Και το τουρκολιβυκό στην ατζέντα της Τριμερούς Ερντογάν-Μελόνι-Ντμπεϊμπά – Στο επίκεντρο ενέργεια και μεταναστευτικό

Η συνάντηση Ερντογάν-Μελόνι πραγματοποιήθηκε στον απόηχο της ραγδαίας αύξησης των ροών παράτυπης μετανάστευσης. Η Λιβύη παραμένει το βασικό σημείο αναχώρησης μεταναστών που επιχειρούν να διασχίσουν τη Μεσόγειο προς την Ιταλία, με περίπου 21.000 αφίξεις να έχουν καταγραφεί φέτος – αύξηση 80% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2024. Μετά την ολοκλήρωση της συνάντησης, ο Ερντογάν συνόδευσε την Μελόνι στην αποχώρησή της.

Η τριμερής σύνοδος Τουρκίας-Ιταλίας-Λιβύης πραγματοποιήθηκε στην Κωνσταντινούπολη, στο Προεδρικό Μέγαρο στο Ντολμάμπαχτσε, με επίσημες τελετές υποδοχής για κάθε ηγέτη. Η συνάντηση ήταν κεκλεισμένων των θυρών, και συμμετείχαν ο υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν, ο επικεφαλής της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών Ιμπραήμ Καλίν και ο Σύμβουλος Εξωτερικής Πολιτικής και Ασφαλείας της Προεδρίας Ακίφ Τσαγατάι Κιλίτς. Η διάταξη της συνάντησης γύρω από το τραπέζι προσέλκυσε τα βλέμματα.

Οι συνομιλίες επικεντρώθηκαν:

• • Στην ενίσχυση της συνεργασίας στον ενεργειακό και πετρελαϊκό τομέα στη Μεσόγειο.
  • Στην παράτυπη μετανάστευση και τις επιπτώσεις της στην περιφερειακή σταθερότητα.
  • Στην επανεξέταση του τουρκο-λιβυκού μνημονίου του 2019 για τις θαλάσσιες ζώνες.
  • Στημ συνεργασία για την ασφάλεια και τις επενδύσεις στη Λιβύη.
  • Στις περιφερειακές και διεθνείς εξελίξεις.
  • Στις σχέσεις Τουρκίας-ΕΕ.

• Στην κατάσταση στη Συρία και τη Γάζα.

Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, ο Πρόεδρος Ερντογάν αναφέρθηκε επίσης στις επιθέσεις του Ισραήλ στη Γάζα και στην ανθρωπιστική κατάσταση που επικρατεί εκεί.

Να σημειωθεί ότι η Τριμερής έχει προκαλέσει την αντίδραση κομμάτων της αντιπολίτευσης στην Ελλάδα, που μιλούν για «διπλωματική ήττα για τη διεθνώς περιθωριοποιημένη κυβέρνηση Μητσοτάκη». Το τουρκολιβυκό μνημόνιο θαλάσσιων ζωνών παραβιάζει θαλάσσια δικαιώματα της χώρας.

Τί λέει η ιταλική πλευρά

Σύμφωνα με την ιταλική κυβέρνηση στην Κωνσταντινούπολη συζητήθηκαν:

• Η αναγνώριση των «εξαιρετικών αποτελεσμάτων» από τη συνεργασία Ιταλίας-Τουρκίας στην αντιμετώπιση των μεταναστευτικών ροών.
• Στρατηγικές για την καταπολέμηση διεθνών δικτύων διακίνησης ανθρώπων και για την ενίσχυση της Λιβύης στη διαχείριση των μεταναστευτικών πιέσεων.
• Επιβεβαίωση της δέσμευσης της Ιταλίας για την σταθερότητα της Λιβύης, την ενότητα και την ανεξαρτησία της, και υποστήριξη σε πολιτική διαδικασία υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών.
• Συμφωνία για άμεση συνέχιση των εργασιών σε τεχνικό επίπεδο με στόχο την υλοποίηση κοινών δράσεων σε καθορισμένο χρονικό πλαίσιο.

Η Τουρκία θεωρείται στρατηγικός εταίρος για την Ιταλία λόγω του κεντρικού της ρόλου στον περιορισμό μεταναστευτικών ροών, της οικονομικής συνεργασίας (π.χ. στη συμφωνία παραγωγής drones), και της συμβολής στη σταθερότητα της Συρίας και της ευρύτερης Μεσογείου, θέματα κρίσιμα για την κυβέρνηση Μελόνι.

Τί ανακοίνωσε η Λιβύη

Εκτός από τις διμερείς επαφές μεταξύ Τουρκίας και Ιταλίας, πραγματοποιήθηκε και τριμερής σύνοδος κορυφής, σύμφωνα με ανακοίνωση του γραφείου Τύπου της λιβυκής Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας (GNU). Ο πρωθυπουργός Ντμπεϊμπά συμμετείχε στη συνάντηση με τον Ερντογάν και τη Μελόνι για τη συζήτηση – όπως αναφέρεται – «στρατηγικών ζητημάτων κοινού ενδιαφέροντος».

Η ανακοίνωση της λιβυκής πλευράς αναφέρει ότι η σύνοδος επικεντρώθηκε στην οικονομική συνεργασία και ανάπτυξη στη Μεσόγειο, την ενίσχυση των εταιρικών σχέσεων στους τομείς της ενέργειας και του πετρελαίου, καθώς και στην αντιμετώπιση της παράτυπης μετανάστευσης και των συνεπειών της για την περιφερειακή ασφάλεια και σταθερότητα.

«Η σύνοδος εντάσσεται στο πλαίσιο του διαρκούς συντονισμού μεταξύ Λιβύης, Τουρκίας και Ιταλίας», τονίζεται στην ανακοίνωση της GNU, «με στόχο την προώθηση κοινών προσεγγίσεων που εξυπηρετούν τα συμφέροντα των λαών της περιοχής και ενισχύουν τη διεθνή σταθερότητα και συνεργασία».

Η σημερινή συνάντηση ακολούθησε την επίσκεψη του προέδρου Ερντογάν στη Ρώμη στα τέλη Απριλίου, στο πλαίσιο της τέταρτης διακυβερνητικής συνόδου Τουρκίας-Ιταλίας. Κατά την επίσκεψη εκείνη, Μελόνι και Ερντογάν είχαν συζητήσει ευρύ φάσμα γεωπολιτικών ζητημάτων, από τον πόλεμο στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή έως τη Λιβύη, επαναλαμβάνοντας τη στήριξή τους στις προσπάθειες σταθεροποίησης της χώρας μέσω του ΟΗΕ.