Nord Stream 2: Μια άσκηση γερμανικής ισορροπίας

Ο αγωγός φυσικού αερίου Nord Stream 2, ως κοινοπραξία μεταξύ Γερμανίας-Ρωσίας και των αντίστοιχων γερμανικών και ρωσικών εταιριών που τον κατασκεύασαν, θεωρείτο τόσο από τον Σοσιαλδημοκράτη πρώην Καγκελάριο Σρέντερ, όσο και από την πρώην Καγκελάριο Μέρκελ, ως ζωτικής σημασίας για την ενεργειακή επάρκεια της Γερμανίας. Στηρίχθηκε δε και από όλα σχεδόν τα γερμανικά κόμματα διαχρονικά. Δεν είναι τυχαίο ότι επικεφαλής του εποπτικού συμβουλίου της κοινοπραξίας είναι ο Σρέντερ.

Δεν είναι επίσης τυχαίο ότι ο αγωγός παρακάμπτει την Ουκρανία, τόσο γιατί οι Ρώσοι δεν θέλανε με τίποτα να μπορεί να συμμετέχει στα κέρδη ως πλέον δυτικόφιλη και πιθανό μέλος του ΝΑΤΟ, όσο και γιατί η Γερμανία δεν ήθελε να υπάρχει αυτό το σημείο πιθανής προστριβής που διακύβευε την λειτουργία του αγωγού, έστω και αν θεωρητικά η Γερμανία είναι στο δυτικό στρατόπεδο. Ο αγωγός φυσικού αερίου ολοκληρώθηκε τον περασμένο Σεπτέμβριο.

Έκτοτε, ενόψει των γερμανικών και των αμερικανικών εκλογών, η έναρξη λειτουργίας καθυστέρησε. Οι Ρεπουμπλικάνοι ήταν σφόδρα αντίθετοι στον αγωγό θεωρώντας τον στην ουσία “εχθρική πράξη” έναντι των αμερικανικών συμφερόντων, με το επιχείρημα ότι η Ευρώπη θα εξαρτάται ενεργειακά από την Ρωσία. Οι Δημοκρατικοί εμφανίστηκαν πιο διαλλακτικοί με τον πρόεδρο Μπάιντεν, αλλά σίγουρα πάλι αρνητικά διακείμενοι.

Η νέα γερμανική κυβέρνηση διείδε τη σοβαρότητα του θέματος και ακολούθησε την επιχειρηματολογία ότι πρόκειται για ένα “ιδιωτικό” έργο και όχι μια διακρατική συνεργασία. Για να κερδίσει δε χρόνο ώστε να αμβλύνει τις αντιδράσεις “μπλόκαρε” την έναρξη λειτουργίας, “καθυστερώντας” την έκδοση της σχετικής άδειας λειτουργίας από την ομοσπονδιακή αρχή δικτύων της Γερμανίας.

Άσκηση ισορροπιών ο Nord Stream

Σήμερα κατατέθηκε σχέδιο νόμου στην αμερικανική γερουσία από την πλευρά των Ρεμπουμπλικάνων, με προβλέψεις κυρώσεων για όλους τους εμπλεκόμενους στον αγωγό Nordstream 2, εάν αυτός λειτουργήσει. Η Γερμανία δηλαδή κινδυνεύει να θεωρηθεί “εχθρική” απέναντι στα αμερικανικά συμφέροντα, αν και μέλος του ΝΑΤΟ. Οι κύκλοι του εκ των Δημοκρατικών προερχόμενου Αμερικανού πρόεδρου Μπάιντεν, διαρρέουν ότι δεν υπάρχει πλειοψηφία για την ψήφιση του νομοσχεδίου, αλλά συμφωνούν επί της ουσίας ότι ο αγωγός είναι «εχθρική πράξη».

Πιθανή μη λειτουργία του αγωγού θα αποτελέσει τεράστιο πλήγμα για τα γερμανικά συμφέροντα και την επάρκεια της ενεργοβόρας βιομηχανίας της. Επί του παρόντος δεν υπάρχει ενεργειακή εναλλακτική για τη Γερμανία με παρόμοιο ενεργειακό κόστος. Αντιθέτως πιθανή αποτυχία του εγχειρήματος, θα εκτοξεύσει το ενεργειακό κόστος της βιομηχανίας της.

Πρόκειται πλέον για μια πολύ δύσκολη άσκηση γεωστρατηγικής ισορροπίας για τη Γερμανία. Από τη μια πρέπει να κάνει το παν για να διασφαλίσει την ενεργειακή της επάρκεια, μη συγκρουόμενη με την Ρωσία αν δεν θέσει τον αγωγό σε λειτουργία και από την άλλη να μην συγκρουστεί ούτε με τις ΗΠΑ.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες δείχνουν επί του παρόντος ότι θα τραβήξουν το σκοινί. Η Ρωσία επίσης πιέζει από όλες τις πλευρές. Η ερώτηση είναι μέχρι που είναι διατεθειμένοι να φτάσουν όλες οι εμπλεκόμενες πλευρές. Σε κάθε περίπτωση ο νέος Καγκελάριος Σολτς με το “καλημέρα” πρέπει να λύσει έναν επί του παρόντος γόρδιο δεσμό, ο οποίος δυστυχώς για αυτόν δεν “κόβεται”, αλλά πρέπει να λυθεί. Θα τα καταφέρει;