O Ερντογάν, τα Eurofighter και οι ανεκτικοί Ευρωπαίοι
03/11/2025
Δυο επισκέψεις, σε μερικές ημέρες στην Άγκυρα, του Βρετανού πρωθυπουργού, Κιρ Στάρμερ, και του Γερμανού καγκελάριου, Φρίντριχ Μερτς, συνιστούν εν πολλοίς ψήφο εμπιστοσύνης στο καθεστώς Ερντογάν. Αιχμή του δόρατος είναι η στρατιωτική συνεργασία και μέσω αυτής και μια στρατηγική σχέση της Τουρκίας με την Ευρώπη.
Η αγορά από την Τουρκία των μαχητικών Eurofighter είναι όχημα για μια ευρύτερη συνεργασία, με την εμπλοκή της Άγκυρας στους αμυντικούς σχεδιασμούς της ΕΕ. Εμπλοκή που θα γίνει και μέσα από τη συμμετοχή της σε ευρωπαϊκές εταιρείες αμυντικής βιομηχανίας. Ο Γερμανός καγκελάριος ανέφερε, έχοντας δίπλα του τον Ερντογάν, την περασμένη Πέμπτη στην Άγκυρα, πως «αυτά τα αεροσκάφη θα εξυπηρετήσουν τη συλλογική ασφάλειά μας» ( σ.σ. ΝΑΤΟ-ΕΕ). Κι αυτό δείχνει την προσέγγιση κρατών της ΕΕ για το ρόλο της Τουρκίας στα θέματα της ευρωπαϊκής άμυνας και στην υπό διαμόρφωση νέα αρχιτεκτονική ασφάλειας.
Βέβαια, ο Φρίντριχ Μερτς, έχοντας έγνοια και για το εσωτερικό του ακροατήριο, επιχείρησε να σημειώσει πως «θέλουμε να δούμε την Τουρκία στην ΕΕ, αλλά ο δρόμος περνάει από τα κριτήρια της Κοπεγχάγης». Ο Ερντογάν, την αλαζονεία του οποίου ενισχύουν οι επισκέπτες στο μεγαλοπρεπές του “παλάτι”, απάντησε με περισσό θράσος ότι «εμείς έχουμε κριτήρια της Άγκυρας». Αυτό δείχνει πως η Τουρκία δεν είναι έτοιμη να κάνει… εκπτώσεις για να ενταχθεί στην ΕΕ, καθώς βολεύεται με την ειδική σχέση, που φέρνει και χρήμα στα τουρκικά ταμεία.
Οι δυο επισκέψεις στο “παλάτι” του Ερντογάν επιβεβαιώνουν την αναβάθμιση της Τουρκίας. Και το ρόλο που διαδραματίζει στην περιοχή, αλλά και στην αρχιτεκτονική άμυνας της Ευρώπης. Είναι σαφές πως οι γεωπολιτικές εξελίξεις στην περιοχή αναδεικνύουν παίκτες, που ενίοτε είναι στο πεδίο, εκπροσωπώντας κι άλλους, που δεν είναι παρόντες. Κι αυτό επιχειρεί να πράξει η Άγκυρα. Ο Ερντογάν μπορεί να λέει δημόσια ότι οι συνεργασίες του είναι στη λογική του καζάν-καζάν (win-win), αλλά στην πράξη θέλει πάντα να έχει το πάνω χέρι και τα περισσότερα κέρδη. Πάντως, παράλληλα οι Αμερικανοί συνεχίζουν τις επαφές για μια συνάντηση χωρών της περιοχής για επίλυση των διαφορών τους.
Η αμερικανική ιδέα, την οποία προωθεί ο απεσταλμένος του Προέδρου Τραμπ, για την Αφρική, Μασάντ Μπούλος, αφορά τετραμερή (Ελλάδα, Τουρκία, Αίγυπτος, Λιβύη) ενώ η πρωτοβουλία της Αθήνας προσθέτει στην εξίσωση και την Κυπριακή Δημοκρατία. Ο Μασάντ Μπούλος βρισκόταν τις τελευταίες ημέρες στη Λιβύη, την οποία επισκεπτόταν όχι τυχαία και αντιπροσωπεία της Chevron. Είναι προφανές πως γεωπολιτικές και οικονομικά συμφέροντα θα καθορίσουν το πεδίο σε μια περίοδο έντονων διεργασιών.





