Οι “διαδηλώσεις της Κυριακής” δοκιμάζουν τις αντοχές της Μολδαβίας

Οι “διαδηλώσεις της Κυριακής”, που οργανώνονται από το φιλορωσικό κόμμα Shor της Μολδαβίας κάθε εβδομάδα στην πρωτεύουσα Κισινάου, προκαλούν βαθιά ανησυχία στην κυβέρνηση της χώρας, αλλά και στις χώρες της ΕΕ, που παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις. Η Μολδαβία είναι υποψήφια για ένταξη, ωστόσο αμφιταλαντεύεται πολιτικά ανάμεσα στην ευρωπαϊκή προοπτική και την ουδετερότητα που θα την φέρει πιο κοντά στη Μόσχα, όπως προτείνει η αντιπολίτευση.

Η πρόεδρος της Μολδαβίας, Μάια Σάντου, κατήγγειλε τη Μόσχα ότι σχεδιάζει την ανατροπή της, προκειμένου να εγκαθιδρύσει μία φιλορωσική κυβέρνηση που θα στελεχωθεί από το αντιπολιτευόμενο κόμμα Shor. Από το περασμένο φθινόπωρο το φιλορωσικό Sor, που ιδρύθηκε από τον επιχειρηματία Ιλάν Σορ το 2019, καλεί τους πολίτες σε συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας για την αύξηση των τιμών και την καθήλωση μισθών και ημερομισθίων, αλλά και σειρά άλλων θεμάτων που σχετίζονται με τα δικαιώματα της ρωσικής και δευτερευόντως της ρουμανικής μειονότητας. Στα σύνορα της Μολδαβίας με την Ουκρανία, βρίσκεται η περιοχή της Υπερδνειστερίας που έχει διακηρύξει απόσχιση, αλλά τα πράγματα είναι θολά για όλες τις πλευρές και για τους ρωσόφωνους που θέλουν ενσωμάτωση στη Ρωσία.

Η πρόεδρος Μάια Σάντου κατηγόρησε τη Ρωσία και για την περικοπή του φυσικού αερίου στο μισό της ποσότητας που έπαιρνε η Μολδαβία πριν τον πόλεμο της Ουκρανίας, αλλά και για υποκίνηση των διαμαρτυριών. Οι μολδαβικές αρχές απαγόρευσαν την είσοδο σε 57 άτομα την προηγούμενη εβδομάδα, σε μία ποδοσφαιρική ομάδα από την Σερβία και άλλη μία ομάδα πυγμαχίας από το Μαυροβούνιο, εκτιμώντας ότι θα προκαλέσουν φασαρίες. Υπό τον φόβο παρεμβάσεων της Ρωσίας συχνά, επίσης, κλείνει ο εναέριος χώρος της Μολδαβίας, κάτι που για την αντιπολίτευση του Shor είναι παράλογο.

Η γενική γραμματέας του Shor, Μαρίνα Τάουμπερ, που ηγήθηκε της χθεσινής συγκέντρωσης διαμαρτυρίας στο Κισινάου, δήλωσε ότι η ίδια και το κόμμα της θέλουν «καλές σχέσεις με όλους και με την ΕΕ, αλλά και με την Ρωσία». Ωστόσο, στελέχη του κόμματός της έχουν εκφράσει την προτίμηση για συμμαχία με τη Ρωσία υποστηρίζοντας ότι «οι σχέσεις με τη Ρωσία θα έφερναν τη Μολδαβία σε πολύ καλύτερη θέση από αυτή που βρίσκεται τώρα».

Διώξεις κατά στελεχών του Shor

Τα διεθνή πρακτορεία ειδήσεων ανέφεραν ότι στην κυριακάτικη συγκέντρωση μεγάλη μερίδα των διαδηλωτών φώναζε συνθήματα υπέρ της Ρωσίας και του προέδρου Πούτιν. Η πρόεδρος της Μολδαβίας Σάντου έχει πλειοψηφία στη Βουλή, όμως, υπάρχει έκδηλη ανησυχία στην ΕΕ ότι εάν συνεχιστούν οι αντικυβερνητικές διαδηλώσεις μπορεί να πιεστεί να οδηγήσει τη χώρα σε εκλογές, κάτι που θα ενέτεινε την αστάθεια και θα έθετε σε κίνδυνο την ειρήνη και πολιτική σταθερότητα.

Πρόσφατα η πρόεδρος της χώρας διόρισε νέα κυβέρνηση με πρωθυπουργό τον Ντόριν Ριτσεάν, μετά την παραίτηση της πρωθυπουργού Νατάλια Γκαβριλίτα. H Σάντου έχει ζητήσει την συνδρομή του ΟΑΣΕ για το θέμα της Υπερδνειστερίας, ώστε να μην υπάρχουν κατηγορίες από την Ρωσία για παραβίαση των δικαιωμάτων της ρωσικής μειονότητας ή νέες απόπειρες απόσχισης με βίαια μέσα.

Η Εισαγγελία Κατά της Διαφθοράς της Μολδαβίας ανακοίνωσε λίγο πριν την διαδήλωση της Κυριακής ότι οι εισαγγελείς μετά από έρευνες στις κατοικίες 20 μελών του κόμματος Shor, άσκησαν ποινικές διώξεις κατά οκτώ ατόμων τα οποία κατηγορούνται ότι εμπλέκονται στην αποδοχή και διανομή χρημάτων για τη μεταφορά επ’ αμοιβή πολιτών από διάφορες περιοχές της χώρας στις διαδηλώσεις που διοργανώνει το κόμμα στο Κισινάου, συμπεριλαμβανομένης της διαδήλωσης στις 19 Φεβρουαρίου.

Discussed stability and security in the region with @OSCE Secretary General @HelgaSchmid_SG at #MSC2023.

We count on the OSCE’s support to assist the Moldovan government in keeping calm and stability in the Transnistrian region in this changing geopolitical environment. pic.twitter.com/TEu8oS3eP3

— Maia Sandu (@sandumaiamd) February 18, 2023