Ουκρανική αντεπίθεση: Τι ρισκάρει ο Ζελένσκι

Η ουκρανική αντεπίθεση δεν έχει μέχρι στιγμής δικαιώσει τις δυτικές προσδοκίες, με αποτέλεσμα ο Ζελένσκι να βρίσκεται σε δύσκολη θέση. Η κορυφαία εξοπλισμένη και εκπαιδευμένη από το ΝΑΤΟ ταξιαρχία του, η 47η, καταστράφηκε αμέσως και καμία από τις πέντε πρώτες ταξιαρχίες δεν έχει φτάσει στην πρώτη ρωσική αμυντική ζώνη. Εάν διατάξει τα στρατεύματά του να συνεχίσουν να πιέζουν, μπορεί τελικά να διεισδύσουν στις ρωσικές αμυντικές ζώνες, αλλά η μεγαλύτερη δύναμη πυρός της Ρωσίας υπάρχει εκεί. Αυτό σημαίνει ότι οι επόμενες ουκρανικές ταξιαρχίες μπορούν να υποστούν ακόμη περισσότερες απώλειες.

Mόλις η επιθετική δύναμη κρούσης της Ουκρανίας φτάσει στο αποκορύφωμά της, χωρίς να έχει επιφέρει συντριπτικό πλήγμα στους Ρώσους, θα είναι ευάλωτη σε μια ρωσική αντεπίθεση (το ρωσικό δόγμα για άμυνα περιλαμβάνει σχέδιο αντεπίθεσης μόλις ο εχθρός αποδυναμωθεί επαρκώς). Ωστόσο, ο Ζελένσκι γνωρίζει καλά ότι εάν αποσυρθεί και ανασυνταχθεί τώρα, λιγότερο από ένα μήνα πριν τη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους, υπάρχουν ελάχιστες πιθανότητες όχι να λάβει πρόσκληση ένταξης στο ΝΑΤΟ, αλλά και να εξασφαλίσει υπόσχεση για άρματα μάχης, μαχητικά και πυραύλους μεγάλης εμβέλειας.

Αυτό που η Ουκρανία μπορεί να επιλέξει να κάνει βραχυπρόθεσμα είναι να διατηρήσει την πυκνότητα των επιθέσεων σε όλο μέτωπο σε περιορισμένα επίπεδα προς το παρόν και ταυτόχρονα να εξαπολύσει μια μεγάλη επίθεση στην περιοχή της Χερσώνας, με σκοπό να ανακαταλάβει τον πυρηνικό σταθμό ηλεκτροπαραγωγής στη Ζαπορίζια. Όταν το φράγμα Nova Kakhovka καταστράφηκε, ο ποταμός Δνείπερος πάνω από το φράγμα μειώθηκε στο ένα πέμπτο περίπου του προηγούμενου μεγέθους του.

Σε 8-10 ημέρες τα γύρω εδάφη μπορεί να είναι αρκετά στεγνά για να υποστηρίξουν μια ουκρανική αντεπίθεση, με σκοπό να εξουδετερώσει τη ρωσική φρουρά που υπερασπίζεται το εργοστάσιο. Οι περισσότερες ρωσικές αμυντικές θέσεις μαζί με τα ναρκοπέδια καταστράφηκαν από το νερό σε εκείνη την περιοχή. Τα πιθανά σημεία διέλευσης του ποταμού είναι τώρα τόσο μεγάλα, που οι Ρώσοι δεν έχουν χρόνο για να δημιουργήσουν επαρκείς άμυνες. Είναι προφανώς αβέβαιο εάν οι Ουκρανοί μπορούν να καταλάβουν το πυρηνικό σταθμό, ενώ θα υπάρχει και μεγάλος κίνδυνος πυρηνικής καταστροφής εάν πληγεί κάποιος από τους αντιδραστήρες. Μία τέτοια επίθεση, ωστόσο, θα μπορούσε να δώσει στην Ουκρανία μια νίκη για να την επικαλεστεί στη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ.

Μικρά εδαφικά κέρδη

Οι ουκρανικές δυνάμεις είχαν κάποια επιτυχία στον τομέα Βέλκα Νοβοσίλκα, καταλαμβάνοντας τρεις οικισμούς. Το πρόβλημα για τους Ουκρανούς είναι ότι η αρχική επιτυχία τους στις 11 Ιουνίου δεν οδήγησε μέχρι στιγμής σε πρόσθετες κατακτήσεις. Και οι οικισμοί βρίσκονται στη ζώνη ασφαλείας, περίπου 10 χλμ από την πρώτη κύρια αμυντική γραμμή των Ρώσων. Η πυκνότητα και η ποιότητα των ρωσικών δυνάμεων στην κύρια αμυντική ζώνη είναι ό,τι δεν έχει αντιμετωπίσει η ουκρανική πλευρά μέχρι τώρα.

Οι επόμενοι στόχοι που θα προσπαθήσει να καταλάβει η Ουκρανία είναι πιθανότατα οι τέσσερις πιο δυτικοί οικισμοί στο εξωτερικό της ρωσικής ζώνης ασφαλείας νότια της Βέλκα Νοβοσίλκα. Οι Ουκρανοί θα προσπαθήσουν να τους καταλάβουν για να ασκήσουν πίεση στους Ρώσους στα υψώματα πάνω από τη Μακαρόβκα και να τους αναγκάσουν να αποσυρθούν νοτιότερα.

Εάν η Ρωσία συνεχίσει να ακολουθεί το σοβιετικό δόγμα, μάλλον θα αποσυρθούν από αυτά τα χωριά υπό την πίεση των Ουκρανών, προκαλώντας τους όσο το δυνατόν περισσότερες απώλειες και μετά θα οπισθοχωρήσουν πίσω από τις οχυρώσεις στην πρώτη ζώνη της κύριας άμυνας περιοχή περίπου 10 χλμ νότια. Εδώ θα αρχίσουν τα δύσκολα για τις ουκρανικές δυνάμεις. Η Ουκρανία ανακαλύπτει τώρα, για πρώτη φορά σε 15 μήνες πολέμου, ότι η διεξαγωγή επιχειρήσεων συνδυασμένων όπλων εναντίον καλά οχυρωμένης εχθρικής άμυνας είναι η πιο δύσκολη επιχείρηση συμβατικού πολέμου. Οι αρχικές τους κινήσεις αποκάλυψαν μια σοβαρή έλλειψη κατανόησης του τρόπου διεξαγωγής τέτοιων επιθετικών επιχειρήσεων.

Τι μπορούν να κάνουν οι Ρώσοι

Υπάρχουν τρεις επιλογές για τους Ρώσους. Πρώτον, να επιλέξουν να αμυνθούν και στη συνέχεια, μόλις κορυφωθεί η κρούση της Ουκρανίας, να επιδιώξουν να διαπραγματευτούν εκεχειρία που θα εδραιώσει τον έλεγχο του εδάφους που ήδη κατέχουν. Δεύτερον, μετά την επίθεση της Ουκρανίας να εξαπολύσουν τη δική τους επίθεση με σκοπό να καταλάβουν όλο το Ντονμπάς, ενώ οι Ουκρανοί θα είναι αποδυναμωμένοι και δεν θα προλάβουν να δημιουργήσουν νέες αμυντικές θέσεις.

Ο Πούτιν ισχυρίστηκε την Τρίτη ότι η Ρωσία είχε προσθέσει 156.000 νέους στρατιώτες από τον περασμένο Φεβρουάριο και ότι η ικανότητα κατασκευής όπλων είχε αυξηθεί κατά 2,7 φορές σε σύγκριση με το 2022. Δήλωσε ότι δεν θα προσπαθήσει να καταλάβει το Κίεβο, αλλά είπε ευθέως ότι μπορεί να καταλάβει περισσότερο ουκρανικό έδαφος για να προστατεύσει τη ρωσική περιοχή Μπέλγκοροντ, που δέχεται ουκρανικές επιθέσεις.

Τρίτον, οι αναφορές των ουκρανικών υπηρεσιών πληροφοριών τον περασμένο Φεβρουάριο έλεγαν ότι η Ρωσία είχε περίπου 300.000 στρατιώτες εμπλεκόμενους εντός ουκρανικών συνόρων και έως και 250.000 άλλους να εκπαιδεύονται για να συμμετάσχουν στον πόλεμο. Εάν αυτό ισχύει, οι Ρώσοι έχουν ακόμα μια αρκετά μεγάλη δύναμη σε εφεδρεία. Είναι αδύνατο να εξακριβωθεί το σημερινό μέγεθος του στρατηγικού αποθέματος της Ρωσίας, αλλά δεν αποκλείεται ο Πούτιν να διατάξει μια μεγάλη αντεπίθεση για την κατάληψη ουκρανικού εδάφους ή μιας πόλης μόλις ξεθυμάνει η ουκρανική επίθεση.

Δύσκολες οι επιλογές για το Κίεβο

Υπάρχουν διάφορα σενάρια για το τι μπορεί να κάνει η κάθε πλευρά στο μέλλον. Ωστόσο, φαίνεται καθαρά πλέον πως δεν υπάρχει βιώσιμος δρόμος για μια στρατιωτική νίκη της Ουκρανίας. Ακόμα και εάν οι δυνάμεις του Ζελένσκι επιτύχουν κέρδη σε αυτή την επίθεση, το αποτέλεσμα θα είναι η Ουκρανία να ανακτήσει λίγα από τα χαμένα εδάφη της. Εάν πάλι ηττηθούν, το ερώτημα είναι που θα σταματήσουν οι Ρώσοι. Γιατί η από την αρχή οικοδόμηση μιας νέας επιθετικής ουκρανικής δύναμης θα πάρει τουλάχιστον 9-10 μήνες.

Η Ρωσία έχει πολύ μεγαλύτερες δυνατότητες να ανατάξει τις δυνάμεις της. Έχει εκατομμύρια άνδρες εφεδρεία, από τους οποίους να συγκροτήσει νέους σχηματισμούς. Επίσης, έχει όλους τους φυσικούς πόρους και τη βιομηχανική ικανότητα που απαιτούνται για την παραγωγή όπλων και των πυρομαχικών. Αντιθέτως, η Ουκρανία εξαρτάται πλήρως από τη Δύση για την παροχή κάθε άρματος, οβίδας, μη επανδρωμένου αεροσκάφους, πυραύλου και βαρελιού καυσίμων που θα χρειαζόταν για να συνεχίσει τον πόλεμο. Πόσο πιθανό είναι η Δύση να συνεχίσει στο διηνεκές να δίνει στην Ουκρανία ό,τι χρειάζεται για όσο χρόνο χρειάζεται;

Πληθαίνουν πλέον στη Δύση όσοι θεωρούν πως η πιο συνετή πορεία για το Κίεβο είναι να βρει μία ισορροπία ανάμεσα στο τι μπορεί να κερδίσει τώρα, χωρίς να κινδυνεύσει να χάσει την ισχύ της και έτσι να ανοίξει τον δρόμο για μια νέα ρωσική προέλαση. Με άλλα λόγια, θεωρούν πως το Κίεβο πρέπει να επιδιώξει να τερματίσει τις μάχες με τους καλύτερους όρους που μπορεί.

Αυτό θα επιτρέψει στην Ουκρανία να ανασυγκροτηθεί κοινωνικά, οικονομικά και αμυντικά και να αναπτύξει τις σχέσεις της με τη Δύση. Οι ίδιοι Δυτικοί αναλυτές υποστηρίζουν πως εάν αγνοήσει τις πραγματικότητες, συνεχίζοντας να πιέζει για στρατιωτική νίκη και αρνούμενη οποιαδήποτε διευθέτηση μέσω διαπραγματεύσεων, η Ουκρανία κινδυνεύει να χάσει πολύ περισσότερα από όσα έχει απωλέσει μέχρι σήμερα.