Στην σκιά του Τραμπ η Σύνοδος Μακρόν – Χώρες της ΕΕ για αποστολή στρατού σε Ουκρανία

Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι θα επισκεφθεί την Τουρκία την Τρίτη (αύριο), σύμφωνα με την τουρκική Προεδρία. Ο ίδιος έκανε γνωστό πως απορρίπτει την πρόταση Τραμπ για τις σπάνιες γαίες.

 

Ο Κιθ Κέλογκ, ειδικός απεσταλμένος του Ντόναλντ Τραμπ για την Ουκρανία, διαβεβαίωσε από τις Βρυξέλλες ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν θα επιβάλουν στο Κίεβο συμφωνία για τον τερματισμό του πολέμου. «Η απόφαση των Ουκρανών είναι δική τους», δήλωσε στον Τύπο μετά τη συνάντησή του με εκπροσώπους των χωρών μελών του ΝΑΤΟ. «Ο Ζελένσκι είναι ο εκλεγμένος ηγέτης ενός κυρίαρχου έθνους και αυτές οι αποφάσεις είναι δικές του και κανείς δεν θα τις επιβάλει σε έναν εκλεγμένο ηγέτη ενός κυρίαρχου έθνους», τόνισε ο Κέλογκ. Ο Κέλογκ αναμένεται στην Ουκρανία την Τετάρτη για τριήμερη επίσκεψη, κατά τη διάρκεια της οποίας θα συναντηθεί με τον Ζελένσκι.

Τί λένε χώρες της ΕΕ

Σε δηλώσεις του έξω από τη σύνοδο, ο καγκελάριος της Γερμανίας Όλαφ Σολτς λέει ότι δεν είναι δυνατόν να υπαγορευτούν όροι στην Ουκρανία με τη μορφή τελεσίγραφου, ενώ τόνισε ότι η Ευρώπη πρέπει να συνεχίσει να στηρίζει το Κίεβο. Άλλο ένα ουσιαστικό σημείο από τις δηλώσεις του καγκελαρίου Σολτς που μετείχε στη σύνοδο του Παρισιού, η ανακοίνωση ότι οι χώρες της Ευρώπης είναι έτοιμες να διαθέσουν πάνω από το 2% του ΑΕΠ τους «για το μέλλον της άμυνας της Ευρώπης».

Τόνισε ακόμη -κάτι που ενδιαφέρει και την Ελλάδα που το στηρίζει- ότι η Γερμανία είναι υπέρ του να μη λαμβάνονται υπόψη οι δαπάνες αυτές κατά τον υπολογισμό των δημοσιονομικών ελλειμμάτων. Ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ εξήγησε γιατί συμμετείχε στη σύνοδο που συγκάλεσε ο Εμανουέλ Μακρόν. Δύο είναι τα επιχειρήματά του: Η ειρήνη στην Ουκρανία θα πρέπει να είναι διαρκής. Αφετέρου είναι το ζήτημα της ασφάλειας στην Ευρώπη.

Στη Γαλλία ο Μακρόν πρότεινε τη δημιουργία «δυνάμεων ασφαλείας» κατά μήκος της μελλοντικής γραμμής κατάπαυσης του πυρός, αποφεύγοντας την άμεση εμπλοκή στην πρώτη γραμμή. Στο Ηνωμένο Βασίλειο ο Στάρμερ δήλωσε ότι η χώρα είναι «έτοιμη και πρόθυμη» να στείλει στρατεύματα εάν χρειαστεί.

Η Πολωνία δεν θα στείλει στρατεύματα στην Ουκρανία, δήλωσε σήμερα ο πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ. Από την πλευρά της, η Γερμανία έκρινε “πρόωρες” τις συζητήσεις για ενδεχόμενη αποστολή στρατευμάτων στην Ουκρανία μετά τη δήλωση της Βρετανίας. “Η Πολωνία θα υποστηρίξει την Ουκρανία όπως έχει κάνει μέχρι τώρα: οργανωτικά, ανάλογα με τις οικονομικές δυνατότητές μας, σε ανθρωπιστική και στρατιωτική βοήθεια”, δήλωσε ο Τουσκ.

Ο Ισπανός υπουργός Εξωτερικών Χοσέ Μανουέλ Αλμπάρες δήλωσε επίσης πως είναι πολύ νωρίς να συζητηθεί η ανάπτυξη στρατευμάτων στην Ουκρανία καθώς πρώτα θα πρέπει να επιτευχθεί μια διαρκής ειρήνη. Ο Αλμπάρες έκανε τις δηλώσεις αυτές πριν από την έκτακτη σύνοδο Ευρωπαίων ηγετών, περιλαμβανομένου του Βρετανού πρωθυπουργού Κιρ Στάρμερ, υπό τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν για τον πόλεμο στην Ουκρανία.

Την ίδια στιγμή δημοσίευμα των Financial Times τη Δευτέρα μεταφέρει πληροφορίες ότι ο Ντόναλντ Τραμπ σχεδιάζει να αποσύρει ΝΑΤΟϊκά στρατεύματα από τις χώρες της Βαλτικής και ευρύτερα από χώρες που στο παρελθόν ανήκαν στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ευρωπαίοι αξιωματούχοι φοβούνται ότι ο Τραμπ μπορεί να συμφωνήσει να αποσύρει στρατεύματα και από άλλα σημεία, δυτικά από τις βαλτικές χώρες (για παράδειγμα την Πολωνία), κάτι που θα άφηνε όλες αυτές τις χώρες εκτεθειμένες.

Δυσαρέσκεια Ζελένσκι

Η Βρετανία και η ΕΕ δεν μπορούν σε καμία περίπτωση να είναι μέρος «σε οποιαδήποτε μελλοντική συμφωνία για την επίλυση της ουκρανικής κρίσης», είπε τη Δευτέρα ο πρεσβευτής της Ρωσίας στον ΟΗΕ, Βασίλι Νεμπένζια. «Είναι τυφλωμένοι από την πρωτόγονη ρωσοφοβία, τη μανιακή τους επιθυμία να προκαλέσουν ήττα στη χώρα μας, στο πεδίο της μάχης, χρησιμοποιώντας τους Ουκρανούς που έχουν απομείνει ζωντανοί», είπε ακόμη.

Χαρακτήρισε τον  Ζελένσκι «αυτοαποκαλούμενο πρόεδρο και «επαγγελματία Ουκρανό κωμικό» που «φοβάται θανάσιμα τις εκλογές». Επανέλαβε μάλιστα τη ρωσική θέση ότι η Ουκρανία πρέπει να είναι ένα «αποστρατιωτικοποιημένο, ουδέτερο κράτος» και «να μην αποτελεί μέρος οποιουδήποτε μπλοκ ή συμμαχίας».

Τη Δευτέρα, ο Ζελένσκι δήλωσε ότι η Ουκρανία δεν θα συμμετάσχει στις συνομιλίες ΗΠΑ-Ρωσίας αυτής της εβδομάδας για τον τερματισμό του πολέμου και δεν θα δεχτεί τα αποτελέσματα των συνομιλιών εάν η χώρα του δεν συμμετέχει σε αυτές. Μιλώντας σε δημοσιογράφους μέσω τηλεδιάσκεψης από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, ο Ζελένσκι ανέφερε ότι η κυβέρνησή του δεν είχε προσκληθεί στις προγραμματισμένες συνομιλίες της Τρίτης στη Σαουδική Αραβία. Είπε ότι αυτές «δεν θα αποφέρουν κανένα αποτέλεσμα», δεδομένης της απουσίας Ουκρανών αξιωματούχων.

Πρόσθεσε ότι δεν έχει σχέδια να συναντηθεί με Ρώσους ή Αμερικανούς αξιωματούχους και ότι η Ουκρανία δεν φαίνεται να έχει προσκληθεί στις συνομιλίες που φιλοξενεί το Ριάντ. Ο κορυφαίος σύμβουλος του Ζελένσκι, Αντρίι Γέρμακ, δήλωσε την Κυριακή ότι δεν υπάρχει καμία πιθανότητα άμεσης συνάντησης μεταξύ Ουκρανών και Ρώσων εκπροσώπων. Σε ανάρτησή του στο Telegram, ο Γέρμακ ανέφερε ότι οι Ουκρανοί δεν σκοπεύουν να διαπραγματευτούν «μέχρι να διαμορφώσουμε ένα σχέδιο» για τον τερματισμό του πολέμου και την επίτευξη μιας «δίκαιης ειρήνης».

Άδειασμα από Τραμπ

Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε προηγουμένως ότι δεν πιστεύει όσα δήλωσε ο Ζελένσκι και διαφωνεί με την άποψη ότι ο Πούτιν θέλει πόλεμο με την Ευρώπη ή το ΝΑΤΟ. «Όχι, δεν συμφωνώ, ούτε κατ΄ελάχιστο», δήλωσε ο Τραμπ σε δημοσιογράφους στη Φλόριντα, απαντώντας σε αίτημα να σχολιάσει τις δηλώσεις του Βλαντίμιρ Ζελένσκι σχετικά με την απειλή του ΝΑΤΟ από τη Ρωσία.

Ειδικότερα, ο Ζελένσκι επέμεινε ότι γνωρίζει «με βεβαιότητα» ότι ο Πούτιν θέλει μια σύντομη κατάπαυση του πυρός «για να προετοιμαστεί, να αφαιρέσει κάποιες κυρώσεις και να εξαπολύσει επίθεση όχι μόνο στην Ουκρανία αλλά και στα κράτη μέλη του ΝΑΤΟ, που δεν έχουν καμία ελπίδα αν οι ΗΠΑ αποστασιοποιηθούν από το ΝΑΤΟ. Μπορεί να συμβεί το καλοκαίρι, ίσως στην αρχή, ίσως στο τέλος του καλοκαιριού. Δεν ξέρω πότε το ετοιμάζει, αλλά θα συμβεί», είπε ο Ζελένσκι.

Όταν ρώτησαν την Τραμπ αν συμφωνεί με όσα είπε ο πρόεδρος της Ουκρανίας, ο πρόεδρος των ΗΠΑ απάντησε: «Όχι, δεν συμφωνώ ούτε κατ΄ελάχιστο. Αυτό που πραγματικά θέλει ο Πούτιν για τη χώρα του είναι να σταματήσει να πολεμά. Οι Ρώσοι πολεμούνε πολύν καιρό. Το έχουν ξανακάνει… Έχουν μια μεγάλη, ισχυρή στρατιωτική μηχανή. Νίκησαν τον Χίτλερ και νίκησαν τον Ναπολέοντα. Αλλά σε αυτή τη φάση πιστεύω ότι θα ήθελε να σταματήσει τον πόλεμο».

Το ερωτηματολόγιο Τραμπ για το Ουκρανικό

Οι ΗΠΑ ρώτησαν χτες τους Ευρωπαίους συμμάχους τους τι θα χρειάζονταν από την Ουάσινγκτον προκειμένου να συμμετάσχουν σε διευθετήσεις για την ασφάλεια της Ουκρανίας και να περιγράψουν πώς βλέπουν το θέμα των μόνιμων εγγυήσεων, σύμφωνα με έγγραφο που είδε το Ρόιτερς. Το έγγραφο, αποτελείται από έξι σημεία και ερωτήσεις:

1) Τι θεωρείτε ως υποστηριζόμενες από την Ευρώπη εγγυήσεις ασφαλείας ή διασφαλίσεις που θα λειτουργούσουν ως επαρκής αποτρεπτικός παράγοντας για τη Ρωσία, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα ότι αυτός ο πόλεμος θα τερματιστεί με μια διαρκή ειρηνευτική διευθέτηση;

2) Ποιες ευρωπαϊκές και/ή τρίτες χώρες πιστεύετε ότι θα μπορούσαν ή θα συμμετείχαν σε μια τέτοια διευθέτηση; Υπάρχουν χώρες που πιστεύετε ότι (η συμμετοχή τους) είναι απαραίτητη; Θα ήταν διατεθειμένη η χώρα σας να αναπτύξει δικό της στρατό στην Ουκρανία στο πλαίσιο μιας ειρηνευτικής διευθέτησης;

3) Αν στρατιωτικές δυνάμεις τρίτων χωρών αναπτυχθούν στην Ουκρανία στο πλαίσιο μιας ειρηνευτικής συμφωνίας, ποιο θα θεωρούσατε ότι είναι το απαραίτητο μέγεθος μιας τέτοιας υπό την ηγεσία της Ευρώπης δύναμης; Πώς και πού θα αναπτυχθούν αυτές οι δυνάμεις και για πόσο χρονικό διάστημα;

4) Ποιες ενέργειες οι ΗΠΑ, οι σύμμαχοι και οι εταίροι πρέπει να προετοιμάσουν να λάβουν αν η Ρωσία επιτεθεί σε αυτές τις δυνάμεις;

5) Ποιες, αν υπάρχουν, απαιτήσεις υποστήριξης των ΗΠΑ θα θεωρούσε απαραίτητη η κυβέρνησή σας για τη συμμετοχή της σε αυτές τις ρυθμίσεις ασφαλείας; Συγκεκριμένα, ποιοι βραχυπρόθεσμοι και μακροπρόθεσμοι πόροι πιστεύετε ότι θα απαιτηθούν από τις ΗΠΑ;

6) Ποιες πρόσθετες δυνατότητες, εξοπλισμό και επιλογές συντήρησης είναι διατεθειμένη να παράσχει η κυβέρνησή σας στην Ουκρανία για να βελτιώσει τη διαπραγματευτική της θέση και να αυξήσει την πίεση στη Ρωσία;

Χτες ο εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας του Λευκού Οίκου, Μπράιαν Χιουζ, αν και δεν επιβεβαίωσε ρητά την πρόταση Τραμπ για τις σπάνιες γαίες που απέρριψε δημοσίως ο Ουκρανός πρόεδρος, ανέφερε σε δήλωσή του ότι «ο πρόεδρος Ζελένσκι είναι κοντόφθαλμος σχετικά με την εξαιρετική ευκαιρία που παρουσίασε η κυβέρνηση Τραμπ στην Ουκρανία».

Η κυβέρνηση Τραμπ δηλώνει ότι φτάνει στα όρια της σχετικά με την αποστολή πρόσθετης αμερικανικής βοήθειας στην Ουκρανία και ο Μπράιαν Χιουζ επισημαίνει ότι μια ενδεχόμενη συμφωνία για τα ορυκτά θα επέτρεπε στους Αμερικανούς φορολογούμενους να “αποζημιωθούν” για τα χρήματα που έχουν σταλεί στο Κίεβο, ενώ παράλληλα θα βοηθούσε στην ανάπτυξη της ουκρανικής οικονομίας, εκτίμησε.