Νόμπελ Ειρήνης: Πολιτική εργαλειοποίηση του κορυφαίου βραβείου

Το φετινό βραβείο Νόμπελ Ειρήνης απονεμήθηκε στη Μαρία Κορίνα Μάτσαδο, για την προσπάθειά της να προωθήσει τα “δημοκρατικά δικαιώματα” στη Βενεζουέλα και να διεκδικήσει μια φαινομενικά ειρηνική μετάβαση από τη δικτατορία στη δημοκρατία. Η απόφαση αυτή επιβεβαιώνει πως το βραβείο, άλλοτε σύμβολο αληθινής ειρήνης, έχει πλέον μετατραπεί σε εργαλείο πολιτικής.

Πάντως, το υπερτροφικό εγώ του Τραμπ εξακολουθεί να είναι αποτελεσματικό, μερικές φορές, όχι πάντοτε. Αυτό φάνηκε στη συμφωνία εκεχειρίας μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς αυτή την εβδομάδα. Στον Λευκό Οίκο, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Νετανιάχου παρουσίασε το σχέδιο ειρήνης του Τραμπ ως νίκη – υπολογίζοντας ότι η Χαμάς θα το απορρίψει. Η Χαμάς όμως δεν το έκανε. Το Σαββατοκύριακο, συμφώνησε να απελευθερώσει όλους τους Ισραηλινούς ομήρους και να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις, χωρίς να αποδεχθεί όλα τα σημεία της πρότασης.

Με τους παραδοσιακούς συντηρητικούς εταίρους του εκτός παιχνιδιού, ο Τραμπ εκμεταλλεύτηκε την ευκαιρία, αρνούμενος να δεχθεί το “όχι”. Η προσωπική του φιλοδοξία υπερίσχυσε των εξωτερικών πιέσεων, ακόμα και όσων προέρχονταν από πανίσχυρες οργανώσεις, όπως το AIPAC ή μεγάλους δωρητές.

Ο Λευκός Οίκος κατηγόρησε την Επιτροπή Νόμπελ ότι επέλεξε «πολιτική αντί για ειρήνη», αρνούμενη να απονείμει το φετινό βραβείο ειρήνης στον Τραμπ. «Ο Πρόεδρος Τραμπ θα συνεχίσει να κλείνει ειρηνευτικές συμφωνίες, να τερματίζει πολέμους και να σώζει ζωές. Έχει καρδιά ανθρωπιστή και δεν θα υπάρξει ποτέ άλλος που να μπορεί να κινήσει βουνά με την ακατάβλητη θέλησή του», δήλωσε ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, Στίβεν Τσουγκ. «Η Επιτροπή Νόμπελ απέδειξε ότι βάζει την πολιτική πάνω από την ειρήνη».

Το Νόμπελ… Ειρήνης

Δεν είναι πια ένδειξη ουσιαστικής ειρηνικής προσφοράς, αλλά μέσο προώθησης ιδεολογίας και γεωπολιτικής στρατηγικής. Το είδαμε με τον Ομπάμα το 2009, πριν προλάβει να κάνει κάτι ουσιαστικό και με την Ιρανίδα ακτιβίστρια Νάρκες Μοχαμάντι το 2023, σε μια κίνηση εναντίον του Ιράν, αγνοώντας χώρες “παραδείγματα”, όπως η Σαουδική Αραβία. Γιατί άραγε δεν δόθηκε Νόμπελ σε κάποιον Σαουδάραβα ακτιβιστή;

Φέτος, με μια πολιτικά υπολογισμένη κίνηση, το βραβείο δόθηκε στη Μαρία Κορίνα Μάτσαδο, αυξάνοντας τον αριθμό των γυναικών νικητριών σε 20 έναντι 92 ανδρών. Η Ματσάδο, που είχε την υποστήριξη του 93% των Βενεζουελάνων στις πρωτογενείς εκλογές του 2023, αποκλείστηκε από τις εκλογές και έζησε εξόριστη. Είναι ακτιβίστρια υπέρ της αλλαγής καθεστώτος, χρηματοδοτούμενη από τις ΗΠΑ, με εμπλοκή σε αποτυχημένα στρατιωτικά πραξικοπήματα και βίαιες διαδηλώσεις. Πιθανώς να έχει υποσχεθεί φυσικούς πόρους της χώρας της σε MAGA-προσανατολισμένους δισεκατομμυριούχους, σε αντάλλαγμα για χρηματοδότηση της πολιτικής της δράσης.

Τα τελευταία είκοσι χρόνια, η Ματσάντο έχει στηρίξει σθεναρά τις προσπάθειες των ΗΠΑ για αλλαγή καθεστώτος στη Βενεζουέλα και έχει ζητήσει ανοιχτά στρατιωτική παρέμβαση για την ανατροπή του Προέδρου Μαδούρο. Το 2018 έστειλε επιστολή στον Ισραηλινό Πρωθυπουργό Νετανιάχου, ζητώντας στρατιωτική επέμβαση στη χώρα της, και δύο χρόνια αργότερα δεσμεύτηκε ότι θα μετέφερε την πρεσβεία της Βενεζουέλας στην Ιερουσαλήμ, αν αναλάμβανε την εξουσία.

Η Ματσάδο έχει επίσης υποστηρίξει την στρατιωτικοποίηση της ακτής της Βενεζουέλας από τις ΗΠΑ, καθώς και τις εξωδικαστικές δολοφονίες Βενεζουελάνων και Κολομβιανών πολιτών από αμερικανικές επιδρομές. Παράλληλα, έχει προωθήσει σκληρές κυρώσεις κατά της χώρας της και την ιδιωτικοποίηση βασικών φυσικών πόρων, όπως το πετρέλαιο και το νερό. «Αν αυτό θεωρείται “ειρήνη” το 2025, τότε το ίδιο το βραβείο έχει χάσει κάθε ίχνος αξιοπιστίας», σχολίασε η Μισέλ Έλνερ, μέλος της ακτιβιστικής ομάδας Code Pink.

Δρα ανεξάρτητα η Ματσάδο;

Η νικήτρια του Νόμπελ είναι μαριονέτα του Μάρκο Ρούμπιο και δημιούργημα του Gusano Industrial Complex. Αυτό το δίκτυο κατηγορείται ότι έχει προκαλέσει βία και τρόμο σε κάθε λατινοαμερικανική χώρα, που αψηφά τις αρχές του “Ουάσινγκτον Consensus”, σε ό,τι έχει να κάνει με ιδιωτικοποιήσεις και λιτότητα. Με άλλα λόγια, η δράση της συνδέεται άμεσα με τις στρατηγικές και τα συμφέροντα της Ουάσινγκτον στη Λατινική Αμερική. Η ίδια έχει περάσει χρόνια κάνοντας λόμπινγκ υπέρ κυρώσεων κατά της χώρας της.

Αυτό προκάλεσε κύματα μετανάστευσης προς τις ΗΠΑ ενισχύοντας ταυτόχρονα την εσωτερική αποστροφή, που βοήθησε τον Τραμπ.
Όταν ο Τραμπ μετέφερε Βενεζουελάνους μετανάστες σε στρατόπεδο στο Ελ Σαλβαδόρ φέτος, η Μάτσαδο στάθηκε, όπως ήταν αναμενόμενο, στο πλευρό του κύριου χορηγού της πραξικοπηματικής της καριέρας, αντί για τους συμπατριώτες της.

Η απονομή του Νόμπελ στη Μάτσαδο σηματοδοτεί πράσινο φως για πόλεμο αλλαγής καθεστώτος στη Βενεζουέλα. Το χειρότερο είναι οτι η απόφαση επιβεβαιώνει πως η Επιτροπή λειτουργεί πλέον ως εργαλείο πολιτικής και γεωπολιτικής εξουσίας, και όχι ως ανεξάρτητος θεσμός τιμής.

Τίποτα στην καριέρα της Μάτσαδο δεν συνέβη χωρίς την υποστήριξη και καθοδήγηση της Ουάσινγκτον. Η απόφαση της Επιτροπής πρέπει να θεωρηθεί ως αποτέλεσμα μιας ακόμη δυτικής επιχείρησης – ενός “πραξικοπήματος” στο Όσλο, μετατρέποντας το άλλοτε σύμβολο αληθινής αξίας σε υποχείριο πολιτικής και γεωστρατηγικών σκοπιμοτήτων.

Η εν λόγω βράβευση αναζωπυρώνει παλαιότερες αμφιλεγόμενες απονομές του Νόμπελ Ειρήνης, όπως στον Μπαράκ Ομπάμα, υπεύθυνο για δεκάδες επιδρομές με drones στη Δυτική Ασία και την Αφρική, και στον Χένρι Κίσινγκερ, υπεύθυνο για τον θάνατο αμάχων σε διάφορα μέρη του κόσμου. Ισραηλινοί πολιτικοί με αμφιλεγόμενο ιστορικό, όπως οι Μενάχεμ Μπέγκιν και Ιτζχάκ Ράμπιν, έχουν επίσης βραβευτεί.