Ο σκληρός Σαλβίνι και η απερχόμενη Κομισιόν

Σε νέα ανοιχτή σύγκρουση εισέρχονται η αντισυστημική κυβέρνηση της Ιταλίας και το ευρωιερατείο, αυτή τη φορά για την αύξηση του ιταλικού χρέους. Ενισχυμένος από το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών, στις οποίες η Λέγκα αναδείχθηκε πρώτο κόμμα, ο Σαλβίνι μίλησε ήδη από την πρώτη στιγμή για μήνυμα αλλαγής των «ξεπερασμένων» κανόνων της ΕΕ. Η απερχόμενη Κομισιόν απάντησε, αρχικά ζητώντας εξηγήσεις και σήμερα με την ανακοίνωση ότι είναι δικαιολογημένη μια πειθαρχική διαδικασία σε βάρος της Ιταλίας για το αυξανόμενο χρέος της.

Αμέσως μετά την ανακοίνωση της Επιτροπής, ότι έχει βάση η κίνηση μιας διαδικασίας επί παραβάσει σε βάρος της Ιταλίας, γεγονός που δρομολογεί την επιβολή κυρώσεων στην Ρώμη, ο επίτροπος οικονομικών Μοσκοβισί άφησε πάντως ανοιχτό το ενδεχόμενο να υπάρξουν αλλαγές. Η Κομισιόν είναι έτοιμη να αλλάξει την ανάλυσή της για πιθανή διαδικασία σε ό,τι αφορά το χρέος της Ιταλίας, αν βεβαίως προκύψουν νέα στοιχεία και αν η Ρώμη προχωρήσει σε δεσμεύσεις, ανέφερε χαρακτηριστικά ο Γάλλος Επίτροπος.

Με την δήλωσή του ο Μοσκοβισί θέλει να κρατήσει την Ρώμη στο τραπέζι του διαλόγου, καθώς γνωρίζει ότι η επιβολή κυρώσεων θα κάνει την κατάσταση ακόμη πιο δύσκολή και θα στείλει πρόσθετα αρνητικά μηνύματα στις αγορές. Το ερώτημα ωστόσο είναι τι είναι διατεθειμένοι να διαπραγματευτούν οι «αντισυστημικοί Ρωμαίοι», έχοντας απέναντί τους μια απερχόμενη Κομισιόν, η οποία θέλει να τελειώσει τη δουλειά και σε ό,τι αφορά την ουσία της διένεξης, δεν συζητά, αλλά επιβάλλει.

Κοινό μέτωπο Σαλβίνι – Ντι Μάιο

Οι πρώτες αντιδράσεις από την Ιταλία δεν δείχνουν πάντως πρόθεση για πλήρη υποταγή της Ρώμης στις Βρυξέλλες. Ο Σαλβίνι απέρριψε για πολλοστή φορά τις επικρίσεις της Επιτροπής και έκανε λόγο για λάθος συνταγή, υποστηρίζοντας ότι η μείωση των φόρων είναι ο μοναδικός τρόπος για να μειωθεί το εθνικό χρέος. «Με περικοπές, κυρώσεις και λιτότητα, είδαμε αύξηση του χρέους, της φτώχειας, της ανασφάλειας και της ανεργίας. Πρέπει να κάνουμε το αντίθετο» είπε χαρακτηριστικά ο ηγέτης της Λέγκας.

Σκληρή γλώσσα κατά των Βρυξελλών χρησιμοποίησε όμως και ο επικεφαλής του Κινήματος 5 Αστέρων (M5S, η στάση του οποίου εικαζόταν ότι είναι διαφορετική από αυτήν του Σαλβίνι. Το άνοιγμα από τις Βρυξέλλες μιας διαδικασίας για υπερβολικό έλλειμμα εναντίον της κυβέρνησης στη Ρώμη είναι κάτι «υπερβολικά εύκολο» είπε ο Ντι Μάιο, προσθέτοντας ότι η Ιταλία εδώ και χρόνια «δίνει, χωρίς να παίρνει ή παίρνει λιγότερα απ’ όσα της αναλογούν». Οι αναφορές του μάλιστα στο μεταναστευτικό και οι επικρίσεις του προς την ΕΕ ότι κάνει κήρυγμα στην Ιταλία που σηκώνει όλο το βάρος, δείχνουν την πλήρη, πλέον, συμπόρευση του με τον κυβερνητικό εταίρο του.

Ο Ντι Μάιο τάσσεται υπέρ του διαλόγου με τις Βρυξέλλες, επικρίνει ωστόσο τους Ευρωπαίους ότι «κάθε μέρα βρίσκουν άλλον έναν λόγο για να μιλούν άσχημα για την Ιταλία και γι αυτή την κυβέρνηση». Σαλβίνι και Ντι Μάιο είχαν απομακρυνθεί στην διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, αργά το βράδυ της Τρίτης κατέληξαν σε μια συμφωνία «κοινής λογικής», όπως την αποκάλεσαν. Είχε προηγηθεί το τελεσίγραφο του πρωθυπουργού Τζουζέπε Κόντε, ο οποίος τους κάλεσε να ξεκαθαρίσουν αν θέλουν πρόωρες εκλογές ή θα συνεχίσουν να τηρούν την συμφωνία τήρησης της κυβέρνησής του. Τα σενάρια των πρόωρων εκλογών είχαν φουντώσει την επομένη των ευρωεκλογών εξαιτίας της σημαντικής ανόδου της Λέγκας και του καταποντισμού των Πεντάστερων.

Ο Σαλβίνι, ο οποίος διπλασίασε τα εκλογικά ποσοστά του, διέψευσε πολλές φορές τα σενάρια ότι θα προκαλέσει πρόωρες εκλογές, προκειμένου να κυβερνήσει με αυτοδυναμία. Πέρασε, ωστόσο, μέσα στον κυβερνητικό συνασπισμό, το μήνυμα ότι δεν είναι πλέον ο μικρός κυβερνητικός εταίρος. Αναδείχθηκε έτσι κυρίαρχος του παιχνιδιού.

Ο σκληρός των σκληρών

Την άποψη αυτή έκανε σαφή και ο επικεφαλής της Λέγκας για οικονομικά θέματα, Κλάουντιο Μπόργκι, ο οποίος κάλεσε τον πρωθυπουργό Κόντε να υιοθετήσει σκληρή γραμμή έναντι της Κομισιόν. Διαμήνυσε μάλιστα ότι «τίποτε δεν θα σταματήσει» την Λέγκα στο να εμποδίσει την επιβολή νέων μέτρων λιτότητας.

Βλέποντας που κατέληξε η «ελληνική τραγωδία», ο Μπόργκι ζητά από την ιταλική κυβέρνηση να μην υποχωρήσει και να πάει τις  διαπραγματεύσεις μέχρι το τέλος, σε αντίθεση με το περασμένο φθινόπωρο, όταν η Ρώμη υποχώρησε τελικά σε ορισμένες από τις δαπάνες της. «Η οικονομία μας είναι ήδη στάσιμη. Αν περικόψουμε δαπάνες ή αυξήσουμε τους φόρους είναι βέβαιο ότι θα περάσουμε σε ύφεση. Αυτό θέλει η Κομισιόν;» δηλώνει χαρακτηριστικά.

Ο Μπόργκι ανήκει στους σκληροπυρηνικούς της Λέγκας και είναι γνωστός ευρωσκεπτικιστής, καθώς έκανε εκστρατεία για την έξοδο της Ιταλίας από την ευρωζώνη. Σήμερα επιτίθεται στην Κομισιόν, χαρακτηρίζοντας την «ένα ανίσχυρο όργανο», εξαιτίας του γεγονότος ότι η θητεία της λήγει τον Νοέμβριο, αλλά και λόγω των αλλαγών που έχουν συντελεστεί στο νέο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Παραλλήλως στρέφεται κατά των δηλώσεων του πρωθυπουργού Κόντε, ότι η Ιταλία οφείλει να συμμορφωθεί προς τους κανόνες της ΕΕ μέχρι να κατορθώσει να τους αλλάξει.

Την ώρα πάντως που ο Σαλβίνι τονίζει ότι η Ιταλία δεν ζητά τα χρήματα άλλων, αλλά «απλώς να επενδύσει σε εργασία, ανάπτυξη, έρευνα και υποδομές» και εκφράζει τη σιγουριά ότι οι Βρυξέλλες θα σεβαστούν αυτήν την επιλογή, ο Μπόργκι το πάει λίγο παραπέρα. Ζητά από τον πρωθυπουργό και τον υπουργό Οικονομικών να δηλώσουν δημόσια ότι οι κανόνες της ΕΕ πρέπει να αλλάξουν και επικρίνει τους Ευρωπαίους για την απόρριψη του ιταλικού αιτήματος να εξαιρούνται οι δημόσιες επενδύσεις από τον υπολογισμό του ελλείμματος.

Εικάζει, ωστόσο, ότι οι Ευρωπαίοι δεν θα έχουν πρόβλημα με την ανανεωμένη πρόταση της Λέγκας και αυτό γιατί τα επενδυτικά προγράμματα θα συμφωνούνται από το σύνολο της ΕΕ. δείχνοντας μάλιστα και τον βασικό «εχθρό» του ιταλικού εγχειρήματος, τονίζει: «Μπορούμε να χρηματοδοτήσουμε το νέο αεροδρόμιο στο Βερολίνο…».

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι τον περασμένο Δεκέμβριο, μετά από παρατεταμένη διαμάχη, η Ιταλία χαμήλωσε τον στόχο του ελλείμματος για το 2019 στο 2,04% του ΑΕΠ. Τότε όμως η Λέγκα ήταν ο «ελάσσων εταίρος» του κυβερνητικού συνασπισμού, ενώ τώρα, έχοντας εξασφαλίσει το 34% των ψήφων στις ευρωεκλογές, δηλαδή έναν στους τρεις Ιταλούς, αποτελεί την πρώτη πολιτική δύναμη της χώρας.