Ο στρατός και το κρίκετ έβγαλαν πρωθυπουργό στο Πακιστάν

Συνομιλίες για τον σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού με μικρότερα κόμματα αναμένεται να αρχίσει σήμερα ο νέος πρωθυπουργός του Πακιστάν Ιμράν Xαν, πρώην πρωταθλητής του κρίκετ, μετά την ανακοίνωση των τελικών αποτελεσμάτων. Την ίδια ώρα ωστόσο πολιτικοί αντίπαλοί του αμφισβητούν την νίκη του και κάνουν λόγο για νοθεία και εμπλοκή του στρατού στην εκλογική διαδικασία.

Το κόμμα του Χαν, ξεπερνώντας κάθε προσδοκία, εξασφάλισε περισσότερες από 16,86 εκατομμύρια ψήφους, αφήνοντας στην δεύτερη θέση, με 12,89 εκατομμύρια ψήφους, το κόμμα του φυλακισμένου πρώην πρωθυπουργού Ναουάζ Σαρίφ.

Σύμφωνα με τα τελευταία επίσημα αποτελέσματα που ανακοίνωσε η  εκλογική επιτροπή, το Πακιστανικό Κίνημα για τη Δικαιοσύνη (PTI) του Χαν εξασφάλισε 115 έδρες σε σύνολο 272, το PML-N του Σαρίφ 62 και το PPP του Μπιλαουάλ Μπούτο 43.

Αν και ο Χαν δεν εξασφάλισε τις 137 έδρες που χρειάζεται για να έχει την πλειοψηφία στην Εθνοσυνέλευση, εκτιμάται ότι, λόγω ρεύματος, δεν θα βρει δυσκολία να σχηματίσει κυβέρνηση συνασπισμού με μικρά κόμματα.

Συνασπισμός αντίπαλων κομμάτων

Την Παρασκευή πάντως, πολιτικά κόμματα αμφισβήτησαν την νίκη του και ζήτησαν την διεξαγωγή νέων εκλογών, ενώ ξένοι παρατηρητές έκαναν λόγο για «περιορισμούς στην ελευθερία της έκφρασης».

«Πιστεύουμε ότι διαπράχθηκε κλοπή» δήλωσε ο μουλάς Φαζαλούρ Ρέχμαν, στέλεχος του συνασπισμού των αντίπαλων κομμάτων, μετά από συνεδρίαση στο Ισλαμαμπάντ στην οποία συμμετείχαν περίπου 12 κόμματα. Ο ίδιος πρόσθεσε ότι «δεν θέλουμε να τους δώσουμε καν το δικαίωμα να κυβερνήσουν μετά από αυτές τις εκλογές» και ανακοίνωσε συμφωνία των αντίπαλων κομμάτων να απαιτήσουν νέες εκλογές.

Στον συνασπισμό μετέχει και η Μουσουλμανική Ένωση-Ναουάζ (PML-N), η οποία βρίσκεται στην εξουσία τα τελευταία πέντε χρόνια. Πρόκειται για το κόμμα του πρώην πρωθυπουργού Ναουάζ Σαρίφ, ο οποίος εκδιώχθηκε, κατηγορούμενος για διαφθορά, και συνελήφθη στις 13 Ιουλίου κατά την επιστροφή του στην χώρα.

Η Μουσουλμανική Ένωση-Ναουάζ, αν και απέρριψε αρχικά τα μερικά αποτελέσματα, καταγγέλλοντας «κατάφωρη νοθεία», στην συνέχεια παραδέχθηκε την ήττα της. «Θα καθίσουμε στα έδρανα της αντιπολίτευσης, παρά τις επιφυλάξεις» είπε ο Χάμζα Σεχμπάζ Σαρίφ, αδελφός του Ναουάζ Σαρίφ, ο οποίος ηγείται πλέον του κόμματος. Ένα εικοσιτετράωρο αργότερα πάντως μετείχε στον συνασπισμό των αντίπαλων κομμάτων.

Ο επικεφαλής του Πακιστανικού Λαϊκού Κόμματος (PPP), Μπιλαουάλ Μπούτο, δεν μετείχε στη συνεδρίαση του συνασπισμού στο Ισλαμαμπάντ. Νωρίτερα, ωστόσο, είχε ανακοινώσει ότι απορρίπτει το αποτέλεσμα, αν και επισήμανε ότι θα προσπαθήσει να πείσει και άλλα πολιτικά κόμματα να μετέχουν στην κοινοβουλευτική διαδικασία.

Η πιο «βρώμικη» προεκλογική εκστρατεία

Πολλοί παρατηρητές χαρακτήρισαν την προεκλογική εκστρατεία ως μία από τις πιο «βρώμικες» στην ιστορία της χώρας, εξαιτίας των παρατυπιών του στρατού υπέρ του Χαν.

Την ίδια ώρα η επιτροπή παρατηρητών της ΕΕ έκανε λόγο για «περιορισμούς στην ελευθερία της έκφρασης» και για «αξιοσημείωτη απουσία ισότητας και ευκαιριών στις εκλογές». Εκτίμησε μάλιστα ότι η εκλογική διαδικασία «δεν ήταν στο ύψος» των προηγούμενων εκλογών του 2013.

Στο ίδιο μήκος κύματος είναι και το Στέιτ Ντιπάρτμεντ το οποίο επισήμανε, ότι «οι θετικές εξελίξεις στον δικαστικό τομέα της χώρας επισκιάστηκαν» κυρίως από «την αξιοσημείωτη έλλειψη ισότητας και ευκαιριών στις εκλογές». Η Ουάσινγκτον ωστόσο ανέφερε ότι είναι έτοιμη να συνεργαστεί με τη νέα κυβέρνηση του Πακιστάν, παρά τις επιφυλάξεις για την εκλογική διαδικασία.

Ο ίδιος ο Χαν στην ομιλία με την οποία ανακήρυξε τη νίκη του  προσφέρθηκε να διερευνήσει τις κατηγορίες για νοθεία, ενώ παραλλήλως δεσμεύθηκε να βελτιώσει τις σχέσεις με τις γειτονικές χώρες, την Ινδία και το Αφγανιστάν. Κάλεσε επίσης την Ουάσινγκτον να  προχωρήσουν σε «αμοιβαία επωφελείς» σχέσεις.

Οι κατηγορίες για νοθεία πάντως ήταν το επακόλουθο μιας εκστρατείας στην οποία ο ισχυρός στρατός του Πακιστάν κατηγορήθηκε για παρεμβάσεις υπέρ του Χαν. Ο στρατός, ο οποίος φέρεται να έδωσε σιωπηρή υποστήριξη στον Χαν, κατηγορείται και για μια σειρά από απόπειρες διαγραφής των δημοκρατικών κεκτημένων που αποκτήθηκαν μετά την πτώση της πιο πρόσφατης στρατιωτικής δικτατορίας στην χώρα, το 2008.

Σημειώνεται ότι η προεκλογική εκστρατεία σημαδεύτηκε από αυξημένη παρουσία εξτρεμιστικών θρησκευτικών κομμάτων και από βομβιστικές επιθέσεις. Ακόμη και την ημέρα των εκλογών βομβιστής αυτοκτονίας επιχείρησε να εισβάλει σε εκλογικό κέντρο, στην πόλη Κουέτα στο νοτιοδυτικό Πακιστάν, και όταν έγινε αντιληπτός από τους αστυνομικούς  πυροδότησε τα εκρηκτικά του, σκοτώνοντας τουλάχιστον 28 ανθρώπους. Και στην διπλανή πόλη Μάστουνγκ  όμως, σε επίθεση αυτοκτονίας  κατά την διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας σκοτώθηκαν τις προηγούμενες ημέρες περισσότεροι από 150 άνθρωποι.

Τα μεγάλα ανοιχτά θέματα  

Πέρα από τις κατηγορίες για εμπλοκή του στρατού στην εκλογή του ο Χαν, μόλις σχηματίσει κυβέρνηση, θα βρεθεί αντιμέτωπος με την αποτροπή μιας νέας νομισματικής κρίσης. Η ρουπία έχει υποτιμηθεί τέσσερις φορές από τον περασμένο Δεκέμβριο και υπάρχει μεγάλη πιθανότητα η χώρα να ζητήσει, για δεύτερη φορά από το 2013, διάσωση από το ΔΝΤ.

Οι τεταμένες σχέσεις με τις ΗΠΑ αποτελούν άλλη μία πρόκληση για τον νέο πρωθυπουργό, ωστόσο και οι δύο πλευρές έχουν δηλώσει, αρχικά,  την προθυμία τους για συνεργασία. Ανοιχτό παραμένει και το θέμα του διχοτομημένου Κασμίρ για το οποίο ο Χαν δήλωσε, αμέσως μετά την εκλογή του, ότι η Ινδία και το Πακιστάν θα πρέπει να επιλύσουν τη διένεξή τους με συνομιλίες.