Ο Τζολάνι άλωσε και το προπύργιο των Δρούζων – Χλιαρή η αντίδραση του Ισραήλ
16/07/2025
Στο νέο κύμα συγκρούσεων που συγκλονίζει την Συρία, εμπλέκονται φυλές σουνιτών βεδουίνων, οι κυβερνητικές δυνάμεις των ισλαμιστών της Δαμασκού, η ιδιαίτερη μουσουλμανική μειονότητα των Δρούζων και βεβαίως το Ισραήλ. Το οποίο Ισραήλ πραγματοποιεί πλήγματα στην Σουέιντα, την πόλη προπύργιο των Δρούζων, στην οποία εισήλθαν οι δυνάμεις της Δαμασκού, μετά τις πολύνεκρες συγκρούσεις Δρούζων και βεδουίνων. Να σημειωθεί πως χτες το Ισραήλ έπληξε κυβερνητικές δυνάμεις και στα περίχωρα της Σουέιντα.
Όπως τόνισε ο Ισραηλινός υπουργός Άμυνας Ίσραελ Κατς τα πλήγματα είναι «μια ξεκάθαρη προειδοποίηση προς το συριακό καθεστώς» για να μην πειραχτούν οι Δρούζοι (ένα ιδιάζον μουσουλμανικό δόγμα που προέκυψε τον 11ο αιώνα από τον Ισμαηλισμό) από τις ισλαμικές δυνάμεις του Τζολάνι. Σε πιο σκληρό ύφος ο Ισραηλινός υπουργός Διασποράς και Καταπολέμησης του Αντισημιτισμού, Amichai Chikli: «Δεν πρέπει να μείνουμε άπραγοι απέναντι στο ισλαμιστικό-ναζιστικό τρομοκρατικό καθεστώς που μοιάζει με την Αλ Κάιντα, απλώς επειδή φορά κοστούμι και γραβάτα.
Όποιος πιστεύει ότι ο Αχμέντ αλ-Σάρα είναι ένας νόμιμος ηγέτης, πλανάται οικτρά· πρόκειται για έναν τρομοκράτη, έναν βάρβαρο δολοφόνο, που πρέπει άμεσα να εξαλειφθεί. Είδαμε τις φρικτές σφαγές κατά των Αλεβιτών, συναντήσαμε την εκκωφαντική σιωπή των Ευρωπαίων ηγετών· και τώρα γινόμαστε μάρτυρες της σφαγής και της ταπείνωσης των Δρούζων. Πρέπει να αντιμετωπιστεί το τρομοκρατικό καθεστώς στη Συρία».
Πάντως, στο εσωτερικό-πολεμικό πεδίο της Συρίας, τα πράγματα φαίνεται να πηγαίνουν θετικά για τον Τζολάνι, τις δυνάμεις του οποίου δεν φαίνεται να κάμπτουν οι ισραηλινοί βομβαρισμοί. Το συριακό υπουργείο Άμυνας κήρυξε «πλήρη κατάπαυση του πυρός» και απαγόρευση κυκλοφορίας στην Σουέιντα, όπου εισήλθαν δυνάμεις της Δαμασκού, για πρώτη μάλιστα φορά από την ανατροπή του Άσαντ. Η δε είσοδος τους κάθε άλλο παρά αναίμακτη ήταν. Τουλάχιστον 19 Δρούζοι άμαχοι σκοτώθηκαν κατά την είσοδο των συριακών-ισλαμικών κυβερνητικών δυνάμεων, σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, ενώ βίντεο που κυκλοφορούν στα social media δείχνουν κακοποιήσεις και εξευτελισμούς Δρούζων από ισλαμιστές:
Προηγουμένως, στις μάχες Βεδουίνων-Δρούζων, προκλήθηκαν 89 θάνατοι, κυρίως Δρούζων, εκ των οποίων αρκετοί άμαχοι. Πάντως, είναι ίσως η μόνη σύγκρουση στην μετα-ασαντική Συρία που δεν ξεκίνησε αμιγώς από τους ισλαμιστές-συμμάχους του Τζολάνι, καθώς οι φυλές βεδουίνων έχουν ιστορικό αιματηρών συγκρούσεων με τους Δρούζους, κυριολεκτικά προαιώνιων (σύμφωνα με πληροφορίες το έναυσμα για τις νέες συγκρούσεις έδωσε η απαγωγή ενός Δρούζου εμπόρου από βεδουίνους).
Ποιοι είναι οι Δρούζοι
Η είσοδος των κυβερνητικών δυνάμεων έγινε και χάρη στην στάση μέρους της ίδιας της θρησκευτικής ηγεσίας των Δρούζων, η πλειονότητα των οποίων τους κάλεσε να παραδώσουν τα όπλα στην Δαμασκό και να μην αντισταθούν στις κυβερνητικές δυνάμεις. Μόνη εξαίρεση ο σεΐχης Χικμέτ Αλ-Χίτζρ, μία επιφανής φιγούρα στις τάξεις των Δρούζων, που ζήτησε να συνεχιστεί η ένοπλη αντίσταση. Πρόκειται για τον Δρούζο θρησκευτικό ηγέτη που τον περασμένο Μάϊο είχε ζητήσει «ξένη επέμβαση για αποτραπεί η γενοκτονία των Δρούζων», λόγω των αιματηρών συγκρούσεων που ξέσπασαν μεταξύ φιλοκυβερνητικών ισλαμικών ομάδων και Δρούζων, αρχικά σε προάστια της Δαμασκού.
Και προφανώς η ξένη επέμβαση θα γίνει με μπροστάρη το Ισραήλ, το οποίο βλέπει στους Δρούζους ένα “εργαλείο” για την επίτευξη της νέας Μέσης Ανατολής που οραματίζεται, αλλά και για την νομιμοποίηση της κατοχής των συριακών εδαφών που κατέχει. «Αναλαμβάνουμε δράση για να εμποδίσουμε το συριακό καθεστώς να τους βλάψει και για να εξασφαλίσουμε την αποστρατιωτικοποίηση της περιοχής των συνόρων μας με τη Συρία», ανέφεραν σε κοινή τους δήλωση ο Ισραηλινός πρωθυπουργός και ο υπουργός Άμυνας. Οι Δρούζοι, στον αντίποδα για παράδειγμα των Χριστιανών, διαθέτουν δικές τους πολιτοφυλακές και δεν είναι ακόμα σίγουρο αν θα υπακούσουν στο κάλεσμα Χίτζρ. Στην πραγματικότητα, ο διχασμός στο εσωτερικό της κοινότητας τους δεν είναι κάτι καινούργιο.
Στο Ισραήλ περίπου 153.000 Δρούζοι είναι Ισραηλινοί πολίτες. Είναι οι μόνοι μουσουλμάνοι που υπηρετούν στον ισραηλινό στρατό, ενώ η κοινότητα τους διαθέτει και έδρες στην ισραηλινή Βουλή. Με την ανακήρυξη του κράτους του Ισραήλ (1948) Δρούζοι πολέμησαν με τον ισραηλινό στρατό, αν και ιστορικά οι Δρούζοι του Λιβάνου (200.000) και της Συρίας (700.000) έχουν υποστηρίξει τους Παλαιστινίους και γενικότερα έχουν συνδεθεί με τον παναραβισμό, ακόμα και την αραβική Αριστερά.
Είναι χαρακτηριστική η κατάσταση που επικρατεί στα κατεχόμενα από τους Ισραηλινούς (από τον πόλεμο του 1967) Υψίπεδα του Γκολάν, όπου μόλις 1.600 Δρούζοι έχουν δεχθεί να λάβουν την ισραηλινή υπηκοότητα, με την πλειονότητα των 22.000 Δρούζων του Γκολάν να διαθέτουν δελτία ταυτότητας με «απροσδιόριστη εθνικότητα», αρνούμενοι να αναγνωρίσουν την ισραηλινή κατοχή.
Στον δε Λίβανο, ο πολιτικός ηγέτης των Λιβανέζων Δρούζων Ουαλίντ Τζουμπλάτ (υιός εμβληματικού στελέχους της λιβανέζικης Αριστεράς που φέρεται να δολοφονήθηκε από τις μυστικές υπηρεσίες του πατρός Άσαντ) καλεί παγίως τους Δρούζους να «αρνηθούν την ανάμιξη του Ισραήλ». Να σημειωθεί πως ο Τζουμπλάτ υπήρξε για χρόνια σύμμαχος των Αμερικανών στον Λίβανο και σφοδρός πολέμιος του Ιράν και της Χεζμπολάχ στο πρόσφατο παρελθόν, αν και τα τελευταία χρόνια έχει προσεγγίσει την Τεχεράνη και την σιιτική οργάνωση. Με την πτώση του Άσαντ, ήταν ο πρώτος Άραβας πολιτικός που επισκέφτηκε στην Δαμασκό και συνάντησε τον Τζολάνι μετά την ανατροπή Άσαντ, τον οποίο και επέλεξε να συναντήσει ακόμα και μετά τις πολύνεκρες συγκρούσεις του Μάϊου και τους πολλούς νεκρούς ομόθρησκους του.
Η Συρία του Τζολάνι
Οι εθνοτικές-θρησκευτικές συγκρούσεις δεν είναι κάτι καινούργιο στην Συρία, στην πραγματικότητα εντάθηκαν μετά την ανατροπή του καθεστώτος του Μπασάρ Αλ Άσαντ. Το διάδοχο καθεστώς αποτελείται από την Hayat Tahrir Al-Sham που έχει τις ρίζες της στην συριακή Αλ-Κάιντα και είχε συνεργαστεί με το Ισλαμικό Κράτος, αν και ο ηγέτης της, ο “γραβατωμένος τζιχαντιστής” Αχμέντ αλ-Σάρα δηλώνει ότι έχει αποκηρύξει τον τζιχαντισμό και έχει ως όραμα μία πολυθρησκευτική Συρία.
Ακόμα και αν δεχτούμε ως ειλικρινή την μεταμέλεια ενός τζιχαντιστή, στην πραγματικότητα η κατάσταση στην Συρία παραμένει συγκεχυμένη, καθώς, σύμφωνα και με τον αντιπρόσωπο των Κούρδων της Συρίας στην Ευρώπη PYD) Iεμπραχέμ Μουσλέμ, στην χώρα
ένα απέραντο μωσαϊκό τζιχαντιστικών οργανώσεων και έτερων ένοπλων ομάδων, που λειτουργούν ανεξάρτητα και ασκεί ελάχιστό έλεγχο πάνω τους η Δαμασκός.
Από την άλλη ο Τζολάνι, κάθε άλλο παρά αντιμετωπίζεται ως ένας “παρίας-κατσαπλιάς”. Η επιρροή Ρωσίας και Ιράν (που τον πολέμησαν στον εμφύλιο) έχει περιοριστεί στο ελάχιστο, μετά την ανατροπή Άσαντ. Η ΕΕ και μετέπειτα ο Τραμπ (παρόλο που το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών έμοιαζε να έχει άλλη “γραμμή) έσπευσαν να άρουν τις κυρώσεις που είχαν επιβληθεί κατά της Συρίας, αρκούμενοι στις γενικόλογες υποσχέσεις του Τζολάνι ότι υποστηρίζει μία “πολυεθνοτική-πολυθρησκευτική Συρία”. Ο δε Τραμπ τον αποθέωσε στην συνάντηση τους, κατά την περιοδεία του στην Μέση Ανατολή.
Πάγιος σύμμαχος του Τζολάνι είναι βεβαίως η Τουρκία του Ερντογάν, αν και ο πρώην τζιχαντιστής μοιάζει να επιδιώκει να ισορροπήσει έναντι της τουρκικής επιρροής, διευρύνοντας την προσέγγιση του με σημαίνοντα κράτη του αραβικού κόσμου, από την Σαουδική Αραβία μέχρι τα Εμιράτα. Για παράδειγμα, στις 13/7, υπογράφτηκε η παραχώρηση για 30 χρόνια του λιμανιού της Ταρτούς στη πανίσχυρη εταιρεία logistics DP World, με έδρα στο Ντουμπάϊ των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων (ΗΑΕ).
Ο δε Τζολάνι έχει υπογράψει μια σειρά από οικονομικές και επενδυτικές συμφωνίες με χώρες, όπως η Κίνα, το Ιράκ, το Κατάρ, η Σαουδική Αραβία, η Τουρκία, και οι ΗΠΑ. Αυτές οι συμφωνίες καλύπτουν πολλούς τομείς, συμπεριλαμβανομένης της ενέργειας, των τηλεπικοινωνιών και της logistics. Είναι χαρακτηριστικό πως, ενώ τον περασμένο Μάρτιο μαίνονταν ακόμα οι σφαγές Αλαουϊτών και Χριστιανών από συμμορίες Μουσουλμάνων (πολλές εκ των οποίων συμμάχων της Δαμασκού) ο Τζολάνι ανακοίνωσε πως κατέληξε σε συμφωνία με τους Κούρδους των SDF, τους κυριότερους συμμάχους της Δύσης έναντι του Ισλαμικού Κράτους, μία συμφωνία για την οποία φαίνεται να μεσολάβησαν οι ΗΠΑ.
Επομένως, το πιθανότερο σενάριο είναι να βρεθεί ένα modus vivendi Τζολάνι και Δρούζων, πόσο μάλλον όταν η Δύση, τα αραβικά κράτη, ακόμα και ηγέτες της ίδιας της κοινότητας των Δρούζων τον βλέπουν ως έναν “ισορροπιστή”, για να μην αναφερθούμε στα δημοσιεύματα που φέρουν τον Τζολάνι πρόθυμο να υπογράψει και συμφωνία εξομάλυνσης με το Ισραήλ, με την μεσολάβηση βεβαίως του Τραμπ, κάτι που επίσης φαίνεται να εξηγεί ότι η αντίδραση του Ισραήλ είναι κυρίως για την τιμή των όπλων…