Ο “Άγγελος” της Μοσάντ – Το μυστήριο με τον γαμβρό του Νάσερ

Τη δική του μοναδική θέση στη ιστορία της Μοσάντ έχει κατακτήσει και ένας κατάσκοπος με το κωδικό όνομα: “Άγγελος”. Το πραγματικό του όνομα ήταν Ασράφ Μαρουάν, ήταν Αιγύπτιος γαμβρός του προέδρου Νάσερ και στη συνέχεια στενότατος συνεργάτης του διαδόχου του Ανουάρ Σαντάτ. Ήταν η εποχή που η Αίγυπτος αποτελούσε τον μεγαλύτερο εχθρό του Ισραήλ. Ο Μαρουάν ήλθε με δική του πρωτοβουλία σε επαφή με τη Μοσάντ.

Την πρώτη φορά συναντήθηκε με έναν 36χρονο Ισραηλινό πράκτορα, που είναι ακόμα και σήμερα γνωστός με το ψευδώνυμο “Ντούμπι”. Ήταν ένα παγωμένο απόγευμα του Δεκέμβρη του 1970 στο Λονδίνο. Οι δύο άνδρες είχαν δώσει ραντεβού στο Hyde Park. Μετά από μία αμήχανη γνωριμία λίγων λεπτών, κατευθύνθηκαν σε ένα από τα δωμάτια του ξενοδοχείου, που είχε κλείσει η Μοσάντ. Εκεί ο Αιγύπτιος προσέφερε πολύτιμες πληροφορίες. Οι δύο άνδρες συναντήθηκαν δεκάδες φορές σε διάφορες ευρωπαϊκές πόλεις, σε διάστημα πολλών ετών.

Σύνδεσμός τους ήταν μία γυναίκα. Ο ένας από τους δύο άφηνε αδιάφορα μηνύματα στον τηλεφωνητή της, με τη διαφορά ότι αυτά περιείχαν πάντα μία κωδική λέξη. Αυτή σήμαινε συνάντηση στο σπίτι της γυναίκας αυτής και από εκεί υπήρχε συνεννόηση και για μελλοντικά ραντεβού. Οι πληροφορίες που παρείχε ήταν πολύτιμες, αλλά και σήμερα ακόμα αμφιλεγόμενες. Ορισμένοι τον θεωρούν, λόγω της θέσης του, τον πιο πολύτιμο πληροφοριοδότη, ενώ κάποιοι άλλοι θεωρούν ότι έπαιζε διπλό παιχνίδι.

Δεκαετίες αργότερα ο πράκτορας της Μοσάντ που συνεργάστηκε μαζί του επικαλέστηκε έναν συνδυασμό παραγόντων για να εξηγήσει την “προδοσία” του Μαρουάν: χρήματα και εκδίκηση. Σχεδόν τέσσερις δεκαετίες μετά από την πρώτη συνάντηση των δύο ανδρών, η σωρός του Αιγύπτιου βρέθηκε στον κήπο με τα κίτρινα τριαντάφυλλα, που βρισκόταν κάτω από το διαμέρισμά του 5ου ορόφου όπου έμενε στο Λονδίνο. Οι αρχές απέδωσαν τον θάνατό του σε αυτοκτονία.

Το βατερλό της Μοσάντ

Ένα από τα μεγαλύτερα Βατερλό που στοιχειώνει ακόμα και σήμερα την Μοσάντ, έλαβε χώρα το Σεπτέμβριο του 1997. Είχε δοθεί εντολή να δολοφονηθεί ο αρχηγός της Χαμάς Χαλίντ Μεσάαλ. Δύο πράκτορες της Μοσάντ επιχείρησαν να πλήξουν με δηλητηριώδη ένεση τον στόχο, ο οποίος βρισκόταν στο αυτοκίνητό του εν κινήση, σε πολυσύχναστο δρόμο, μέρα μεσημέρι.

Τελικά, όταν ο Μεσάαλ βγήκε από το αυτοκίνητο, ένας από τους δύο πράκτορες τον πλησίασε και μετά βίας έριξε δύο σταγόνες δηλητήριο στο αυτί του. Οι Ισραηλινοί συλλαμβάνονται και ο βασιλιάς της Ιορδανίας Χουσεΐν εμφανίζεται εξοργισμένος με το Ισραήλ, απειλώντας θεούς και δαίμονες. Είναι η εποχή που η Μοσάντ βιώνει υπαρξιακή κρίση. Οι ειδικοί κλάδοι επιχειρήσεων “Σεζάρις” και “Κιντόν”, που διαπράττουν δολοφονίες έχουν “καταπιεί” τα τμήματα αυτών που συλλέγουν πληροφορίες.

Οι αποτυχίες των επιχειρήσεων εξόντωσης προκάλεσαν μεγάλη δυσαρέσκεια. Πόσο μάλλον όταν ο πρωθυπουργός Νετανιάχου υποχρεώθηκε να παραδώσει το αντίδοτο για το δηλητήριο. Η θηριώδης αποτυχία της Μοσάντ ήγειρε σοβαρά ερωτήματα για τη δομή και τη λειτουργία της. Κάποιοι είχαν υποστηρίξει ότι η ανάμιξη του τότε πρωθυπουργού ακόμα και στην παραμικρή λεπτομέρεια της επιχείρησης, ήταν τόσο πιεστική που οδήγησε στην απώλεια του ελέγχου. Ο τότε αρχηγός της Μοσάντ Ντάνι Γιατόμ παραιτήθηκε ως ένδειξη διαμαρτυρίας στην τριμελή επιτροπή, που του είχε επιρρίψει πλήρως την ευθύνη για το ναυάγιο.

Η υπηρεσία παίρνει τα πάνω της

Από το κτίριο που δεσπόζει του λόφου στις βόρειες συνοικίες του Τελ Αβίβ και είναι γνωστό με το όνομα “Μιντράσα” έχουν περάσει ουκ ολίγοι διευθυντές της Μοσάντ. Η υπηρεσία έχει περάσει και φάσεις σχετικής αδράνειας και εσωστρέφειας. Τα πάνω της παίρνει ξανά υπό τη σιδηρά διεύθυνση του Μέιρ Νταγκάν, ο οποίος φάνηκε εξαρχής αποφασισμένος να αποκαταστήσει την φήμη της.

Τότε, έλεγαν για εκείνον ότι η ιδιοσυγκρασία και το πολεμικό του πνεύμα αποτυπώνεται στην φωτογραφία που είχε επιλέξει να κοσμεί το γραφείο του. Έδειχνε έναν ηλικιωμένο Εβραίο, ο οποίος ήταν ο παππούς του, τη στιγμή που ένας αξιωματικός των SS τον σημαδεύει πάνω από έναν ήδη σκαμμένο τάφο…

Μεταξύ άλλων, ο Νταγκάν έδωσε εντολή για τη δολοφονία δύο ανώτερων στελεχών της Χαμάς στη Βηρυτό, τον Ιούλιο του 2003 και τον Αύγουστο του 2004. Τον Φεβρουάριο του 2008, το Ισραήλ κατηγορήθηκε ότι δολοφόνησε στη Δαμασκό με παγιδευμένο αυτοκίνητο τον Ιμάντ Μουγκχνιγιάχ έναν από τους επιχειρησιακούς ηγέτες της Χεζμπολάχ.