Οργή Ερντογάν για τις αμερικανικές κυρώσεις – Απειλεί με αντίποινα

“Βράζει” ο Ερντογάν για τις κυρώσεις σε βάρος Τούρκων αξιωματούχων που επέβαλλαν οι ΗΠΑ, εξαιτίας της αγοράς του ρωσικού αμυντικού συστήματος S-400. Το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών καταδίκασε με σκληρή γλώσσα την αμερικανική απόφαση, ενώ αντιδράσεις υπήρξαν και από τη Μόσχα.

Την ίδια ώρα το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών εκφράζει την ικανοποίησή του για την ενέργεια των ΗΠΑ, η οποία εκδηλώνεται λίγα εικοσιτετράωρα μετά την απροθυμία των Ευρωπαίων εταίρων να πράξουν αναλόγως. Η Άγκυρα καταδίκασε σαν «ολέθριο λάθος» τις αμερικανικές κυρώσεις και διαμήνυσε ότι θα προχωρήσει σε αντίποινα καθώς, όπως υπογραμμίζεται σε ανακοίνωση του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών, είχε καλέσει επανειλημμένως την Ουάσιγκτον να επιλυθεί το ζήτημα μέσω της διπλωματικής οδού.

Παραλλήλως χαρακτηρίζει τις κυρώσεις «ανεξήγητες» και επικαλείται την πρόταση που έκανε πολλές φορές η Άγκυρα για τη δημιουργία μιας κοινής ομάδας εργασίας που θα επιβλέπει τη χρήση του συγκεκριμένου όπλου. Μια πρόταση την οποία η Ουάσιγκτον απέρριπτε κάθε φορά που διατυπωνόταν. Με την ίδια ανακοίνωση το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών κάλεσε τους Αμερικανούς συμμάχους της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ να αναθεωρήσουν την «άδικη», όπως αναφέρει, απόφαση, η οποία θα βλάψει τις διμερείς σχέσεις.

Απειλεί με αντίποινα ο Ερντογάν 

Οι κυρώσεις, οι οποίες αναρτήθηκαν στον ιστότοπο του αμερικανικού υπουργείου Οικονομικών, περιλαμβάνουν το πάγωμα περιουσιακών στοιχείων και περιορισμούς στη χορήγηση ταξιδιωτικών θεωρήσεων για τον πρόεδρο της Διεύθυνσης Αμυντικής Βιομηχανίας της Τουρκίας, Ισμαήλ Ντεμίρ. Το ίδιο ισχύει και για άλλα τρία στελέχη του οργανισμού, ενώ για την ίδια την Τουρκική Αμυντική Βιομηχανία (SSB) τα τιμωρητικά μέτρα περιλαμβάνουν την απαγόρευση έκδοσης από τις ΗΠΑ αδειών εξαγωγών και εξουσιοδοτήσεων.

Η πολυαναμενόμενη κίνηση της Ουάσιγκτον αναμένεται να βλάψει δυνητικά την τουρκική οικονομία, η οποία πλήττεται ήδη από την πανδημία, αλλά και από τις επιλογές του Ερντογάν. Θα βλάψει και την εικόνα της Τουρκίας ως περιφερειακή στρατιωτική δύναμη. Παρόλα αυτά, λίγο πριν την αμερικανική ανακοίνωση, ο Τούρκος πρόεδρος υποστήριξε ότι ούτε οι κυρώσεις από τις ΗΠΑ, ούτε από την ΕΕ θα αποτρέψουν την Τουρκία από την υπεράσπιση των δικαιωμάτων της. Εδώ υπάρχει βέβαια μια σημαντική διαφορά. Οι αμερικανικές κυρώσεις είναι γεγονός, ενώ οι κυρώσεις της ΕΕ έχουν καταντήσει το πιο σύντομο ανέκδοτο.

Θα πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι ο πρόεδρος Τραμπ άσκησε για άλλους λόγους βέτο στο αμυντικό νομοσχέδιο, που είχε υπερψηφίσει η Γερουσία και το οποίο περιλάμβανε και κυρώσεις κατά της Τουρκίας, αλλά οι κυρώσεις τελικά επιβλήθηκαν. Η ανάρτηση των κυρώσεων έγινε πάντως, την ώρα που οι μεγάλοι εκλέκτορες είχαν αρχίσει να επικυρώνουν τη νίκη του Μπάιντεν στις εκλογές της 3ης Νοεμβρίου.

Σαφές μήνυμα Πομπέο 

Την επιβολή των κυρώσεων επιβεβαίωσε και ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Μάικ Πομπέο, ο οποίος κάλεσε την Τουρκία να επιλύσει άμεσα, και σε συντονισμό με τις ΗΠΑ, το πρόβλημα με τους S-400. Ο Πομπέο επιβεβαίωσε ότι οι κυρώσεις επιβάλλονται στο πλαίσιο εφαρμογής του Νόμου CAATSA (Νόμος για την Αντιμετώπιση των Αντιπάλων της Αμερικής Μέσω Κυρώσεων), χαρακτηρίζοντας την αγορά των ρωσικών όπλων ως «συνειδητή εμπλοκή σε μια σημαντική συναλλαγή».

Στη δήλωσή του, ο επικεφαλής του Στέιτ  Ντιπάρτμεντ υπογραμμίζει ότι οι ΗΠΑ «κατέστησαν σαφές στην Τουρκία στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο και σε πολλές περιστάσεις ότι η αγορά των S-400 θα έθετε σε κίνδυνο την ασφάλεια της αμερικανικής στρατιωτικής τεχνολογίας και του προσωπικού των ΗΠΑ». Ωστόσο, όπως συνεχίζει, «η Τουρκία αποφάσισε να προχωρήσει στην προμήθεια και τη δοκιμή των S-400, παρά τη διαθεσιμότητα εναλλακτικών, διαλειτουργικών συστημάτων του ΝΑΤΟ για την κάλυψη των αμυντικών της απαιτήσεων».

Ο Μάικ Πομπέο υπενθυμίζει και την αναστολή συμμετοχής της Τουρκίας στη συνεργασία για τα F-35 και επισημαίνει ότι οι σημερινές κυρώσεις αποτελούν «ένα σαφές μήνυμα ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα εφαρμόσουν πλήρως το Άρθρο 231 της CAATSA και δεν θα ανεχθούν σημαντικές συναλλαγές με τους τομείς της άμυνας και των μυστικών πληροφοριών της Ρωσίας». Οι αμερικανικές κυρώσεις για τους S-400 προκάλεσαν αντιδράσεις και στη Μόσχα. Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ, τις χαρακτήρισε «παράνομες» και κατηγόρησε τις ΗΠΑ ότι με αυτές «επιδεικνύουν αλαζονεία προς το διεθνές δίκαιο».

Την ίδια ώρα, στην Αθήνα, το υπουργείο Εξωτερικών εκφράζει την ικανοποίησή του. Η ελληνική διπλωματία αναφέρθηκε εξάλλου πολλές φορές το τελευταίο διάστημα στις αμερικανικές κυρώσεις, αντιπαραβάλλοντάς τες στην απροθυμία των Ευρωπαίων να υιοθετήσουν αποφασιστικά μέτρα κατά της Τουρκίας για τις συνεχιζόμενες προκλήσεις της απέναντι στην Ελλάδα και την Κύπρο.