Ο Μαδούρο φοβάται τον “Νετανιάχου” της Κολομβίας

Για τον πρόεδρο της Βενεζουέλας Νικολάς Μαδούρο δεν υπάρχει καμία αμφιβολία. Την Κυριακή 5 Αυγούστου πραγματοποιήθηκε απόπειρα δολοφονίας εναντίον του. Τηλεκατευθυνόμενο drone, εξοπλισμένο με εκρηκτικά, ανατινάχθηκε κατά την διάρκεια μίας επίσημης εορταστικής εκδήλωσης. Μια σειρά από χώρες, ανάμεσα τους η Ισπανία και η Τουρκία, καταδίκασαν την επίθεση, στην οποία τραυματίστηκαν εφτά στρατιωτικοί.

Την ευθύνη για την επίθεση ανέλαβε η οργάνωση “Στρατιώτες με Φανέλες”, η οποία κάλεσε σε γενικευμένη εξέγερση κατά της “τυραννίας Μαδούρο”. Φέρεται να συνδέεται με τον αξιωματικό της αστυνομίας Όσκαρ Πέρες, που σκοτώθηκε σε επιχείρηση των κυβερνητικών δυνάμεων τον περασμένο Ιανουάριο. Ο Πέρες είχε αναμιχθεί σε μία “οπερατική” απόπειρα πραξικόπηματος, η οποία καταπνίχτηκε εύκολα από το καθεστώς.

Η δεξιά αντιπολίτευση της χώρας μίλησε για “κακοστημένο θέατρο” της κυβέρνησης Μαδούρο. Έχει βάσιμες ανησυχίες, ότι οι “τσαβιστές” θα αξιοποιήσουν την επίθεση για να ενορχηστρώσουν ένα νέο κύμα καταστολής εναντίον της. Ο ίδιος ο Μαδούρο απέδωσε την επίθεση “στην ακροδεξιά της Βενεζουέλας και της Κολομβίας“. Όμως δεν μίλησε καθόλου για ενδεχόμενη ευθύνη των ΗΠΑ ή της CIA.

Το γεγονός αυτό είναι ιδιαίτερα αξιοπερίεργο για ένα από τα πιο αντιαμερικανικά καθεστώτα στη Λατινική Αμερική. Προς γενική έκπληξη όλων, ο Μαδούρο κάλεσε τον Αμερικανό πρόεδρο να “καταπολεμήσει τις τρομοκρατικές ομάδες στο εσωτερικό των ΗΠΑ“. Αναφέρονταν σε ακροδεξιούς κύκλους των εξόριστων της Βενεζουέλας, που εδρεύουν στην πολιτεία της Φλόριδα.

Ο τελευταίος ειρηνοποιός της Κολομβίας

Κατηγόρησε προσωπικά τον Κολομβιανό ομόλογο του Χουάν Μανουέλ Σάντος ότι ήταν πίσω από την δολοφονική απόπειρα. Την κατηγορία απέρριψε η κολομβιανή κυβέρνηση. Η Κολομβία αποτελεί έναν πιστό σύμμαχο των ΗΠΑ στη Λατινική Αμερική και κυβερνάται παραδοσιακά από δεξιές κυβερνήσεις.

Στη χώρα μαίνονταν μέχρι πρόσφατα ένας πολυετής εμφύλιος πόλεμος με τους ακροαριστερούς αντάρτες της οργάνωσης FARC. Τα προηγούμενα χρόνια η Μπογκοτά κατηγορούσε το Καράκας ότι ενισχύει τους αντάρτες του FARC. Όμως ο απερχόμενος Κολομβιανός πρόεδρος Σάντος μπορεί να χαρακτηριστεί ως μετριοπαθής για τα δεδομένα της κολομβιανής δεξιάς.

Προχώρησε σε πολλές συμφιλιωτικές κινήσεις έναντι του FARC, για τις οποίες βραβεύτηκε με το Νόμπελ Ειρήνης. Η οργάνωση πραγματοποίησε αφοπλισμό και μετασχηματίστηκε σε πολιτικό κόμμα, ενώ δόθηκε αμνηστεία σε χιλιάδες μέλη τους.

Η προοπτική ειρήνευσης δεν ενθουσιάζει όμως όλους του ψηφοφόρους της κολομβιανής δεξιάς. Το σχέδιο ειρήνευσης του προέδρου Σάντος απορρίφθηκε στο δημοψήφισμα του 2016. Ο Κολομβιανός πολιτικός πλήρωσε βαρύ πολιτικό κόστος για τη φιλειρηνική πολιτική του. Για αυτό δεν μοιάζει αληθής ο ισχυρισμός του Νικολάς Μαδούρο ότι ήταν ο υποκινητής της δολοφονικής απόπειρας της Κυριακής.

Ο “τρομερός Ιβάν” 

Εξάλλου δεν υπήρχε προφανής λόγος να οργανώσει τέτοια τυχοδιωκτική ενέργεια, λίγες ώρες μάλιστα πριν εγκαταλείψει οριστικά την εξουσία. Τα δύσκολα για τον Νικολάς Μαδούρο αρχίζουν με τον διορισμό του νέου δεξιού προέδρου της χώρας, του Ιβάν Ντούκε, ο οποίος κινείται σε άλλο μήκος κύματος από τον προκάτοχο του.

Ο Ντούκε θεωρείται πολιτικό “παιδί” του δεξιού πρώην πρόεδρου Αλβάρο Ουρίμπε, ενός αμείλικτου διώκτη των αριστερών ανταρτών. Το 2008 ο Ούγγο Τσάβες έτρεμε στο ενδεχόμενο μιας στρατιωτικής εισβολής από την Κολομβία του Ουρίμπε. Διότι γνώριζε πως θα είχε εξασφαλίσει το πράσινο φως της τότε κυβέρνησης Μπους.

Ο Ντούκε έχει ασκήσει σφοδρή κριτική στην συμφωνία ειρήνευσης και στην αμνήστευση των ανταρτών. Αποκαλεί σε κάθε ευκαιρία “δικτατορία” την κυβέρνηση της Βενεζουέλας. Ο Μαδούρο φοβάται πως ο Ντούκε θα αναλάβει υπονομευτική δράση έναντι του, μιας και η Κολομβία φιλοξενεί μεγάλο αριθμό Βενεζουελάνων αντικαθεστωτικών. Για τους αντιπάλους του ο Ντούκε είναι ένας δημαγωγός που υπονομεύει την ειρήνη στην Κολομβία για ψηφοφηρικούς λόγους. Η περίπτωση του θυμίζει αυτή του υπερδεξιού Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπέντζαμιν Νετανιάχου, τον οποίο η κυβέρνηση Ομπάμα κατηγορούσε ως “εμπόδιο για την ειρήνη” στην Μέση Ανατολή.

Γρίφος η στάση Τραμπ

Διαρροές που αποδίδονται στον Λευκό Οίκο, αναφέρουν πως ο Αμερικανός πρόεδρος είχε εξετάσει το ενδεχόμενο στρατιωτικής εισβολής στη Βενεζουέλα, ενέργεια που στην πορεία απέρριψε. Ο βασικός λόγος είναι πως η βασική προτεραιότητα του Ντόναλντ Τραμπ είναι ο περιορισμός της παράνομης μετανάστευσης στο εσωτερικό των ΗΠΑ, από τις χώρες της Λατινικής Αμερικής.

Αυτό το γνωρίζει ο Νικολάς Μαδούρο για αυτό και απέφυγε να κατηγορήσει τις ΗΠΑ για την επίθεση. Ο Ντόναλντ Τραμπ είχε μία εγκάρδια τηλεφωνική συνομιλία με τον νέο αριστερό πρόεδρο του Μεξικού. Δεν μοιάζει να τον πολυαπασχολεί η αναχαίτιση των αριστερών καθεστώτων στην Λατινική Αμερική.

Δεν αποκλείεται όμως να επανεξετάσει στην πορεία την στάση του. Ήδη στα τέλη Ιουλίου η αμερικανική κυβέρνηση καταδίκασε σε σφοδρό ύφος την βίαιη καταστολή των διαδηλώσεων στην Νικαράγουα από την αριστερή κυβέρνηση Ορτέγα. Τέτοια σφοδρή καταδίκη υπήρξε για πρώτη φορά από την έναρξη των συγκρούσεων. Η Ουάσιγκτον σημείωσε απειλητικά για την Νικαράγουα πως “όλες οι επιλογές είναι στο τραπέζι“.

Αυτό μοιάζει να φοβάται ο Νικολάς Μαδούρο. Εάν ο Ιβάν Ντούκε καλλιεργήσει μία προσωπική σχέση με τον Ντόναλντ Τραμπ, όπως ο Ισραηλινός πρωθυπουργός, μπορεί να τον πείσει να αναλάβει δυναμικές ενέργειες έναντι της Βενεζουέλας. Όπως δηλαδή κατάφερε ο Μπέντζαμιν Νετανιάχου στο ζήτημα του Ιράν. Δύο είναι τα κρίσιμα ερωτήματα. Το πρώτο είναι εάν ο Ιβάν Ντούκε τορπιλίσει την ειρηνευτική συμφωνία με τους αντάρτες του FARC, όπως είχε υποσχεθεί προεκλογικά. Το δεύτερο ερώτημα είναι εάν σε αυτή την περίπτωση υποστηριχθεί από την κυβέρνηση Τραμπ. Σε αυτό το ενδεχόμενο ο Νικολάς Μαδούρο έχει πολλούς λόγους να ανησυχεί.