Ενεργειακό σκάνδαλο κλονίζει τον Ζελένσκι – “Κολλητός” του διέφυγε στο εξωτερικό

Οι ουκρανικές αρχές απήγγειλαν σήμερα κατηγορίες εναντίον επτά ατόμων σε σχέση με ένα φερόμενο σχέδιο χρηματισμού 100 εκ. δολαρίων στο οποίο εμπλέκονται ανώτεροι αξιωματούχοι του ενεργειακού τομέα, το οποίο έχει προκαλέσει την δημόσια οργή και εστιάζει την προσοχή στη μάχη που δίνει το Κίεβο κατά της διαφθοράς.

Η Ουκρανία δέχεται πιέσεις να καταπολεμήσει τη διαφθορά καθώς επιδιώκει την ένταξη της στην Ευρωπαϊκή Ένωση και διεκδικεί σημαντική οικονομική υποστήριξη από τους Δυτικούς εταίρους, ενώ παράλληλα αποκρούει τις μαζικές ρωσικές επιθέσεις στο ενεργειακό της σύστημα.

Οι κατηγορίες για χρηματισμό στον ενεργειακό τομέα είναι ιδιαίτερα ευαίσθητες για το ευρύτερο κοινό, το οποίο αντιμετωπίζει παρατεταμένες καθημερινές διακοπές ρεύματος σε μεγάλο τμήμα της χώρας, πριν ακόμη αρχίσουν οι χαμηλές θερμοκρασίες του χειμώνα.

Το Εθνικό Γραφείο Καταπολέμησης της Διαφθοράς της Ουκρανίας (ΕΓΚΔ) ανέφερε σε ανακοίνωσή του ότι συνέλαβε πέντε υπόπτους και ταυτοποίησε δύο άλλους που συμμετείχαν σε μια συνωμοσία ελέγχου των προμηθειών σε κρατικές επιχειρήσεις, ιδίως στην εταιρεία πυρηνικής ενέργειας Energoatom. Κανένας ωστόσο δεν κατονομάστηκε.

Μεταξύ των κατηγορουμένων στην έρευνα περιλαμβάνονται ένας πρώην σύμβουλος του υπουργού Ενέργειας, ο επικεφαλής ασφαλείας της Energoatom και τέσσερις λεγόμενοι υπάλληλοι της «γραμματείας». Το ΕΓΚΔ αναγνώρισε εν συνεχεία έναν πρώην αναπληρωτή πρωθυπουργό ως έναν ακόμη ύποπτο.

Ο υπουργός Δικαιοσύνης Γκέρμαν Γκαλουτσένκο, ο οποίος είχε διατελέσει προηγουμένως υπουργός Ενέργειας, αποτέλεσε αντικείμενο της έρευνας, ανακοίνωσε σήμερα το υπουργείο του. Δεν διευκρίνισε εάν αυτό σχετίζεται με την έρευνα του ΕΓΚΔ. Η φωνή του Γκαλουτσένκο καταγράφηκε σε μια ηχογραφημένη συνομιλία με ορισμένους από τους υπόπτους στην υπόθεση, η οποία δόθηκε στη δημοσιότητα από το ΕΓΚΔ, σύμφωνα με πηγή που γνωρίζει το θέμα. Ο Γκαλουτσένκο δεν απάντησε αμέσως σε αίτημα για σχολιασμό.

Το ΕΓΚΔ, μια ανεξάρτητη υπηρεσία επιβολής του νόμου, κοινοποίησε σήμερα την έρευνα, καθώς η Ουκρανία προετοιμάζεται για ακόμη έναν χειμώνα εκτεταμένων διακοπών ρεύματος. Η πυρηνική ενέργεια αποτελεί βασική πηγή παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος στην Ουκρανία. Το ΕΓΚΔ ανακοίνωσε ότι η διερεύνηση της υπόθεσης διήρκεσε 15 μήνες και ότι διεξήγαγε περισσότερες από 70 έρευνες σε όλη τη χώρα.

Εγκληματική οργάνωση στην ενέργεια

Σύμφωνα με την Ukrainska Pravda, που είναι αντιπολιτευόμενο μέσο ενημέρωσης, αλλά και σύμφωνα με την βρετανική Guardian, ο Τιμούρ Μίντιτς, συνεταίρος του Ζελένσκι στο στούντιο “Kvartal 95” όταν ο τελευταίος ήταν τηλεοπτικός παραγωγής, διέφυγε χθες στο εξωτερικό, λίγες ώρες προτού αρχίσουν οι κα΄ οίκον έρευνες εις βάρος του και εις βάρος συνεργατών του. Το προεδρικό περιβάλλον αρνείται να σχολιάσει «ποινικές έρευνες που αφορούν ιδιώτες και πάντα υποστηρίζει την δίωξη της διαφθοράς». Ο Μίντιχ δεν απάντησε αμέσως σε αίτημα να σχολιάσει το θέμα που στάλθηκε στο Kvartal 95, ένα στούντιο παραγωγής του οποίου είναι συνιδιοκτήτης, όπου ο Ζελένσκι έχτισε την καριέρα του ως κωμικός πριν από την εκλογή του το 2019.

Η κρατική εταιρεία πυρηνικής ενέργειας Energoatom, φέρεται να εμπλέκεται σε σύστημα μιζών 10–15% από εργολάβους. Δεύτερη φορά που ο Ζελένσκι εμπλέκεται πολιτικά σε υποθέσεις διαφθοράς. Πλέον, είναι η δεύτερη φορά που ο Ζελένσκι εμπλέκεται πολιτικά σε υποθέσεις διαφθοράς

Ο Μίντιτς είναι συνιδιοκτήτης της Kvartal 95, που είναι η εταιρεία παραγωγής που ίδρυσε ο Ζελένσκι, όταν ήταν δημοφιλής κωμικός και παραμένει στο στόχαστρο των ερευνών για τον ρόλο του σε κρατικές ενεργειακές συμβάσεις και εταιρείες παραγωγής drone. Μετά την άνοδο του Ζελένσκι στην εξουσία, ο Μίντιτς φέρεται να απέκτησε επιρροή στους τομείς της ενέργειας και της άμυνας, ενώ ουκρανικά μέσα ενημέρωσης τον θεωρούν de facto ολιγάρχη, με μεγάλες επιχειρήσεις στην άμυνα και την ενέργεια.

Να σημειωθεί πως πρόεδρος της Ουκρανίας είχε προσπαθήσει να βάλει λουκέτο στην Αρχή Καταπολέμησης της Διαφθοράς εντάσσοντάς την ουσιαστικά στην προεδρία, οι αντιπολιτευόμενοι εκτιμούν ότι το επεδίωξε ακριβώς για να μη θιγεί από τις απάτες γνωστών και φίλων του. Υπενθυμίζεται ότι ο Ζελένσκι είχε προσπαθήσει να ελέγξει την Υπηρεσία με το πρόσχημα ότι έχουν διεισδύσει σε αυτήν πράκτορες της Ρωσίας και αναγκάσθηκε να κάνει πίσω λόγω αντιδράσεων των ΗΠΑ αλλά και των δυτικοευρωπαίων πολιτικών.

Η Αρχή Καταπολέμησης της Διαφθοράς διεξάγει μια μεγάλης κλίμακας επιχείρηση για σκάνδαλο στον ενεργειακό τομέα και αναφέρεται σε εγκληματική οργάνωση που έχει επηρεάσει στρατηγικές κρατικές επιχειρήσεις, συμπεριλαμβανομένης της Energoatom, εδώ και χρόνια.

Το χρονικό της έρευνας στον φίλο του Ζελένσκι

Η έρευνα άρχισε πριν από περίπου ενάμισι χρόνο. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου συγκεντρώθηκαν στοιχεία από χιλιάδες ώρες επισυνδέσεων, δηλαδή τηλεφωνικών παρακολουθήσεων, που καταγράφουν τις επικοινωνίες αξιωματούχων, μεσαζόντων και εκπροσώπων επιχειρήσεων. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι μια ομάδα ατόμων δημιούργησε ένα σύστημα με μίζες και ήλεγχε τις χρηματικές ροές στον ενεργειακό τομέα. Τώρα άρχισαν συλλήψεις και έρευνες σε διάφορες περιοχές της Ουκρανίας.

Τα έσοδα από διαφθορά στον ενεργειακό τομέα στην Ουκρανία νομιμοποιούνταν μέσω ενός γραφείου στο κέντρο του Κιέβου, αναφέρει η Αρχή Καταπολέμησης της Διαφθοράς. Το γραφείο ανήκε στην οικογένεια του πρώην βουλευτή Andriy Derkach, ο οποίος κατηγορείται από την NABU και την SAP για άλλη ποινική υπόθεση. Έπαψε να είναι βουλευτής το 2023 αι του αφαιρέθηκε η ουκρανική υπηκοότητα, καθώς κατηγορήθηκε ως πράκτορας της Ρωσίας. Εκλεγόταν επί σειρά ετών ως βουλευτής με κόμμα που τέθηκε εκτός νόμου ως φιλορωσικό. Ο πρώην βουλευτής έχει διαφύγει στη Ρωσία μετά τις κατηγορίες για προδοσία. 

Σύμφωνα με την Αρχή Καταπολέμησης της Διαφθοράς το γραφείο αυτό, που φέρεται να ανήκει σε άγνωστο σε εμάς συγγενή του, χρησιμοποιήθηκε για ξέπλυμα μαύρου χρήματος. Το γραφελιο φέρεται να έπαιρνε ποσοστό από τα κεφάλαια που ξέπλενε. Η υπηρεσία δημοσίευσε μια φωτογραφία στο κανάλι της στο Telegram που δείχνει σακούλες γεμάτες με δέσμες ξένου συναλλάγματος που βρέθηκαν κατά την έφοδο. Η ίδια Αρχή δημοσίευσε αποσπάσματα από ηχητικά ντοκουμέντα με συνομιλίες μεταξύ του Μίντιτς, του εκπροσώπου της Energoatom, Ντμίτρι Μπάσοφ, και του συμβούλου του Γκαλουστσένκο, Ιγκόρ Μιρόνιουκ.