Ο εξαπατημένος Τραμπ και ο ανυποχώρητος Ερντογάν

Έχουν να λένε πως στα πάντα υπάρχει ένα τέλος. Ιδιαίτερα στις σχέσεις που βασίζονται στα συμφέροντα. Διότι τα συμφέροντα αλλάζουν από τη μία στιγμή στην άλλη. Σχέση συμφέροντος είναι και αυτή που παρατηρείται τα τελευταία τρία χρόνια μεταξύ του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ και του Τούρκου ομολόγου του, Ταγίπ Ερντογάν. Όπως έχει ήδη αποκαλυφθεί, πριν αναλάβει την αμερικανική προεδρία ο κ.Τραμπ οι σχέσεις του με τον Ερντογάν ήταν σχεδόν ανύπαρκτες.

Γνώριζε όμως Τούρκους επιχειρηματίες, οι οποίοι ήταν ταυτόχρονα φίλοι του Τούρκου προέδρου. Και έτσι έγινε το “προξενιό”. Και με τούτο τον τρόπο συνέβη αυτό που κατάγγειλε ο Τζον Μπόλτον, πρώην σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκου. Οι πληροφορίες διαρρέουν με το …σταγονόμετρο και αναφέρουν ότι άρχισαν να παρατηρούνται τα πρώτα σημάδια αποστασιοποίησης της αμερικανικής γραφειοκρατίας από την Τουρκία και τον αυταρχικό ηγέτη της, Ταγίπ Ερντογάν. Μακάρι…

Σύμφωνα με τις πληροφορίες, από τις 13 Νοεμβρίου όταν ο πρόεδρος της Τουρκίας φιλοξενήθηκε στο Λευκό Οίκο από τον πρόεδρο Τραμπ και την Πρώτη Κυρία, η επαφή σε ανώτατο επίπεδο έχει μειωθεί στο ελάχιστο, και οι διαπραγματεύσεις για την τύχη του ρωσικού συστήματος S-400 έχουν οδηγηθεί στο απόλυτο αδιέξοδο. Ας λέει ότι θέλει ο Ιμπραήμ Καλίν, ο πιο στενός συνεργάτης του Ταγίπ Ερντογάν, που βόλεψε την κόρη του σε εταιρεία δημοσίων σχέσεων στην Ουάσιγκτον, που εργάζεται για την Τουρκία! Οι πολιτικοί είναι παντού το ίδιο, θα πείτε, και θα έχετε δίκιο.

Ο κ. Καλίν ισχυρίστηκε ότι οι διαπραγματεύσεις για τους S-400. Θα συμβεί αυτό εάν η Άγκυρα καταθέσει αντιπρόταση στο αμερικανικό σχέδιο “εξαφάνισης” του ρωσικού συστήματος. Μία αναφορά του προέδρου της Επιτροπής Διεθνών Σχέσεων της Γερουσίας, Τζιμ Ρις, ότι στην ουσία εξαπατήθηκε από τον Ερντογάν, όταν τον συνάντησε με άλλους γερουσιαστές στο Οβάλ Όφις, παρουσία του κ. Τραμπ, έδωσε το έναυσμα για υποθέσεις, οι οποίες, όμως, βασίζονται σε γεγονότα και επίσημες αναφορές.

Ανυποχώρητος ο Ερντογάν

Ο κ. Ρις προχώρησε στην προώθηση του νομοσχεδίου για τις κυρώσεις στην Τουρκία, που σχεδίασε με τον Δημοκρατικό συνάδελφο του, Ρόμπερτ Μενέντεζ, ελπίζοντας ότι η απειλή της τιμωρίας θα συνετίσει τον Ερντογάν. Όμως, η απάντηση του Τούρκου Προέδρου δεν χωρά καμία αμφιβολία για τους δικούς του σχεδιασμούς και αποφάσεις: Δεν θα εγκαταλείψει τη στρατιωτική συνεργασία με τη Ρωσία, αντίθετα θα την ενδυναμώσει. Τι σημαίνει αυτό; Ότι ο κ. Τραμπ δεν μπορεί να διασώζει εσαεί τον Ερντογάν, όσα συμφέροντα, προσωπικά και επιχειρηματικά, διαθέτει στην Τουρκία.

Η αίσθηση που υπάρχει είναι ότι ο Αμερικανός πρόεδρος θα μπορούσε να προλάβει την απόφαση της Γερουσίας για την επιβολή των κυρώσεων και να τις ανακοινώσει ο ίδιος με τη δικαιολογία ότι οι συζητήσεις για την επιστροφή στη Ρωσία ή την καταστροφή των S-400, δεν σημείωσαν πρόοδο. Διαφορετικά θα παρουσιαστεί ότι άγεται και φέρεται από τους γερουσιαστές και αντιδρά λόγω ακριβώς των αποφάσεων τους.

Στο νομοσχέδιο των κ. Ρις και Μενέντεζ -εάν κερδίσει με συντριπτική πλειοψηφία στη Γερουσία- καλείται ο κ. Τραμπ να επιβάλει πέντε από τις 12 κυρώσεις που προβλέπει ο νόμος CAATSA. Θα μπορούσε -διότι έχει τη δυνατότητα- να τις ανακοινώσει ο ίδιος, και μάλιστα να τις συνδέσει με μία προσπάθεια συμμόρφωσης της Τουρκίας. Όπως ακριβώς έπραξε το καλοκαίρι του 2018, όταν με τρεις μέτριες κυρώσεις ανάγκασε τον φίλο του Ερντογάν να απελευθερώσει τον πάστορα Άντριου Μπράνσον.