Οι Τουρκοι ξεριζώνουν ό,τι μη ισλαμικό στη βόρεια Συρία

Από το 2016, η Τουρκία έχει καταστήσει τη βόρεια Συρία πεδίο στρατιωτικής δράσης. Έχει πραγματοποιήσει τρεις εισβολές υπό το πρόσχημα της προστασίας της εδαφικής της ακεραιότητας, της εξουδετέρωσης των Κούρδων μαχητών των Μονάδων Προστασίας του Λαού (YPG) τους οποίους θεωρεί παρακλάδι του PKK και της δημιουργίας μιας “ασφαλούς ζώνης” στα τουρκο-συριακά σύνορα.

Όπως όμως έχει καταστεί σαφές, ο πραγματικός της στόχος είναι ο άμεσος έλεγχος της περιοχής καθώς και η δημογραφική αλλοίωση, που αποβλέπει στην αντικατάσταση του γηγενούς πληθυσμού από τουρκόφιλους ισλαμιστές και άλλους σουνίτες. Ως απότοκο, στο στόχαστρό της έχουν μπει όχι μόνο οι Κούρδοι αλλά και οι θρησκευτικές μειονότητες, Χριστιανοί και Γιαζίντι.

Τούτο επισημαίνεται και στη νέα Έκθεση της διακομματικής Αμερικανικής Επιτροπής για τις Θρησκευτικές Ελευθερίες, στην οποία η τουρκική κατοχή στις περιοχές της Βόρειας Συρίας και το ενδεχόμενο επέκτασής της, καθώς και οι συνεχείς επιθέσεις εναντίον περιοχών αμάχων χαρακτηρίζονται ως «σοβαρή απειλή» για τις θρησκευτικές μειονότητες. Εξίσου επιβλαβής θεωρείται και η στήριξη των ισλαμιστικών ομάδων που συναπαρτίζουν τον Ελεύθερο Συριακό Στρατό (Free Syrian Army), ο οποίος συγκροτήθηκε και χρηματοδοτείται από την Άγκυρα.

Υπογραμμίζεται ότι, σε αντίθεση με την ασφάλεια και το θρησκευτικό πλουραλισμό που επικρατούν στις υπό τον έλεγχο της Αυτόνομης Διοίκησης Βόρειας και Ανατολικής Συρίας (AANES) περιοχές, οι μη μουσουλμανικές κοινότητες των τουρκοκρατούμενων περιοχών υφίστανται διώξεις, με αποτέλεσμα να διακυβεύεται η ίδια η ύπαρξη τους.

Γι’ αυτό το λόγο, η Επιτροπή καλεί την αμερικανική ηγεσία να ασκήσει πίεση στην Τουρκία και να καθορίσει ένα χρονοδιάγραμμα αποχώρησης της τελευταίας από τη Συρία. Παράλληλα, τόσο λόγω των δραστηριοτήτων της στη Συρία, όσο και της κατάστασης που επικρατεί στο εσωτερικό της χώρας, προτείνει να ενταχθεί η Τουρκία στη λίστα ειδικής παρακολούθησης εξαιτίας της «εμπλοκής της σε ή ανοχής παραβιάσεων των θρησκευτικών ελευθεριών συμφώνως προς το Νόμο περί Διεθνούς Θρησκευτικής Ελευθερίας (International Religious Freedom Act)».

Θρησκευτικές μειονότητες

Πριν από την τουρκική εισβολή, χιλιάδες Χριστιανοί και Γιαζίντι κατοικούσαν στη Βόρεια Συρία, ιδίως στο Αφρίν. Η έναρξη των εχθροπραξιών, όμως, τρομοκράτησε πολλούς εξ αυτών, οι οποίοι, φοβούμενοι για την ασφάλειά τους, εγκατέλειψαν τις εστίες τους. Μετά την κατάληψη του Αφρίν, η Άγκυρα προχώρησε σε εθνοκάθαρση μέσω του βίαιου εκτοπισμού εκατοντάδων χιλιάδων πολιτών. Ανάμεσα τους βρίσκονταν και αρκετές χιλιάδες Γιαζίντι (εκτιμάται ότι σε 22 χωριά στο Αφρίν, έχει απομείνει μόλις το 1/5 των κατοίκων) και Χριστιανοί, οι οποίοι μεταφέρθηκαν σε νοτιότερες περιοχές.

Ωστόσο, ανά διαστήματα, η Τουρκία εξαπολύει αεροπορικούς βομβαρδισμούς εναντίον και αυτών των περιοχών. Στις περισσότερες καταληφθείσες περιοχές, έχει επιβληθεί ο νόμος της Σαρία και στρατιώτες του Ελεύθερου Συριακού Στρατού έχουν στοχοποιήσει τους μη μουσουλμάνους, που παλαιότερα ζούσαν ειρηνικά. Καθώς σημειώνει το Genocide Watch, η Τουρκία και ο Ελεύθερος Συριακός Στρατός «διεξάγουν μια πλήρη εθνική, θρησκευτική και δημογραφική καταστροφή στη Βόρεια Συρία».

Οι θρησκευτικές μειονότητες που είχαν πέσει θύμα των φρικαλεοτήτων των τζιχαντιστών του ISIS, βρίσκονται και πάλι αντιμέτωπες με διώξεις, αυτή τη φορά από τις υποστηριζόμενες από την Άγκυρα ένοπλες ομάδες. Σχεδόν καθημερινά σημειώνονται δολοφονίες, απαγωγές, βασανιστήρια, βιασμοί, εκφοβισμοί καθώς και προσπάθειες βίαιου εξισλαμισμού.

Σε αρκετές περιπτώσεις κατά τις οποίες οι κάτοικοι αρνούνταν να ασπαστούν το Ισλάμ, ισλαμιστές (κυρίως μέλη της ομάδας Faylaq al-Sham) έκαναν επιδρομές σε χωριά προκειμένου να εκφοβίσουν τους κατοίκους και να τους εξαναγκάσουν σε φυγή.
Μέλη της ίδιας ομάδας συνέλαβαν τον Ιούλιο του 2020 έναν χριστιανό Κούρδο, τον Radwan Muhammad.

Ο ρόλος των ΗΠΑ

Ο 40χρονος διευθυντής σχολείου κατηγορήθηκε για αποστασία, επειδή αφενός ασπάστηκε το Χριστιανισμό και αφετέρου επειδή αρνήθηκε να παραδώσει το σχολικό κτήριο στους ισλαμιστές, για να το μετατρέψουν σε τζαμί. Επίσης, χώροι λατρείας και τάφοι καταστρέφονται, θέτοντας σε περαιτέρω κίνδυνο την πολιτιστική κληρονομιά.

Εκτιμάται ότι τουλάχιστον 18 χώροι λατρείας των Γιαζίντι καθώς και αρκετές εκκλησίες έχουν καταστραφεί ή βανδαλιστεί. Οργανώσεις Χριστιανών και Γιαζίντι καθώς και η Επιτροπή του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα έχουν κάνει εκκλήσεις στη διεθνή κοινότητα ζητώντας την παρέμβασή της, ώστε να σταματήσουν τα εγκλήματα των τουρκικών κατοχικών δυνάμεων, χωρίς αποτέλεσμα προσώρας.

Η τουρκική κυβέρνηση αρνείται τις κατηγορίες και επιμένει ότι στρέφεται μόνο εναντίον Κούρδων μαχητών. Τα γεγονότα, όμως, αποδεικνύουν ότι κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Προς τούτο, τα μέλη της Επιτροπής για τις Θρησκευτικές Ελευθερίες καλούν την αμερικανική κυβέρνηση να αναλάβει άμεσα δράση. Σε διαφορετική περίπτωση, είναι ορατός ο κίνδυνος της εξαφάνισης των θρησκευτικών μειονοτήτων από τη Βόρεια Συρία. Μένει να φανεί αν ο νέος Αμερικανός πρόεδρος θα υιοθετήσει τις προτάσεις της Επιτροπής και θα αποτολμήσει μια περαιτέρω ρήξη στις αμερικανο-τουρκικές σχέσεις.