συμφωνία, σημειώνοντας ότι αυτό θα συμβεί αφού η χώρα βάλει πρώτα «τάξη στα πράγματα». Ο αλ-Σαράα φάνηκε να συμφωνεί με την πρόταση αυτή, αν και ο Τραμπ ανέφερε ότι δεν ήταν ακόμη έτοιμοι για αυτό το βήμα.

Η συνάντηση μεταξύ Τραμπ και αλ-Σαράα, η οποία χαρακτηρίστηκε «ιστορική» από τη Συρία, επικεντρώθηκε επίσης στη συνεργασία ΗΠΑ-Συρίας στον τομέα της καταπολέμησης της τρομοκρατίας και της ενίσχυσης της σταθερότητας στην περιοχή. Το συριακό Υπουργείο Εξωτερικών αναγνώρισε τη δέσμευση των ΗΠΑ να στηρίξουν τη χώρα σε αυτήν την κρίσιμη φάση, ενώ συμφωνήθηκε να συνεχιστούν οι συζητήσεις για την εξάλειψη της επιρροής μη κρατικών παραγόντων και ένοπλων ομάδων, όπως το ISIS.

Η «χρυσή» συμφωνία με το Κατάρ

Το Κατάρ υπέγραψε την Τετάρτη μία ιστορική συμφωνία για την αγορά δεκάδων αεροσκαφών Boeing, κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ στη Ντόχα. Η συμφωνία περιλαμβάνει την προμήθεια 160 αεροσκαφών από την Qatar Airways, ενώ η κατασκευάστρια εταιρεία ανέφερε ότι το Κατάρ μπορεί να αγοράσει μέχρι και 210 αεροσκάφη.

Η συνολική αξία της συμφωνίας φθάνει τα 200 δισεκατομμύρια δολάρια, κάνοντάς την τη μεγαλύτερη παραγγελία αεροσκαφών στην ιστορία της Boeing, σύμφωνα με τον Τραμπ, ο οποίος χαρακτήρισε τη συμφωνία “ρεκόρ”. “Η συμφωνία αυτή είναι εξαιρετική και συγχαρητήρια στην Boeing για αυτό το επίτευγμα”, πρόσθεσε ο Αμερικανός πρόεδρος, τονίζοντας τη σημασία της παραγγελίας.

Ο Τραμπ και ο εμίρης του Κατάρ, σεΐχης Ταμίμ μπιν Χαμάντ Αλ Θάνι, παρακολούθησαν την τελετή υπογραφής στην Ντόχα, όπου υπεγράφη επίσης συμφωνία για την ενίσχυση των αμυντικών σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών.

Η συνάντηση μεταξύ Τραμπ και του εμίρη του Κατάρ διήρκησε πάνω από δύο ώρες και καλύφθηκε ένα ευρύ φάσμα θεμάτων. Ο σεΐχης Ταμίμ χαρακτήρισε τη συνάντηση ως “σπουδαία” και επεσήμανε ότι οι συμφωνίες αυτές αναβαθμίζουν τις σχέσεις των δύο χωρών σε “ένα άλλο επίπεδο”. Ο Τραμπ, με τη σειρά του, ευχαρίστησε τον Καταριανό ηγέτη, εκφράζοντας την ικανοποίησή του για τις “πολύ ενδιαφέρουσες” συνομιλίες που περιλάμβαναν ζητήματα όπως ο πόλεμος στη Ρωσία-Ουκρανία, το Ιράν και οι εμπορικές σχέσεις.

Συμφωνίες ΗΠΑ-Κατάρ: Δεσμοί σε οικονομία και άμυνα

Οι συμφωνίες μεταξύ των δύο χωρών αναμένεται να οδηγήσουν σε οικονομικές ανταλλαγές που θα ξεπεράσουν το 1,2 τρισεκατομμύρια δολάρια, σύμφωνα με τον Λευκό Οίκο. Η πιο σημαντική συμφωνία είναι η παραγγελία από την Qatar Airways για αεροσκάφη αξίας 96 δισεκατομμυρίων δολαρίων, που αφορά τα μοντέλα Boeing 787 Dreamliner και 777X με κινητήρες της GE Aerospace. Επίσης, οι δύο χώρες υπέγραψαν μία δήλωση προθέσεων για επενδύσεις ύψους 38 δισεκατομμυρίων δολαρίων στην αεροπορική βάση Al Udeid του Κατάρ, καθώς και άλλες συνεργασίες στον τομέα της αεράμυνας και της θαλάσσιας ασφάλειας.

Με τις νέες συμφωνίες, το Κατάρ και οι ΗΠΑ ενισχύουν ακόμη περισσότερο τους οικονομικούς και στρατηγικούς τους δεσμούς, υπογραμμίζοντας τη σημασία της συνεργασίας για την ασφάλεια και την ανάπτυξη στην περιοχή του Κόλπου.