Ο Νετανιάχου παίζει με τη φωτιά – Ο Τραμπ μετρά ακόμη μία αποτυχία
13/06/2025
Η ισραηλινή επίθεση σε ιρανικούς στρατιωτικούς στόχους ρίχνει λάδι στη φωτιά της αστάθειας. Την ώρα που ο Τραμπ απέτυχε να φέρει συμφωνία, γεράκια εντός και εκτός ΗΠΑ σπρώχνουν για γενικευμένο πόλεμο.
Σύμφωνα με αναφορές, το Ισραήλ ετοίμαζε πλήγμα κατά πυρηνικών εγκαταστάσεων του Ιράν. Πράγματι, τη νύχτα της 12ης προς 13η Ιουνίου (ώρα Ιράν), ισραηλινές δυνάμεις πραγματοποίησαν επίθεση με στόχο στρατιωτικές υποδομές. Το Associated Press μετέδωσε ότι δύο ανώτατοι Ιρανοί στρατιωτικοί σκοτώθηκαν, «αυξάνοντας την πιθανότητα ενός ολοκληρωμένου πολέμου μεταξύ των δύο μεγάλων αντιπάλων της Μέσης Ανατολής».
Η κυβέρνηση Νετανιάχου έχει επανειλημμένα τονίσει ότι ένα Ιράν με πυρηνικές δυνατότητες αποτελεί σοβαρή απειλή για το Ισραήλ και την ευρύτερη περιοχή, υποστηρίζοντας ότι όλες οι πυρηνικές του δραστηριότητες πρέπει να διακοπούν. Αυτή η θέση είναι δημοφιλής τόσο μεταξύ Ρεπουμπλικάνων όσο και Δημοκρατικών στις ΗΠΑ.
Αυτή την εβδομάδα, οι Rachael Bade και Felicia Schwartz ανέφεραν: «Μια επιδραστική ομάδα “γερακιών” των Ρεπουμπλικανών έχει ξεκινήσει παρασκηνιακή εκστρατεία πίεσης προς τον Πρόεδρο Τραμπ, όχι μόνο για να διακόψει τις προσπάθειές του για πυρηνική συμφωνία με το Ιράν, αλλά και να εγκρίνει ισραηλινή επίθεση κατά της Τεχεράνης».
Πρωταγωνιστές αυτής της εκστρατείας είναι ο συντηρητικός ραδιοφωνικός παραγωγός Mark Levin και ο Rupert Murdoch, οι οποίοι στρέφονται κατά του ειδικού απεσταλμένου του Τραμπ, Steve Witkoff, που διαπραγματεύεται με το Ιράν τις τελευταίες εβδομάδες. Παράλληλα, ο JD Vance φέρεται να συναντήθηκε με τον Murdoch και τον γιο του στη Μοντάνα, σε μια εβδομάδα κατά την οποία τάσσεται έντονα υπέρ της αποχώρησης των ΗΠΑ από παγκόσμιες συγκρούσεις. Σύμπτωση ή στοχευμένο μήνυμα;
Ο Τραμπ, από την πλευρά του, έχει δηλώσει ότι η επίτευξη συμφωνίας με το Ιράν φαίνεται πλέον ολοένα και πιο απίθανη—κάτι που δεν περίμενε όταν επανεκκίνησε τις συνομιλίες στα μέσα Απριλίου, με τον Νετανιάχου δίπλα του στον Λευκό Οίκο. Ανάμεσα στις προκλήσεις του Ιράν τον τελευταίο χρόνο συγκαταλέγονται η «αποκεφάλιση» της ηγεσίας της Χεζμπολάχ, η αποχώρηση του Άσαντ από τη Συρία και η εκτόξευση του πληθωρισμού—παράγοντες που ώθησαν τον Τραμπ να θεωρήσει ότι το αποδυναμωμένο Ιράν θα συμφωνούσε σε μια πολιτική συμφωνία που θα τον ενίσχυε στις εκλογές.
Το τρίγωνο ΗΠΑ-Ιράν και Νετανιάχου
Δεν είναι σαφές πόσο θα επηρεάσουν αυτές οι ισραηλινές επιθέσεις το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν. Όπως σημειώνει στους New York Times ο βραβευμένος δημοσιογράφος David Sanger: «Αν το πρόγραμμα καθυστερήσει μόνο για ένα ή δύο χρόνια, ίσως φανεί ότι το Ισραήλ έβαλε πολύ μεγάλο ρίσκο για μια προσωρινή καθυστέρηση. Ανάμεσα στους κινδύνους είναι όχι μόνο η πιθανότητα παρατεταμένου πολέμου, αλλά επίσης και η αποχώρηση του Ιράν από τη Συνθήκη για τη Μη Διάδοση Πυρηνικών Όπλων, η υπόγεια ανάπτυξη του προγράμματος, και η κούρσα προς την πυρηνική βόμβα – δηλαδή ακριβώς το αποτέλεσμα που ήθελε να αποτρέψει ο κ. Νετανιάχου».
Το πρωί της Παρασκευής 13 Ιουνίου, το Ιράν προειδοποίησε ότι το Ισραήλ—και οι ΗΠΑ—θα πληρώσουν «βαρύ τίμημα» για αυτές τις επιθέσεις. Αυτό αυξάνει τον κίνδυνο γενικευμένης σύρραξης στη Μέση Ανατολή, προσθέτοντας ακόμη μία ΑΠΟΤΥΧΙΑ στην αμερικανική εξωτερική πολιτική. Ο Τραμπ δεν έχει καταφέρει να περιορίσει ούτε την επιθετικότητα της Ρωσίας στην Ουκρανία, ούτε τον φονικό βομβαρδισμό της Γάζας από το Ισραήλ.
Όσο για τον Νετανιάχου, η επίθεση σκόπιμα ενισχύει τη θέση του. Αυτή την εβδομάδα κατάφερε να παραμείνει στην εξουσία μετά από ψηφοφορία που απειλούσε να διαλύσει το κοινοβούλιο και να φέρει νέες εκλογές—τις οποίες, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, θα έχανε. Ο πόλεμος αποτελεί διαχρονικά εργαλείο για τη διατήρηση της εξουσίας: απομονώνει την αντιπολίτευση, προκαλεί εθνική συσπείρωση γύρω από τη σημαία και μετατρέπει την έννοια της «ισχύος» σε εσωτερικό πολιτικό κεφάλαιο.