Οι νέες κυρώσεις της ΕΕ και κατά ιαπωνικών τάνκερ!

Το νέο “πακέτο” προκάλεσε αίσθηση στο ναυτιλιακό κόσμο διότι, αν και σύμφωνα με την ανακοίνωση στοχεύει σε πλοία του λεγόμενου “σκιώδους στόλου”, στη νέα “μαύρη λίστα” περιλήφθηκαν τρία νεότευκτα δεξαμενόπλοια μεταφοράς φυσικού αερίου (LNG) που διαχειρίζεται ένας παγκόσμιος ναυτιλιακός κολοσσός, η δεύτερη μεγαλύτερη ναυτιλιακή εταιρεία της Ιαπωνίας, η Mitsui O.S.K. Lines (MOL).

Ξένα ναυτιλιακά sites εξέφραζαν ερωτηματικά για το «εάν [τα μέτρα] στοχεύουν σκόπιμα μία από τις μεγαλύτερες ναυτιλιακές εταιρείες στον κόσμο». Πάντως, εκπρόσωπος της εταιρείας δήλωσε, όπως μετέδωσε το πρακτορείο Reuters, ότι «θα συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε πλήρως με τις αρμόδιες αρχές, συμπεριλαμβανομένης της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της ιαπωνικής κυβέρνησης, και θα παραμείνουμε προσηλωμένοι στη συμμόρφωση με όλους τους ισχύοντες νόμους, κανονισμούς και διεθνείς κανόνες».

Τα πλοία της ιαπωνικής εταιρείας που περιλήφθηκαν στη “μαύρη λίστα” της ΕΕ και «υπόκεινται πλέον σε απαγόρευση πρόσβασης σε λιμένες, καθώς και σε απαγόρευση παροχής υπηρεσιών» – σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση – είναι τα υπερσύγχρονα (κατασκευής 2024) πλοία μεταφοράς φυσικού αερίου, με δυνατότητα πλόων στον παγωμένο Αρκτικό Κύκλο, “North Moon”, “North Ocean” και “North Light”.

Τα πλοία σύμφωνα με τη πλατφόρμα της Kpler μετέφεραν φορτία από τη μονάδα υγροποιημένου φυσικού αερίου της κοινοπραξίας Yamal LNG, στη βορειοδυτική Σιβηρία, σε κράτη στην ανατολική Ασία. Η επίσημη αιτιολόγηση για κάθε πλοίο είναι ότι «λειτουργεί κατά τρόπο ώστε να συμβάλλει ή να στηρίζει δράσεις ή πολιτικές για την εκμετάλλευση, την ανάπτυξη ή την επέκταση του ενεργειακού τομέα στη Ρωσία, συμπεριλαμβανομένων των ενεργειακών υποδομών». Συνολικά, στο νέο “πακέτο” κυρώσεων συμπεριλήφθηκαν στη “μαύρη λίστα” 189 πλοία αυξάνοντας τον αριθμό των καταχωρημένων σε 342. Σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση της ΕΕ «αποτελούν μέρος του σκιώδους στόλου».

Ωστόσο, μέχρι τώρα με τον όρο “σκιώδης στόλος” χαρακτηρίζονταν “γερασμένα” πλοία, ανασφάλιστα ή ασφαλισμένα σε αμφίβολης εγκυρότητας οργανισμούς, με “ύποπτες” σημαίες, αλλά πλέον η στόχευση επεκτείνεται και σε σύγχρονα πλοία μεγάλων εταιρειών… Η δέσμη αυτή προσθέτει επίσης στον κατάλογο 31 νέες εταιρείες που παρέχουν άμεση ή έμμεση στήριξη στο στρατιωτικό βιομηχανικό σύμπλεγμα της Ρωσίας ή εμπλέκονται σε καταστρατήγηση των κυρώσεων. Σε αυτές περιλαμβάνονται 18 εταιρείες με έδρα στη Ρωσία και 13 με έδρα σε τρίτες χώρες (έξι στην Τουρκία, τρεις στο Βιετνάμ, δύο στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και από μια στη Σερβία και στο Ουζμπεκιστάν).

Η συζήτηση στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ

Μια μέρα πριν από την ανακοίνωση της ΕΕ στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, όπου η Ελλάδα έχει, για τον Μάϊο, την προεδρία, ο εκπρόσωπος της Ρωσίας αμφισβήτησε τη νομιμότητα των κυρώσεων, κατηγορώντας τα κράτη-μέλη της ΕΕ. Όμως, αυτή δεν ήταν η μόνη κατηγορία που ακούστηκε. Γενικά, η τρίωρη συζήτηση που πραγματοποιήθηκε στην έδρα του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, όπως φαίνεται και από την επίσημη ενημέρωση, παρά την έκκληση του Γενικού Γραμματέα του Οργανισμού Αντόνιο Γκουτέρες να βρεθούν ευκαιρίες για διεθνή συνεργασία, με την επισήμανση ότι «χωρίς ασφάλεια στη θάλασσα, δεν μπορεί να υπάρξει παγκόσμια ασφάλεια», εξελίχθηκε γρήγορα σε μια σειρά από ανταλλαγή κατηγοριών.

Ο εκπρόσωπος των ΗΠΑ κατηγόρησε την Κίνα για «τις επικίνδυνες και παράνομες ενέργειες της στη Νότια Σινική Θάλασσα» και προέτρεψε τη διεθνή κοινότητα να «εξετάσει τις ενέργειες της Κίνας – και όχι τους ισχυρισμούς της – όταν κρίνει τη συμβολή της στη διεθνή συνεργασία». Απαντώντας ο εκπρόσωπος της Κίνας, κατηγόρησε τις ΗΠΑ ότι έστειλαν στρατιωτικά πλοία στη Νότια Σινική Θάλασσα για επίδειξη δύναμης «και να προκαλέσουν αντιπαράθεση», και είπε ότι «οι ίδιες οι Ηνωμένες Πολιτείες αποτελούν τη μεγαλύτερη απειλή για την ειρήνη και την ασφάλεια της Νότιας Σινικής Θάλασσας».

Από τη πλευρά του, ο εκπρόσωπος της Δημοκρατίας της Κορέας κατηγόρησε τη Βόρεια Κορέα «για παράνομες θαλάσσιες δραστηριότητες» και πως «συνεχίζει να χρηματοδοτεί τα παράνομα οπλικά της προγράμματα». Από ευρωπαϊκής πλευράς, ο εκπρόσωπος της Δανίας Nicolai Ruge έθεσε το θέμα της προστασίας των θαλασσίων υποδομών, επαναφέροντας την υπόθεση της καταστροφής υποθαλάσσιων καλωδίων από άγκυρες πλοίων στη Βαλτική, που δεν αποδείχτηκε ότι επρόκειτο για δολιοφθορά, χωρίς να κάνει, πάντως, συγκεκριμένες αναφορές. «Οι επιθέσεις σε τέτοιες υποδομές είναι απαράδεκτες και πρέπει να αποτρέπονται», είπε ο ίδιος.

Από την πλευρά του, ο εκπρόσωπος της Ρωσίας Βασίλι Νεμπένζια – αναγνωρίζοντας τη σημασία των ζητημάτων θαλάσσιας ασφάλειας – δήλωσε ότι η «πλειονότητα» των προβλημάτων που συζητήθηκαν σήμερα «δεν εμπίπτουν στην αρμοδιότητα του Συμβουλίου Ασφαλείας».

Αντίθετα, επέστησε την προσοχή στη χρήση μονομερών καταναγκαστικών μέτρων από τα δυτικά κράτη και υποστήριξε ότι η χρήση τέτοιων μέτρων παραβιάζει το διεθνές δίκαιο Σύμφωνα με αναλυτικό ρεπορτάζ της έγκυρης βρετανικής Lloyd’s List o ίδιος αναφέρθηκε και στις πρόσφατες ενέργειες της Εσθονίας να ακινητοποιήσει δεξαμενόπλοιο του λεγόμενου σκιώδους στόλου. «Αυτές οι ενέργειες είναι συγκρίσιμες με την πειρατεία», είπε ο Νεμπένζια.

«Θα θέλαμε, επομένως, να σας υπενθυμίσουμε και να υπενθυμίσουμε στους νεοσύστατους πειρατές της Βαλτικής και στους υποστηρικτές τους στην ΕΕ ότι η διακοπή [του ταξιδιού] ενός πλοίου για οποιονδήποτε λόγο που δεν αναφέρεται [στη Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας] αποτελεί εξ ορισμού σοβαρή επίθεση στην ελευθερία της ναυσιπλοΐας και στο δικαίωμα αβλαβούς διέλευσης», πρόσθεσε ο ίδιος.

Και συνέχισε: «Η απαράδεκτη συμπεριφορά των χωρών της ΕΕ δημιουργεί ένα επικίνδυνο προηγούμενο. Εάν άλλα κράτη ακολουθήσουν τα βήματά τους, οι παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού θα διαταραχθούν και το θαλάσσιο εμπόριο απλώς θα σταματήσει… Αυτή η πορεία οδηγεί άμεσα σε στρατιωτική κλιμάκωση και σε σοβαρές απειλές για την ασφάλεια στη θάλασσα».