Ο Σάρατζ στον Ερντογάν, η Λιβύη στο χάος

Νέα συνάντηση με τον Ερντογάν είχε σήμερα ο επικεφαλής της κυβέρνησης της Τρίπολης, Φάγεζ αλ-Σάρατζ, λίγα εικοσιτετράωρα μετά την εντολή του στρατάρχη Χαλίφα Χαφτάρ προς τις δυνάμεις του, να καταλάβουν την πρωτεύουσα της Λιβύης. Ο Τούρκος πρόεδρος δήλωσε έτοιμος να στείλει στρατό στην αφρικανική χώρα, ενώ εξαπέλυσε νέες απειλές κατά των ΗΠΑ.

Η συνάντηση του Ερντογάν με τον Σάρατζ, με τον οποίο έχει υπογράψει την παράνομη και διάτρητη νομικά συμφωνία για την οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών, έγινε στο παλάτι του Ντολμάμπαχτσε, στην ευρωπαϊκή ακτή της Κωνσταντινούπολης. Μάλιστα, όπως ανακοίνωσε η τουρκική προεδρία ήταν κεκλεισμένων των θυρών και εκτός του επίσημου προγράμματος του Τούρκου προέδρου.

Αυτή η δεύτερη συνάντηση των δύο ανδρών έγινε πάντως, λίγες ημέρες αφότου ο Ερντογάν αναφέρθηκε στο ενδεχόμενο αποστολής τουρκικών στρατιωτικών δυνάμεων στην Λιβύη, στο πλαίσιο της στρατιωτικής συνεργασίας που επίσης υπέγραψαν. Ο Τούρκος πρόεδρος έχει δηλώσει ότι η συγκεκριμένη συμφωνία προβλέπει την αποστολή στρατού, ενώ αντιθέτως, ο Τσαβούσογλου ότι προβλέπει μόνο εκπαιδευτική συνεργασία, αλλά ο πρόεδρος μπορεί να εξετάσει και άλλα ενδεχόμενα.

Πυκνές επαφές 

Προϋπόθεση βεβαίως είναι να ζητήσει ο Σάρατζ την βοήθεια τουρκικών στρατευμάτων, αίτημα που, σύμφωνα με τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών, η Άγκυρα δεν είχε λάβει μέχρι το Σάββατο. Κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει όμως, το ενδεχόμενο, το αίτημα να υποβλήθηκε σήμερα, αφού σίγουρα το θέμα συζητήθηκε στην συνάντηση. Ειδικά μετά τις απειλές του ισχυρού άνδρα της ανατολικής Λιβύης για την «τελική μάχη» που θα οδηγήσει στην κατάληψη της λιβυκής πρωτεύουσας.

Ο Σάρατζ συναντήθηκε το Σάββατο, στο πλαίσιο του Φόρουμ της Ντόχας στο Κατάρ, και με τον Τσαβούσογλου, με τον οποίο συζήτηση την πορεία του μνημονίου για τη θαλάσσια δικαιοδοσία. Συνάντηση είχε όμως και με τον Τούρκο υπουργό Άμυνας Χουλουσί Ακάρ. Την ίδια ημέρα το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών ανακοίνωνε ότι πλέον οι Λίβυοι κάτω των 16 και άνω των 55 ετών θα μπορούν να ταξιδεύουν στην Τουρκία χωρίς βίζα, ενώ στην Άγκυρα εισερχόταν προς έγκριση στην Βουλή η διευρυμένη συμφωνία Ερντογάν-Σάρατζ για στρατιωτικά ζητήματα και ζητήματα ασφαλείας.

Πρόκειται για μια συμφωνία που προβλέπει την ενισχυμένη συνεργασία σε ό,τι αφορά «την ανταλλαγή προσωπικού, υλικών, εξοπλισμού και συμβουλευτικών υπηρεσιών». Η ίδια συμφωνία προβλέπει επίσης την ενισχυμένη συνεργασία στις πληροφορίες μυστικών υπηρεσιών, αλλά και την υποστήριξη της Άγκυρας για  την ίδρυση μιας μονάδας άμεσης επέμβασης στην λιβυκή αστυνομία και στον λιβυκό στρατό.

Ερντογάν κατά πάντων 

Μετά την συνάντηση με τον αλ-Σάρατζ, ο Ερντογάν εμφανίστηκε ως κηδεμόνας, λέγοντας ότι θα προστατέψει τα «δικαιώματα της Λιβύης και της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο» και υποσχόμενος «οποιαδήποτε αναγκαία βοήθεια στην Λιβύη». Παραλλήλως επιτέθηκε στον ισχυρό άνδρα της ανατολικής Λιβύης, τον στρατάρχη Χαλίφα Χαφτάρ, χαρακτηρίζοντάς τον «μη νόμιμο ηγέτη» που «εκπροσωπεί μία παράνομη δομή».

Ο Τούρκος πρόεδρος δεν παρέλειψε να απειλήσει και τις ΗΠΑ, οι οποίες στηρίζουν τον Χαφτάρ, προειδοποιώντας ότι, αν η Ουάσιγκτον επιβάλλει κυρώσεις στην Τουρκία, μπορεί να κλείσει την αεροπορική βάση του Ίντσιρλικ και τη νατοϊκή βάση των ραντάρ στο Κιούρεντσικ.

Την ίδια ώρα, ο Πρόεδρος του Λιβυκού Κοινοβουλίου Αγκίλα Σάλεχ, ο οποίος επισκέφθηκε την περασμένη Πέμπτη την Αθήνα, σε συνέντευξή του στην εφημερίδα “Egypt Today” ανακοίνωσε ότι, κατά την προσεχή συνεδρίαση του Αραβικού Κοινοβουλίου, στις 15 Ιανουαρίου, θα  ζητήσει την απόσυρση της διεθνούς αναγνώρισης της κυβέρνησης Σάρατζ. Το λιβυκό Κοινοβούλιο, το οποίο ελέγχεται από τον στρατάρχη Χαφτάρ, έχει καταδικάσει ήδη ως «άκυρες» τις δύο συμφωνίες της Άγκυρας με την κυβέρνηση της Τρίπολης, ενώ την Κυριακή, σύμφωνα με δημοσίευμα της ίδιας εφημερίδας, με τον Χαφτάρ συντάχθηκε και η πρεσβεία της Λιβύης στην Αίγυπτο.

Αν και τα τελευταία εικοσιτετράωρα δεν υπάρχουν σημαντικές εξελίξεις στο εσωτερικό μέτωπο της Λιβύης, η κυβέρνηση της Τρίπολης δείχνει να απομονώνεται διεθνώς, μετά τις συμφωνίες με τον Ερντογάν. Οι Ρώσοι, οι οποίο υποστηρίζουν, αλλά με επιφυλάξεις, τον Χαφτάρ, κάλεσαν τις δύο πλευρές σε διάλογο, παίζοντας λίγο και το χαρτί του Ερντογάν.

Από την άλλη, μετά την Ουάσιγκτον, τις συμφωνίες καταδίκασε και η ΕΕ στην πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής, ενώ προς την πλήρη εγκατάληψη της κυβέρνησης Σάρατζ οδεύει και η Ιταλία που ήταν η πιο φιλικά διακείμενη προς αυτήν ευρωπαϊκή χώρα. Ο Σάρατζ, και μαζί με αυτόν η Λιβύη, αρχίζει έτσι να πληρώνει ήδη τις συνέπειες της πρόσδεσής του στην Άγκυρα και τις συμφωνίες που τον φέρνουν αντιμέτωπο με ισχυρά γεωστρατηγικά και οικονομικά συμφέροντα στην περιοχή.