Ντι Μάιο – Το πουλέν του Γκρίλο επικεφαλής των Πεντάστερων

Μπορεί να είναι ο επικεφαλής του μεγαλύτερου κυβερνητικού εταίρου, του Κινήματος 5 Αστέρων, αλλά ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Ανάπτυξης, Λουίτζι Ντι Μάιο, επικοινωνιακά έχει βρεθεί σε δεύτερη μοίρα. Την παράσταση έχει κερδίσει ο Ματέο Σαλβίνι. Ο νεαρός Ντι Μάιο προσπαθεί να αρθρώσει πολιτικό λόγο, αλλά χωρίς σοβαρό αποτέλεσμα: κάνει γραμματικά λάθη, είναι απροετοίμαστος, αγνοεί τα θέματα, με αποτέλεσμα να λέει κοινοτοπίες και γενικότητες.

Μοιάζει, μάλιστα, να δυσφορεί από την επικοινωνιακή εκτόξευση του Σαλβίνι, αν και σε κάθε ευκαιρία αναρτάει βιντεοσκοπημένα μηνύματα που διαβεβαιώνει τους ακολούθους του ότι με τον εταίρο του είναι «ενωμένοι σαν μία γροθιά» και η κυβέρνηση παραμένει αρραγής. Είναι σημεία των καιρών το γεγονός ότι ο ένας από τους δύο ισχυρούς άνδρες της Ιταλίας είναι μόλις 31 ετών, έχει παρατήσει το πανεπιστήμιο και δεν είχε ποτέ μόνιμη απασχόληση.

Παρ’ όλα αυτά, προβλήθηκε ως η αναβάθμιση του Κινήματος των 5 Αστέρων, μετά την περίοδο όπου στην κεφαλή ήταν ο ιδρυτής Μπέπε Γκρίλο. Ο Γκρίλο τον προώθησε, παρότι ή ίσως, επειδή είναι τελείως διαφορετικός από αυτόν. Ο Ντι Μάιο είναι ευπαρουσίαστος, πάντα καλοντυμένος, με μετρημένες κινήσεις και μετριοπαθή σχεδόν άχρωμο λόγο, αν και κινείται στο ίδιο πλαίσιο με τον πολιτικό του μέντορα.

Γεννημένος και μεγαλωμένος σε μία μικρή πόλη κοντά στη Νάπολη, οι συγχωριανοί του ακόμα και πριν τη νίκη του τον υποδέχονταν φωνάζοντας ρυθμικά το όνομά του, αλλά και προσφωνώντας τον «πρόεδρο». Κανείς δεν είναι περισσότερο περήφανος για την απρόσμενη εξέλιξή του, από την μητέρα του, με την οποία προ δύο ετών συγκατοικούσαν! Κατά πολλούς, η εκτόξευση του Ντι Μάιο στην πολιτική σκηνή αποτελεί το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα της πολιτικής κρίσης που βιώνει η Ιταλία.

Ο Τζίτζι, όπως τον αποκαλούν φίλοι και οπαδοί, ως μοναδική εμπειρία πριν την εμπλοκή του με το Κίνημα των 5 Αστέρων, έχει να επιδείξει την προεδρία του σχολικού συμβουλίου του. Γεννημένος το 1986, μεγαλύτερος από τρία αδέλφια, μεγάλωσε στη σκιά του Βεζούβιου. Η μητέρα του ήταν δασκάλα Λατινικών και ο πατέρας του Αντόνιο οικοδόμος. Ο Λουίτζι πάντα διαφωνούσε πολιτικά με τον συντηρητικό πολιτικά πατέρα του, ο οποίος είχε διατελέσει και μέλος του Ιταλικού Κοινωνικού Κινήματος, μεταπολεμικού απογόνου του φασιστικού κόμματος.

Οικογενειακοί φίλοι τον περιγράφουν ως ευγενικό και ήσυχο αγόρι που έφερνε πάντα σοκολάτες για τους γείτονες σε σχολικούς αγώνες. Κάποιου είδους σπίθα φάνηκε μετά την εφηβεία, όταν έδωσε φλογερούς αγώνες για τη διεκδίκηση ενός πιο σύγχρονου σχολικού κτιρίου. Μετά το σχολείο, ο νεαρός ντι Μάιο, έχοντας ως βασικό πάθος του τη Formula 1, τους υπολογιστές και τα βίντεο γκέιμς, αλλά όχι την πολιτική, γράφτηκε στο πανεπιστήμιο της Νάπολης για να σπουδάσει πολιτικός μηχανικός. Λίγο αργότερα μεταπήδησε στη Νομική. Τελικά δεν αποφοίτησε, αφιερώνοντας τον χρόνο του στη δημιουργία ενός ντοκιμαντέρ, αλλά και στην εποχιακή του εργασία ως διαχειριστής του γηπέδου ποδοσφαίρου της Νάπολης.

Tα προβλήματα του Γκρίλο

Εκείνη την εποχή έλαμψε το πολιτικό άστρο του κωμικού Μπέπε Γκρίλο. Χωρίς δεύτερη σκέψη ο Ντι Μάιο συμπλήρωσε μία διαδικτυακή φόρμα και βρέθηκε να εργάζεται στο τοπικό γραφείο του Κινήματος. Λίγο αργότερα έθεσε και υποψηφιότητα. Αυτός και ένας φίλος του οργάνωσαν την ομιλία της προεκλογικής του εκστρατείας, τραβώντας μπαλαντέζες από την τοπική πιτσαρία.

Πάτωσε, καθώς ούτε ο ίδιος του ο πατέρας δεν τον ψήφισε. Ωστόσο, εντυπωσίασε τον ηγέτη του Κινήματος και στις επόμενες εκλογές, οι 189 ψήφοι που έλαβε στην πλατφόρμα διορισμού του κόμματος σε απευθείας σύνδεση αρκούσαν για να τον βάλουν στην εθνική ψηφοφορία, με αποτέλεσμα να προσγειωθεί στο Κοινοβούλιο. Ο Γκρίλο και ο συνιδρυτής του κινήματος Τζιανρομπέρτο Κασταλέτζιο, ο οποίος έφυγε από τη ζωή το 2016, είδαν στο νεαρό μία προοπτική. Ήξεραν ότι θα ήταν ιδιαίτερα δημοφιλής στους νέους, φτωχούς κατοίκους του Νότου, οι οποίοι και θα τον στήριζαν μαζικά, βλέποντας στο πρόσωπό του τον εαυτό τους.

Παρότι ο Γκρίλο δεν έχει σταματήσει να κινεί τα νήματα, δεν μπορούσε να γίνει μέλος του Κοινοβουλίου εξαιτίας των νομικών περιπετειών του. Το 1981 έχασε τον έλεγχο του αυτοκινήτου του, όπως οδηγούσε σε στρατιωτικό δρόμο -απαγορευμένο για πολίτες- κοντά στα σύνορα με τη Γαλλία. Το όχημα γλίστρησε στον πάγο και έπεσε σε χαράδρα 800 μέτρων. Στο όχημα επέβαιναν και τρεις φίλοι του. Εκείνος πρόλαβε να πηδήξει από το αυτοκίνητο, πριν την πτώση και έσπευσε να ζητήσει βοήθεια. Όταν έφτασαν τα ασθενοφόρα, οι τραυματιοφορείς διαπίστωσαν πως το ζευγάρι και το 9χρονο παιδί τους ήταν νεκροί, με αποτέλεσμα να κατηγορηθεί για ανθρωποκτονία χωρίς πρόθεση.

Ακολούθησαν και άλλες καταδίκες, για δυσφήμιση πολιτικών προσώπων, λόγω της δράσης του ως κωμικού, για φοροδιαφυγή, για απόπειρα υποκίνησης στην ανυπακοή. Αντιθέτως, ο Ντι Μάιο, που δεν ήταν ακτιβιστής, ήταν «πεντακάθαρος», προσηνής και συμπαθής. Αμέσως ξεκίνησε η εκπαίδευσή του από τη γνωστή επικοινωνιολόγο Σίλβια Βιργκούλτι, την οποία προσέλαβε το Κίνημα για να τον βοηθήσει. Αν και δέκα χρόνια μεγαλύτερή του, οι δυο τους ερωτεύτηκαν παράφορα και πλέον ζουν μαζί.

Η μεγάλη πρόκληση

Η μεγάλη πρόκληση που έχει να αντιμετωπίσει πλέον ο Ντι Μάιο είναι επί των ημερών του το Κίνημα 5 Αστέρων να μην συρρικνωθεί σε σχέση με τον κυβερνητικό του εταίρο. Όσο ο Σαλβίνι ανεβαίνει σε δημοτικότητα, εκείνος πέφτει, καθώς πολλοί οπαδοί του Κινημάτος 5 Αστέρων αντιτίθενται στη «δεξιά ρητορική του Σαλβίνι». Την ίδια στιγμή, ο Ντι Μάιο δυσκολεύεται να εφαρμόσει τη φιλόδοξη προεκλογική του ατζέντα όσον αφορά την οικονομική πολιτική, η οποία είναι και η αρμοδιότητά του. Κάποιοι πιστεύουν, πάντως, ότι σε περίπτωση που Λέγκα και Πεντάστεροι έρθουν σε ρήξη, δεν αποκλείεται ο Σαλβίνι να είναι σε θέση να σχηματίσει κυβέρνηση με άξονα τη Λέγκα.

Προς το παρόν, πάντως, οι κοινοί πολιτικοί εχθροί εντός και εκτός Ιταλίας δεν αφήνουν περιθώριο στους δύο κυβερνητικούς εταίρους να θέσουν σε πρώτο πλάνο τις αντιθέσεις τους. Και οι δύο εμφανίζονται να συνεχίσουν την «ανταρσία» έναντι των ευρωκρατών και της λιτότητας που πρεσβεύει το Βερολίνο. Έχουν μετατρέψει ως βασικό όπλο για την αντίστασή τους στις ασφυκτικές πιέσεις το πρόβλημα της Ιταλίας: το γιγαντιαίο χρέος της.

Η Ευρωζώνη δεν μπορεί να αντιμετωπίσει μία ιταλική χρεοκοπία. Είναι δεδομένο πως αν συμβεί αυτό θα καταρρεύσει. Αυτός είναι ο λόγος που Βρυξέλλες και Βερολίνο, παρότι θα ήθελαν πολύ να επιδείξουν την ίδια πυγμή που είχαν επιδείξει προς την Ελλάδα το 2015, εμφανίζονται προσεκτικοί και διατεθειμένοι για συμβιβασμό. Εξάλλου, Σαλβίνι και Ντι Μάιο εγκατέλειψαν την ιδέα αποχώρησης από την Ευρωζώνη, βάζοντας σε πρώτο πλάνο την πρόταση για μια ριζική «αναθεώρηση των Συνθηκών».